همه کودکان فراز و نشیب‌های عاطفی خاص خود را دارند: دوره‌های بدخلقی، مشکل با سایرین، افت پیشرفت. اما گاهی شرایط برای کودک سخت می‌شود. شما به عنوان پدر و مادر، بهترین چیزها را برای فرزند خود می‌خواهید. شما می‌خواهید از او مراقبت کنید و هر گونه حمایت و امکاناتی را که برای پیشرفت نیاز دارد، در اختیارش بگذارید. با این حال دانستن این که این امکانات چیست، می‌تواند چالش برانگیز باشد. بنابراین چگونه باید بفهمید که کودک شما ممکن است به روان درمانی کودک نیاز داشته باشد؟ چگونه متوجه می‌شوید که فرزندتان با مشکل جدی تری دست و پنجه نرم می‌کند؟ و چه زمانی باید به دنبال کمک حرفه‌ای باشید؟
در این مقاله بر اساس نظر روانشناس کودکان در مورد این که چه زمانی باید برای کودک خود به روان درمانگر مراجعه کنید، صحبت خواهیم کرد.
برخی از چالش‌های کودک طبیعی است
بنا به گفته متخصصان، با رشد کودک باید انتظار مشکلاتی را داشت.
با بزرگ شدن کودک، انتظار می‌رود که مقداری بدخلقی، اضطراب، مشکلات اجتماعی و آموزشی برای او پیش بیاید. این مشکلات مانند دست انداز در مسیر هستند. مهم است که به یاد داشته باشید که این مشکلات معمولاً موقت هستند و می‌توانند فرصتی را برای فرزند شما ایجاد کنند تا مهارت‌های جدیدی را به مهارت‌های قبلی خود اضافه کند.
روان درمانی کودک چگونه است؟
مغز کودک با مغز بزرگسالان متفاوت است. بین شش تا دوازده سالگی، کودک هنوز در حال رشد و تکامل مهارت فکر کردن در مورد عملیات‌های ساده و مشخص (مانند جمع و تفریق) است. تا نوجوانی یا سنین ۱۲ تا ۱۸ سالگی است که کودکان و نوجوانان قادر به انجام تفکرات پیچیده تری مانند در نظر گرفتن مفاهیم انتزاعی، استدلال ایده‌های جدید از اصول شناخته شده و در نظر گرفتن بسیاری از دیدگاه‌ها هستند.
مغز بزرگسالان تا ۲۵ سالگی به طور کامل رشد نمی‌کند.
این واقعیت که مغز کودک بسیار متفاوت از مغز بزرگسالان است، به این معنی است که روشی که کودکان احساسات را تجربه می‌کنند، تجربیات خود را پردازش می‌کنند و نیازهای خود را به اشتراک می‌گذارند، با نحوه انجام این کارها توسط بزرگسالان متفاوت خواهد بود.
بازی درمانی برای کودکان خردسال
اغلب کودکان خردسال، احساسات را از طریق بازی پردازش می‌کنند و بازی درمانگران از بازی‌ها و اسباب‌بازی‌ها در جلسات خود برای تسهیل روان درمانی کودک استفاده می‌کنند. به نظر والدین ممکن است به نظر برسد که کودک آن‌ها در جلسات روان درمانی خود فقط بازی می‌کند؛ در حالی که در واقع روان درمانگر در حال ایجاد فضا برای انجام این کار احساسی و مهم است.
کودکان اغلب وقتی درگیر بازی هستند، احساس امنیت بیش‌تری می‌کنند. علاوه بر این، کودکان اغلب سناریوهای واقعی زندگی را از طریق بازی انجام می‌دهند که این اطلاعات زیادی در مورد آنچه که کودک با آن دست و پنجه نرم می‌کند در اختیار روان درمانگر قرار می‌دهد. بازی درمانی همچنین محیطی با فشار روانی کم را آماده می‌کند که طی آن روان درمانگر می‌تواند با کودک ارتباط برقرار کند.
