فیبروم‌ها که لیومیوم رحم نیز نامیده می‌شوند، تومورهای عضلانی غیرسرطانی بسیار شایع رحم هستند. حدود ۸۰ درصد از زنان تا سن ۵۰ سالگی به این مشکل مبتلا می‌شوند. اکثر زنان مبتلا به فیبروم هیچ علامتی ندارند. با این حال، برخی از زنان علائمی مانند خونریزی شدید قاعدگی، طولانی شدن دوره قاعدگی، فشار و درد لگن، مشکلات مثانه، فشار مقعدی و کمردرد را تجربه می‌کنند. فیبروم رحم معمولاً خطرناک نیست، اما می‌تواند باعث ناراحتی شدید شود و منجر به عوارضی مانند کم خونی در اثر از دست دادن خون شدید شود. با پینو بیبی همراه شوید تا در این مورد بیشتر اطلاعات بدست آورید.
فیبروم رحم چیست؟
فیبروم رحم یک تومور غیر سرطانی است که در داخل و اطراف رحم (زهدان) رشد می‌کند. هم چنین به عنوان میوم شناخته می‌شود. فیبروم رحم از بافت عضلانی رحم ایجاد می‌شود. فیبروم هم چنین ممکن است در لوله‌های فالوپ، دهانه رحم یا بافت‌های نزدیک رحم رشد کنند. فیبروم‌ها دارای نام‌های دیگری نیز هستند که شامل: تومورهای خوش خیم، لیومیومهای رحم و میوم‌ها.
در حالی که ۹۹ درصد فیبروم‌ها سرطانی یا تهدید کننده زندگی نیستند، گاهی اوقات این توده‌ها می‌توانند مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کنند. اندازه فیبروم‌ها از کوچکی یک بذر تا بزرگتر از گریپ فروت متغیر است. آنها اغلب تشخیص داده نمی‌شوند زیرا تنها یک سوم آن به اندازه کافی بزرگ هستند که در معاینه فیزیکی کشف شوند. افراد می‌توانند یک فیبروم و یا چندین رشد تومور داشته باشند. امکان داشتن یک یا چند فیبروم در رحم وجود دارد. اکثر فیبروم‌ها نیازی به درمان ندارند. در موارد نادر، ممکن است فیبروم‌ها عوارضی ایجاد کنند که بر بارداری تأثیر بگذارد. هر ماه، رحم شما چرخه‌ای را طی می‌کند، در صورت وقوع بارداری، یک پوشش داخلی ضخیم ایجاد می‌کند. اگر حاملگی اتفاق نیفتد، بدن شما این پوشش را می‌ریزد (این دوره قاعدگی در بانوان است). با این حال، اگر فیبروم در دیواره رحم دارید، یا فیبروم‌هایی که به داخل حفره رحم بیرون زده‌اند، سطح بیشتری ایجاد می‌شود، در نتیجه پوشش ضخیم‌تری برای ریختن در طول دوره قاعدگی وجود دارد. محل رویش فیبروم و اندازه آن فیبروم بر عملکرد تولیدمثلی بانوان می‌تواند اثرگذار باشد.
انواع فیبروم رحم
فیبروم‌ها می‌توانند در هر جایی از رحم رشد کنند و اندازه آنها به طور قابل توجهی متفاوت است. برخی می‌توانند به اندازه یک نخود باشند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند به اندازه یک خربزه باشند. انواع اصلی فیبروم عبارت هستند از:
- فیبروم داخل دیواره: رایج‌ترین نوع فیبروم است که در دیواره عضلانی رحم ایجاد می‌شود (رشد در لایه میانی رحم).
- فیبروم ساب سروزال: فیبروم‌هایی که خارج از دیواره رحم به داخل لگن رشد می‌کنند و می‌توانند بسیار بزرگ شوند (رشد در دیواره بیرونی رحم).
- فیبروم‌های زیر مخاطی: فیبروم‌هایی که در لایه ماهیچه‌ای زیر پوشش داخلی رحم رشد می‌کنند و به داخل حفره رحم رشد می‌کنند، رشد در داخلی‌ترین لایه رحم هستند.
