لیپوم تودهای از بافت چربی است که درست زیر پوست رشد میکند. این لیپومها در پستان نیز ممکن است ایجاد شوند. لیپومها شایعترین تومورهای چربی در سینه هستند. بیشتر لیپومها دردناک نیستند و مشکلاتی برای سلامتی ایجاد نمیکنند، بنابراین به ندرت نیاز به درمان دارند. اگر لیپوما آزاردهنده باشد، پزشک با یک جراحی ساده میتواند آن را حذف کند. این مقاله پینو بیبی علائم احتمالی و علل بالقوه لیپوم در پستان را مورد بحث قرار میدهد. همچنین عوامل خطر و زمان انجام آزمایشات یا درمان علائم را پوشش میدهد.
لیپوم چیست؟
لیپوم Lipoma یک توده بافتی گرد یا بیضی شکل است که درست در زیر پوست رشد میکند و از چربی ساخته شده است. این توده چربی رشدی کند و آهسته دارد و اغلب بین پوست و لایه عضلانی زیرین قرار دارد. با لمس به راحتی حرکت میکند و معمولاً باعث درد نمیشود. لیپومها هنگام لمس به نظر منعطف و نرم هستند، نه سفت. لیپومها میتوانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند، اما بیشتر در پشت، تنه، بازوها، شانهها و گردن دیده میشوند. در بانوان لیپوم پستان نیز شایع است.
خصوصیات تودههای چربی (لیپوم)
- لیپوم میتواند در هر جایی از بدن ایجاد شود. درست زیر پوست قرار دارد. آنها معمولا در گردن، شانهها، پشت، شکم، بازوها و رانها ایجاد میشوند.
- از لحاظ ظاهری گرد یا بیضی شکل هستند، تودههای چربی با بافت لاستیکی هستند و معمولاً متقارن میباشند.
- در لمس نرم و خمیری هستند. همچنین با فشار جزئی انگشت به راحتی حرکت میکنند.
- به طور کلی کوچک هستند. لیپومها معمولاً کمتر از ۵ سانتیمتر قطر دارند، اما میتوانند به رشد خود ادامه دهند و بزرگتر شوند.
- معمولاً دردناک نیستند، اگر لیپومها رشد کنند و روی اعصاب مجاور فشار بیاورند و یا حاوی رگهای خونی زیادی باشند میتوانند دردناک باشند.
- لیپومها میتوانند تنها یک توده باشند و گاهی چندین توده مجزا باشند.
- لیپومها تودههای کپسوله شده هستند و به بافتهای اطراف خود پخش نمیشوند.
لیپوم پستان چیست؟
لیپوما پستان یک تومور خوش خیم است که سرطانی نیست. لیپومها تومورهای چربی هستند که میتوانند در هر نقطه از بدن رشد کنند. لیپومهای سینه معمولاً تومورهایی با رشد آهسته هستند که دقیقاً زیر پوست قرار میگیرند. لیپومهای پستانی از بافت سینه ساخته نشدهاند، بلکه از سلولهای چربی بالغ که درون کپسولهای نازک و فیبری قرار گرفتهاند، ساخته شدهاند. آنها معمولاً دردناک نیستند و خطر ابتلا به سرطان را افزایش نمیدهند. لیپوم در پستان علائم بسیار کمی دارد.
نقش لیپومها چیست؟
لیپومهای سینه تومورهای خوش خیم (غیر سرطانی) هستند که از سلولهای بافت نرم به نام سلولهای مزانشیمی ایجاد میشوند. این سلولها به شکلگیری و حمایت از بافتهای حیاتی مانند استخوانها، ماهیچهها، اعصاب، مفاصل و بافت چربی (لیپیدی) کمک میکنند.
علائم و نشانههای لیپوم در پستان چیست؟
لیپومها تومورهای چربی کوچکی هستند که به ندرت علائم یا نشانههای قابل توجهی ایجاد میکنند. اگر لیپوم در پستان به اندازه کافی بزرگ باشد که قابل احساس باشد ممکن است علائمی ایجاد کند. علائم لیپوم در پستان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- وزن این تودههای چربی اغلب تنها چند گرم و اندازه آنها کمتر از یک سانتیمتر است، اگر چه برخی از آنها میتوانند بزرگتر شوند.
- لیپومهای غول پیکر پستانی بیش از ۵۰۰ گرم وزن دارند و اندازه آنها بیش از ۱۰ سانتیمتر میباشد. آنها یک برآمدگی را تشکیل میدهند که در سطح پستان قابل مشاهده است.