گفتگو درمانی برای کودکان بزرگ‌تر
نوجوانان ممکن است در گفتگو درمانی شرکت کنند؛ اما بیش‌تر جلسه خود را صرف بحث در مورد چیزهایی کنند که ممکن است والدین عقیده نداشته باشند به مشکلات فرزند آن‌ها مرتبط است. آنچه نوجوان شما احساس می‌کند مهم است که در جلسه تراپی در مورد آن صحبت شود، ممکن است با آنچه که شما باور دارید کاملاً مطابقت نداشته باشد.
از آنجایی که ارتباط یک عنصر کلیدی در روان درمانی است، بحث‌هایی که به نظر نمی‌رسد با مشکلات نوجوان شما مرتبط باشد نیز بخش مهمی از درمان او محسوب می‌شود. حتی با این که والدین یا قیم قانونی باید اجازه دهند تا کودک در جلسات روان درمانی شرکت کند، این بدان معنا نیست که شما به تمام اطلاعات جلسات فرزندتان دسترسی خواهید داشت.
با این که شما به سوابق پزشکی کودک دسترسی خواهید داشت، قانون حفظ حریم خصوصی بیان می کند که به استثنای چند مورد، والدین همیشه حق دریافت یادداشت‌های متخصص بهداشت روانی را که در طول جلسات با فرزندشان تهیه می‌شود را ندارند.
توجه به این نکته مهم است که نتایج روان درمانی زمانی بهتر می‌شوند که کودک بتواند یک رابطه قابل اعتماد با درمانگر خود ایجاد کند. درمانگر معمولاً هنگام شروع جلسات در مورد حفظ حریم خصوصی با فرزند شما صحبت می‌کند تا او احساس راحتی کند و از نظر احساسی حالت دفاعی خود را کنار بگذارد.
گزارش روان درمانگر کودک
شما، کودک شما و روان درمانگر باید در ابتدای روان درمانی کودک درباره محدودیت‌های محرمانگی صحبت کنید تا اطمینان حاصل شود که همه آن را درک کرده‌اند و با یکدیگر در مورد حفظ رعایت حریم خصوصی در جلسات روان درمانی کودک توافق دارند.
اگر کودک شما چیزی را فاش کند که باعث نگرانی روان درمانگر برای ایمنی او شود، درمانگر باید گزارش اجباری را دنبال کند. ممکن است روان درمانگر به شما اطلاع دهد که باید چیزی را در مورد محتوای جلسات با شما یا مرکز خدمات اجتماعی به اشتراک بگذارد. اما اگر نگران باشد که این افشای اطلاعات فرزند شما را در معرض خطر قرار می‌دهد، ممکن است این اطلاعات را با شما به اشتراک نگذارد.
لطفاً به یاد داشته باشید که می‌توانید از روان درمانگر کودک خود سوالاتی در مورد درمان، روش او در درمان یا هر چیزی که در ارتباط با درمان کودک شما وجود دارد و در مورد آن مطمئن نیستید، بپرسید.
نشانه های نیاز کودک به روان درمانی
حداقل آستانه‌ای وجود ندارد که نشان دهد فردی به حمایت نیاز دارد یا سزاوار آن است. اگر فرزند شما می‌گوید که فکر می‌کند به درمان نیاز دارد، نگرانی‌های او را جدی بگیرید. با این حال، علائم زیر می‌توانند نشان دهند که کودک شما ممکن است از روان درمانی کودک برای سلامت روان سود ببرد:
- تغییرات قابل توجهی در روحیه کودک ایجاد شده است. اگر کودک شما گوشه گیر، ترسیده یا بداخلاق شده است، این علائم ممکن است نشان دهنده این باشند که کودک دوران سختی را سپری می‌کند و ممکن است صحبت با یک روان درمانگر برای او مفید باشد.
- رفتار کودک تغییر کرده است. آیا کودک شما در آموزش دچار مشکل شده است یا یادگیری او به طور ناگهانی تغییر کرده است؟ این نشانه‌ها می‌تواند یک زنگ خطر باشد که نشان می‌دهند کودک با مشکلی دست و پنجه نرم می‌کند. به جای تنبیه او برای تغییر رفتار، به او کمک کنید تا علت آن را کشف کند.
