با بررسی منظم و دقیق میتوان نشانههای غیرعادی پستان را تشخیص داد. ماموگرافی، یکی از راههای تشخیص بیماری پستان است، با کمک ماموگرافی میتوان تصاویری ارائه داد که تغییرات بافت پستان را نشان داده و بیماری را تشخیص دهد.
بههمین علت است که غربالگری منظم ماموگرافی بعد از سن ۴۰ سالگی در همه زنان توصیه میشود.
درست است که ماموگرافی، بهترین روش برای تشخیص نشانههای غیرعادی پستان و تشخیص زودهنگام آن است، اما متأسفانه سرطان سینه همیشه بهصورت یک توده شروع نمیشود و ماموگرافی همیشه نمیتواند قادر به تشخیص همه تومورهای سینه باشد.
تعدادی از نشانههای غیرعادی پستان وجود دارد که لازم است همه بانوان آنها را بدانند. در ادامه این مطلب به بررسی این علامتهای غیرعادی در پستان میپردازیم.
انواع بیماری پستان وجود دارد که شامل کیست یا توده هستند و هیچگونه دردی ندارند. بعضی از این تودهها خوشخیم و برخی بدخیم هستند. شایعترین نشانههای غیرعادی پستان که باید به آن توجه کرد شامل درد شدید در سینه، ورم پستان (التهاب سینه)، کیست، تودههای خوشخیم و سرطان است.
به همین علت بسیار مهم است که زنان باید از تغییرات ظاهری سینه یا درد در آن آگاه باشند و در صورت بروز نشانه غیرعادی به پزشک مراجعه کنند. به زنان ۵۰ تا ۷۴ ساله توصیه میشود هر دو سال یک بار ماموگرافی انجام دهند.
پستان نرمال چیست؟
اگاهی از اینکه سینه سالم و نرمال چگونه است، بسیار اهمیت دارد. اگرچه انجام آزمایشهای غربالگری منظم برای سرطان سینه مهم است، اما همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد ماموگرافی قادر به تشخیص همه بیماریهای سینه نیست. بنابراین شما باید بدانید که سینه بهطور معمول چه شکلی هست و از هرگونه تغییر در سینههای خود آگاه باشید.
واقعیت این است که نمیتوان تعریف مشخصی برای سینه نرمال داشت، آنچه درباره سینه شما عادی است ممکن است برای زن دیگری نرمال نباشد.
اکثر زنان میگویند که سینههایشان توده دارد یا ناهموار است. ظاهر و احساس درد در سینههای شما میتواند با پریود شدن، بچهدار شدن، کاهش یا افزایش وزن و مصرف برخی داروها تحتتأثیر قرار بگیرد. همچنین، ممکن است اندازه سینه با افزایش سن تغییر کند.
انواع نشانههای غیرعادی پستان
ممکن است انواع بیماریهای سینه مانند سرطان سینه برای هر کسی اتفاق بیفتد و علائم آن به سرعت یا بهتدریج ظاهر شود. با توجه به نوع سرطان سینه، ممکن است این نشانههای غیرعادی پستان متفاوت باشد. برخی از انواع سرطان سینه عبارتند از:
- سرطان سینه مهاجم
- سرطان غیرتهاجمی پستان
- سرطان سینه التهابی
- سرطان سینه متاستاتیک
- تومور فیلود
در اینجا برخی از علائم غیرمعمول سرطان سینه وجود دارد که باید از آنها آگاه باشید:
- نوک سینههای پوستهپوسته یا قرمز :
پوستهپوسته شدن میتواند روی هاله نوک سینه یا روی خود نوک پستان ظاهر شود. علت این امر میتواند مربوط به لباسهای زبر، سوتینهای تنگ و غیره باشد یا میتواند علائم بعضی بیماریهای پوستی مانند اگزما باشد. در صورتی که داروهای پوستی مشکل پوستهپوسته پستان را برطرف نکرد، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
- تغییر رنگ پوست پستان:
وجود سلولهای سرطانی در پستان میتواند به شکل تغییررنگ پوست آن ظاهر شود. اگر سینههای شما کبود به نظر میرسد یا به رنگ نرمال نیست میتواند یکی دیگر از علائم سرطان سینه باشد.
