چگونه کودکان شاد تربیت کنیم؟

دادن کودکی شاد و سالم به فرزندانتان می‌تواند آن‌ها را برای موفقیت در زندگی آماده کند. اما بسیاری از والدین تعجب می‌کنند که دقیقاً چگونه در دنیای امروز کودکان شاد تربیت می‌کنیم؟ تربیت کودکان شاد به معنای ایجاد لذت لحظه‌ای یا رضایت فوری آن‌ها نیست. در واقع، گاهی کاملا برعکس است.

کودکان شاد دارای مجموعه مهارت‌هایی هستند که به آن‌ها اجازه می‌دهد از شادی طولانی مدت در زندگی لذت ببرند. البته در این راه ممکن است آن‌ها در تلاش برای رسیدن به اهداف خود، رضایت لحظه‌ای را از دست بدهند. شما می‌توانید با یاد دادن عادات سالم و مادام العمر به فرزندان خود کمک کنید تا این مهارت‌ها را در خود رشد دهند. در این مقاله چند راه برای تربیت کودکان شاد را برای شما توضیح می‌دهیم.

بازی در فضای باز را تشویق کنید

قدرت بازی در فضای باز را دست کم نگیرید. دویدن روی چمن، بالا رفتن از درختان، نشستن روی تاب و خاک بازی برای کودکان خوب است.

مطالعات نشان می‌دهد که رایحه‌های مرتبط با طبیعت، مانند درختان کاج، علف‌های بریده شده و اسطوخودوس می‌توانند خلق و خوی کودک شما را بهتر کنند. بازی در فضای باز همچنین می‌تواند مهارت های اجتماعی را در کودکان بهبود بخشد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، نشان داد که کودکانی که زمان خود را برای بازی در خارج از خانه صرف می‌کنند، همدلی، مشارکت و خود کنترلی خود را افزایش می‌دهند که مهارت‌های اجتماعی حیاتی هستند.

کودکانی که مهارت‌های اجتماعی بهتری دارند، احتمالاً از روابط سالم تری برخوردار خواهند بود.

یک مطالعه نشان می‌دهد کودکانی که مهارت‌های اجتماعی بهتری دارند، دو برابر بیش‌تر احتمال دارد به دانشگاه بروند و کمتر دچار سوء مصرف مواد، چاقی و خشونت شوند. بنابراین، بازی در فضای باز را به یک عادت روزانه برای کودک خود تبدیل کنید. حتی زمانی که آب و هوا مناسب نیست، فرزندان خود را تشویق کنید که دوچرخه سواری کنند، با بچه‌های محله بازی کنند و در فضای باز مناسب بدوند.

محدود کردن زمان تلویزیون دیدن و استفاده از موبایل 

ممکن است کودک شما اصرار داشته باشد که ساعت‌های بی‌پایانی بازی‌های ویدیویی بازی کند. اما زمان زیاد با مانیتور برای سلامت روانی کودک شما مضر است. مطالعات نشان می‌دهند که نوجوانانی که زمان کم‌تری را با دستگاه‌های دیجیتال و زمان بیش‌تری را در فعالیت‌های غیر مجازی مانند ورزش، انجام تکالیف، کارهای خانه و سایر فعالیت‌های حضوری صرف می‌کنند، شادتر هستند.

محدودیت‌های واضحی برای زمان تلویزیون دیدن و گیم بازی کردن کودک خود ایجاد کنید. اگر کودک شما تلفن هوشمند دارد، دسترسی او را زمانی که در حال انجام فعالیت‌های خانوادگی، ماشین سواری یا زمانی که در خارج از خانه مشغول بازی است، محدود کنید و دستورالعمل های واضحی را در مورد این که چقدر می‌تواند برای تماشای تلویزیون و استفاده از رایانه صرف کند، تنظیم کنید.

تشکر کردن را به کودک خود بیاموزید

گنجاندن قدردانی در زندگی روزمره می‌تواند به کودکان کمک کند تا افراد شادتر و سالم تری شوند. اما به خاطر داشته باشید که بین اجبار کردن “متشکرم” و معنای واقعی آن تفاوت زیادی وجود دارد.

مطالعات نشان می‌دهند که افراد سپاسگزار از روابط بهتری لذت می‌برند  و این می‌تواند کلیدی برای داشتن یک زندگی شادتر باشد. یکی از بهترین راه‌ها برای کمک به کودکان برای تشکر واقعی، الگوبرداری از قدردانی کردن است. وقتی از شخص دیگری سپاسگزار هستید صمیمانه از او تشکر کنید. ابراز قدردانی از کارهایی که فرزندانتان انجام می‌دهد به کودک یاد می‌دهد که همین کار را انجام دهد.

