لکه‌بینی قبل از پریود به‌طور کلی بی‌ضرر است. ممکن است این لکه‌بینی نشانه اولیه بارداری یا به دلیل تغییرات هورمونی، خونریزی لانه‌گزینی، پولیپ یا سایر بیماری‌ها باشد. تفاوت اصلی بین لکه‌بینی و پریود در مقدار خون است.
لکه‌بینی ممکن است در اوایل بارداری، در شروع پریود یا بین پریودها رخ دهد. خون پریود، حتی زمانی که کم‌رنگ باشد، معمولاً پایدارتر است و چندین روز طول می‌کشد.
لکه‌بینی معمولا به یک مشکل پزشکی اشاره نمی‌کند. با این‌حال، توجه به زمان لکه‌بینی، مدت زمان ماندگاری آن و سایر جزئیات مرتبط می‌تواند به علت لکه‌بینی کمک کند.
برخی از قاعدگی‌ها با لکه‌بینی شروع یا پایان می‌یابند، همچنین برخی از زنان دارای خونریزی خفیف نسبت به سایرین هستند. بهاین ترتیب، تشخیص تفاوت لکه‌بینی و خونریزی قاعدگی می‌تواند باشد.
خونریزی قاعدگی چیست؟
خونریزی قاعدگی، تقریباً هر ۲۸ روز در زنانی که باردار نیستند اتفاق می‌افتد. هر ماه، پوشش رحم ضخیم می‌شود تا برای بارداری آماده شود. اگر زنی باردار نباشد، پوشش رحم او می‌ریزد و باعث پریود ماهیانه می‌شود. برخی از ویژگی‌های خونریزی قاعدگی عبارتند از:
- یک برنامه منظم: در حالی که مدت زمان بین پریودها در بین زنان متفاوت است، اکثر زنان هر ماه تقریباً در همان زمان پریود می‌شوند.
- الگوی خونریزی قابل پیش‌بینی: خونریزی قاعدگی در هر زن متفاوت است. برای بسیاری از زنان، قاعدگی ماهانه با لکه‌بینی خفیف شروع می‌شود، برای یک یا دو روز سنگین‌تر می‌شود و سپس به تدریج سبک می‌شود و با لکه‌بینی به پایان می‌رسد.
- زمان بدون خونریزی: برخی از زنان با عدم‌تعادل هورمونی یا مشکلات سلامتی ممکن است در طول ماه مشاهده کنند. پریودها معمولاً ۵-۷ روز طول می‌کشد و هیچوقت یک ماه کامل طول نمی‌کشد.
- خونریزی قاعدگی اغلب با علائم دیگری همراه است: در یک هفته یا بیشتر قبل از پریود، تغییرات در هورمون‌ها می‌تواند علائمی مانند حساسیت سینه‌ها و سردرد را ایجاد کند. از آنجایی که رحم منقبض می‌شود تا دیواره رحم به‌صورت خون خارج شود، برخی از زنان گرفتگی‌هایی را در رحم تجربه می‌کنند که میزان آن می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
- خون قاعدگی معمولاً قرمز است: رنگ خون می‌تواند به تمایز قاعدگی از لکه‌بینی کمک کند، اگرچه ممکن است خون در ابتدا یا انتهای پریود قهوه‌ای باشد. برخی از زنان لخته‌های بزرگ یا رشته‌های خونی را در پریود ماهانه خود مشاهده می‌کنند که این اتفاق در لکه‌بینی کمتر دیده می‌شود.
لکه‌بینی چیست؟
لکه‌بینی، خونریزی خفیفی از واژینال است که خارج از دوره منظم شما رخ می‌دهد. لکه‌بینی معمولاً شامل مقدار کم خون است. ممکن است بعد از استفاده از دستشویی متوجه آن در لباس زیر یا روی دستمال توالت شوید.
خونریزی در هر زمانی غیر از زمان پریود، خونریزی غیرطبیعی واژینال یا خونریزی بین قاعدگی در نظر گرفته می‌شود.
لکه‌بینی دلایل زیادی دارد. گاهی‌اوقات می‌تواند نشانه یک مشکل جدی باشد. به خواندن این مطلب ادامه دهید تا بدانید که چرا ممکن است بین پریودها لکه‌بینی داشته باشید و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید.
