بند ناف رابط بین مادر و جنین است که پس از تولد و مستقل شدن زندگی جنین لازم است تا این رابطه قطع شود. تولد نیلوفر آبی که به نام عدم قطع بند ناف نیز شناخته می‌شود، عملی است که کودک را به جفت متصل می‌کنند تا زمانی که بند ناف به طور طبیعی خشک شود و از ناف جدا شود. این فرآیند معمولاً ۳ الی ۱۵ روز طول می‌کشد، اما بسته به سطح رطوبت و شرایط آب و هوا می‌تواند متفاوت باشد. نمی‌توان رابطه خاص و صمیمانه نوزادان با بند ناف و جفت را انکار کرد. در برخی سونوگرافی‌ها، ممکن است نوزادی را ببینید که در حال نوازش بند ناف است و بازوهای کوچک خود را دور بند ناف حلقه کرده است گویی خرس عروسکی کوچکی را در آغوش دارد. با توجه به این که بند ناف در دوران بارداری، وظیفه تغذیه و اکسیژن‌رسانی به جنین را دارد جای تعجب نیست، که برای جنین مهم و دوست داشتنی باشد. با توجه به وظایف بند ناف، بریدن آن بلافاصله پس از تولد کمی عجیب به نظر می‌رسد. در واقع، بستن و کلمپ بند ناف با تأخیر تقریباً توسط همه سازمان‌های بزرگ مراقبت‌های بهداشتی توصیه می‌شود. اما برخی از مادران با زایمان نیلوفر آبی (تولد لوتوس) این روند حذف بند ناف را یک قدم جلوتر می‌برند. البته هنوز واقعیت علمی و یک مطالعه جامع در مورد زایمان نیلوفر آبی صورت نگرفته است. پینو بیبی در این مقاله قصد دارد تا شما را با دانستنی‌های زایمان نیلوفر آبی آشنا کند.
زایمان نیلوفر آبی یا تولد لوتوس
احتمالاً نام تولد نیلوفر آبی را شنیده‌اید، اما آیا می‌دانید چگونه روشی است؟ چگونه می‌تواند برای مادر و کودکش مفید باشد و آیا خطراتی دارد؟ در این مقاله پینو بیبی سعی می‌کند به سوالات شما در رابطه با زایمان نیلوفر آبی پاسخ دهد، پس با پینو بیبی همراه باشید.
تاریخچه تولد نیلوفر آبی چیست؟
اصطلاح تولد نیلوفر آبی ممکن است شما را به یاد گل‌های مقدس شرقی به همین نام (نیلوفر یا لوتوس) بیاندازد.
گل لوتوس یا نیلوفر آبی نماد وحدت، رشد معنوی و چرخه تولد و رشد انسان در فرهنگ شرقی است. با این که قرابت معنایی بین گل نیلوفر آبی و مفهوم زایش و تولد وجود دارد، کاربرد این اصطلاح ربطی به این معنای فلسفی شرقی ندارد. نام زایمان نیلوفر آبی به فردی به نام Clair Lotus Day مربوط است که در سال ۱۹۷۴ میلادی باردار بوده است. Clair آگاه بود که شامپانزه‌ها همیشه جفت خود را در هنگام تولد از نوزاد جدا نمی‌کنند، بنابراین او تصمیم گرفت از بستن معمولی بند ناف خودداری کند. اصطلاح تولد لوتوس از به چالش کشیدن وضعیت موجود توسط کلر لوتوس آغاز شد و از آن تاریخ به زیر سوال بردن روش استاندارد بریدن بند ناف آغاز شد. کلر لوتوس به دنبال پزشکی گشت تا به خواسته‌های او تن دهد و با عقاید او مخالفت نکند و در نهایت از آنجا جوینده، یابنده خواهد بود او توانست نظر مساعد یک پزشک را به این موضوع جلب کند و پسرش تری مورتی را در بیمارستان به دنیا آورد و در حالی که بند نافش قطع نشده بود او را به خانه منتقل کرد. چیزی که نزدیک به یک دهه پیش به عنوان یک جنبش مردمی توسط مامای بریتانیایی آماندا بورلی آغاز شد، اخیراً توجه پزشکان زیادی را در سراسر جهان به خود جلب کرده است. با وجود گذشت تقریباً نیم دهه از این نوع تولد هنوز هم زایمان لوتوس پدیده‌ای نو ظهور به حساب می‌آید. البته داده‌های تاریخی نشان می‌دهد که این نوع زایمان در گذشته در بین قبایل افریقایی، بالی و حتی اروپا قرون وسطی رواج داشته است و کم کم به فراموشی سپرده شده است. پیروان این نوع زایمان به میمون‌ها به عنوان نمونه‌ای از تولد نیلوفر آبی در طبیعت اشاره می‌کنند. تحقیقات در مورد جفت فاژی (خوردن جفت) نشان داده است که همه نخستی‌ها (انسان‌های اولیه و میمون‌ها) بلافاصله پس از تولد جفت را مصرف می‌کنند.
