سرطان کودکی بروز بیماری سرطان در کودکان (نوزادان تا سن ۱۴ سالگی) و نوجوانان (سن ۱۵ تا ۱۹ سال) است. سرطان‌های دوران کودکی غیرمعمول هستند، اما می‌توان آنها را درمان کرد و اغلب مدیریت عوارض و علائم به بهبود زندگی کودک منجر می‌شود. به طور کلی، بیش از ۸۰ درصد از کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان پنج سال پس از تشخیص زنده بودند. پیشتر در خصوص انواع سرطان‌های شایع بانوان و انواع سرطان‌های شایع بین آقایان مقالاتی ارائه شد، پینو بیبی در این مقاله به بررسی انواع سرطان‌های رایج بین کودکان خواهد پرداخت پس با پینو همراه باشید.
سرطان دوران کودکی (سرطان کودکان) چیست؟
سرطان دوران کودکی یا اطفال گروهی از سرطان‌ها را توصیف می‌کند که کودکان (نوزادان تا ۱۴ سالگی) و نوجوانان (سن ۱۵ تا ۱۹ سالگی) را مبتلا می‌کند. سرطان دوران کودکی شایع نیست، اما زمانی که اتفاق می‌افتد، زندگی کودکان مبتلا به این بیماری، والدین و مراقبان آنها را تغییر می‌دهد و تحت تاثیر قرار می‌دهد.
به لطف درمان‌های جدیدتر متناسب با نیازهای آنها، بیش از ۸۰ درصد از کودکان و نوجوانان پنج سال پس از تشخیص سرطان زنده بودند. اما درمان سرطان دوران کودکی سایه طولانی و تاثیر بلند مدتی بر زندگی کودک خواهد داشت. خطر ابتلا به سرطان دوم و سایر شرایط پزشکی در بازماندگان سرطان دوران کودکی افزایش می‌یابد.
انواع شایع سرطان دوران کودکی چیست؟
سه گروه از سرطان‌های دوران کودکی وجود دارد: لوسمی‌ها و لنفوم‌ها، تومورهای مغزی و تومورهای جامد. انجمن سرطان آمریکا تخمین می‌زند که از هر یک میلیون کودک و نوجوان ۴۱۵ نفر در سال ۲۰۲۳ میلادی متوجه می‌شوند که به یکی از این سرطان‌ها مبتلا هستند.
لوسمی‌ها
سرطان خون شایع ترین سرطان دوران کودکی است. انجمن سرطان آمریکا تخمین می‌زند که در سال ۲۰۲۳ میلادی، ۵۳ کودک از هر یک میلیون و ۳۵ نوجوان از هر یک میلیون متوجه می‌شوند که به سرطان خون مبتلا هستند. دو نوع اصلی سرطان خون در کودکان و نوجوانان عبارت هستند از:
- لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL): نوعی سرطان خون است که مغز استخوان کودک شما را متاثر می‌سازد. ALL روی سلول‌های خونی تأثیر می‌گذارد که به کودک شما در مبارزه با عفونت کمک می‌کند.
- لوسمی میلوئید حاد: انواع مختلفی از AML وجود دارد، اما همه آنها بر سلول‌های خونی و پلاکت‌های کودک شما تأثیر می‌گذارند.
لنفوم
لنفوم‌ها سرطان‌هایی در سیستم لنفاوی کودک شما هستند. دو دسته لنفوم وجود دارد: لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین. در سال ۲۰۲۳ میلادی، حدود ۵۳ کودک در یک میلیون و ۲۲ نوجوان از هر یک میلیون، متوجه خواهند شد که به سرطان‌های لنفوم مبتلا هستند.
- لنفوم هوچکین: لنفوم هوچکین شایع ترین سرطانی است که در نوجوانان تشخیص داده می‌شود، اما ممکن است کودکان کوچکتر را تحت تاثیر قرار دهد. لنفوم‌های هوچکین دوران کودکی عبارت هستند از:
لنفوم هوچکین اسکلروز ندولار که معمولاً نوجوانان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. لنفوم هوچکین سلولی مختلط، که ممکن است کودکان کمتر از ۱۰ سال را تحت تاثیر قرار دهد.
