آنفولانزا و سرماخوردگی دسته‌ای از بیماری‌های تنفسی به شمار می‌روند که در میان کودکان، به خصوص در فصل سرما بسیار رایج هستند. هر دوی این بیماری‌ها نشانه‌ها و علائم مشابهی دارند و منشا ویروسی دارند. بنابراین مهم است که بتوانید تفاوت بین این دو را در کودک خود تشخیص دهید. درک تفاوت بین سرماخوردگی و آنفولانزا کمک می‌کند که درمان مناسب را در پیش بگیرید، از عوارض احتمالی پس از دوره بیماری جلوگیری کنید و مطمئن شوید که کودک شما مراقبت لازم را دریافت می‌کند.
در این مطلب، تفاوت‌های اصلی میان آنفولانزا و سرما خوردگی در کودکان را بررسی می‌کنیم. همچنین در مورد دلایل، علائم، مدت بیماری، عوارض پس از بیماری و درمان‌های موجود توضیحاتی را می‌دهیم. البته لازم است بدانید با این که این راهنما اطلاعات کلی‌ای را در مورد این دو بیماری در اختیار شما قرار می‌دهد، ولی در نهایت باید برای معاینه و تشخیص مناسب به پزشک مراجعه کنید.
سرماخوردگی در کودکان چیست و چه علائمی دارد؟
سرماخوردگی در کودکان بر اثر عفونت ویروسی، که اغلب راینو ویروس‌ها هستند ایجاد می‌شود. علائم سرماخوردگی در کودکان عبارتند از:
- آبریزش بینی: بینی کودکان پر می‌شود یا مخاط بی رنگ از آن ترشح می‌شود.
- عطسه کردن: عطسه‌های مکرر در طول دوره سرماخوردگی طبیعی است. زیرا بدن کودک سعی دارد ویروس را از خود خارج کند.
- سرفه کردن: در طول دوره سرماخوردگی، ممکن است سرفه خفیف تا متوسط به دلیل ترشحات پشت حلق رخ دهد.
- گلودرد: کودکان در سرماخوردگی ممکن است از خارش یا درد گلو شکایت کنند که باعث ناراحتی در بلع می‌شود.
- تب خفیف: همیشه سرماخوردگی با تب همراه نیست، ولی بعضی از کودکان ممکن است افزایش کمی در دمای بدن را تجربه کنند.
- خستگی خفیف: کودکانی که دچار سرماخوردگی می‌شوند، معمولاً احساس خستگی و کاهش انرژی دارند.
روش‌های بهبود سرماخوردگی کودکان چیست؟
سرماخوردگی، بیماری رایجی در میان کودکان به شمار می‌رود که می‌تواند باعث ناراحتی و مختل شدن کارهای روزمره شود. با شناخت علائم و انجام روش‌های درمانی مناسب، می‌توانید علائم سرماخوردگی را در کودک کاهش دهید، راحتی بیش‌تری برای او فراهم کنید و به بهبود حال او سرعت ببخشید. به خاطر داشته باشید که اگر علائم سرماخوردگی کودک شما بدتر شد یا سوالی در مورد بیماری او دارید به پزشک اطفال مراجعه نمایید.
زمانی که کودک شما دچار سرماخوردگی می‌شود، می‌توانید با استفاده از روش‌های زیر به راحتی و بهبود او کمک کنید:
- استراحت و خوردن مایعات: کودک خود را تشویق به استراحت و خوردن مقدار زیادی مایعات مثل آب یا سوپ رقیق کنید تا آب بدنش کم نشود.
- استفاده از قطره بینی: از قطره‌های بینی نمکی یا اسپری بینی نمکی برای کودک خود استفاده کنید تا گرفتگی بینی او از بین برود و مسیرهای بینی تمیز شوند.
- استفاده از دستگاه بخور: در اتاق کودک خود یک دستگاه بخور سرد روشن کنید تا هوا مرطوب شود و خشکی تنفس او کم‌تر گردد.
- استفاده از داروهای مناسب سرماخوردگی: داروهایی مثل استامینوفن یا پروفن می‌توانند درد، تب و ناراحتی کودک را کم‌تر کنند. ولی لازم است همیشه دوز مناسب برای سن کودک خود را به او بدهید و سوالات خود را از پزشک اطفال بپرسید.