- کودک یک رویداد استرس زا یا آسیب زا را تجربه کرده است. تروما نسبی است و اتفاقات مختلف به طور متفاوتی بر افراد تاثیر می‌گذارند. اگر کودک شما اتفاقی استرس زا یا آسیب زا را تجربه کرده است، ممکن است از جلسه تراپی با یک متخصص سود ببرد. نمونه‌هایی از رویدادهای آسیب زا شامل آزار و اذیت در دوران کودکی، تجربه یا شاهد خشونت خانگی بودن، قلدری و مرگ یکی از عزیزان است.
- کودک رفتار خودآزار داشته است. زمانی که سلامت روانی فردی در معرض خطر باشد، ممکن است فرد دچار خود آزاری شود. یک روان درمانگر می‌تواند به کودک شما کمک کند تا دلایل اصلی این رفتار را شناسایی کند و به او کمک کند تا مهارت‌های مقابله مناسب با این حالت را پیدا کند.
- کودک افکار خودکشی را ابراز کرده است. اگرچه فکر کردن به آن می‌تواند آزار دهنده باشد، حتی کودکان چهار تا شش ساله نیز می‌توانند افکار و رفتارهای متمایل به خودکشی را تجربه کنند. یک متخصص سلامت روان می‌تواند در ایمن نگه داشتن کودک و درمان هر گونه مشکل سلامت روانی که باعث افکار خودکشی کودک شده است، کمک کند.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان در معرض خطر فوری به دلیل خودکشی هستید، با اورژانس تماس بگیرید.
چگونه یک روان درمانگر مناسب برای کودک خود پیدا کنیم؟
پیدا کردن درمانگری که در زمینه نگرانی‌های شما تخصص داشته باشد، در دسترس باشد، مناسب باشد و بیمه درمانی شما را بپذیرد، می تواند دشوار باشد. هنگام پیدا کردن یک روان درمانگر برای کودک خود، مهم است که موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- نگرانی‌های خاص کودک شما چیست؟ روان درمانگران می‌توانند در زمینه‌های مختلف تخصص داشته باشند؛ بنابراین به دنبال درمانگری باشید که تخصص او شامل نیازهای کودک شما باشد.
- فرزند شما چه کسی را می خواهد ببیند؟ انتخاب یک روان درمانگر بر اساس ترجیحات شما می‌تواند وسوسه انگیز باشد؛ اما به یاد داشته باشید که درمانگر برای درمان کودک شما حضور دارد. ترجیحات و نیازهای کودک شما باید در انتخاب روان درمانگر اولویت داشته باشد.
- آیا کودک شما می‌تواند با یک روان درمانگر ارتباط خوبی برقرار کند؟ ممکن است لازم باشد قبل از ملاقات فرزندتان با درمانگر بیش از یک درمانگر را امتحان کنید تا بالاخره کودک شما شخصی را پیدا کند که با او احساس امنیت و راحتی کند. کودک خود را تشویق کنید تا در مورد تجربه خود با شما ارتباط برقرار کند و بتوانید در یافتن شخص مناسب کمک کنید.
آیا شما هم به درمان نیاز دارید؟
اگرچه کودکان همیشه این را نشان نمی‌دهند، اما آن‌ها با احساسات بزرگسالان اطراف خود هماهنگ هستند. اغلب یک کودک در واکنش به چیزهایی که تجربه کرده یا حتی احساسات ناگفته‌ای که از والدین خود دریافت می‌کند، رفتارهایی از خود نشان می‌دهد. عوامل استرس زایی که بر سلامت روان کودک شما تاثیر می‌گذارند، ممکن است بر خود شما نیز تاثیر بگذارند.