- فیبروم‌های ساقه‌ای: در برخی موارد، فیبروم‌های ساب سروزال و یا زیر مخاطی با ساقه باریکی از بافت به رحم متصل می‌شوند. این فیبروم‌های ساقه‌دار نامیده می‌شوند.
- فیبروم دهانه رحم: در بافت دهانه رحم رشد می‌کنند.
- فیبروم بین رباط: در رباط‌های پهن رحم رشد می‌کنند.
علائم فیبروم رحم
در حالی که بسیاری از زنان هرگز نمی‌دانند که فیبروم رحمی دارند، زیرا این بیماری اغلب هیچ علامتی ندارد، برخی از زنان هستند که اثرات خاصی را از حضور فیبروم تجربه می‌کنند. علائم فیبروم رحمی‌عبارت هستند از:
- احساس پری یا فشار در ناحیه شکم
- خونریزی بیش از حد در طول قاعدگی
- طولانی شدن بیش از حد قاعدگی
- گرفتگی شدید در طول قاعدگی و کمردرد
- مقاربت دردناک
- لکه بینی یا خونریزی بین قاعدگی
- فشار یا درد لگن
- کمر درد یا پا درد
- تکرر ادرار
- مشکل در تخلیه مثانه
- یبوست
- مشکل باردار شدن
علت فیبروم رحم چیست؟
علت فیبروم رحم ناشناخته است. با این حال، پژوهشگران، سطح ترشح هورمون زنانه استروژن با رشد فیبروم‌ها مرتبط می‌دانند. فیبروم‌ها معمولاً در طول سال‌های باروری زنان ایجاد می‌شوند و ممکن است پس از یائسگی به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن کوچک شوند. استروژن هورمون تولید مثل زنانه است که توسط تخمدان‌ها (ارگان‌های تناسلی زنانه) تولید می‌شود. فیبروم‌ها معمولاً در سال‌های باروری زنان (حدود ۱۶ تا ۵۰ سالگی) زمانی که سطح استروژن در بالاترین حد خود است، ایجاد می‌شود. هنگامی که سطح استروژن پایین است، مانند پس از یائسگی که دوره ماهانه یک زن متوقف می‌شود، این توده‌ها تمایل به کوچک شدن دارند.
چه کسانی فیبروم می‌گیرند؟
فیبروم‌ها شایع هستند، به طوری که از هر ۳ زن، ۲ نفر در مقطعی از زندگی خود حداقل به یک فیبروم مبتلا می‌شوند. همیشه مشخص نیست که چرا برخی از افراد فیبروم دارند. با این حال، برخی از عواملی که خطر فیبروم را افزایش می‌دهند عبارت هستند از:
- سن: افراد بین ۳۰ تا ۵۰ سال بیشتر در معرض فیبروم هستند.
- وزن: اضافه وزن و یا چاقی ممکن است خطر را افزایش دهد زیرا اضافه وزن باعث افزایش سطح استروژن در بدن می‌شود.
- نژاد: تحقیقات نشان می‌دهد که زنان آفریقایی – آمریکایی سه برابر بیشتر از زنان سفیدپوست در معرض ابتلا به فیبروم هستند. با این حال، این ممکن است به دلیل تعدادی از عوامل، از جمله تبعیض نژادی باشد، که تأثیر منفی بر رفاه و افزایش استرس دارد.
- ژنتیک: کسانی که سابقه خانوادگی فیبروم دارند ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به فیبروم باشند.
- سن اولیه شروع قاعدگی: شروع قاعدگی قبل از ۱۰ سالگی خطر را افزایش می‌دهد.
- رژیم غذایی: کسانی که کمبود ویتامین D دارند بیشتر در معرض فیبروم هستند. علاوه بر این، مصرف الکل با افزایش خطر فیبروم همراه است.
- فشار خون بالا
- زنانی که بچهدار شده‌اند در خطر کمتری برای ابتلا به فیبروم هستند.