- لنفوم غیر هوچکین: لنفوم غیر هوچکین در نوجوانان بیشتر از کودکان است. لنفوم‌های غیر هوچکین در سرطان‌های دوران کودکی عبارت هستند از:
- لنفوم لنفوبلاستیک
- لنفوم بورکیت
- لنفوم منتشر سلول B
- لنفوم سلول بزرگ آناپلاستیک
تومورهای مغزی
تومورهای مغزی شایع ترین سرطانی هستند که کودکان و نوجوانان را درگیر می‌کنند. تومورهای مغزی می‌توانند خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند. انواع مختلفی از تومورهای مغزی وجود دارد. در سال ۲۰۲۳ میلادی، حدود ۳۳ کودک در یک میلیون و ۲۱ نوجوان از هر یک میلیون به تومورهای سرطانی مغز مبتلا خواهند شد.
تومورهای جامد
تومورهای جامد زمانی ایجاد می‌شوند که سلول‌های سرطانی تقسیم می‌شوند، تکثیر می‌شوند و در نهایت به توده‌های ساخته شده از سلول‌های سرطانی تبدیل می‌شوند. کودکان و نوجوانان ممکن است تومورهای جامد را در سراسر بدن خود ایجاد کنند. سایر سرطان‌های رایج تومور جامد دوران کودکی عبارت هستند از:
- نوروبلاستوما
- تومور ویلمز
- رتینوبلاستوما
- سرطان استخوان، از جمله استئوسارکوم و سارکوم یوینگ
- رابدومیوسارکوم
علائم شایع سرطان دوران کودکی چیست؟
بسیاری از علائم سرطان دوران کودکی ممکن است شبیه علائم بیماری‌های روزمره دوران کودکی باشد. اکثر کودکان سردرد، معده درد، برآمدگی و کبودی را تجربه می‌کنند. به طور کلی، هر علامتی که طول بکشد یا بدتر شود، چیزی است که باید با پزشک فرزندتان در میان بگذارید.
گروه انکولوژی کودکی از مخفف CHILDCANCER برای فهرست کردن علائم بالقوه سرطان دوران کودکی استفاده می‌کند:
C – کاهش وزن مداوم و بدون دلیل
H – سردرد، اغلب با استفراغ صبح زود
I – افزایش تورم یا درد مداوم در استخوان‌ها، مفاصل، پشت یا پاهای کودک شما
L – توده به ویژه در حفره شکمی، گردن، سینه، لگن یا زیر بغل کودک شما
D – ایجاد کبودی، خونریزی یا بثورات بیش از حد
C – عفونت‌های مداوم یا مکرر
A – رنگ مایل به سفید در پشت مردمک چشم کودک شما
N – حالت تهوع ادامه دار یا استفراغ بدون داشتن حالت تهوع
C – خستگی مداوم (بی‌حالی) یا رنگ پریدگی محسوس
E – تغییرات چشم یا بینایی که به طور ناگهانی رخ می‌دهد و ادامه می‌یابد.
R – تب‌های مکرر یا مداوم با منشا ناشناخته، به این معنی که کودک شما تب دارد که با آنفولانزا یا سایر بیماری‌های رایج مرتبط نیست. تب در کودکان زمانی است که دمای آنها بالاتر از ۱۰۰.۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتی گراد) باشد (اندازه گیری از طریق مقعد). ۹۹.۵ درجه فارنهایت (۳۷.۵ درجه سانتی گراد) (اندازه گیری خوراکی) یا ۹۹ درجه فارنهایت (۳۷.۲ درجه سانتی گراد) (اندازه گیری در زیر بغل).
بیشتر سرطان‌های دوران کودکی چه زمانی کشف می‌شوند؟
به طور متوسط، زمانی که کودکان مبتلا به سرطان تشخیص داده می‌شوند، ۶ ساله هستند. اما سرطان دوران کودکی ممکن است کودکان و نوجوانان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد.
