تفسیر رنگ‌های ترشحات خونی بانوان

در دوره‌های مختلف زندگی، بانوان شاهد ترشحاتی از واژن خود هستند. گاهی این ترشحات خونی هستند و هر رنگ ترشحات خونی نشانه وقوع یک رخداد در بدن فرد است. رنگ ترشحات خونی ممکن است سیاه، قهوه‌ای، قرمز روشن و … است. در این مقاله تیم متخصص پینو بیبی به تفصیل درباره رنگ ترشحات خونی، علل و تفسیر آن توضیحاتی را ارائه خواهد کرد. با پینو بیبی همراه باشید تا با کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه بتوانید بدن خود را مدیریت کنید.   

رنگ ترشحات خونی بانوان نشانه چیست؟

رنگ خون دوره قاعدگی می‌تواند در طول چرخه قاعدگی تغییر کند و می‎تواند از قرمز روشن، به صورتی، قهوه‌ای و موارد دیگر متغیر باشد. اگر در دوره‌های پریودی خود چیزی جز رنگ قرمز مشاهده می‌کنید، وحشت نکنید، خون قاعدگی همیشه قرمز نیست و رنگ‌های مختلف خون می‌تواند به معنای بسیاری از چیزها باشد.

رنگ‌های مختلف خون خارج شده از بانوان معمولاً باعث نگرانی نمی‌شوند. اما گاهی اوقات‌، آن‌ها ممکن است نشانه‌ای از چیزی باشند که باید به یک متخصص زنان و زایمان رجوع کرد. از قرمز روشن گرفته تا سیاه و هر رنگ دیگری در این بین، در جدول زیر به تفکیک هر رنگ مورد بررسی قرار گرفته است.

جدول – رنگ‌های خون دوره‌های مختلف به چه معنی است؟

خون قهوه‌ای قاعدگی به چه معنی است؟

ترشحات قهوه‌ای معمولاً خون قدیمی است که زمان کافی برای اکسید شدن دارند، به همین دلیل رنگشان متفاوت است. این رنگ قهوه‌ای می‌تواند با چند مورد همراه باشد:

• آغاز یا پایان دوره: جریان خون در شروع و پایان دوره کندتر است، به این معنی که زمان خروج از بدن بیشتر طول می‌کشد. هر چه خون بیشتر در بدن باقی مانده باشند، زمان بیشتری برای اکسیداسیون داشته و باعث قهوه‌ای شدن رنگ این خون می‌شود. در بعضی موارد، خون قهوه‌ای حتی می‌تواند از دوره قبلی شخص باقی مانده باشد.
• بارداری: خون یا لکه بینی قهوه‌ای می‌تواند نشانه خونریزی کاشت تخم یا لانه‌گزینی باشد، که نشانه اولیه بارداری است. معمولاً حدود ۱۰ تا ۱۴ روز پس از آخرین روز قاعدگی رخ می دهد.

برخی دیگر از علائم و نشانه‌های کاشت یا لانه گزینی عبارت هستند از:

• گرفتگی‌های خفیف
  • پستان‌های متورم
  • حالت تهوع
  • استفراغ
• لوچیا (Lochia): خونریزی پس از زایمان است که برای چهار تا شش هفته اول پس از زایمان رخ می‌دهد. این خونریزی معمولاً سنگین می‌شود و در روز چهارم مایل به رنگ صورتی یا قهوه‌ای می‌شود.
• سقط جنین خاموش یا از دست رفته: سقط جنین معمولاً با خونریزی قرمز روشن همراه است، اما برخی از افراد آن چه را که به عنوان یک سقط جنین از دست رفته که گاهی به آن «سقط جنین فراموش شده» یا «سقط جنین خاموش» گفته می‌شود، تجربه می‌کنند. در سقط جنین از دست رفته، رشد جنین در حال توسعه متوقف می‌شود اما حداقل ۴ هفته از رحم خارج نمی‌شود. در این حالت خونریزی سنگین رخ می‌دهد و فقط لکه بینی قهوه‌ای تیره یا خونریزی وجود ندارد. هر گونه خونریزی در دوران بارداری‌، مجوز ویزیت با یک متخصص زنان و زایمان را صادر می‌کند.