تولد نیلوفر آبی (لوتوس) چیست؟
این روزها، سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که بند ناف نوزادان در زمان تولد قطع نشود. در عوض، بین یک تا سه دقیقه (یا بیشتر) پس از آمدن نوزاد بدون گیره رها می‌شوند، که به عنوان کلمپ بند ناف با تاخیر شناخته می‌شود. در مقابل، تولد نیلوفر آبی شامل چسبیدن بند ناف و جفت به نوزاد برای مدت نامحدود است. این یک مراسم نسبتاً جدید است، به ویژه در غرب، جایی که والدین شروع به تمرین آن در دهه ۱۹۷۰ کردند.
زایمان نیلوفر آبی (لوتوس) به زایمانی گفته می‌شود که در آن بند ناف به جفت متصل بماند و بند ناف هم به نوزاد متصل بماند. بند ناف به جای قطع شدن بلافاصله پس از تولد، خشک می‌شود و خود به خود جدا می‌شود که می‌تواند ۵ تا ۱۵ روز طول بکشد.
جفت را می‌توان پس از زایمان در پارچه پیچیده، در یک کیسه یا کاسه نگهداری کرد. معمولاً والدین جفت را با گیاهانی مانند اسطوخودوس، رزماری و نمک تیمار می‌کنند تا روند خشک شدن را ادامه دهد و بوی آن کاهش یابد.
تولد نیلوفر آبی یک عمل غیرمعمول است و تحقیقات کمی در مورد آن انجام شده است. در این مقاله در مورد چگونگی انجام آن، چرایی انتخاب برخی از والدین و این که آیا پس از تولد نوزاد، گذاشتن بند ناف متصل به جفت بی‌خطر است، به گفتگو می‌نشینیم.
زایمان نیلوفر آبی در بیمارستان
در هنگام تولد نیلوفر آبی، بند ناف پس از زایمان به نوزاد و جفت متصل می‌شود. هنگامی که نوزاد متولد می‌شود، بند ناف تنها می‌ماند در حالی که مادر جفت را به طور طبیعی (بدون پیتوسین) تحویل می‌دهد (مرحله سوم زایمان). پس از تولد، نوزاد روی سینه یا شکم والدین تا زمانی که جفت به دنیا بیاید قرار می‌گیرد. سپس جفت در یک کاسه یا پتو قرار داده می‌شود و در نزدیکی نوزاد قرار می‌گیرد. البته زایمان نیلوفر آبی در تعداد اندکی از بیمارستان‌ها قابل اجرا است، زیرا هنوز داده‌های علمی، اثرات مثبت و فواید آن را ثابت نکرده است. بهر تقدیر اگر زایمان نیلوفر آبی در بیمارستان انجام شود مسلماً روند بهداشتی‌تر خواهد داشت. برخی بیمارستان‌ها فقط در صورت تیمار جفت با فرمالدئید اجازه می‌دهند نوزاد با جفت به خانه برود.