چه چیزی باعث سرطان دوران کودکی می‌شود؟
کارشناسان علت دقیق سرطان دوران کودکی را نمی‌دانند، اما نظریه‌هایی را ارائه کرده‌اند که ممکن است به بهبود درمان سرطان دوران کودکی کمک کند. همه سرطان‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که ژن‌ها جهش می‌یابند و سلول‌های غیر طبیعی ایجاد می‌کنند. در بزرگسالان، این جهش‌ها یا تغییرات به عنوان بخشی از فرآیند پیری و / یا قرار گرفتن در معرض مواد سرطان زا مانند تنباکو، اشعه ماوراء بنفش خورشید یا مواد شیمیایی محل کار اتفاق می‌افتد. این مورد در خصوص سرطان در کودکان و نوجوانان صادق نیست.
موسسه ملی سرطان ایالات متحده تخمین می‌زند که ۶ تا ۸ درصد از کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان دارای اختلالات (ژنتیکی) ارثی هستند که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. سرطان دوران کودکی هم چنین می‌تواند در دوران رشد جنین یا اوایل دوران نوزادی اتفاق بیفتد، زمانی که سلول‌های با تقسیم سریع مرتکب اشتباهاتی می‌شوند که DNA را تغییر می‌دهند و باعث جهش‌های ژنتیکی می‌شوند که منجر به سرطان می‌شود.
اختلالات ارثی که خطر سرطان را افزایش می‌دهند کدامند؟
تحقیقات نشان می‌دهد که جهش‌های ژنتیکی که منجر به برخی اختلالات ارثی می‌شوند، خطر ابتلا به سرطان را نیز افزایش می‌دهند. گفته می‌شود، همه افراد مبتلا به اختلالات ارثی به سرطان مبتلا نمی‌شوند. افراد مبتلا به این اختلالات اغلب از انجام غربالگری زودهنگام سرطان سود می‌برند که ممکن است علائم سرطان را قبل از ایجاد علائم تشخیص دهد. اختلالات ارثی که خطر ابتلا به سرطان در دوران کودکی را افزایش می‌دهند عبارت هستند از:
- سندرم بکویث وایدمن
- پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP)
- سندرم Li-Fraumeni
- کم خونی فانکونی (FA)
- سندرم نونان
- بیماری فون هیپل – لاندو
سرطان‌های دوران کودکی چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
پزشک متخصص ممکن است از چندین نوع آزمایش برای تشخیص سرطان بر اساس عواملی مانند سن، سلامت کلی و علائم کودک شما استفاده کنند. آزمایشات سرطان دوران کودکی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایشات خون: پزشک فرزند شما ممکن است برای تشخیص بیماری‌هایی مانند لوسمی و لنفوم آزمایش خون انجام دهد.
- بیوپسی: بسته به وضعیت فرزندتان، پزشک او ممکن است بیوپسی را برای به دست آوردن نمونه‌هایی از بافت، مایع یا ضایعات انجام دهد که آسیب‌شناس پزشکی زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند.
- بیوپسی مغز استخوان و آسپیراسیون مغز استخوان: این آزمایش‌ها به متخصصان کمک می‌کند تا مشکلات موجود در مغز استخوان فرزندتان را شناسایی کنند، جایی که سلول‌های خونی او ساخته می‌شوند.
- پونکسیون کمری: پزشکان متخصص از این آزمایش برای گرفتن نمونه‌ای از مایع مغزی نخاعی (CSF)، مایع شفافی که ستون فقرات و مغز کودک شما را احاطه کرده است، استفاده می‌کنند تا بتوانند سلول‌های سرطانی یا نشانگرهای تومور را جستجو کنند. تومور مارکرها موادی در CSF و سایر مایعات هستند که ممکن است نشانه سرطان باشند.
- سونوگرافی: سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از اندام‌های داخلی کودک شما استفاده می‌کند.