• پیش یائسگی یا پره ‌منوپوز (Perimenopause): نوسانات در سطح استروژن در طول پری منوپوز یائسگی بر دیواره رحم اثر می‌گذارد در نتیجه این فرایند می‌تواند باعث تغییر در تناوب، غلظت و رنگ ترشحات خونی می‌شود، از جمله خون پریودی با رنگ قهوه‌ای یا لکه بینی در زمان‌های مختلف در طول چرخه قاعدگی. خون قهوه‌ای معمولاً فقط خون و سلول‌های ریزشی دیواره رحم است که در مسیر خود گیر کرده سرانجام راه خود را پیدا کرده و از بدن خارج می‌شوند. در این شرایط علائم می‌تواند از خفیف تا شدید باشد. در کنار تغییر در دوره پریودی، شخص می‌تواند گرگرفتگی، خشکی واژن و مشکلات خواب را نیز تجربه کند. میانگین سنی که از یائسگی می‌گذرد ۵۱ ساله است، اما پری ‌منوپوز (Perimenopause) می‌تواند از اوایل دهه ۳۰ شروع شود.
• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): این سندرم می‌تواند از تخمک‌گذاری جلوگیری کند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، دیواره پوششی رحم در طول دوره‌های قاعدگی به درستی ریزش پیدا نمی‌کند و منجر به دوره‌های سبک یا از دست رفته با خون قهوه‌ای و یا ترشحات بین دوره‌ای می‌شود. برخی از علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) به صورت زیر است، در صورت داشتن این علائم لازم است که شخص به یک متخصص زنان و زایمان ارجاع شود:
  • رشد بیش از حد مو
  • افزایش وزن
  • مشکل باردار شدن
  • آکنه

خون قرمز تیره به چه معنی است؟

ممکن است وقتی بانویی یک روز صبح یا بعد از مدتی دراز کشیدن از خواب بلند می‌شود متوجه خون دوره پریودی قرمز تیره شود. رنگ قرمز تیره ممکن است به لطف قانون گرانش و جاذبه زمین باشد که خونی را که برای مدتی در رحم مانده است را به خارج بدن انتقال دهد، اما این خون برای مدت طولانی در رحم نمانده است که به رنگ قهوه‌ای تبدیل شود.

• روزهای آخر قاعدگی: خون قرمز تیره نیز با پایان دوره قاعدگی به علت جریان کند خون ایجاد می‌شود.
• لوچیا: خونریزی پس از زایمان اغلب برای سه روز اول به رنگ قرمز تیره و سنگین است. پس از آن، خون تیره‌تر می‌شود و خونریزی کند می‌شود.

خون پریودی قرمز روشن به چه معنی است؟

خون تازه‌ای که به سرعت جریان می‌یابد (مانند شروع دوره قاعدگی) و قرمز روشن است. برای برخی افراد، ممکن است یک خونریزی قرمز روشن از ابتدا تا انتهایی دوره قاعدگی اتفاق بیفتد. برای دیگران، ممکن است با کند شدن جریان خون، رنگ آن تیره شود.

در اینجا موارد دیگری وجود دارد که خون دوره پریودی قرمز روشن می‌تواند نشانه‌ای از آن باشد:

• عفونت: برخی از عفونت‌های مقاربتی (STI) مانند کلامیدیا، سفلیس و سوزاک می‌توانند باعث خونریزی بین دوره‌های قاعدگی شوند. STI همچنین می‌تواند باعث بروز موارد زیر می‌شود:
  • ترشحات عفونیدرد در طول رابطه جنسی
  • درد و یا سوزش در ناحیه پوست تناسلی

اگر هر یک از این علائم وجود دارد احتمال عفونت مقاربتی STI  وجود دارد، بهتر است که یک متخصص زنان و زایمان در این مورد نظر بدهد.

سایر عفونت‌ها، مانند واژینوز باکتریایی یا عفونت‌های مخمر، همچنین می‌توانند به دلیل تحریک واژن باعث خونریزی شوند.