والدین و نوزاد زمان زیادی برای تعامل و پیوند در طول زایمان نیلوفر آبی صرف می‌کنند. ممکن است نوزاد به مدت یک ساعت و یا بیشتر روی قفسه سینه مادر خود دراز بکشد و پرستاران وضعیت حیاتیش را بررسی کنند، سایر کارها نظیر تمیز کردن، وزن کردن، تست آپگار و غیره نوزاد در همین وضعیت انجام شود. هنگامی که نبض طناب ناف متوقف می‌شود، جفت به طور کلی با آب گرم شسته می‌شود و به آرامی با یک پارچه ارگانیک و جاذب خشک می‌شود. سپس به مدت تقریبی ۲۴ ساعت می‌گذارند تا آبکش شود. پس از دوره پیوند، جفت خشک شده و با گیاهان خشک نظیر رزماری، اسطخدوس و یا نمک دریا تیمار می‌شود. سپس دوباره بسته بندی شده و در نزدیکی نوزاد نگهداری می‌شود. بند ناف معمولاً ظرف ۱۰ تا ۱۵ روز خشک می‌شود و می‌افتد. از آنجایی که حمل جفت و بند ناف ممکن است سخت باشد، والدین و نوزاد معمولاً تا زمانی که بند ناف جدا شود در خانه می‌مانند. کودک معمولاً لباس‌های گشاد می‌پوشد تا گردش هوا را تسهیل کند و تا زمانی که جفت و بند ناف به طور طبیعی از ناف جدا شوند، پوشیدن لباس مناسب و گشاد که مانع کشیدن شدن بند ناف شود ادامه دارد. از آنجایی که تولد نیلوفر آبی می‌تواند منجر به عفونت جدی شود، جفت و نوزاد باید بسیار دقیق تحت نظر باشند. اگر بوی بد، رنگ غیرمعمول یا هر نشانه‌ای از مشکل وجود داشت، باید فوراً با پزشک تماس گرفته شود.
نحوه انجام تولد نیلوفر آبی در خانه
تعداد کمی از متخصصین با عمل تولد نیلوفر آبی آشنا هستند. بنابراین اولین قدم این است که مادر تصمیم خود را در خصوص انجام زایمان لوتوس با ماما یا پزشک خود در میان بگذارد.
پس از تولد نوزاد و پاره شدن کیسه آمنیوتیک، مرحله سوم زایمان، تولد جفت است. سپس، باید جفت را آماده کرد تا در چند روز آینده در کنار نوزاد بماند. قبل از شروع، دست‌ها باید کاملاً شسته و ضدعفونی شده باشند (زمانی که جفت از مادر جدا شد، مکان مناسبی برای رشد باکتری‌ها است). در زایمان نیلوفر آبی، والدین معمولاً جفت را در آب گرم در آبکش می‌شویند. سپس اجازه می‌دهند تا آب آن کشیده شود (با آبکش روی یک کاسه). سپس آن را خشک می‌کنند و روی آن را نمک و گیاهانی مانند رزماری و اسطوخودوس می‌مالند. انجام این کار به خشک شدن آن، کاهش رشد میکروارگانیسم‌ها و جلوگیری از بوی بد کمک می‌کند.
در نهایت، والدین معمولاً جفت را در باندهای پانسمان تمیز می‌پیچند (و روزانه آن‌ها را تعویض می‌کنند) و آن را در یک کیسه نخی قرار می‌دهند که در معرض جریان هوا باشد. برخی از والدین ترجیح می‌دهند جفت را با نوزاد قنداق کنند تا حمل و نقل را آسان‌تر کنند یا این که تا زمان جدا شدن بند ناف، مادر و نوزاد می‌توانند بیشتر وقت خود را در یک نقطه استراحت کنند.