- تشویق کودک به رعایت بهداشت: به کودک خود بهداشت درست دست‌ها از جمله شستن مداوم دست‌ها را بیاموزید و او را تشویق به رعایت این کار کنید تا از پخش ویروس سرماخوردگی جلوگیری شود.
- حمایت عاطفی: به کودک خود مایعات گرمف مثل چای‌های گیاهی یا جوشانده عسل و لیمو بدهید تا گلودرد او کم‌تر شود.
آنفولانزا در کودکان چیست؟
آنفولانزا یک نوع بیماری مسری تنفسی است که می‌تواند افرادی از هر سنی، از جمله کودکان را مبتلا کند. ویروس آنفولانزا می‌تواند خفیف یا شدید باشد و به خصوص کودکان خردسال مستعد عوارض بعد از آن هستند. بنابراین بسیار مهم است که از علائم و نشانه‌ها، روش‌های درمان و راه‌های جلوگیری از آنفولانزا در کودک خود آگاهی داشته باشید تا بتوانید از او به خوبی مراقبت کنید. در ادامه به بررسی آنفولانزا در کودکان، از جمله علائم، روش‌های درمان و راه‌های جلوگیری از آن می‌پردازیم.
علائم آنفولانزا در کودکان
آنفولانزا در کودکان علائم و نشانه‌های مختلفی دارد که می‌توانند از نظر شدت با یکدیگر فرق داشته باشند. علائم رایج آنفولانزا در کودکان عبارتند از:
- تب بالا: تب معمولاً یکی از اولین نشانه‌های آنفولانزا می‌باشد و می‌تواند بالا باشد. تب آنفولانزا می‌تواند به ۳۸.۳ درجه سانتی گراد یا حتی بالاتر هم برسد.
- بدن درد و درد ماهیچه: کودکان ممکن است دردی را در کل ماهیچه‌ها و بدن خود احساس کنند که باعث می‌شود احساس ضعف و خستگی داشته باشند.
- سرفه: آنفولانزا می‌تواند باعث ایجاد سرفه‌های خشک و خشن شود که ممکن است ادامه دار شند و به مرور زمان بدتر شوند.
- گلودرد: کودکانی که آنفولانزا دارند ممکن است احساس گلودرد یا خارش در گلو را تجربه کنند که در هنگام غذا خوردن یا بلع ایجاد ناراحتی می‌کند.
- سر درد: سردرد جزو نشانه‌های رایج آنفولانزا به شمار می‌رود و شدت آن می‌تواند از خفیف به شدید تغییر کند.
- آبریزش بینی: آبریزش بینی کم‌تر در آنفولانزا اتفاق می‌افتد. ولی برخی از کودکان ممکن است به آن دچار شوند.
- لرز: کودکان ممکن است در مراحل اولیه آنفولانزا احساس سرما کنند و دچار لرز شوند.
- ضعف و خستگی: آنفولانزا می‌تواند باعث ضعف و خستگی شود. کودک در این دوره معمولاً کم انرژی است و تمایل دارد بخوابد.
لازم است بدانید که علائم و نشانه‌های بیماری، ممکن است در کودکان مختلف با یکدیگر متفاوت باشد و همیشه به یک شکل نمود پیدا نمی‌کند. کودکان خردسال ممکن است علائمی مثل کج خلقی، کم شدن اشتها و بهانه‌گیر را نیز هنگام بیماری از خود نشان دهند
روش‌های بهبود آنفولانزا در کودکان چیست؟
درمان آنفولانزا در کودکان به طور عمده بر روی کاهش علائم بیماری، استراحت بیش‌تر و پیشگیری از علائم شدید تمرکز دارد. در ادامه، روش‌های مفیدی را در افزایش سرعت بهبود آنفولانزا نام می‌بریم:
- استراحت و خوردن مایعات
- استفاده از قرص‌های تب بر و مسکن بدون نسخه مثل استامینوفن و پروفن
- استفاده از داروهای ضد ویروس: در برخی موارد، پزشکان ممکن است داروهای ضد ویروس مثل اوسلتامیویر (تامی فلو) را به کودکانی که در خطر عوارض شدید یا کودکانی که علائم شدیدی دارند، تجویز کنند. داروهای ضد ویروس از زمان شروع تا ۴۸ ساعت بهترین کارکرد را دارند. بنابراین معاینه پزشکی باید هر چه سریع‌تر انجام شود و بسیار اساسی است.