علت لکه‌بینی قبل از پریود چیست؟
دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است قبل از پریود لکه‌بینی را تجربه کنید:
- بارداری: لکه‌بینی در دوران بارداری شایع است. حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد از افراد باردار در سه‌ماهه اول خود لکه‌بینی را تجربه می‌کنند. خونریزی اغلب خفیف است و ممکن است به رنگ صورتی، قرمز، قهوه‌ای باشد.
لکه‌بینی در دوره بارداری معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست، اما در صورت داشتن آن باید به پزشک اطلاع دهید. اگر خونریزی شدید یا درد لگن را تجربه کردید، فوراً با پزشک تماس بگیرید، زیرا ممکن است نشانه‌ای از سقط جنین یا حاملگی خارج از رحم باشد.
- گاهی‌اوقات قرص‌های کنترل بارداری برای درمان خونریزی غیرطبیعی بین دوره‌های قاعدگی استفاده می‌شود. اگر علائم شما بهبود نیافت یا بدتر شد، با پزشک صحبت کنید. آنها ممکن است روش متفاوتی را برای کنترل بارداری تجویز کند.
- عفونت و آسیب: خونریزی واژینال بین پریودها ممکن است نتیجه عفونت در واژن، دهانه رحم یا رحم باشد. برخی از عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا یا سوزاک می‌توانند باعث خونریزی شوند.
عفونت قارچی یا برفک واژن نیز می‌تواند باعث تحریک واژن و خونریزی شود. آسیب به فرج، واژن یا دهانه رحم می‌تواند باعث خونریزی بین قاعدگی شود. صدمات می‌تواند از روش‌های مختلف، از جمله در اثر فعالیت جنسی خشن یا وارد کردن یا خارج کردن نادرست چیزی در واژن، مانند تامپون، ایجاد شود.
- تخمک‌گذاری: بر اساس یک مطالعه قدیمی در سال ۲۰۱۲ بر روی زنان در حال قاعدگی، حدود ۴.۸ درصد لکه‌بینی مربوط به تخمک‌گذاری را تجربه کردند. لکه‌بینی تخمک‌گذاری خونریزی خفیف است که در حدود زمانی در چرخه قاعدگی رخ می‌دهد که تخمدان یک تخمک را آزاد می‌کند.
این معمولا ۱۴ روز قبل از قاعدگی رخ می‌دهد. لکه‌بینی تخمک‌گذاری ممکن است صورتی روشن یا قرمز باشد و در اواسط چرخه شما به مدت ۱ تا ۲ روز ادامه داشته باشد. سایر علائم و نشانه‌های تخمک‌گذاری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
ایجاد درد مبهم یا درد در یک طرف شکم، حساس شدن پستان نفخ، تشدید حس بویایی، چشایی یا بینایی توجه دقیق به این علائم نیز ممکن است به شما کمک کند.
- پیش از یائسگی: با انتقال به یائسگی، ممکن است ماه‌هایی وجود داشته باشد که تخمک‌گذاری نداشته باشید. در دوران پیش از یائسگی، قاعدگی‌ها نامنظم‌تر می‌شوند و ممکن است لکه‌بینی را تجربه کنید. همچنین ممکن است قاعدگی را رد کنید یا خونریزی قاعدگی سبکتر یا شدیدتر از حد معمول داشته باشید.
- سرطان: ممکن است بیماری سرطان باعث لکه‌بینی شود. سرطان آندومتر (رحم)،سرطان دهانه رحم، سرطان تخمدان، سرطان واژن می‌تواند لکه‌بینی ایجاد کند.
لکه‌بینی اغلب نشانه سرطان نیست، اما اگر آن را تجربه کردید باید با پزشک مشورت کنید. به خصوص اگر قبلاً یائسه شده‌اید.
- خونریزی به علت تخمک‌گذاری: لکه‌بینی ممکن است زمانی رخ دهد که یک تخمک بارور‌شده به پوشش داخلی رحم بچسبد. حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد از خانم‌های باردار، در اوایل دوره بارداری دچار لکه‌بینی می‌شوند.
اگر لکه‌بینی به علت تخمک‌گذاری اتفاق بیفتد، اغلب چند روز قبل از شروع قاعدگی بعدی شما اتفاق می‌افتد.