• سقطجنین: خونریزی یا لکه بینی در دوران بارداری همیشه به معنای سقط جنین نیست، اما هر بانوی بارداری می‌تواند برای اطمینان از هرگونه خونریزی در دوران بارداری‌، به متخصص یا ماما مراجعه کند. اگر بانویی باردار است، ترشحات خاکستری ممکن است نشانه سقط جنین باشد. بافتی که از واژن عبور می‌کند ممکن است به رنگ خاکستری نیز باشد. سقط جنین می‌تواند باعث خونریزی قرمز روشن یا لخته شود. سقط جنین‌، می‌تواند باعث خونریزی به رنگ قرمز روشن و یا لخته خون شود در طول سقط جنین برخی از افراد درد شکم، گرفتگی عضلات و سرگیجه را نیز تجربه می‌کنند.

• پولیپ یا فیبروم رحم: این رشدهای غیرسرطانی در رحم ممکن است باعث ایجاد جریان شدید در طول دوره قاعدگی یا در زمان‌های دیگر در طول چرخه قاعدگی شوند. فیبروم‌ها می‌توانند بزرگ یا کوچک باشند و علائم دیگری مانند درد لگن و فشار ایجاد کنند.
• آدنومیوز: آدنومیوز زمانی اتفاق می افتد که بافتی که به طور معمول رحم را می‌پوشاند به سمت بافت عضلانی رشد می‌کند و باعث ضخیم شدن آن می‌شود. آدنومیوز می‌تواند باعث پریودهای سنگین و دردناک، درد مداوم لگن و درد در حین رابطه جنسی شود.

خون پریود صورتی نشانه چیست؟

خون صورتی در آغاز یا پایان دوره قاعدگی، به خصوص اگر لکه بینی وجود دارد، معمولاً فقط خونی است که توسط مایع دهانه رحم رقیق شده است. علل دیگری مرتبط با خون صورتی وجود دارد عبارت هستند از:

• لوچیا: از روز چهارم پس از زایمان، لوچیا و یا خونریزی ممکن است به رنگ صورتی یا قهوه‌ای باشد.
• استروژن کم: گاهی اوقات رنگ صورتی خون قاعدگی نشانه سطح پایین استروژن در بدن است. استروژن به تثبیت پوشش داخلی رحم کمک می‌کند. بدون آن، ممکن است در مواقع دیگری در چرخه قاعدگی، پوشش رحم از بین برود، که منجر به لکه‌بینی رنگ‌های مختلف از جمله صورتی می‌شود. پیش قاعدگی (پری منوپوز)، یائسگی و استفاده از کنترل بارداری هورمونی بدون استروژن، مانند مینی قرص یا آی یو دی هورمونی، می‌تواند باعث کاهش استروژن شود.
• تخمک‌گذاری: برخی افراد در طول تخمک‌گذاری لکه بینی را تجربه می‌کنند که معمولاً در اواسط سیکل اتفاق می‌افتد. تخمک‌گذاری همچنین می‌تواند باعث افزایش مایع دهانه رحم شود که می‌تواند خون را رقیق کرده و آن را قرمز یا صورتی روشن کند.
• سقط جنین: اگر بانو باردار است، ترشح مایع شفاف یا صورتی از واژن ممکن است نشانه سقط جنین باشد. سایر علائم سقط جنین عبارت هستند از:

۱.گرفتگی

۲.عبور بافت

۳.از دست دادن علائم بارداری

خون دوره نارنجی نشانه چیست؟

ترشحات نارنجی رنگ، مانند ترشحات صورتی، ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که خون با مایع دهانه رحم مخلوط شود. موارد زیر برخی دیگر از موارد مرتبط با ترشحات نارنجی است.

• لکه بینی لانه‌گزینی: برخی از افراد گزارش می‌دهند که در حوالی زمان مشکوک به لانه گزینی یا ۱۰ تا ۱۴ روز پس از لقاح، لکه‌های نارنجی یا صورتی مشاهده می‌کنند. همه افراد لکه بینی لانه گزینی را تجربه نمی‌کنند، اما ممکن است رنگ آن متفاوت باشد. اگر لکه بینی وجود دارد که تبدیل به پریودی نمی‌شود، بهتر است تست بارداری انجام شود.
• عفونت: هر گونه ترشح غیرطبیعی رنگی یا غیرعادی نیز ممکن است نشانه عفونت باکتریایی یا STI باشد. برخی دیگر از علائم STI که می‌تواند همراه با رنگ ترشحات غیرعادی باشد شامل بوی بد و درد هنگام ادرار کردن یا در حین رابطه جنسی است.