- تسکین علائم با استفاده از قطره بینی نمکی، بخور، شربت‌های پایه عسل (برای کودکان بالای ۱ سال)
- تحت نظر داشتن علائم کودک: علائم کودک را به دقت تحت نظر داشته باشید و در صورتی که شرایط او بدتر شود یا علائم شدیدی از جمله تنگی نفس، درد سینه یا تب مداوم و بالا را تجربه کند به پزشک مراجعه کنید.
به دلیل خطر سندورم ری (اختلال نادر و بسیار خطرناکی که در اثر خوردن آسپرین در کودکان و نوجوانان مشاهده می‌شود) توصیه می‌کنیم از دادن آسپرین به کودک خود خودداری کنید.
تفاوت بین آنفولانزا و سرماخوردگی در کودکان چیست؟
۱. دلایل ابتلا و انتقال:
هم آنفولانزا و هم سرماخوردگی به دلیل عفونت‌های ویروسی به وجود می‌آیند. آنفولانزا عمدتاً به دلیل ویروس آنفولانزا پدید می‌آید و سرماخوردگی می‌تواند از چند ویروس، معمولاً راینو ویروس به وجود بیاید.
ویروس آنفولانزا از طریق قطره‌هایی که از دهان و بینی فرد مبتلا پس از عطسه، سرفه یا صبت می‌کند پخش می‌شود. همینطور می‌تواند با لمس سطوح آلوده به ویروس و لمس صورت پس از آن به افراد منتقل شود.
۲. علائم و نشانه‌ها:
با این که آنفولانزا و سرماخوردگی علائم مشابهی دارند، تفاوت‌های قابل توجهی نیز میان آن‌ها وجود دارد که کمک می‌کند تا این دو بیماری را از یکدیگر تشخیص دهید:
علائم رایج سرماخوردگی در کودکان:
- آبریزش بینی
- عطسه
- گلودرد
- سرفه خفیف تا متوسط
- سردرد خفیف
- خستگی خفیف
- بدن درد خفیف
- تب خفیف (کم‌تر در کودکان سرما خورده مشاهده می‌شود)
علائم رایج آنفولانزا در کودکان:
- شروع ناگهانی علائم بیماری
- تب بالا (اغلب بالای ۳۸.۳ درجه)
- خستگی و ضعف شدید
- سردرد
- سرفه خشک
- گلودرد
- آبریزش بینی (به ندرت در آنفولانزا مشاهده می‌شود)
- درد ماهیچه‌ها و بدن درد (معمولاً شدید است)
- احساس سرما و لرز (در کودکان به وفور دیده می‌شود)
- حالت تهوع، اسهال و استفراغ (در کودکان به وفور دیده می‌شود)
علائم هر دو بیماری ممکن است در کودکان مختلف تفاوت داشته باشند، ولی شروع ناگهانی تب بالا و بدن درد شدید، جزو ویژگی‌های مخصوص آنفولانزا هستند و کم‌تر در سرماخوردگی مشاهده می‌شوند.
۳. طول بیماری
مدت زمان دوره بیماری نیز در سرماخوردگی و آنفولانزا با یکدیگر تفاوت دارد.
مدت زمان سرماخوردگی:
- علائم معمولاً به تدریج ظاهر می‌شوند.
- بیش‌تر علائم تا یک هفته بهبود می‌یابند. هر چند که سرفه ممکن است بیش‌تر طول بکشد.
مدت زمان آنفولانزا:
- علائم بیماری به طور ناگهانی ظاهر می‌شوند.
- تب و سایر علائم ممکن است ۳ تا ۵ روز به طول بیانجامند.
- ضعف و خستگی می‌تواند به مدت چند هفته ادامه داشته باشد.
۴. عوارض
هم آنفولانزا و هم سرماخوردگی می‌توانند منجر به ایجاد عوارض شوند. به خصوص در کودکانی که سیستم ایمنی آن‌ها تضعیف شده یا مشکلات سلامتی دارند. به هر صورت، آنفولانزا نسبت به سرماخوردگی عوارض شدیدتری را در پی دارد.