فیبروم رحم چگونه تشخیص داده می‌شود؟
از آن جایی که فیبروم‌ها اغلب علائمی ایجاد نمی‌کنند، گاهی اوقات به طور تصادفی در طی معاینه معمول زنان، آزمایش یا اسکن سونوگرافی تشخیص داده می‌شوند. فیبروم رحم معمولاً در معاینه زنان، سونوگرافی لگن و یا در حین جراحی برای شرایط دیگر یافت می‌شود. فیبروم رحم ممکن است در طول هیستروسکوپی، که در آن از یک تلسکوپ نازک برای بررسی رحم استفاده می‌شود، یا در حین لاپاراسکوپی (جراحی سوراخ کلید)، که در آن یک تلسکوپ نازک از طریق یک بریدگی کوچک در شکم وارد می شود تا به رحم نگاه کند، پیدا شود.
آیا می‌توان خطر فیبروم را کاهش داد؟
ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی ممکن است به کاهش خطر ابتلا به فیبروم یا کاهش فیبروم‌های موجود کمک کند. بر اساس یک بررسی تحقیقاتی در سال ۲۰۱۸ میلادی، این موارد عبارت هستند از:
- افزایش فعالیت بدنی
- بهبود رژیم غذایی
- مدیریت سطوح استرس
- اجتناب از سیگار کشیدن
- کاهش مصرف کافئین و الکل
داده‌های تحقیقات در حال انجام نشان می‌دهد که کمبود ویتامین D هم چنین ممکن است خطر ابتلا به فیبروم یا بدتر شدن فیبروم را افزایش دهد. افرادی که دارای رنگ پوست تیره‌تر هستند و کسانی که در آب و هوای سردتر زندگی می‌کنند ممکن است به ویژه در معرض خطر کمبود ویتامین D باشند. افزایش سطح سرمی ویتامین D ممکن است به کاهش خطر فیبروم کمک کند. با این حال، مطالعات و تحقیقات بیشتر که شامل تنوع بیشتری باشد مورد نیاز است.
- متعادل کردن فشار خون
یک مطالعه که توسط پژوهشگران هلندی انجام شد، نشان داد که ممکن است بین فشار خون بالا و فیبروم ارتباط وجود داشته باشد. برای مدیریت فشار خون و کمک به کاهش خطر و بهبود سلامت کلی خود:
- گوشت قرمز، نمک و شکر اضافه شده را محدود کند. مقاله رژیم غذایی فشارخون‌کاه (دش) را مطالعه فرمایید.
- فشار خون خود را به طور منظم با فشار سنج خانگی چک کند.
- برای معاینات منظم به پزشک مراجعه کند.
- گزارش اندازه‌گیری فشار خون را با پزشک خود به اشتراک بگذارید تا پزشک از نوسانات و سطح عمومی فشارخون شما مطلع شود.
- فعالیت بدنی منظم داشته باشد.
- داروهای فشار خون تجویزی را دقیقاً طبق دستور مصرف کند.
فیبروم رحم چگونه درمان می‌شود؟
فیبروم‌های رحمی لزوماً نیازی به درمان ندارند مگر این که علائم یا عوارض آزاردهنده‌ای ایجاد کنند. نوع درمان به علائم و موقعیت و اندازه فیبروم بستگی دارد. گزینه‌های درمانی عبارت هستند از:
- داروهای هورمونی که فیبروم را کوچک می‌کنند.
- یک دستگاه آزاد کننده هورمون که در رحم قرار می‌گیرد، که قاعدگی‌های سنگین را کاهش می‌دهد (یک «کویل» یا دستگاه داخل رحمی).
- آمبولیزاسیون شریان رحمی، که فیبروم را با مسدود کردن جریان خون آن کوچک می‌کند.
- برداشتن فیبروم با جراحی
- امواج اولتراسوند متمرکز با شدت بالا برای از بین بردن فیبروم
- برداشتن تمام یا قسمتی از رحم (هیسترکتومی) معمولاً فقط برای زنانی که خانواده خود را تکمیل کرده‌اند یا مایل به بچهدار شدن نیستند، استفاده می‌شود.