خون پریود خاکستری به چه معناست؟

خون پریودی نباید خاکستری یا رنگ مشابهی مانند رنگ سفید باشد. اگر چنین است، باید به یک متخصص زنان و زایمان و یا ماما رجوع کرد. برخی از دلایل مشاهده خون خاستری رنگ عبارت است از:

• عفونت: این رنگ ممکن است نشان دهنده این باشد که شخص دچار عفونتی مانند واژینوز باکتریایی است. سایر علائم عفونت عبارت هستند از:
• خارش
• بوی بد
• تب
• درد
• سقط جنین: اگر بانویی باردار است و ترشحات واژن او خاکستری رنگ است، احتمال سقط جنین وجود دارد. آن چه که از واژن عبور می‌کند ممکن است به رنگ خاکستری نیز باشد.

خون پریود سیاه به چه معنی است؟

دیدن خون پریودی سیاه رنگ می‌تواند نگران کننده باشد، اما مانند خون قهوه‌ای، معمولاً فقط خون قدیمی است که برای مدت طولانی در بدن زن باقی مانده است. این به احتمال زیاد در روزهای کم جریان در شروع یا پایان پریودی اتفاق می‌افتد. در اینجا برخی دیگر از دلایل احتمالی ترشح خون سیاه وجود دارد:

• شی‌گیر کرده یا فراموش شده: ترشح سیاه رنگ ممکن است نشانه‌ای از گیر کردن یک جسم خارجی در واژن باشد. شاید شخص به طور تصادفی فراموش کرده است که یک تامپون را بردارد یا یک تامپون دوم را وارد واژن کرده باشد. اسباب‌بازی‌های جنسی، کاپ‌های قاعدگی و داروهای ضد بارداری مانند دیافراگم، کلاهک، حلقه واژینال و کاندوم‌ها (زنانه و یا مردانه) از دیگر وسایلی هستند که می‌توانند در واژن گیر کنند. با گذشت زمان، این‌ها می‌توانند پوشش واژن را تحریک کرده و باعث عفونت شوند. همراه با ترشحات سیاه، ممکن است بوی بد، خارش یا بثورات پوستی در واژن و فرج نیز مشاهده شود که با افزایش درجه حرارت بدن و تب نیز همراه می‌شود. اگر بانویی مشکوک است که چیزی داخل واژن گیر کرده است، باید فوراً به یک متخصص مراجعه کند.

• عفونت: بیماری التهابی لگن و بیماری‌های مقاربتی می‌تواند باعث خونریزی واژینال و ترشحات غیرمعمول شود.

ترشحات شدید واژن با هر رنگی که بوی بدی داشته باشد می‌تواند از علائم این موارد باشد:

• خونریزی حین یا بعد از رابطه جنسی
  • ادرار دردناک
  • خارش ناحیه تناسلی
  • درد یا فشار در ناحیه لگن
  • لکه بینی بین دوره‌های قاعدگی
• سقط فراموش شده یا سقط خاموش: خونریزی سیاه یا لکه بینی می‌تواند نشانه‌ای از سقط جنین باشد که زمانی اتفاق می‌افتد که رشد جنین متوقف می‌شود اما به مدت چهار هفته یا بیشتر از بدن شما خارج نمی‌شود. به جز لکه‌های قهوه‌ای تیره یا سیاه یا خونریزی، ممکن است علائم دیگری نداشته باشید.
• لوچیا: خونریزی پس از زایمان که چهار تا شش هفته پس از زایمان رخ می‌دهد، ممکن است شدید و قرمز همراه با لخته شروع شود، سپس کند شده و پس از روز چهارم به قهوه‌ای تغییر کند؛ به خصوص اگر جریان خونروش کند باشد، ممکن است قهوه‌ای تیره یا سیاه شود.

آیا طبیعی است که رنگ خون در ابتدا و انتهای پریودی متفاوت باشد؟

بله، این امکان وجود دارد. رنگ پریودی ممکن است از ابتدا به سمت وسط دوره تا انتها تغییر کند. حتی ممکن است ماه به ماه یا در زمان‌های مختلف در طول زندگی یک دختر یا بانو رنگ‌های متفاوتی داشته باشد.