- لیپومهای سینهای به اندازه کافی بزرگ هستند که در زیر پوست احساس شوند، در هنگام لمس نرم و خمیری هستند و آزادانه حرکت میکنند. آنها پوست روی آن را نمیبندند یا نمیکشند. در عوض، اگر به آرامی آن را فشار دهید، جرم از زیر انگشتان شما خارج میشود.
- این تومورهای خوش خیم معمولاً علائم درد پستانی ایجاد نمیکنند، اما اگر لیپوم بر اعصاب، رگهای خونی یا مفاصل مجاور تأثیر بگذارد ممکن است دردناک باشد.
- لیپومهای سینه ممکن است یکی یکی یا به صورت دستهای تشکیل شوند.
انواع تومورهای خوش خیم پستان
تومور خوش خیم یک رشد غیرسرطانی سلولها است. تومورهای خوش خیمی که ممکن است در پستان رشد کنند عبارت هستند از:
- کیست: کیسهای پر از مایع در پستان
- فیبروآدنوم: توموری که از بافت غدهای یا همبند تشکیل شده است.
- پاپیلوم داخل مجاری: یک تومور زگیل مانند که در مجاری شیری پستانها رشد میکند.
- هامارتوما: یک تومور بدون درد که از بافت چربی یا فیبری تشکیل شده است.
- نوروفیبروم: توموری ساخته شده از سلولهای عصبی (نورونها)
- هماتوم: خون ناشی از خونریزی داخلی که در یک بخش تجمع یافتهاند.
- همانژیوم: توموری ساخته شده از رگهای خونی که در کنار هم جمع شدهاند.
- آدنومیواپیتلیوما: توموری که از تجمع سلولهای دیواره مجرای شیر تشکیل شده است.
علل ایجاد لیپوم در پستان
مشخص نیست دقیقاً چه چیزی باعث ایجاد لیپوم در پستان میشود. برخی تئوریها نشان میدهند که ضربه یا آسیب به ناحیه ممکن است منجر به بروز لیپوم شود. بدن ممکن است با فعال کردن پروتئینهای خاص سیستم ایمنی به نام سیتوکینها به این آسیب پاسخ دهد، که سپس باعث میشود سلولهای چربی جدید از سلولهای بنیادی به نام Preadipocytes تشکیل شوند. لیپومهای سینه نیز ممکن است در خانوادهها ایجاد شوند به این مفهوم که وراثتی هستند. بروز لیپومهای سینه با حذف ژنها و کروموزومها، جهشها و بازآراییهای ژنی مرتبط هستند. لیپوم در پستان ممکن است با شرایط زیر همراه باشد:
- لیپوماتوز ارثی متعدد: که به آن لیپوماتوز مولتیپل خانوادگی نیز گفته میشود، این اختلال ارثی است (از طریق خانوادهها منتقل میشود). این بیماری ارثی نادری است که با لیپومهای متعدد در ناحیه شکم، بازوها یا پاها و پستان مشخص میشود.
- سندرم گاردنر: نوعی اختلال به نام پولیپ آدنوماتوز خانوادگی FAP است، سندرم گاردنر باعث ایجاد لیپوم و طیف وسیعی از مشکلات سلامتی میشود. یک بیماری ژنتیکی که باعث رشد تودههایی به نام پولیپ در داخل و خارج از روده بزرگ (کولون) میشود.
- آدیپوز دولوروسا (بیماری درکوم): شرایطی که در آن لیپومها و یا چینهای بافت چربی به اعصاب فشار وارد میکنند و باعث ایجاد درد میشوند. به ادیپوز دولوروسا یا سندرم آندرس نیز میگویند.
- بیماری مادلونگ: اختلال نادری که با رشد لیپومها در قسمت بالایی بدن مانند گردن، بازوها، شانهها و پستان مشخص میشود. به آن بیماری مادلونگ که لیپوماتوز متقارن متعدد نیز میگویند. البته این وضعیت اغلب در مردانی که بیش از حد الکل مصرف میکنند رخ میدهد.
- داشتن سن بین ۴۰ تا ۶۰ سال: اگر چه لیپومها در هر سنی ممکن است رخ دهند، اما در این گروه سنی شایعتر هستند.