چرا زایمان نیلوفر آبی انجام می‌شود؟
برخی از افراد زایمان نیلوفر آبی را انتخاب می‌کنند زیرا جفت را متعلق به نوزاد می‌دانند. معتقدان به این نوع زایمان، جفت را به عنوان یک محصول جانبی پزشکی نمی‌بینند، بلکه آن را امتدادی از جسم کودک می‌دانند که احساس می‌کنند باید به طور مستقل از آن جدا شود. برخی از افراد، تولد نیلوفر آبی را یک عمل معنوی یا آیینی می‌دانند و اتصال نوزاد و جفت پس از تولد را به عنوان یک فرآیند طبیعی بدون مداخله غیرضروری در نظر می‌گیرند. حتی برخی احساس می‌کنند که جدا کردن زودرس بند ناف می‌تواند باعث آسیب روانی کودک شود، اگر چه هیچ مدرکی برای حمایت و اثبات این نظریه وجود ندارد. زایمان بدون دارو و زایمان در خانه در میان والدینی که زایمان نیلوفر آبی را انتخاب می‌کنند، محبوب است.
تولد نیلوفر آبی در مقابل بستن بند ناف با تاخیر (دوشیدن بند ناف)
تولد نیلوفر آبی را نباید با تأخیر در بستن بند ناف اشتباه گرفت. تولد نیلوفر آبی باعث می‌شود که جفت و نوزاد برای روزهای بعد از تولد کاملاً به هم متصل شوند. از سوی دیگر، کلمپ بند ناف تاخیری زمانی است که به جای بستن و بریدن بند ناف بلافاصله پس از تولد، پزشک یا ماما بین ۳۰ ثانیه تا چند دقیقه منتظر بمانند تا این کار را انجام دهند.
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) و انجمن قلب آمریکا (AHA) از بستن بند ناف با تأخیر تا زمانی که نوزاد روی مادر قرار داده شود و مورد ارزیابی قرار گیرد، حمایت می‌کنند.
مزایای بستن بند ناف با تاخیر عبارت هستند از:
- سطوح هماتوکریت بالاتر (نسبت گلبول‌های قرمز به حجم کل خون)
- سطوح آهن بالاتر در دوران نوزادی
- بهبود گردش خون انتقالی در نوزاد پس از تولد
- استقرار بهتر گلبول‌های قرمز خون در نوزاد
- کاهش نیاز به انتقال خون
- میزان کمتر انتروکولیت نکروزان (یک بیماری بسیار جدی روده)
- میزان کمتر خونریزی داخل بطنی (خونریزی در داخل و اطراف بطن‌های مغز)
معایب بستن بند ناف با تاخیر عبارت هستند از:
هنگامی که بستن بند ناف به تأخیر می‌افتد، میزان بروز یرقان (زردی پوست و سفیدی چشم ناشی از سطوح بالای رنگدانه‌ای به نام بیلی روبین) در خون افزایش می‌یابد. با این حال، از آنجایی که فواید بی‌شمار این عمل بیشتر از خطرات آن است، سازمان‌های پزشکی بزرگ توصیه می‌کنند که پزشکان، کلمپ بند ناف را به جز در موارد اضطراری پزشکی به تأخیر بیندازید.
در حالی که مزایای تبلیغ شده تولد نیلوفر آبی اساساً بر اساس تجربه شخصی افراد است، بستن بند ناف با تأخیر یک عمل مبتنی بر شواهد علمی است و با تکیه بر جدیدترین تحقیقات انجام شده است اما هنوز شواهد علمی کافی برای حمایت از تولد نیلوفر آبی وجود ندارد.
مزایای زایمان لوتوس چیست؟
برخی از دلایلی که زنان زایمان نیلوفر آبی را انتخاب کرده‌اند این است که:
- رویکرد طبیعی‌تر و غیر مداخله‌ای را در اولویت قرار می‌دهند.
- به دنبال تصدیق اهمیت و مفهوم معنوی جفت هستند.
- این مادران معتقد هستند که جدا نکردن جفت نوزاد تازه متولد شده را آرام می‌کند زیرا نوزادان زمان بیشتری برای جدا شدن از جفت دارند، این جدا شدن کم کم صورت می‌گیرد.
- خطر کم خونی را کاهش می‌دهد (همان دلیلی که در بستن بند ناف با تاخیر وجود دارد).