سرطان پستان میتواند علاوه بر تغییر رنگ پوست منجر به تغییرات زیادی در پوست پستان شود. تغییر در بافت پوست سینه و اطراف نوک پستان از نشانههای غیرعادی پستان است، خارش سینه نیز ممکن است با این تغییرات همراه باشد.
با اینحال، تغییر در رنگ یا بافت پوست نیز ممکن است علائم یک بیماری خوشخیم پستان باشد، بنابراین، همیشه معاینه توسط یک متخصص، بهترین راه تشخیص است.
- فرورفتگی سینه:
یکی از مهمترین نشانههای غیرعادی پستان که باید فوراً بررسی شود، فرورفتگی در آن است. این پدیده به دلیل تجمع مایع لنفاوی رخ میدهد و میتواند یکی از اولین نشانههای یک نوع سرطان تهاجمی بهنام سرطان التهابی سینه باشد.
- تغییرات در اندازه پستان:
اکثر افراد سینههایی با سایز طبیعی دارند. با اینحال، اگر یک سینه بدونتوضیح و ناگهانی بزرگ شود، غیرعادی است.
تغییر ناگهانی در اندازه سینه میتواند نشانه سرطان سینه باشد و این نوع نادر و تهاجمی سرطان سینه است. اگر فردی متوجه شد که هر دو سینه یا یکی از آنها بزرگ شده است، باید با پزشک مشورت کند.
- تورم در روی پستان:
یکی از نشانههای غیرعادی پستان، تورم پستان است. گاهیاوقات سینهها در دوران بارداری حساس و متورم میشوند، اما اگر باردار نیستید و متوجه میشوید که اندازه سینههایتان در حال تغییر است، لازم است که این مشکل را بیشتر بررسی کنید.
تورم یک یا هر دو سینه میتواند از علائم سرطان سینه باشد. اندازه سینهها اغلب با یکدیگر یکسان نیست، بنابراین تغییر اندازه بین دو پستان طبیعی است، با این وجود، اگر متوجه شدید که یکی از سینههایتان بزرگتر از حدمعمول به نظر میرسد، میتواند به دلیل تورم باشد که باید بررسی شود.
به احتمال زیاد احساس سفتی یا سوزنسوزن شدن در پوست، همراه با تغییر در اندازه پستان، به معنای وجود تورم در پستان است.
- ترشحات نوک پستان:
ترشح، یکی از نشانههای غیرعادی پستان است. اگر ترشحات شفاف، قهوه ای، زرد یا قرمز (خونی) از نوک پستان دارید، باید فورا آن را بررسی کنید. ترشحات نوک سینه که در اثر فشردن نوک پستان ایجاد نمیشود و فقط در یک پستان ترشح میشود، نیاز به بررسی بیشتری دارد.
برای کسانی که میتوانند باردار شوند یا در دوران شیردهی هستند، ترشحات شیری رنگ از نوک سینهها رایج است. با اینحال، اگر شیر نمیدهید و متوجه ترشحات ناشناختهای از سینههای خود شدهاید، حتما به پزشک خود مراجعه کنید.
ترشحات نوک پستان میتواند غلیظ و شفاف باشد و همچنین رنگهای متفاوتی دارد. شما میتوانید روی پستان ترشحات سبز، زرد یا حتی قرمز را مشاهده کنید و هر یک از آنها میتواند نشانه سرطان سینه باشد. هر گونه ترشح غیرمعمول یا خاص را توسط یک متخصص مراقبتهای بهداشتی بررسی کنید، مخصوصا اگر این ترشحات خونی باشد.
نوک سینهها میتوانند علامت بسیار خوبی برای سلامت سینههای شما باشند. در حالی که تغییرات خاص در شکل و احساس درد در نوک سینهها در چرخه قاعدگی طبیعی است، به نظر میرسد وقتی نوک سینه غیرطبیعی باشد ممکن است دلیلی برای نگرانی باشد.