عوارض رایج سرماخوردگی در کودکان:
- عفونت سینوسی
- عفونت گوش
- برونشیت
- تشدید آسم (در کودکانی که آسم دارند)
- ذات الریه (به ندرت اتفاق می‌افتد، ولی در نوزادان رایج‌تر است)
عوارض آنفولانزا در کودکان:
- عفونت سینوس و گوش
- برونشیت و ذات الریه
- تشدید آسم (در کودکان دارای آسم)
- تشنج ناشی از تب (در کودکان خردسال رایج‌تر است)
- وخامت اختلالات و بیماری‌های موجود
- عفونت‌های باکتریایی ثانویه (از جمله ذات الریه)
در هر صورت اهمیت دارد که کودک خود را برای مشاهده هرگونه عوارض تحت نظر قرار دهید. به خصوص اگر علائم در مدت زمان طولانی وخیم یا ادامه‌دار شود. در صورتی که متوجه شدید کودک شما در تنفس مشکل دارد، تب بالای مستمر دارد، سردرد شدید و درد قفسه سینه را تجربه می‌کند یا به طور شدیدی مریض است، به پزشک مراجعه کنید.
۵. درمان و پیشگیری
روش‌های درمان و پیشگیری برای آنفولانزا و سرماخوردگی شباهت‌هایی دارند، ولی شرایط خاصی برای هر کدام وجود دارد.
درمان سرماخوردگی در کودکان:
- استفاده از مسکن‌های خفیف، قطره‌های بینی نمکی و شربت سینه (در صورتی که پزشک تجویز کرده باشد)
- استراحت و خوردن مایعات
- غرغره کردن اب نمک یا خوردن شربت گلودرد
- استفاده از بخور سرد برای گرفتگی بینی
- عدم استفاده از آنتی بیوتیک زیرا در برابر عفونت‌های ویروسی بی اثر هستند.
درمان آنفولانزا در کودکان:
- استفاده از داروهای ضد ویروس تجویز شده توسط پزشک در مواقعی که بیماری کودک شدید است یا در معرض ریسک عوارض بیماری قرار دارد.
- استفاده از تب برهایی مثل استامینوفن و خوردن بیش‌تر مایعات
- غرغره کردن اب نمک یا خوردن شربت گلودرد
- استفاده از بخور سرد برای گرفتگی بینی
- عدم استفاده از آنتی بیوتیک زیرا در برابر عفونت‌های ویروسی بی اثر هستند.
نحوه پیشگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا در کودکان:
- شستن مداوم دست‌ها: به کودکان خود نحوه رعایت بهداشت دست‌ها، از جمله شستن دست‌ها با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه یا استفاده از ضد عفونی کننده‌های دست را بیاموزید.
- بهداشت تنفسی: کودک خود را تشویق کنید تا هنگام سرفه و عطسه، دهان و بینی خود را با دستمال بپوشانند.
- از ارتباط نزدیک کودک با افراد مبتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزا جلوگیری کنید.
- سطوحی که در معرض لمس توسط افراد مختلف هستند را تمیز نگه دارید و ضد عفونی کنید.
- استفاده از واکسن آنفولانزا: واکسن‌های سالیانه آنفولانزا برای کودکان بزرگ‌تر از ۶ ماه توصیه می‌شوند تا ریسک آنفولانزا و عوارض آن کم شود.
سخن آخر
تشخیص آنفولانزا از سرماخوردگی در کودکان برای مدیریت و مراقبل مناسب از اهمیت بسیاری برخوردار است. با این که هر دو به دلیل ویروس ایجاد می‌شوند و علائم مشترکی دارند، آنفولانزا با ظاهر شدن ناگهانی علائم، تب شدید و ریسک بیش‌تر در عوارض بعدی، معمولاً شدیدتر از سرماخوردگی است. درک تفاوت بین این آنفولانزا و سرماخوردگی به شما کمک می‌کند تا اقدامات لازم برای بهبود کودک خود را انجام دهید و از این عفونت‌های تنفسی پیشگیری کنید.
اگر فکر می‌کنید کودک شما به سرماخوردگی یا آنفولانزا مبتلا شده است، با یک پزشک اطفال صحبت کنید تا در صورت نیاز در مورد نحوه مراقبت از کودک شما را راهنمایی کند و نسخه مناسبی را برای فرزند شما تجویز کند. همینطور، تشویق کودک به رعایت بهداشت، واکسینه شدن کودک و داشتن سک زندگی سالم می‌تواند ریسک ابتلا به هم آنفولانزا و هم سرماخوردگی را در کودکان کاهش دهد.