فواید تولد نیلوفر آبی از دیدگاه برخی متخصصین
به سختی می‌توان متخصص مراقبت‌های بهداشتی را پیدا کرد که زایمان نیلوفر آبی را توصیه کند و حتی بیمارستان‌های اندکی وجود دارد که به زائو اجازه زایمان نیلوفر آبی را بدهند. این به این دلیل است که واقعاً هیچ داده پزشکی وجود ندارد که از مزایای تبلیغ شده تولد لوتوس را پشتیبانی کند. برای بسیاری، تولد نیلوفر آبی یک عمل عمدتاً معنوی است که به روند زایمان و رابطه مقدس نوزاد با بند ناف و جفت احترام می‌گذارد. گفته می‌شود، برخی از مزایای احتمالی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- خون بیشتر: مانند بستن بند ناف تاخیری، قطع نشدن ناف حجم خون را مختل نمی‌کند و به خون اکسیژن‌دار اجازه می‌دهد تا به داخل بدن جنین برگردد. این باعث بهبود گردش خون، دمای بدن، تعداد گلبول‌های قرمز، سیستم ایمنی و رشد مغز می‌شود.
- عدم وجود زخم باز به معنای خطر عفونت کمتر است: دکتر جودیت دبلیو لیویت در کتاب خود تحت عنوان فرزندآوری در آمریکا، بین سال‌های ۱۷۵۰-۱۹۵۰ میلادی توضیح می‌دهد که نوزادان پیشگام آمریکایی اغلب به جفت خود متصل می‌شدند تا خطر عفونت کاهش یابد و نرخ مرگ و میر کودکان کاهش یابد.
- التیام سریع‌تر ناف: برخی از ماماها گزارش دادند که ناف نوزادان نیلوفر آبی خیلی سریع‌تر التیام می‌یابد. ناحیه پوست ناف این نوزاد خیلی زودتر کاملاً بهبود می‌یابد و شکل ناف متفاوت است (نافی گرد و زیبا).
- سلامت عاطفی: برخی اذعان دارند که تولد نیلوفر آبی انتقال نوزاد از رحم به دنیای خارج را تسهیل می‌کند. آن‌ها معتقدند که این عمل، ترومای هنگام تولد را کاهش می‌دهد و لطافت زایمان طبیعی را تقویت می‌کند.
- بهبودی پس از زایمان: هنگامی که یک مادر تازه متولد شده هنوز به جفت متصل است، مادر را مجبور می‌کند تا به آرامی، با دقت حرکت کند و کمترین حرکت را داشته باشد. این دقیقاً همان چیزی است که بدن او برای بازیابی نیاز دارد. در چنین شرایطی مادر و کودک هر دو از احترام به روند درمان سود می‌برند. با یک جفت زنجیره شده (متصل)، نمی‌توان حرکات سریع و سنگین انجام داد.
آیا تولد نیلوفر آبی بی‌خطر است؟
از آنجایی که تحقیقات در مورد تولد نیلوفر آبی کم است، نمی‌توان گفت که آیا تولد نیلوفر آبی بی‌خطر است یا خیر. به دلیل فقدان تحقیقات در مورد ایمنی، کالج سلطنتی متخصصین زنان و زایمان (RCOG) مستقر در انگلستان در سال ۲۰۰۸ میلادی توصیه کرد که این عمل را در زایشگاه‌ها ممنوع کنند. نگرانی اصلی RCOG در مورد تولد نیلوفر آبی خطر بالقوه عفونت است.
از آنجایی که شواهدی وجود ندارد که تحقیقات مبتنی بر پیامدهای بالینی تولد نیلوفر آبی و خطرات آن را ارزیابی کرده باشد، تمام گفته‌ها در حد حدس و گمان هستند اما به طور کلی، یک خطر بالقوه در مورد عفونت در این نوع زایمان وجود دارد. از آنجایی که بافت جفت پس از زایمان مرده است، این احتمال وجود دارد که عفونی شود و سپس عفونت به جنین سرایت کند.
