حمل و پرورش یک انسان کوچک در شکم خود به احتمال زیاد هیجان انگیزترین و همچنین چالش برانگیزترین تجربهای باشد که تا به حال در زندگی داشتهاید. برخی از قسمتهای بارداری بسیار سرگرم کننده هستند، مانند تماشای تکان خوردن شکم شما، در حالی که جنین در حال رشد شما در حال کشیدن خود و لگد زدن است. مسائل دیگری مانند مقابله با تاثیر روحی روانی تهوع صبحگاهی بد و طاقت فرسا هستند. در دوران بارداری، ممکن است نه تنها در صبحها (همانطور که از نام تهوع صبحگاهی پیداست)، بلکه در طول روز از حالت تهوع، استفراغ و عق زدن رنج ببرید.
اغلب اوقات، زنانی که در دوران بارداری خود هستند، هنوز مجبورند به کودکان و خانواده خود رسیدگی کنند. تهیه غذا برای بقیه اعضای خانواده در حالی که بوی آشپزی برای مادر غیر قابل تحمل است و احساس ناخوشایندی دارد، بسیار دشوار است. گاهی اوقات، حتی تحمل بوی لباسهای تمیز نیز ممکن است برای مادر باردار بیش از حد سخت باشد. وظایف شغلی را نیز به این مسئولیتهای خانه اضافه کنید و حتی پر انرژیترین زنان نیز ممکن است دلسرد شوند.
بسیار اهمیت دارد که در مبارزه با حالت تهوع صبحگاهی بارداری از سلامت روحی و روانی خود مراقبت کنید. به همین دلیل در ادامه این مقاله، برخی از روشهای مقابله با این مشکل را با شما به اشتراک میگذاریم.
کاهش تهوع صبحگاهی
رویکردهای مختلف هومیوپاتی را برای تسکین و درمان عوارض فیزیکی تهوع صبحگاهی بارداری امتحان کنید. ممکن است با ایجاد تغییر در رژیم غذایی و اصلاح عادات غذایی خود با موفقیت حالت تهوع خود را کاهش دهید.
با افراد حمایتگر در ارتباط باشید
حتی با این که شاید بخواهید در هفتهها یا ماههای اول، خبر باردار شدن را خصوصی نگه دارید، اما بهتر است به یک دوست صمیمی اعتماد کنید. داشتن شخصی که در جریان است که چرا اخیراً از جمع دور شدهاید، احساس گناه شما را در مورد نگفتن خبر به حلقه دوستان شما کم میکند. همچنین ممکن است هنوز آمادگی اعلام بارداری خود را در محل کار نداشته باشید، اما گفتن این خبر به حداقل یک همکار مورد اعتماد به شما کمک میکند که کمتر احساس تنهایی کنید.
برای مادران خانه دار باردار، پیدا کردن گروهی از مادران باردار دیگر چه به صورت آنلاین و چه حضوری، قدم موثری برای دریافت همدلی و حمایت در دوران بارداری خواهد بود. همین در مورد مادرانی که به صورت دورکاری در خانه کار میکنند نیز صادق است. زمانی که بدانید که افراد دیگری نیز در حال گذراندن شرایط مشابه هستند و شما در چالش خود تنها نیستید، روحیه شما بهتر خواهد شد و مشکلات را راحتتر تحمل میکنید. به علاوه، در این صورت با افرادی دوست خواهید شد که احتمالاً به طور همزمان با هم در مرخصی زایمان خواهید بود.
یک برنامه روزانه برای گذراندن روز داشته باشید
برنامه روزانه خود را به شکلی بنویسید که فقط کارهایی را که برای انجام دادن در طول روز نیاز دارید در نظر بگیرید. تعهدات اجتماعی، کار داوطلبانه و همه فعالیتهای غیر ضروری را تا زمانی که آمادگی انجام آن را ندارید را کنار بگذارید. اغلب اوقات برای بسیاری از افراد سخت است که احساس کنند بی فایده هستند؛ اما اگر تنها کاری که انجام دادهاید این بود که یک روز سخت را پشت سر بگذارید، آن را یک پیروزی در نظر بگیرید.
بسیاری از زنانی که دچار تهوع صبحگاهی بودهاند، اظهار میکنند که در دوران بارداری بسیار استراحت میکردند و به محض این که میتوانستند، میخوابیدند.
برخی از مادران باردار که شاغل هستند ممکن است مجبور شوند مرخصی استعلاجی یا مرخصی بگیرند تا شدیدترین حالت تهوع آنها رد شود. برخی نیز تصمیم میگیرند که به طور موقت از کار خود استعفا دهند.
عملکرد خود را دلسوزانه و بدون سختگیری بسنجید
در صورتی که امروز کار خاصی انجام ندادید، به جای این که احساس شکست کنید میتوانید با طرز فکری متفاوت به شرایط خود نگاه کنید. به خودتان بگویید: “اگرچه احساس میکنم شکست خوردهام، اما این باعث نمیشود که چنین چیزی واقعیت داشته باشد. در این لحظه، من یک زندگی را به وجود آوردهام و دو زندگی را حفظ میکنم. شستن لباسها، شستن ظروف، تماس تلفنی و پروژه هنری میتوانند منتظر بمانند.”