- درمان‌های خانگی و طبیعی
درمان‌های طبیعی فیبروم رحم
فیبروم‌ها معمولاً به کندی رشد می‌کنند و یا اصلاً رشد نمی‌کنند. در بسیاری از موارد، آنها به خودی خود کوچک می‌شوند، به خصوص پس از یائسگی. ممکن است مبتلایان نیازی به درمان نداشته باشند مگر این که علائم بیماری آنها را آزار دهد. پزشک بهترین برنامه درمانی را توصیه خواهد کرد. ممکن است به ترکیبی از درمان‌ها نیاز داشته باشید. در موارد متوسط تا شدید که علائم آزاردهنده هستند، بدتر می‌شوند یا با دارو بهبود نمی‌یابند، فیبروم‌ها ممکن است با جراحی یا اولتراسوند درمانی درمان شوند. جراحی ممکن است فقط شامل برداشتن فیبروم یا کل رحم باشد.
مراقبت در منزل، تغییر رژیم غذایی و درمان‌های طبیعی ممکن است به درمان فیبروم و تسکین علائم کمک کند. تغییرات سبک زندگی زیر نیز در پیشگیری از فیبروم مهم است. این درمان‌های طبیعی ممکن است به علائم فیبروم کمک کند، زیرا تسکین آن به شدت علائم و چگونگی پیشرفت فیبروم بستگی دارد. قبل از امتحان هر یک از این گزینه‌های درمانی با پزشک مشورت کنند. برخی از درمان‌های طبیعی و خانگی برای غلبه بر درد فیبروم به شرح زیر است:
داروهای گیاهی جهت درمان فیبروم رحم
داروهای گیاهی ممکن است به درمان فیبروم یا کاهش علائم مرتبط کمک کند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تعیین این که آیا این داروها موثر هستند و هم چنین موثرترین دوز مورد نیاز است. گیاهان دارویی قوی هستند و می‌توانند با داروها و سایر مکمل‌ها تداخل داشته باشند. آنها هم چنین توسط سازمان غذا و دارو FDA تنظیم نمی‌شوند. قبل از مصرف مکمل‌های گیاهی با پزشک خود صحبت کند.
- ریشه و برگ قاصدک
این گیاه از کبد شما برای بهبود تعادل هورمونی حمایت می‌کند. برگ قاصدک به دلیل داشتن ویتامین‌ها و مواد معدنی بالا برای بدن بسیار مغذی است. ریشه قاصدک به سلامت کبد کمک می‌کند و فرایند هضم را برای بهبود متابولیسم استروژن تحریک می‌کند.
- حبه‌های سیر
سیر را می‌توان به راحتی در رژیم غذایی گنجاند، سیر می‌تواند از رشد فیبروم جلوگیری کند. دارای مواد موثری برای کوچک کردن عضلات نرم رحم است. حبه‌های سیر دارای ترکیباتی هستند که به کند کردن رشد فیبروم‌ها کمک می‌کنند. سیر سرشار از آنتی اکسیدان‌های قوی است که آن را به یک دوست خوب تبدیل می‌کند که سیستم ایمنی بدن افراد را تقویت می‌کند.
- ریشه زنجبیل
زنجبیل یک گیاه فوق العاده برای افزایش گردش خون و افزایش جریان خون به رحم است. افزایش گردش خون هم چنین به کاهش التهاب رحم، تخمدان‌ها و یا لوله‌های فالوپ کمک می‌کند.
- ریشه کوهوش سیاه
این ریشه باعث تنظیم کل چرخه قاعدگی می‌شود. برای زنانی که رحمی دارند که در طول ماه احساس التهاب و یا تحریک می‌کنند، کوهوش سیاه ممکن است با کمک به کاهش التهاب، گزینه‌ای موثر در آرامش رحم باشد.