صحبت کردن در مورد چیزهایی که برای آن‌ها احساس قدردانی می‌کنید را به یک عادت خانوادگی تبدیل کنید. سه چیز را که بابت آن‌ها در میز شام سپاسگزار هستید اعلام کنید یا در مورد چیزهایی که به خاطر آن‌ها سپاسگزار هستید قبل از خواب صحبت کنید. این به کودک شما کمک می‌کند تا یاد بگیرد در زندگی روزمره خود به دنبال چیزهایی باشد که می تواند بابت آن‌ها سپاسگزار باشد.

انتظارات بالا اما معقول داشته باشید

در حالی که صرف ساعت‌ها مطالعه برای امتحان یا تمرین یک آلات موسیقی برای کودک جالب نیست، اما کودکانی که برای انجام کارهای سخت تلاش می‌کنند، زندگی شادتری دارند. انتظارات شما تأثیر زیادی بر تمایل فرزندتان برای به چالش کشیدن خود دارد. تا زمانی که انتظارات شما معقول باشد، کودک شما سخت کار خواهد کرد تا انتظارات شما را برآورده کند.

مطالعات نشان می‌دهد زمانی که والدین انتظارات تحصیلی بالایی از فرزندان خود دارند، کودکان در مدرسه بهتر عمل می‌کنند و کارهای سخت را به مدت بیش‌تری ادامه می‌دهند.

اما توجه به این نکته مهم است که نباید انتظار کمال داشته باشید. در این صورت بالا بردن استاندارد برای کودک شما احتمالاً نتیجه معکوس خواهد داشت. انتظار این که فرزندتان بی نقص باشد، می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات روانی را در کودک شما افزایش دهد. اگر فرزند شما احساس کند که شما خط قبولی را به طرز غیر ممکنی بالا گذاشته اید، ممکن است از اهدافی که برای او تعیین کرده است دست بکشد.

خود کنترلی را به کودک آموزش دهید

خوردن یک کلوچه اضافی، کنار گذاشتن تکالیف برای بازی با دوستان و تماشای زیاد تلویزیون به جای انجام کارهای خانه ممکن است به کودکان لذت لحظه ‌ی بدهد. اما در دراز مدت، عدم خودکنترلی بیش از آن که کمک کند، به کودک آسیب می‌زند.

مطالعات نشان می‌دهند که کودکانی که خود کنترلی بهتری دارند، خلق و خوی خوب بهتری نیز دارند. محققان خاطر نشان می‌کنند که افرادی که خود کنترلی بهتری دارند نیز به اندازه سایر افراد خود را در موقعیت‌های وسوسه‌انگیز قرار نمی‌دهند. . آن‌ها اساسا خود را طوری تنظیم می‌کنند که شاد باشند.

آموزش انضباط شخصی به فرزندتان را از سنین پایین شروع کنید. در عین حال به او بیاموزید که خود را با وسوسه‌های زیاد احاطه نکند. چند راه برای کمک به او در انجام این کار می تواند شامل موارد زیر باشد:

• یک سبد برای گوشی‌های هوشمند در آشپزخانه بگذارید. به کودک خود بگویید هنگام انجام تکالیف، گوشی هوشمند خود را در سبد بگذارد تا زمانی که قرار است کارهایش را انجام دهد وسوسه نشود در اینترنت گشت و گذار نکند.
• تمام وسایل الکترونیکی را قبل از خواب در یک قسمت مشترک از خانه مثل هال قرار دهید. با این رو، کودک شما وسوسه نمی‌شود که از تبلت یا تلفن خود وقتی در رختخواب است استفاده کند.
• یخچال و کابینت را با غذاهای سالم پر کنید. اگر شیرینی در خانه نگهداری می‌کنید، با قرار دادن آن در قفسه‌های بلند یا قرار دادن آن دور از دید دسترسی به آن را دشوارتر کنید.