- سندرم پروتئوس: در این سندرم رشد نامتقارن در اندامهای بدن دیده میشود. رشد بیش از حد چربی (بافت چربی) میتواند معده، بازوها و پاهای فرد را تحت تاثیر قرار دهد. اغلب ممکن است در این افراد تومورهای خوش خیم (غیر سرطانی) متشکل از بافت چربی (لیپوم) ایجاد شوند.
عوارض و عوامل خطر مرتبط با لیپوم در پستان
همانطور که پیشتر گفتیم، بیشتر لیپومها ضرری برای بدن ندارند و منجر به عوارضی در بدن نمیشوند. با این حال، اگر توده لیپوم بسیار بزرگ است یا به سرعت در حال رشد است، ممکن است شروع به فشار آوردن بر اعصاب، عروق خونی و یا مفاصل کند که این میتواند منجر به درد و ناراحتی در فرد شود. عوامل خطر و ریسک برای لیپوم در پستان شامل آسیب به ناحیه پستانی و داشتن سوابق خانوادگی لیپوم است.
آیا آزمایشهایی برای تشخیص علت لیپوم در پستان وجود دارد؟
اگر بانویی متوجه یک توده نرم در پستان خود شد، پزشک آزمایشهای تشخیصی را برای رد سرطان پستان توصیه میکند. تستها و آزمایشهای مورد انتظار عبارت هستند از:
- معاینه فیزیکی: پزشک یک معاینه فیزیکی از جمله معاینه پستان را انجام میدهد. پزشک ممکن است تنها با این معاینه بتوانند لیپوم پستان را تشخیص دهند.
- ماموگرافی: ماموگرافی یک اشعه ایکس با دوز پایین برای غربالگری و تشخیص سرطان پستان است. ممکن است لیپوم پستان را نشان دهد.
- سونوگرافی پستان: سونوگرافی پستان از امواج صوتی برای ارائه تصویری از بافت پستان استفاده میکند. اولتراسوند میتواند لیپومها را واضحتر از ماموگرافی تشخیص دهد. متخصصان، سونوگرافی پستان را برای تشخیص بین لیپومای خوشخیم (غیرسرطانی) پستان و لیپوسارکوم بدخیم (سرطانی) پستان تجویز میکنند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی پستان MRI : اگر ماموگرافی یا سونوگرافی نتایج واضحی را از شرایط پستان ارائه ندهد، ممکن است پزشک یک MRI پستان را توصیه کند.
- بیوپسی پستان: ماموگرافی یا سونوگرافی سینه ممکن است لیپوم پستان را به وضوح نشان ندهد. بافتهای چربی پستان ممکن است با بافتهای تومور ترکیب شوند و یا ممکن است توسط بافتهای غدهای که غدد و مجاری داخل سینه را تشکیل میدهند، پوشانده شود. یک جراح ممکن است بیوپسی (نمونهبرداری) از توده بافت پستانی را انجام دهد، که شامل برداشتن توده و ارسال بافت به آزمایشگاه برای معاینه توسط پاتولوژیست برای جستجوی شواهد سرطان و یا رد سرطان است.
لیپوم در پستان چگونه درمان میشود؟
ممکن است برای لیپوما پستان نیازی به درمان خاصی نباشد، زیرا بیشتر لیپومها بیضرر هستند و باعث درد یا علائم دیگری نمیشوند. پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که لیپومها را در پستان مشاهده کند تا مطمئن شود که خیلی بزرگ نیستند و یا سریع رشد نمیکنند و یا علائم یا مشکلات دیگری ایجاد نمیکنند. اگر فرد ظاهر لیپوم در پستان را دوست ندارد، ممکن است لیپوم را با جراحی خارج کند. در صورتی لیپومهای پستان خارج میشوند که:
- لیپوم پستانی بزرگ (به عنوان مثال، بزرگتر از ۱۰ سانتیمتر)
- رشد سریع
- در مکانهای مخاطرهآمیزی مانند بافت عمیق یا نزدیک به اعصاب یا مفاصل قرار دارد.
- متصل به بافتهای زیرین
- دردناک باشد.
گزینههای حذف لیپوم پستان عبارت هستند از:
- برداشتن لیپوم با جراحی: این شامل برداشتن کل توده همراه با کپسول فیبری آن برای کاهش خطر بازگشت لیپوم است.
- لیپوساکشن: این میتواند برای شکستن و ساکشن خوشههای لیپوم پستان یا تومورهای منفرد که اندازه آنها متوسط (۴ تا ۱۰ سانتیمتر) و بزرگتر هستند، استفاده شود. یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ میلادی مزایای متعددی را برای این رویکرد ذکر کرده است، مانند: اسکارهای کوچکتر و کمتر، درد کمتر، نرخ عوارض کمتر و توانایی حذف لیپومها از نقاط دورتر.