این خونریزی معمولاً صورتی روشن تا قهوه ای تیره است و کوتاه‌تر و سبکتر از یک دوره معمولی است. همچنین ممکن است این موارد را تجربه کنید: سردرد، حالت تهوع، تغییرات خلق و خو، گرفتگی خفیف، حساس شدن پستان، درد در ناحیه کمر یا درد خستگی از نشانه‌های این نوع خونریزی است.
- Traumaضربه به واژن یا دهانه رحم گاهی‌اوقات می‌تواند باعث لکه‌بینی نامنظم شود. نمونه‌هایی از تروما می‌تواند شامل موارد زیر باشد: تجاوز جنسی، رابطه جنسی خشن، استفاده از یک شی، مانند تامپون، معاینه لگن همه از می‌تواند باعث لکه‌بینی شود.
- پولیپ‌های رحم یا دهانه رحم: پولیپ‌ها، بافت‌های کوچکی هستند که می‌توانند در چندین مکان از جمله دهانه رحم و رحم ایجاد شوند. بیشتر پولیپ‌ها خوش‌خیم یا غیرسرطانی هستند. پولیپ دهانه رحم می‌تواند باعث این موارد شود:
خونریزی خفیف بعد از رابطه جنسی، خونریزی خفیف بین دوره‌های قاعدگی، ترشح غیرعادی، پزشک می‌تواند به راحتی پولیپ دهانه رحم را در طول معاینه معمول لگن ببیند.
در این مشکل، شما معمولاً نیازی به درمان ندارید، مگر اینکه علائم آزاردهنده ایجاد کنند. اگر پزشک برداشتن آنها را توصیه کند، باید گفت به‌طور کلی درمان آن آسان است و دردناک نیست.
به‌طور معمول، پولیپ‌های رحم را می‌توان در آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی مشاهده و تشخیص داد. پولیپ‌ها، معمولا خوش‌خیم هستند، اما ممکن است تنها درصد کمی از آنها سرطانی باشند.
- عفونت‌های مقاربتی: عفونت‌های مقاربتی (STIs)، مانند کلامیدیا یا سوزاک، می‌توانند باعث لکه‌بینی بین قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی شوند. سایر علائم STI می‌تواند شامل موارد زیر باشد: ادرار دردناک یا سوزش ترشحات واژن سفید، زرد یا سبز خارش واژن یا درد لگن، اگر مشکوک به داشتن STI هستید با پزشک تماس بگیرید. بسیاری از بیماری‌های مقاربتی در صورت تشخیص زودهنگام با حداقل عوارض قابل‌درمان هستند.
- بیماری التهابی لگن: خونریزی غیرطبیعی بین پریودها یکی از علائم شایع بیماری التهابی لگن (PID) است. اگر باکتری از واژن به رحم، لوله‌های فالوپ یا تخمدان‌ها سرایت کند، می‌توانید به PID مبتلا شوید. سایر علائم PID می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
درد دردناک جنسی یا ادرار در قسمت پایین یا بالای شکم تب افزایش یافته یا ترشحات بدبو از واژن اگر عفونت به خون منتقل شود PID می‌تواند شدید یا تهدیدکننده زندگی باشد.
اگر علائم عفونت یا علائم PID را تجربه کردید، برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید. درمان‌هایی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند بیشتر مفید باشند.
- فیبروم: فیبروم‌های رحمی، می‌توانند بر باروری تأثیر بگذارند و باردار شدن یا حفظ بارداری را دشوارتر کنند. آنها علاوه بر لکه‌بینی بین پریودها، می‌توانند این موارد را ایجاد کنند:
درد شدید یا طولانی‌مدت، لگن درد، درد کمر، درد مقاربت و مشکلات ادراری است. ممکن است برخی از افراد مبتلا به این مشکل، هیچ علامتی را نشان ندهند. به‌طور کلی،فیبروم‌ها خوش‌خیم هستند.
- آندومتریوز: آندومتریوز زمانی است که بافت آندومترمانند، در خارج از رحم در مناطقی مانند: تخمدان شکم روده رشد می‌کند و می‌تواند باعث خونریزی یا لکه‌بینی بین قاعدگی‌ها و همچنین علائم دیگر شود.