در بیشتر موارد، تغییر از قرمز روشن تا قرمز تیره تا قهوه‌ای مربوط به جریان خون قاعدگی و باقی ماندن خون در رحم است. جریان خونروش ممکن است در ابتدای قاعدگی سریع‌تر باشد و به سمت پایان حرکت کند. ممکن است پس از دراز کشیدن طولانی مدت نیز خون قرمز تیره مشاهده شود. امکان دارد اگر جریان خون قاعدگی شدید به اصلاح سنگین‌ باشد خون قرمز روشن از بدن خارج شود.

این بدان معنا نیست که همه تغییرات رنگ طبیعی است. اگر یک رنگ ناآشنا و یا خاکستری در  دوره قاعدگی مشاهده شد به ‌ویژه اگر علائم و نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد، گرفتن یک وقت ویزیت دکتر ضرری ندارد. همچنین هر گونه خونریزی در دوران بارداری دلیلی برای تماس با پزشک است.

اگر جریان خون آبکی یا پر از لخته باشد نشانه چیست؟

احتمالاً هنوز هم قاعدگی طبیعی و نرمال است. علاوه بر رنگ، بافت خونروش نیز ممکن است در طول دوره قاعدگی تغییر کند و دوره‌های قاعدگی از ماهی به ماه دیگر نیز ممکن است بافت‌های متفاوتی داشته باشد.خون پریودی آبکی احتمالاً فقط خون جدیدی است که به سرعت از رحم جاری می‌شود.

در مورد لخته‌ها، نیز معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست، آن‌ها زمانی رخ می‌دهند که رحم پوشش خود را می‌ریزد. با این حال، اندازه لخته‌ها مهم است. اگر فردی لخته‌های بزرگ را دفع کرد، بهتر است به یک متخصص زنان و زایمان اشاره کند. همین امر در مورد لخته‌هایی که با خونریزی غیرمعمول شدید همراه است نیز صدق می‌کند. خونریزی شدید یا منوراژی که ممکن است همراه با لخته باشد یا نباشد و می‌تواند منجر به کم خونی و علائمی مانند خستگی و تنگی نفس شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

یک پریود سالم می‌تواند رنگ‌ها و بافت‌های متنوعی داشته باشد، اما برای برخی از تغییرات دوره باید به متخصص زنان و زایمان اشاره شود. به عنوان مثال، اگر قاعدگی بیش از ۷ روز طول بکشد یا آن قدر سنگین باشد که هر یک یا دو ساعت یکبار یک پد یا تامپون خیس می‌کند، وقت آن است که یک قرار ملاقات با متخصص زنان و زایمان بگیرد.

دلایل دیگر برای قرار ملاقات با پزشک متخص زنان عبارت هستند از:

• چرخه‌های شخص نامنظم هستند و از یک ماه به ماه دیگر به طور چشمگیری تغییر می‌کنند.
• دوره‌های پریودی کوتاه‌تر از ۲۴ یا بیشتر از ۳۸ روز طول می‌کشد.
• سه ماه یا بیشتر پریود نشده‌ است.
• خونریزی با علائم دیگری مانند درد شدید همراه است.
• بین دوره‌های پریود، خونریزی اتفاق افتد.
• فرد یائسگی را پشت سر گذاشته اما دوباره شروع به خونریزی کرده است.
• شخص باردار است و شروع به لکه بینی یا خونریزی می‌کند.
• ترشح خاکستری وجود دارد که می‌تواند به معنای سقط جنین یا عفونت باشد.

سخن آخر

رنگ و بافت خون پریودی می‌تواند از چرخه‌ای به چرخه دیگر یا حتی روز به روز تغییر کند، به خصوص در مراحل خاصی از زندگی، مانند زمانی که به تازگی قاعدگی آغاز شده است و یا شخص به سمت یائسگی می‌رود. اکثر تغییرات در رنگ پریودی چیز مهمی نیست، اما ارزش آن را دارد که همراه با سایر علائم آن را یادداشت کنید. اگر در مورد پریود خود نگرانی دارید، از صحبت با یک متخصص مراقبت های بهداشتی دریغ نکنید.