خطر دیگری که ممکن است در مورد تولد نیلوفر آبی و یا بستن بند ناف با تاخیر وجود داشته باشد؛ انتقال گلبول‌های قرمز اضافی از جفت به نوزاد پس از تولد است که ممکن است احتمال زردی نوزاد را افزایش دهد. افزایش در تجزیه گلبول‌های قرمز ممکن است باعث افزایش بیلی روبین شود و پوست نوزاد را زرد کند. با این حال، توافق بر این است که مزایای خون اضافی بیشتر از خطرات آن است. تنها در یک مورد نوزادی با هپاتیت نوزادی (التهاب کبد) به دنبال تولد نیلوفر آبی گزارش شده، که داده‌های بالینی و آزمایشگاهی نشان می‌دهد که به دلیل عفونت بوده است. این مورد نشان می‌دهد که تولد نیلوفر آبی ممکن است یک عامل خطر برای هپاتیت نوزادی باشد.
یک مادر با نوزادی که به جفت متصل است، نباید با نوزاد و جفت به جایی برود. این وضعیت جانبی نوزاد، شرایط خوشایندی نیست، به علاوه این که سفر می‌تواند خطر عفونت را افزایش دهد.
متأسفانه، تحقیق با کیفیتی در مورد تولد نیلوفر آبی و مزایا، خطرات و بهترین عملکرد این نوع زایمان در دسترس نیست. در یک گزارش اخیر در مورد تولد شش نوزاد نیلوفر آبی، هیچ عفونتی وجود نداشت. وقتی محققان از چهار نفر از مادران پرسیدند که آیا دوباره تولد نیلوفر آبی را انتخاب می‌کنند، همه آن مادران گفتند که این کار را انجام می‌دهند. علاوه بر این، چند مطالعه موردی و گزارش‌های فردی وجود دارد که نتایج مثبت و منفی را توصیف می‌کند. در این بین گزارش‌هایی از مادرانی وجود دارد که از زایمان بدون عارضه نیلوفر آبی لذت می‌بردند.
ملاحظات در تولد نیلوفر آبی
اگر تصمیم به زایمان نیلوفر دارید، جفت را نزدیک کودک خود نگه دارید و مراقب باشید که بند ناف را نکشید. لباس‌های گشادی که در اطراف بند ناف، باز است، را به کودک بپوشانید. علاوه بر این، از علائمی که ممکن است نشان دهنده عفونت باشد، آگاه باشید. در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- قرمزی، گرما یا تورم در اطراف بند ناف
- بالا رفتن درجه حرارت بدن نوزاد (بروز تب)
- کودک بد تغذیه می‌کند.
- کودک بیش از حد معمول می‌خوابد.
- مدفوع نوزاد در پوشک کم است.
اگر والدین تصمیم گرفتند که بند ناف را قطع کنند، نباید به تنهایی این کار را انجام دهند و باید از پزشک بخواهند این کار را برای نوزادشان انجام دهد.
سخن آخر
اگر به زایمان نیلوفر آبی فکر می کنید، به خاطر داشته باشید که این یک عمل توصیه شده و مبتنی بر شواهد علمی نیست و ممکن است خطرات خاصی مانند عفونت را به همراه داشته باشد. اما به یاد داشته باشید که بستن بند ناف با تأخیر مبتنی بر شواهد علمی است و مزایای سلامتی متعددی را برای نوزاد به همراه دارد. کلمپ بند ناف با تاخیر ممکن است جایگزینی بهتری برای زایمان لوتوس یا زایمان نیلوفر آبی باشد پس هر دو مورد را به دقت بررسی کنید.
اگر تصمیم به انجام زایمان نیلوفر آبی دارید، حتماً با پزشک در مورد تصمیم‌تان صحبت کنید و لازم است این مورد را در برنامه زایمان خود حتماً قید کنید. آماده باشید که در هفته بعد از تولد نوزاد و جفت متصل به آن را با دقت کنترل کنید. مراقب علائم عفونت احتمالی در نوزاد خود باشید تا بدانید در صورت لزوم چه زمانی به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.