- سی تی اسکن (اسکن توموگرافی کامپیوتری): این آزمایش ممکن است به پزشکان کمک کند تا تومورها را تشخیص دهند.
- MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی): این تست از آهنربا، امواج رادیویی و کامپیوتر برای ایجاد تصاویری از داخل بدن کودک شما استفاده می‌کند. این به پزشکان کمک می‌کند تا تومورها را شناسایی کنند.
- اسکن PET (اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون): پزشکان متخصص ممکن است این تست تصویربرداری را با سی تی اسکن ترکیب کنند تا تصاویری از اندام‌ها و بافت‌های کودک شما به دست آورند.
آزمایشات نشان می‌دهد فرزندم سرطان دارد. به فرزندم چه بگویم؟
کارشناسان توصیه می‌کنند زمانی که با فرزندتان در مورد سرطان صحبت می‌کنید، باز و صادق باشید. این صحبت‌ها سخت خواهد بود، اما کارشناسان معتقدند کودکان مبتلا به سرطان با دانستن این که چه چیزی اشتباه است و چه کاری برای کمک به آنها انجام می‌شود سود می‌برند. کودکان بزرگتر و نوجوانان معمولاً توضیحات ساده را درک می‌کنند. اگر کودک شما کوچک است، از متخصص روانشناس بخواهید تا در مورد سرطان با کودکان خردسال صحبت کند.
سرطان دوران کودکی چگونه درمان می‌شود؟
درمان سرطان برای کودکان و نوجوانان اغلب با درمان بزرگسالان متفاوت است. انکولوژیست‌های کودکان ارائه دهندگانی هستند که در تشخیص و درمان سرطان دوران کودکی تخصص دارند. انکولوژیست اطفال کودک شما بر اساس وضعیت کودک شما، از جمله سن، نوع سرطان، تشخیص زودهنگام سرطان و عوارض جانبی درمان، برنامه درمانی ایجاد می‌کند.
درمان‌های رایج سرطان دوران کودکی عبارت هستند از:
- شیمی‌درمانی
- پرتو درمانی
- پیوند سلول‌های بنیادی (مغز استخوان)
- عمل جراحی
- ایمونوتراپی
به عنوان یک والدین یا مراقب، باید رضایت آگاهانه خود را برای هر درمانی که فرزندتان دریافت می‌کند، بدهید. (البته کودکان و نوجوانان در این مورد نظر دارند و نوجوانان ۱۷ تا ۱۹ ساله می‌توانند به درمان رضایت دهند.) برای درک این که چگونه درمان ممکن است به کودک شما، عوارض جانبی درمان و عوارض درمان کمک کند، وقت بگذارید. وقتی صحبت از درمان سرطان دوران کودکی به میان می‌آید، دانش و کسب اطلاعات دقیق، قدرت است. درک اهداف درمانی و عوارض جانبی زمانی که با کودک خود در مورد اتفاقاتی که پس از تشخیص او رخ می‌دهد صحبت می‌کنید کمک خواهد کرد.
عوارض جانبی درمان سرطان دوران کودکی چیست؟
همه درمان‌های سرطان عوارض جانبی دارند، اما عوارض جانبی بسته به نوع درمان و رویکرد درمانی متفاوت است. صرف نظر از درمان، ممکن است بخواهید مراقبت تسکینی را در نظر بگیرید. مراقبت تسکینی می‌تواند به کاهش علائم و عوارض جانبی درمان کودک شما کمک کند. یک تیم مراقبت تسکینی هم چنین می‌تواند به شما در درک گزینه‌های درمانی فرزندتان کمک کند و شما را با گروه‌های حمایتی مرتبط کند.
عوارض درمان سرطان دوران کودکی چیست؟
به لطف درمان‌های جدیدتر، کودکان مبتلا به سرطان عمر طولانی‌تری دارند. از آن جایی که آنها طولانی‌تر زندگی می‌کنند، احتمالاً اثرات دیررس را تجربه می‌کنند.