بسیاری از مشکلات مربوط به سلامت روان به دلیل یک مؤلفه ژنتیکی بروز پیدا می‌کنند و بنابراین اگر کودک شما معیارهای تشخیص را داشته باشد، ممکن است شما نیز مستعد ابتلا به مشکلی مشابه باشید. علاوه بر این، تربیت کودکی که با مشکلات بهداشت روان دست و پنجه نرم می‌کند، می‌تواند استرس زا باشد و شما برای استرس خود نیاز حمایت داشته باشید.
از آنجایی که مراجعه به روان درمانگر برای درمان مشکلات سلامت روان توسط بسیاری از افراد غیر مطلع مورد قضاوت قرار می‌گیرد، بسیاری از بزرگسالان برای جستجوی درمان مشکلات خود مردد هستند. دریافت کمک و شرکت در جلسات روان درمانی مشکلی ندارد. این کار نه تنها می‌تواند به شما کمک کند تا مراقبتی را که نیاز دارید و سزاوار آن هستید را دریافت کنید، بلکه درمان سلامت روان را عادی سازی می‌کند. شما می‌توانید برای کودک خود الگو باشید و به او یاد بدهید که کمک خواستن اشکالی ندارد و مبارزه برای به دست آوردن سلامت روان کار بدی نیست.
دریافت درمان شخصی می‌تواند به شما کمک کند که نحوه برخورد خود با تربیت و نگهداری کودک و تعامل با فرزند خود را تغییر دهید و الگوهای ناسازگار یا ناسالم را بشکنید. در صورت لزوم، شما و کودک خود می‌توانید همراه با یکدیگر در جلسات درمانی خانواده شرکت کنید تا روی رابطه خود کار کنید.
چگونه کودک خود را راضی کنیم به تراپی مراجعه کند؟
متخصصان توصیه می‌کنند که از مطرح کردن این موضوع با کودک خود نترسید. اغلب اگر فقط به کودک خود بگویید، «آیا این چیزی است که ما باید در مورد آن کمک بگیریم؟» او می‌گوید: «بله، همینطور است».
والدین اغلب از اینکه کودکشان تا چه حد در این زمینه مایل به دریافت کمک است، شگفت زده می‌شوند. این کمک می‌تواند پزشک اطفال شما نزدیک به شما باشد و پشتیبانی مجازی نیز می‌تواند گزینه‌ای در دسترس باشد که در حال حاضر روان درمانی کودک را برای خانواده‌ها آسان‌تر می‌کند.
متخصصان اطفال اغلب در این که به شما کمک کنند تا تشخیص دهید که چه چیزی در کودک شما طبیعی است و چه چیزی طبیعی نیست، بسیار خوب هستند و می‌توانند در مورد مشکل کودک به شما اطمینان خاطر دهند. در صورت لزوم، پزشک اطفال می‌تواند شما را به مشاوری که مناسب فرزند شما باشد ارجاع دهد و منابع دیگری را توصیه کند.
والدین گاهی اوقات تصور می‌کنند که درمان سلامت روان به معنای دارو یا بستری شدن در بیمارستان برای کودک است. اما حتی زمانی که مشکلات کودک شدید نیستند، بعضی از روش‌ها می‌تواند به فرزند شما و حتی شما به عنوان والدین کمک کند تا مهارت‌های مقابله‌ای جدید و استراتژی‌های مختلف برای رسیدگی به مشکلات را بیاموزید. ما باید ایده درمان سلامت روان را انگ زدایی کنیم.
چه کودک شما برای عبور از چالش‌های رشدی عادی و طبیعی به کمک نیاز داشته باشد یا درگیر مشکل جدی‌تری باشد، کمک گرفتن می‌تواند زندگی را برای همه شما آسان‌تر و شادتر کند.
سخن آخر
اگر کودک شما نیاز به درمان دارد، به این معنا نیست که شما پدر و مادر بدی هستید. گاهی اوقات بهترین و حمایت کننده‌ترین کاری که می‌توانید برای فرزند خود انجام دهید این است که به دنبال روان درمانی کودک برای کودک یا خودتان باشید.