اعتقاد بر این است که از هر ۱۰ نفر در سنین باروری که دارای رحم هستند، یک نفر به آندومتریوز مبتلا است. با این‌حال، بسیاری از موارد، بیماری تشخیص داده نمی‌شوند. سایر علائم و نشانه‌های آندومتریوز می‌تواند شامل: درد لگن و گرفتگی قاعدگی دردناک یا آمیزش جنسی دردناک، ناباروری ادرار دردناک یا حرکات روده اسهال، یبوست، نفخ یا حالت تهوع باشد.
سایر علائم و نشانه‌های اندومتریوز می‌تواند شامل: درد لگن و گرفتگی قاعدگی دردناک یا آمیزش جنسی دردناک ناباروری ادرار دردناک یا حرکات روده اسهال، یبوست، نفخ یا حالت تهوع باشد.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
یکی از دلایل خونریزی نامنظم بین پریودها، امکان ابتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) است. این بیماری هنگامی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌ها یا غدد فوق‌کلیوی بیمار، حجم بسیاری آندروژن یا هورمون‌های مردانه تولید می‌کند. این عامل باعث بهم زدن نظم دوره قاعدگی می‌شود و همچنین روند باردار شدن را سخت می‌سازد.
معمولا این اتفاق در سالهای باروری رخ می‌دهد. سایر علائم PCOS می‌تواند شامل موارد زیر باشد: دوره‌های قاعدگی نامنظم، درد لگن، اضافه وزن، رشد بیش از حد مو، مشکلات بارداری، آکنه از نشانه‌های این بیماری است. داروهایی وجود دارد که معمولا PCOS را درمان می‌کنند.
- کنترل بارداری هورمونی: کنترل بارداری ممکن است به صورت قرص، آمپول یا دستگاه هورمونی داخل رحمی (IUD) در دسترس باشد تا به تعادل تولید هورمون شما کمک کند.
- متفورمین یک داروی تجویزی است که معمولا برای بهبود سطح انسولین در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ استفاده می‌شود. همچنین ممکن است به تنظیم چرخه قاعدگی کمک کند. داروی باروری داروهای تجویزی باروری، مانند کلومیفن (کلومید)، باعث می‌شود غده هیپوفیز هورمون محرک فولیکول بیشتری تولید کند.
- استرس: استرس می‌تواند باعث انواع تغییرات در بدن شما شود، از جمله نوسانات چرخه قاعدگی تحت‌تاثیر استرس قرار دارد. برخی از افراد ممکن است لکه‌بینی واژن را به دلیل سطوح بالای استرس فیزیکی یا عاطفی تجربه کنند.
- داروها: برخی از داروها می‌توانند باعث خونریزی واژینال بین قاعدگی شوند. این داروها عبارتند از: داروهای رقیق‌کننده خون، داروهای تیروئید، داروهای هورمونی، اگر خونریزی غیرطبیعی واژینال را تجربه کنید، پزشک ممکن است شما را از خوردن این داروها حذف کند یا داروهای جایگزین را توصیه کند.
- مشکلات تیروئید: داشتن تیروئید کم‌کار (کم کاری تیروئید) می‌تواند باعث لکه‌بینی در شما شود. داشتن تیروئید کم‌کار (کم‌کاری تیروئید) از عوامل لکه‌بینی بعد از دوره قاعدگی هستند.
سایر علائم کم‌کاری تیروئید می‌تواند شامل موارد زیر باشد: خستگی، افزایش وزن، یبوست، حساسیت پوست خشک به سرما گرفتگی، صدا، نازک شدن مو درد ماهیچه یا ضعف درد مفاصل یا سفتی صورت پف کرده با کلسترول بالا افسردگی کاهش ضربان قلب، پزشکان ممکن است در صورت لزوم این وضعیت را با قرص‌های هورمونی مانند لووتیروکسین درمان کنند.
تشخیص لکه‌بینی و دوره قاعدگی
لکه‌بینی با خونریزی که در طول قاعدگی تجربه می‌کنید متفاوت است. به‌طور معمول، همان‌طور که اشاره شد لکه‌بینی جریان روشنتر، صورتی، قرمز یا قهوه ای است که بیش از ۱ یا ۲ روز طول نمی‌کشد.