- درد در نوک سینه:
اگرچه درد نوک سینه از نشانههای شایع بیماریهای سینه نیست، اما یکی از نشانههای سرطان سینه میتواند درد در سینه یا نوک سینه باشد.
سلولهای سرطانی باعث ایجاد تغییراتی در سلولهای پوست بهخصوص نوک سینهها می شوند که باعث احساس سوزش در نواحی سینه و نوک سینه میشود.
بیشتراوقات نشانههای غیر عادی پستان باعث ناراحتی و بیماری نمیشود، اما بسیار مهم است که به صدای بدن خود گوش دهید، زیرا درد معمولاً سیستم هشدار داخلی شما است.
- تغییرات سینه (رنگ، شکل) :
درست مانند نوک سینه، اگر متوجه تغییراتی در سینه خود شوید، مانند قرمزی یا صورتی شدن رنگ میتوان گفت که این یک علامت هشداردهنده است.
همچنین، اگر بعد از قاعدگی متوجه فرورفتگی، خطوط یا تغییر اندازه سینه شدید، بهدنبال ارزیابی بیشتر باشید. همانطور که گفته شد سایر تغییرات سینه که باید مراقب آنها بود شامل تورم، تحریک پوست، خارش، پوستهپوسته شدن پوست، بثورات و غیره است.
- ضخامت سطح پستان:
اگر متوجه شدید که قسمتهایی از پوست سینه شما ضخیمتر میشود، ممکن است نشانه اولیه سرطان سینه باشد. ضخیم شدن پوست میتواند روی سطح پوست یا داخل سینه باشد و ممکن است به دلیل مسدود شدن گردش خون در سینه توسط سلولهای سرطانی ایجاد شود.
- نواحی گودی روی سینه:
اگر علائم فرورفتگی روی پوست سینه خود مشاهده کردید، ممکن است از نشانههای غیرعادی پستان باشد. پوشیدن لباس خیلی تنگ می تواند باعث ایجاد گودی روی سینه باشد که خیلی زود برطرف میشود. اگر این فرورفتگی روی سینه، از بین نرفت ممکن است سینه نیاز به ارزیابی بیشتری داشته باشد. گاهیاوقات این گودیها را بهراحتی میتوان حس کرد.
هر گونه درد و حساسیت مداوم در پستان و زخمهای بهبود نیافته ممکن است از علائم هشداردهنده بیماری سینه باشند. از آنجایی که تشخیص این نشانههای غیرعادی پستان اغلب دشوار است، به همه توصیه میکنیم که ماموگرافی را بهطور منظم انجام دهند.
سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه، سرطانی است که از بافت پستان شروع میشود. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که سلولهای سینه تغییر کرده و به صورت غیرقابل کنترلی رشد میکنند، سلولها معمولا تومور را تشکیل میدهند.
گاهیاوقات سرطان بیشتر گسترش نمییابد، بیماری در این حالت “درجا” نامیده میشود. اگر سرطان به خارج از پستان گسترش یافت، سرطان “تهاجمی” نامیده میشود، ممکن است بیماری فقط در ناحیه بافتها و غدد لنفاوی مجاور گسترش پیدا کند.
انواع سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه انواع مختلفی دارد. انواع بیماری سرطان سینه عبارتند از:
- کارسینوم مجرایی که در سلولهای مجاری شروع میشود، این نوع، رایجترین نوع بیماری سرطان سینه است.
- کارسینوم لوبولار که از لوبولها شروع میشود. این سرطان بیشتر از انواع دیگر سرطان سینه در هر دو پستان ایجاد میشود.
- سرطان سینه التهابی که در آن سلولهای سرطانی عروق لنفاوی پوست سینه را مسدود میکنند، در نهایت سینه گرم، قرمز و متورم میشود. این بیماری یک نوع نادر سرطان است.
- بیماری پاژه سینه که سرطانی است که فقط پوست نوک پستان را درگیر میکند. معمولا پوست تیرهتر اطراف نوک سینه را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری نیز از انواع نادر سرطان سینه است.