برای کودک وظایف تعیین کنید

کودکان شما در این سن دوست ندارند میز را تمیز کنند یا اتاق نشیمن را گردگیری کنند. اما، تعیین وظایف در خانه می‌تواند یک عامل کلیدی در کمک به او برای دستیابی به شادی طولانی مدت باشد. یک مطالعه نشان می‌دهد که انجام کارهای خانه در سنین ۳ و ۴ سالگی بزرگترین عامل پیش بینی کننده موفقیت طولانی مدت است. ممکن است کودکانی که کارهای خانه را انجام می‌دهند، احساس کنند که در حال بزرگ شدن هستند و این به کودکان کمک می‌کند تا با خانواده خود ارتباط بیش‌تری داشته باشند.  این حس ارتباط ممکن است به آن‌ها کمک کند در زمان‌های سخت از نظر ذهنی قوی بمانند.

کارهای روزمره همچنین می‌توانند به کودکان درس‌های مختلف زندگی مانند مسئولیت پذیری و خدمات اجتماعی را بیاموزند. کودکان همچنین ممکن است یاد بگیرند که می‌توانند با کارهای خسته کننده کنار بیایند یا حتی زمانی که احساس ناامیدی می کنند، قادر به ادامه دادن هستند. مرتب کردن تخت خواب‌ و تمیز کردن آشپزخانه نیز می‌تواند به آن‌ها احساس موفقیت بدهد و به کودکان نشان دهد که با وجود این که کوچک هستند، می‌توانند تفاوت ایجاد کنند.

کارهای ابتدایی و معمولی خانه را به کودکان خود محول کنید و از فرزندانتان انتظار داشته باشید که آنها را انجام دهند. با این کار به آن‌ها کمک می‌کنید مهارت‌های زندگی را بیاموزند که به آن‌ها در بزرگسالی کمک می‌کند تا زندگی شادتری داشته باشند.

شام را با هم بخورید

وقتی کودکان تمرین‌های ورزشی، بازی‌ها و سایر فعالیت‌های فوق برنامه دارند، گرفتن غذا از بیرون در حین حرکت و خوردن در زمان‌های مختلف می‌تواند وسوسه انگیز باشد. اما اگر می‌خواهید به تربیت کودکان شاد بپردازید، غذا خوردن به عنوان یک خانواده یکی از بهترین کارهایی است که می‌توانید انجام دهید.

مطالعات نشان می‌دهند که دفعات بیش‌تر وعده‌های غذایی خانوادگی به شدت با خلق و خوی مثبت در نوجوانان مرتبط است. همچنین نوجوانانی که با خانواده خود وعده‌های غذایی می‌خورند، دیدگاه‌های مثبت تری نسبت به آینده دارند. وعده های غذایی خانوادگی همینطور می‌تواند باعث سلامتی کودک شود. کودکانی که با والدین خود غذا می‌خورند کم‌تر دچار اضافه وزن یا اختلالات تغذیه می‌شوند. نوجوانانی که با والدین خود شام می‌خورند نیز کم‌تر در معرض مشکلات سوء مصرف مواد یا مشکلات رفتاری قرار می‌گیرند.

اگر نمی‌توانید هر شب برای یک وعده غذایی خانوادگی دور هم جمع شوید، نگران نباشید. اکثر مطالعات نشان داده‌‎اند که کودکان از خوردن شام برای چند شب در هفته با والدین خود نیز سود می‌برند.

از زیاده خواه بار آوردن کودک خود بپرهیزید

خریدن هدایای زیاد برای فرزندتان در تعطیلات یا دادن هر چیزی که او می‌خواهد در واقعیت او را خوشحال نمی‌کند. برعکس، زیاده‌ روی در محبت و توجه به کودک ممکن است بر سلامت روانی او تأثیر منفی بگذارد. برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که کودکانی که زیاده خواه تربیت می‌شوند، احتمالاً احساس نارضایتی مزمن را تجربه می‌کنند. آن‌ها ممکن است برای تشخیص تفاوت بین خواسته‌ها و نیازهای خود تلاش کنند و در نتیجه ممکن است فکر کنند خوشبختی از کالاهای مادی سرچشمه می‌گیرد.

بنابراین برای تربیت کودکان شاد در برابر این تمایل که هر آنچه را که کودک شما می‌خواهد برای او بخرید، مقاومت کنید. حتی اگر کودک اصرار داشته باشد که داشتن جدیدترین گوشی هوشمند، لباس‌های برند بیش‌تر و دوچرخه بیش‌تر او را خوشحال می‌کند، تحقیقات خلاف این را نشان می‌دهد.

به کودک فرصتی برای کسب امتیاز بدهید. وقتی او به جای این که همه چیز را حاضر و آماده در اختیارش بگذارند برای به دست آوردن چیزی باید سخت کار کند، خیلی بیش‌تر از دارایی‌های خود قدردانی می‌کند.