خونریزی به دلیل دوره قاعدگی شما: معمولاً به اندازه‌ای سنگین است که نیاز به پد یا تامپون دارد. ۴ تا ۷ روز طول می کشد. از دست دادن خون حدود ۳۰ تا ۷۲ میلی لیتر (میلی لیتر) هر ۲۱ تا ۳۵ روز رخ می‌دهد.
آیا باید آزمایش بارداری انجام دهم؟
اگر در سنین باروری هستید و فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید، می‌توانید یک آزمایش در خانه انجام دهید. آزمایشات بارداری میزان گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) را در ادرار شما اندازه گیری می‌کند. این هورمون در دوران بارداری به سرعت افزایش می‌یابد.
اگر آزمایش شما مثبت است، برای تایید نتایج، با یک متخصص زنان و زایمان وقت بگیرید. همچنین اگر آزمایش شما منفی بود، اما پریود شما بیش از یک هفته تاخیر داشت، باید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک می‌تواند آزمایش‌هایی را برای تعیین اینکه آیا یک بیماری زمینه‌ای مسئول قاعدگی شماست انجام دهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر بین قاعدگی لکه‌بینی بدون دلیل داشتید باید به پزشک مراجعه کنید. اگرچه ممکن است جای نگرانی وجود نداشته باشد و ممکن است لکه‌بینی خود به خود از بین برود، همچنین این لکه‌بینی می‌تواند نشانه یک چیز جدی باشد.
زمانی که لکه‌بینی شما رخ می‌دهد و همچنین علائم دیگری را که تجربه می‌کنید یادداشت کنید تا بتوانید اطلاعات را با پزشک معالج خود در میان بگذارید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر علاوه بر لکه‌بینی فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- سرگیجه
- کبودی
- درد شکم
- خونریزی شدید
- درد لگن
- شما همچنین اگر قبلاً یائسه شده‌اید و لکه‌بینی را تجربه کرده‌اید باید به پزشک مراجعه کنید. برای تعیین اینکه چه چیزی باعث لکه‌بینی در شما می‌شود، پزشک ممکن است معاینه لگنی را انجام دهد.
درمان انواع لکه‌بینی
درمان لکه‌بینی، بستگی به علت آن دارد. در برخی‌موارد، باید منتظر ماند، مانند شروع یک کنترل هورمونی جدید تا نتیجه درست به‌دست بیاید. ممکن است چند ماه طول بکشد تا بدن شما سازگار شود و سپس لکه‌بینی درمان می‌شود. در این مدت، ممکن است هر ماه یک یا دو بار لکه‌بینی را تجربه کنید.
برلی تشخیص علت لکه‌بینی، ابتدا باید منبع خونریزی را مشخص کنیم. آیا لکه خون از رحم، دهانه رحم یا واژن می‌آید؟ گاهی‌اوقات، خونریزی که تصور می‌شود از واژن می‌آید ممکن است در واقع از مثانه یا روده باشد.
یکی از شایع‌ترین علل لکه‌بینی، ترشحات دهانه رحم است، عفونتی که اغلب در اثر رابطه جنسی ایجاد می‌شود و باعث التهاب و تحریک دهانه رحم می‌شود که در انتهای پایین رحم قرار دارد. اغلب با انجام تست پاپ، دهانه رحم را از نظر ضایعات سرطانی و پیش سرطانی دهانه رحم نیز این مشکل را ارزیابی می‌کنیم.
درمانها ممکن است شامل تجویز داروهای جایگزین برای تنظیم چرخه، برداشتن پولیپ یا فیبروم یا (در موارد شدید) جراحی باشد. اگر نتیجه مثبت باشد، این درمانها باید لکه‌بینی را از بین ببرد.
سخن پایانی
عوامل مختلفی می‌توانند باعث لکه‌بینی قبل از پریود شوند. برخی از انواع لکه‌بینی نیاز به درمان فوری پزشکی دارند، در حالی که برخی دیگر بی‌ضرر هستند. اگرچه شایع است، اما هرگونه خونریزی واژینال که خارج از دوره قاعدگی شما اتفاق می‌افتد می‌تواند نشانه بارداری یا یک وضعیت پزشکی باشد. اگر لکه‌بینی را تجربه کردید، به ویژه اگر قبلاً یائسه شده اید، باید به پزشک مراجعه کنید.