آیا میتوانید سرطان سینه داشته باشید و متوجه آن نباشید؟
تشخیص علائم سرطان سینه در مراحل اولیه بسیار دشوار است. از این رو، ممکن است برای کسی که بهطور منظم معاینه نمیشود، تشخیص اینکه چه زمانی علائم هشداردهنده هستند، دشوار باشد.
آیا داشتن توده سینه به معنای ابتلا به سرطان است؟
توده سینه یکی از علائم سرطان سینه است. با اینحال، اغلب، تودههای سینه سرطانی نیستند. چندین بیماری دیگر میتوانند باعث ایجاد تودههای سینه شوند.
اگر متوجه توده سینه شدید با پزشک خود صحبت کنید. اگر سرطان باشد، درمان با شروع زودهنگام موفقیت آمیزتر است.
توده پستان چیست؟
توده سینه، تودهای است که در سینه شما ایجاد میشود. همانطور که اشاره شد در حالی که توده سینه میتواند نشانه سرطان سینه باشد، اغلب به سرطان مربوط نیست. از هر ۱۰ توده سینه در هر زن، هشت مورد غیرسرطانی هستند.
اگر توده را در سینه یا زیر بازوی خود احساس کردید، حتما به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک شما علت توده سینه را مشخص کرده و تعیین میکند که آیا به درمان بیشتری نیاز است.
دلایل ایجاد توده سینه چیست؟
- تغییرات در بافت پستان ( تغییرات فیبروکیستیک ): کیسههای ریز پر از مایع و بافت فیبری (لاستیکی) که مانند توده هستند.
- کیست سینه : کیسههای پر از مایع زمانی تشکیل میشوند که مایع در مجاری شیر به دام می افتد. بروز کیست در زنان پیش از یائسگی شایع است.
- فیبروآدنوم: این توده خوشخیم (غیرسرطانی) شایعترین تومور پستان در زنان جوان (۲۰ و ۳۰ ساله) است. فیبروآدنوما در طول سالهای باروری افراد بیشتر شایع است.
- عفونت سینه: عفونت در بافت پستان میتواند باعث ایجاد توده در سینه شود.
- سرطان سینه: رشد تومور در بافت پستان باعث ایجاد توده میشود.
چه آزمایشاتی ممکن است برای توده سینه نیاز باشد؟
با توجه به معاینه شما پزشک شما ممکن است آزمایشهای دیگری را توصیه کند، از جمله:
- MRI پستان: این اسکن، تصویربرداری از میدانهای مغناطیسی است که برای ایجاد تصاویر دقیق از پستان استفاده میشود.
- آسپیراسیون سوزنی: با استفاده از یک سوزن، پزشک شما نمونهای از سلولها را برای ارزیابی خارج میکند.
- بیوپسی: این روش نمونه بافت بزرگتری را برای آنالیز برداشته میشود. انواع مختلفی از روشهای بیوپسی وجود دارد. در طول بیوپسی هسته، رادیولوژیستها از یک سوزن بزرگتر برای برداشتن نمونه بافت استفاده میکنند. در طول بیوپسی اکسیزیونال، جراحان کل توده سینه را بر میدارند.
آیا تودههای سینه خود به خود از بین میروند؟
گاهیاوقات ممکن است تودهها خودبهخود ناپدید میشوند. بانوان جوانتر ممکن است تودههای مربوط به چرخه قاعدگی را داشته باشند.
این تودهها در پایان چرخه قاعدگی خود به خود از بین میروند. با اینحال، همیشه پزشک معالج خود را در مورد هرگونه توده مطلع کنید. پزشک شما تشخیص میدهد که چه چیزی باعث ایجاد توده شده و تعیین میکند که آیا به بررسی یا درمان بیشتری نیاز است.
چگونه میتوان سلامت پستان را حفظ کرد؟
اگر متوجه تغییرات و نشانههای غیرعادی پستان شدید یا احساس درد کردید، با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی خود صحبت کنید. در ادامه با راههای حفظ سلامت سینهها آشنا خواهید شد.