- برگ تمشک قرمز
برگ تمشک باعث تقویت ماهیچه‌های رحم و عادی‌سازی جریان خون در طول قاعدگی می‌شود. این یکی از بهترین گیاهان نرمال کننده برای اندام‌های تناسلی زنانه است. برگ تمشک قابض است، بافت‌های داخلی و خارجی بدن را منقبض و جمع می‌کند. ممکن است به جلوگیری از خونریزی ناشی از خونریزی بیش از حد کمک کند و یکی از بهترین گیاهان برای سلامت رحم است.
- ریشه دونگ کوای
Dong Quai گردش خون را افزایش می‌دهد، که به آوردن خون سالم تازه برای حذف رشد بافت اضافی، التیام آسیب بافت و هم چنین محدود کردن بافت اسکار و ایجاد انسجام کمک می‌کند. گردش خون سالم پاکسازی طبیعی سالم بدن را نیز تضمین می‌کند. گردش خون مناسب برای حذف سموم، بافت مرده، بافت بیمار و ضایعات متابولیک از بدن ما لازم است. این برای زنان مبتلا به فیبروم رحم بسیار مهم است.
- قارچ Maitake
نشان داده شده است که این قارچ عملکرد سیستم ایمنی را تقویت می‌کند، در کاهش تومورها و بهبود متابولیسم گلوکز موثر است.
- چای سبز
یک بیوفلاونوئید موجود در چای سبز به نام EGCG ممکن است به کاهش اندازه و تعداد فیبروم‌ها کمک کند. این ممکن است به دلیل توانایی آن در کاهش التهاب و حذف سموم از بدن باشد.
- چستبری
چستبری یا ویتکس برای خونریزی شدید قاعدگی، قاعدگی دردناک و سایر علائم مصرف می‌شود. با این حال، تحقیقات زیادی در مورد اثربخشی آن وجود ندارد.
- پک روغن کرچک
بسته‌های روغن کرچک یک روش درمانی قدیمی است که به پاکسازی و التیام بدن در جایی که قرار می‌گیرد کمک می‌کند. روغن کرچک دارای قدرت کشش است که بدن را از بافت‌های اضافی و سموم پاک می‌کند. بسته‌های روغن کرچک سیستم لنفاوی و گردش خون را تحریک می‌کند. سیستم لنفاوی سموم و مواد زائد را از ناحیه تحریک شده توسط بسته روغن کرچک حذف می‌کند.
رژیم غذایی و استراتژی‌های سبک زندگی برای فیبروم رحم
کاهش وزن: یک مطالعه بالینی در چین نشان داد که چاقی و اضافه وزن خطر فیبروم رحم را افزایش می‌دهد. این به این دلیل است که سلول‌های چربی مقادیر زیادی استروژن تولید می‌کنند. کاهش وزن ممکن است به پیشگیری یا کاهش اندازه فیبروم کمک کند.
تغذیه: رژیم غذایی روزانه عامل بسیار مهمی در درمان فیبروم است. خوردن یک رژیم غذایی مغذی می‌تواند به فرد در حفظ وزن متوسط و کاهش خطر کمک کند. برخی غذاها نیز می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند.
غذاهایی که هنگام ابتلا به فیبروم رحم باید از خوردن آنها اجتناب کرد: بر اساس مطالعات بالینی، خوردن بیش از حد کربوهیدرات‌های تصفیه شده و غذاهای حاوی قند افزوده ممکن است باعث تحریک یا بدتر شدن فیبروم شود. این غذاها سطح قند خون را افزایش می‌دهند که ممکن است باعث شود بدن هورمون انسولین بیش از حد تولید کند. کربوهیدرات‌های ساده تصفیه شده را محدود کند:
- برنج سفید، ماکارونی و آرد
- نوشابه و سایر نوشیدنی‌های شیرین
- شربت ذرت
- غلات فرآوری شده
- محصولات پخته شده مانند کیک، کلوچه و دونات
- چیپس و کراکرها
علاوه بر این، محدود کردن غذاهای حاوی نمک، به ویژه غذاهای فرآوری شده و بسته بندی شده، ممکن است مفید باشد. در حالی که سدیم یک ماده معدنی ضروری برای سلامتی است، مقدار توصیه شده برای بزرگسالان کمتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم (حدود یک قاشق چای خوری نمک) در روز است تا به تعادل فشار خون بالا کمک کند.