عوارض دیررس، مشکلاتی هستند که ماه‌ها و سال‌ها پس از تشخیص یا درمان ظاهر می‌شوند. این مشکلات سلامتی ممکن است شامل سرطان‌های دوم باشد که سرطان‌های جدید و متفاوتی هستند که مدت‌ها پس از تکمیل درمان سرطان ایجاد می‌شوند. اثرات دیررس ممکن است بر روی کودک شما تأثیر بگذارد:
- اندام‌ها و بافت‌ها
- رشد و توسعه
- خلق و خوی، احساسات و سلامت روان
- توانایی تفکر، یادگیری و به خاطر سپردن اطلاعات
در برخی موارد، اثرات دیررس ممکن است تهدید کننده زندگی باشد. بازماندگان سرطان دوران کودکی به مراقبت‌های طولانی مدت از جمله آزمایش‌های منظم برای تشخیص علائم عوارض دیررس نیاز دارند.
آیا می‌توان از سرطان کودکان پیشگیری کرد؟
خیر، نمی‌توانید. پزشکان متخصص و محققان پزشکی دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث سرطان‌های دوران کودکی می‌شود، بنابراین سخت است که بگوییم چه کاری می‌توانید انجام دهید تا فرزند خود را از ابتلا به سرطان دور نگه دارید. آنها می‌دانند که برخی از اختلالات ارثی خطر سرطان را افزایش می‌دهند. در این موارد، متخصصان ممکن است غربالگری زودهنگام سرطان را برای تشخیص سرطان‌های اولیه توصیه کنند.
میزان بقای سرطان کودکان چقدر است؟
میزان بقا در سرطان دوران کودکی بسته به نوع سرطان متفاوت است. به عنوان مثال، ۹۹ درصد از کودکان و ۹۸ درصد از نوجوانان تحت درمان برای لنفوم هوچکین، پنج سال پس از تشخیص زنده بودند. سرطان خون شایع‌ترین سرطان دوران کودکی است. داده‌ها نشان می‌دهد که ۸۸ درصد از کودکان و ۷۶ درصد از نوجوانان مبتلا به این بیماری پنج سال پس از تشخیص زنده بودند.
اگر فرزند شما سرطان دارد، به خاطر داشته باشید که میزان بقا بر اساس تجربیات کودکان مبتلا به سرطان مشابه کودک شما تخمین زده می‌شود. اما این ممکن است تنها وجه اشتراک آنها باشد. آن چه برای آن کودکان صادق بود ممکن است برای فرزند شما صادق نباشد.
به همین ترتیب، برآورد میزان بقا بر اساس داده‌های جمع‌آوری شده در طی چندین سال است. کودک شما ممکن است دارای نوعی سرطان باشد که درمان‌های جدید و موثرتری برای آن وجود دارد.
اگر فرزند شما مبتلا به سرطان باشد، میزان بقا ممکن است به شما کمک کند تا بفهمید چه انتظاری دارید. اما آنها تنها بخشی از تجربه کودک شما با سرطان هستند. اگر در مورد میزان بقای کودک خود نگران هستید، با پزشک کودک خود صحبت کنید. آنها به شما کمک می‌کنند تا اطلاعات میزان بقا را در چشم انداز آتی بررسی کنید.
آیا اکثر سرطان‌های دوران کودکی قابل درمان هستند؟
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۸۰ درصد از کودکان مبتلا به سرطان درمان می‌شوند. این داده‌ها بر اساس نرخ بقای پنج ساله برای شایع ترین سرطان‌های دوران کودکی است. اصطلاح «درمان» ممکن است زمانی که سرطان دوران کودکی رو به بهبودی باشد نیز به کار می‌رود. به عنوان مثال، ۹۰% از کودکان و ۱۰۰% از نوجوانان تحت درمان برای لوسمی لنفوبلاستیک حاد به بهبودی رسیدند. این بدان معناست که آنها علائم سرطان را ندارند و آزمایش‌ها علائم سرطان را تشخیص نمی‌دهند. طبیعی است که سوال کنید و امیدوار باشید که فرزند شما از سرطان درمان شود یا خیر. درست مانند نرخ بقا، پزشک فرزند شما بهترین منبع شما برای اطلاعات در مورد وضعیت فرزند شما است.