همچنین بیش‌تر روی تجربیات تمرکز کنید تا وسایل مادی. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که احساس خوشبختی می‌کنند، زمان و پول خود را صرف ایجاد خاطرات می‌کنند، نه جمع آوری اقلام بیش‌تر.

به عنوان یک خانواده ورزش کنید

چه تصمیم داشته باشید که به عنوان یک خانواده با هم به پیاده روی شبانه بروید یا از اتاق نشیمن خود حرکات تمرینی انجام دهید، ورزش می تواند همه اعضای خانواده را شادتر کند. نوع ورزش اهمیتی ندارد.

ممکن است فکر کنید که نیازی به ورزش کردن با هم نیست. بالاخره کودک شما احتمالاً در زمان استراحت یا از طریق فعالیت‌های مختلف ورزش می‌کند. اما ورزش احتمالا شما را شادتر می‎کند و والدین شادتر تمایل دارند فرزندان شادتری داشته باشند. علاوه بر این، فعالیت بدنی همراه با هم می‌تواند به شما کمک کند تا با هم ارتباط برقرار کنید و خاطرات مثبتی را بسازید که حتی انگیزه بیش‌تری برای شاد بودن است.

به افراد دیگر کمک کنید

بسیاری از مطالعات، نوع دوستی را با شادی مرتبط می‌دانند. در واقع، مهربانی با دیگران می‌تواند به تربیت کودکان شاد کمک کند و شادی او را مهربان می‌کند. این یک چرخه مثبت است که کودکان را برای یک زندگی شادتر و سالم تر آماده می‌کند.

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۰ که در مجله روان‌شناسی اجتماعی منتشر شد، شرکت‌کنندگان را به سه گروه تقسیم کرد. از یک گروه خواسته شد تا یک عمل محبت آمیز را به صورت روزانه انجام دهند، به گروه دیگر گفته شد که کار جدیدی انجام دهند و گروه سوم هیچ دستورالعملی دریافت نکردند. محققان دریافتند که تنها پس از ۱۰ روز، گروهی که اعمال محبت آمیز انجام می‌دادند و افرادی که کارهای جدید انجام می‌دادند، رشد زیادی در شادی داشتند. راه های زیادی وجود دارد که می توانید فرزندان خود را درگیر رفتارهای انسان دوستانه کنید. در ادامه چند ایده را به شما پیشنهاد می‌دهیم:

• همه اعضای خانواده را به انجام یک عمل محبت آمیز در هر روز دعوت کنید و کارهایی را که انجام داده اید در هنگام شام در میان بگذارید.
• سازمان خیریه‌ای را برای کمک سالیانه انتخاب کنید و هر هفته چند ساعت به عنوان یک خانواده داوطلب کارهای خیر شوید.
• هر هفته مقدار مشخصی از پول توجیبی کودک خود را برای کمک به یک کار خوب کنار بگذارید و اجازه دهید فرزندتان انتخاب کند که می خواهد پولش را کجا اهدا کند.

سخن آخر

به خاطر داشته باشید که کودکان نیاز ندارند همیشه شاد باشند. در واقع، آن‌ها باید احساسات ناخوشایند را نیز مانند غم، خشم، ترس و ناامیدی تجربه کنند.

نیازی نیست که وقتی کودک شما احساسات ناراحت کننده‌ای را تجربه می‌کنند، او را تشویق به شادی کنید یا کاری انجام دهید. در عوض، کودک را از طریق آن احساس راهنمایی کنید و به او کمک کنید راه‌هایی برای آرام کردن خود و کنار آمدن با احساسات خود پیدا کند. گر کودک در هر دقیقه از روز خوشحال و شاد نباشند، بازتابی از تربیت شما نیست. وظیفه شما این نیست که مسئول شادی فرزندانتان باشید. درعوض، این شما هستید که باید به فرزندانتان مهارت‌هایی یاد بدهید که برای مدیریت احساساتشان به روشی سالم نیاز دارند.

در نهایت، بهترین کاری که می توانید برای تربیت کودکان شاد انجام دهید این است که محیطی سالم و شاد به آن‌ها بدهید. کودکانی که می‌دانند پدر و مادرشان دوستشان دارند و به آن‌ها اهمیت می‌دهند، حتی زمانی که در زندگی با شرایط سختی روبرو می‌شوند بیش‌تر موفق می‌شوند.