- از تغییرات سینه آگاه باشید و هر گونه نگرانی و علامت غیرطبیعی را به پزشک معالج خود گزارش دهید.
- با ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود در مورد گزینههای غربالگری صحبت کنید.
- از تراکم سینه خود و چگونگی تاثیر آن بر ماموگرافی مطلع شوید.
- تغییرات و مشکلات پستان در سابقه خانوادگی خود را هر سال به پزشک معالج خود گزارش دهید.
معاینه پستان چیست؟
هنگامی که نشانههای غیرعادی پستان را مشاهده کردید باید اقدام به معاینه پستان کنید. معاینه سینه به شکل زیر است:
وقتی زن نشسته یا دراز کشیده شده است، پزشک سینهها را از نظر شکل بینظمی، نوک سینهای که به سمت داخل میچرخد و تودهها بررسی میکند. پزشک همچنین فرورفتگی، ضخیم شدن، قرمزی یا صاف شدن پوست سینه را بررسی میکند.
پزشک برای بررسی به اطراف نوک سینهها فشار وارد میکند. زیر بغل از نظر غدد لنفاوی بزرگ بررسی میشود.
پزشک ممکن است سینه و زیر بغل بیمار را در شرایط مختلف بررسی کند. بهعنوان مثال، در حالت نشسته، ممکن است از بیمار خواسته شود که کف دستها را جلوی پیشانی به هم فشار دهد. این وضعیت ماهیچههای سینه را منقبض کرده و تغییرات ناچیز در سینه را بیشتر نمایان میکند.
تشخیص بیماریهای خوشخیم پستان
تعیین خوشخیم یا سرطانی بودن بیماری، مستلزم غربالگری پستان است. همان روشهایی که برای تشخیص سرطان استفاده میشود برای تشخیص انواع بیماری سینه استفاده میشود. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سابقه پزشکی: از شما در مورد سابقه پزشکی خود، از جمله اینکه آیا شما یا یکی از اعضای خانواده سرطان داشتهاید، شیوه زندگیتان، سلامت عمومی پستانتان و موارد دیگر سؤال میشود.
- معاینه فیزیکی: پزشک متخصص یک معاینه کامل بصری و دستی انجام میدهد تا بتواند علائم یا نشانههای سرطان یا بیماری خوشخیم را یادداشت کند.
- آزمایشات تصویربرداری: ممکن است ماموگرافی، سونوگرافی یا MRI انجام شود تا پزشک بتواند دید بهتری از بافت سینه شما داشته باشد.
- سایر آزمایشهای تشخیصی ممکن شامل نمونهبرداری و تجزیه و تحلیل هرگونه ترشح از نوک پستان و/یا نمونهبرداری از بافت غیرطبیعی پستان است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
بهترین روش این است که در صورت داشتن هرگونه نگرانی درباره سلامت سینه به پزشک خود مراجعه کنید. با اینحال، بسیاری از نشانههای غیرعادی پستان میتواند علائم تغییرات هورمونی، به ویژه به دلیل قاعدگی نیز باشد.
اگر متوجه شدید که سینههایتان در شروع یا پایان چرخه قاعدگی حساس و برآمده میشود، این یک واکنش طبیعی است. واکنش بدن هر فردی به تغییرات سطح هورمون متفاوت است.
اگر سینههایتان درد میکند یا پوست سینههایتان خارش یا قرمز است و نمیتوانید علائم را به چیز خارجی مانند تنگ بودن لباس ربط دهید بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید.
شما همیشه باید تودههای غیرمعمول را بررسی کنید، اما آنها بهطور قطعی سرطان سینه نیستند. تودهها میتوانند نشانه ای از کیست یا وضعیت فیبروکیستیک سینه باشند که هر دو قابلدرمان هستند. با اینحال، تودههای غیرمعمول در سینه، همراه با تغییر در بافت پوست یا تغییر در شکل نوک سینهها، نیاز به تخصص پزشکی دارند.