چگونه به فرزندم کمک کنم با سرطان زندگی کند؟
بهترین راه برای کمک به فرزندتان این است که بفهمید سرطان و درمان سرطان چگونه بر سلامت جسمی و روحی او تأثیر می‌گذارد. جدای از مدیریت علائم سرطان و عوارض جانبی درمان، کودکان گاهی اوقات با متفاوت بودن از همسالان خود دست و پنجه نرم می‌کنند. اگر فرزند شما برای مقابله با چالش‌های سرطان به کمک نیاز دارد، از متخصص زندگی فرزندش در مورد برنامه‌ها و خدمات برای کودکان مبتلا به سرطان سوال کنید. برای مثال، بسیاری از سازمان‌ها برنامه‌های نجات از سرطان دارند که از افراد در طول تجربه‌شان با سرطان حمایت می‌کند.
چه زمانی باید از فرزندم مراقبت کنم و نگران باشم؟
در صورتی که:
- آنها عوارض جانبی درمان سرطان دارند که شدیدتر از آن چیزی است که شما انتظار دارید.
- آنها در حال بهبودی هستند و علائمی را مشاهده می‌کنید که ممکن است به معنای بازگشت سرطان باشد.
چه زمانی باید فرزندم را به خاطر سرطان به اورژانس ببرم؟
درمان و علائم سرطان اورژانس پزشکی هستند. پزشک کودک شما توضیح خواهد داد که چه علائمی مسائل پزشکی هستند که نیاز به مراقبت فوری دارند.
چه سوالاتی باید از ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی فرزندم بپرسم؟
تشخیص سرطان در دوران کودکی اغلب اخباری تکان دهنده و ترسناک است. ممکن است برای پردازش آن اخبار به زمان نیاز داشته باشید. وقتی آماده شدید، در اینجا چند سؤال وجود دارد که ممکن است بخواهید از پزشک فرزندتان بپرسید:
- فرزند من چه نوع سرطانی دارد؟
- چقدر پیشرفته یا شدید است؟
- چه درمان‌هایی را توصیه می‌کنید؟
- عوارض درمان چیست؟
- آیا درمان‌ها باعث بهبودی سرطان می‌شوند؟
- احتمال عود سرطان چقدر است؟
تفاوت بین سرطان دوران کودکی و سرطان در بزرگسالان چیست؟
همه سرطان‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌ها تغییر می‌کنند (جهش می‌یابند) و تبدیل به سلول‌های سرطانی می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که کودکان و بزرگسالان به انواع مختلفی از سرطان مبتلا می‌شوند. به عنوان مثال، کودکان بیشتر از بزرگسالان مبتلا به سرطان خون و نوروبلاستوما هستند. کودکان معمولاً نسبت به بزرگسالان درمان سرطان شدیدتری دریافت می‌کنند.
سخن آخر
هر ساله در ایالات متحده، هزاران نفر از والدین و مراقبان این جمله را می‌شنوند: «فرزند شما سرطان دارد». آنها همچنین به طور فزاینده‌ای می‌شنوند: «ما می‌توانیم سرطان فرزند شما را درمان کنیم و ممکن است بتوانیم فرزند شما را درمان کنیم». به لطف درمان‌های جدیدتر، کودکان و نوجوانان بیشتری از سرطان جان سالم به در می‌برند. والدین و مراقبان بیشتری امیدوارند فرزندانشان رشد کند و استعدادهایش شکوفا شوند. گفته می‌شود، بسیاری از بازماندگان جوان ممکن است عوارض دیررس سرطان دوران کودکی و درمان سرطان را تجربه کنند. بازماندگان سرطان دوران کودکی به حمایت پزشکی پیگیری مادام العمر نیاز دارند تا متخصصان بتوانند مشکلات دیرهنگام را تحت نظر داشته باشند و درمان کنند.