- کوچک کردن تودهها: کوچک کردن این تومورها با تزریق داروهایی مانند استروئیدها قبل از جراحی است. حتی بدون جراحی، این تزریقها ممکن است به اندازه کافی تومور را بشکنند تا بدن بتواند از شر آن خلاص شود. گاهی اوقات لیپوم سینه ممکن است به طور کامل از بین نرود و احتمال عود آن بیشتر باشد.
چه زمانی باید برای لیپوم پستان به یک پزشک مراجعه کرد؟
هر زمان که بانویی و یا حتی آقایی یک توده جدید در پستان خود احساس کرد، مهم است که به پزشک خود مراجعه کند. این امر به ویژه در صورتی ضروری است که فرد و یا یکی از اعضای خانواده سابقه سرطان داشته باشد. اگر فرد تودهای را در پستان خود احساس کرد و این توده علائم سرطان پستان را نشان داد، فوراً باید به پزشک مراجعه کند. علائم سرطان پستان عبارت هستند از:
- جوش در پستان
- ترشح از نوک پستان (ترشح از نیپل)
- قرمزی یا پوسته پوسته شدن پوست در ناحیه نوک پستان
- تحریک پوست پستان و یا نوک پستان
- کشیده شدن ناحیه نوک پستان
چشم انداز افراد مبتلا به لیپوم در سینه چیست؟
افراد دارای لیپومهای سینه چشم اندازی عالی دارند. هنگامی که تومور و کپسول فیبری آن به طور کامل برداشته شد، به ندرت لیپوم در همان محل روی پستان عود میکنند، اگر چه ممکن است یک لیپوم جدید در سایر قسمتهای پستان یا بدن ایجاد شود. در صورت عدم درمان، لیپومها تمایل به رشد آهسته دارند و خوش خیم میمانند. اما اگر آنها با سرعت زیادی رشد میکنند، باعث درد یا سایر علائم دردسرساز میشوند یا به روشهای غیرعادی تغییر میکنند، ضروری است که به سرعت به یک متخصص مراجعه کرد.
سوالات متداول در مورد لیپوم پستان
- علت ایجاد لیپوم در پستان چیست؟ علت لیپوم در پستان معمولاً ناشناخته است. آسیب به ناحیه یا سابقه خانوادگی لیپوم میتواند خطر ابتلا به لیپوم پستان را افزایش دهد.
- لیپوم در پستان چه حسی دارد؟ لیپوم در پستان معمولاً کوچک است و علائمی ایجاد نمیکند. اگر بزرگ باشد، ممکن است یک توده نرم و خمیری درست زیر پوست احساس کنید. لیپومها معمولاً بدون درد هستند.
- چگونه میتوان از شر لیپوم پستان خلاص شد؟ بیشتر لیپومها نیازی به درمان ندارند. اگر خیلی بزرگ باشد و یا باعث درد شود، ممکن است پزشک برداشتن لیپوم را با جراحی و یا لیپوساکشن توصیه کند. هیچ درمان خانگی برای خلاص شدن از شر لیپوم وجود ندارد.
سخن آخر
میلیونها نفر در جهان با لیپوم زندگی میکنند. لیپومها میتوانند آزاردهنده و ناخوشایند باشند، اما معمولاً مشکلی ایجاد نمیکنند. لیپوم در پستان یک تومور خوش خیم است که از سلولهای چربی تشکیل شده است. معمولاً بیضرر و بدون درد است. بیشتر لیپومها نیازی به درمان ندارند. اگر لیپوم بزرگ باشد، میتواند منجر به علائمی شود، از جمله تودهای در زیر پوست که نرم و خمیری به نظر میرسد. اگر لیپوم روی عصب، رگ خونی یا مفصل فشار بیاورد، میتواند باعث درد شود. اگر لیپوم باعث درد میشود یا در مورد اندازه یا محل ایجاد آن نگران هستید، به پزشک مراجعه کنید. معمولاً، متخصصان میتوانند لیپومها را در طی یک عمل سرپایی حذف کنند، به این معنی که احتمالاً همان روز به خانه میروید. لیپومها به ندرت پس از برداشتن دوباره رشد میکنند. ممکن است پزشک برداشتن لیپوم را با جراحی یا لیپوساکشن توصیه کند.