مواد غذایی مفید برای کمک به تسکین فیبروم رحم: غذاهای فرآوری نشده و کامل سرشار از فیبر کمک می‌کنند به افزایش سیری، تعادل هورمون‌هاو جلوگیری از افزایش وزن. میوه‌ها و سبزیجات هم چنین به کاهش التهاب و کاهش خطر ابتلا به فیبروم کمک می‌کنند. این مواد غذایی کامل را به رژیم غذایی روزانه اضافه شود:
- سبزیجات و میوه‌های خام و پخته
- میوه خشک شده
- غلات کامل
- برنج قهوه‌ای
- عدس و لوبیا
- نان سبوس‌دار و پاستا
- کوینو
- گیاهان تازه و خشک
شیر و لبنیات ممکن است به کاهش فیبروم کمک کنند. محصولات لبنی حاوی مقادیر زیادی کلسیم، منیزیم و فسفر هستند. این مواد مغذی ممکن است به جلوگیری از رشد فیبروم کمک کنند.
ویتامین‌ها و مکمل‌ها: برخی از انواع ویتامین‌ها ممکن است به کاهش رشد و اندازه فیبروم‌ها کمک کنند. تحقیقات تأیید می‌کند که در صورت دریافت مقادیر کم ویتامین D و ویتامین A از منابع حیوانی، مانند لبنیات، خطر ابتلا به فیبروم افزایش می‌یابد. فیبروم رحم ممکن است درد قاعدگی، نفخ و گرفتگی را بدتر کند. تعدادی از ویتامین‌ها ممکن است به کاهش این علائم کمک کنند: ویتامین B1، ویتامین B6، ویتامین دی، ویتامین E، منیزیم و اسیدهای چرب امگا ۳. این ویتامین‌ها را می‌توان در غذا و هم چنین مکمل‌ها پیدا کرد. قبل از این که مکمل‌ها را در برنامه روزانه خود وارد کنید، با پزشک خود صحبت کنید.
روش‌های درمانی دیگر برای تسکین فیبروم رحم
مراقبت در خانه ممکن است به مدیریت استرس کمک کند، که می‌تواند فیبروم و سلامت کلی را بدتر کند. این گزینه‌های درمانی را امتحان کرد که می‌تواند به مدیریت استرس کمک کند:
- کمپرس گرم یا اعمال حرارت موضعی
- حمام‌های گرم
- یوگا و ورزش
- ماساژ درمانی
ماساژ خود باروری
ماساژ باروری مجموعه‌ای از تکنیک‌های ماساژ است که برای کمک به سلامت باروری، چرخه قاعدگی و باروری شما از راحتی در خانه استفاده می‌شود.
پد حرارتی
هنگام دراز کشیدن و یا هنگام خواب، پد گرم کننده را روی آن ناحیه (پایین شکم) قرار دهید. این نیز به تسکین دردهای فیبروم کمک زیادی می‌کند و درد و گرفتگی را به آرامی فروکش می‌کند.
سخن آخر
پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا درمان جایگزین یا طبیعی فیبروم برای فرد مناسب است یا خیر. درمان بستگی به سن، سلامتی و سبک زندگی دارد. هم چنین ممکن است بر اساس تعداد، اندازه و محل فیبروم متفاوت باشد. تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی اغلب اولین برنامه عملی برای درمان فیبروم رحم است. این تغییرات سالم حتی طی درمان با جراحی و یا دارو هم مهم هستند. رژیم غذایی، درمان‌های طبیعی، مدیریت استرس و تسکین درد نیز ممکن است به کاهش علائم کمک کند. قبل از مصرف هر نوع داروی گیاهی یا مکمل با پزشک خود صحبت کند. فهرستی از تمام داروها، مکمل‌ها و داروهای گیاهی خود را نگه دارد. مکمل‌های گیاهی را از منابع معتبر خریداری کنید تا از آلودگی و مواد ناسالم بر حذر باشید.