نیاز است که تعریف خود را نسبت به عملکرد و بهره وری با خود بررسی کنید.
در خود انگیزه ایجاد کنید
متخصصان پیشنهاد میکنند در زمانی که اضطراب به سراغ شما میآید، به افکار و احساسات خود و آنچه که در اطراف شما اتفاق میافتد تمرکز کنید (ذهن آگاهی) و نسبت به خود با مهربانی و دلسوزی رفتار کنید (شفقت) و همچنین مدیتیشن انجام دهید. به جای فکر کردن به این که «چه میشد» در موقعیت کنونی خود مانند «اگر امروز نتوانم کار کنم چه میشود؟»، خود را تشویق کنید که از این سؤالات بیپاسخ دور شوید و در عوض به لحظه کنونی برگردید.
به چیزهایی فکر کنید که تاکنون درست پیش رفتهاند و زمانی که احساس میکنید افکار منفی به سر شما میرود، فهرستی از چیزهایی تهیه کنید که در ذهن خود بابت آنها قدردان هستید. این اثبات شده است که تمرکز بر آنچه که قادر هستید انجام دهید و همچنین پیدا کردن راههایی برای مثبت و سپاسگزار ماندن، روحیه شما را در دوران بارداری تقویت میکند و کمک میکند تا با تاثیر روحی روانی تهوع صبحگاهی مقابله کنید.
با تمرکز بر روی چیزهایی مثل رساندن آب کافی به بدن و این که همیشه یک بطری بزرگ آب با خود داشته باشید یا به طور منظم ورزش را ادامه دهید، میتوانید تا حد امکان روحیه خود را بهتر کنید.
مثلا میتوانید هر روز حداقل ۴۰ دقیقه پیاده روی داشته باشید تا احساس بهتری در شما ایجاد شود. همچنین فکر به در آغوش گرفتن نوزاد شما نیز ممکن است کمک کند تا حس بهتری داشته باشید.
تکنیک ذهن آگاهی
تکنیک ذهن آگاهی به بسیاری از مادران باردار کمک کرده است.
تمرین ۵-۴-۳-۲-۱ کمک میکند که حواس خود را بدون قضاوت کردن بررسی کنیم. در این تکنیک ما به این توجه نمیکنیم که چیزی را دوست داریم و چه چیزی را دوست نداریم. فقط به آنچه که اکنون وجود دارد فکر میکنیم. در این تمرین به هر ترتیبی که دوست داشته باشیم پنج چیز را که میتوانیم ببینیم، چهار چیز را که میتوانیم بشنویم، سه چیز را که میتوانیم احساس کنیم را شناسایی میکنیم.
اگر می خواهید این تکنیک را تمرین کنید، میتوانید به اطراف خود نگاه کنید و پنج چیز را که در اطراف خود مشاهده میکنید، برای مثال کتاب، گیاهان آپارتمانی، فرش و غیره را نام ببرید،. سپس با دقت گوش دهید و چهار صدایی را که به گوش شما میرسد را یادداشت کنید که ممکن است شامل ماشین ظرفشویی در حال حرکت یا عبور ماشین از بیرون باشند. برای شناسایی سه چیزی که میتوانید لمس میکنید، فقط نیاز است دست خود را دراز کنید و آنچه را که در اطرافتان است لمس کنید و برای خود توصیف کنید که چه حسی دارد. ممکن است به خودتان بگویید که لیوان قهوه گرم و صاف است، یا این که پیراهن شما نرم و نازک به نظر میرسد. مکث کردن و درگیر کردن حواس میتواند شما را به آرامی و بدون نگرانی به زمان حال بازگرداند.
یکی دیگر از چیزهایی که میتوانید امتحان کنید این است که عامدانه در مکالمات و گفتگوهای دلسوزانه مشارکت کنید و افرادی که دوست دارید را لمس کنید. به مغز خود این پیام را بفرستید که کافی هستید. خودتان را در آغوش بگیرید، دستهای خود را بر روی قلبتان قرار دهید و به بدن خود عشق و مراقبتی را که شایسته آن است را بدهید.
همچنین میتوانید همراه با این کارها یک جمله را در حمایت از خود به زبان بیاورید، برای مثال میتوانید بگویید: «در حال حاضر این شرایط واقعاً سخت است و مشکلی ندارد که احساس اضطراب، غمگین بودن و ناامیدی داشته باشید. درد و مبارزه من معتبر است. من میتوانم کارهای سخت را انجام دهم.»
کمک دیگران را بپذیرید
به عنوان راه دیگری برای کنترل تاثیر روحی روانی تهوع صبحگاهی بارداری، نیازهای خود را برای دیگران توضیح دهید. در دوران بارداری از دیگران درخواست کمک کنید و کمک را بپذیرید. خواستههای خود را به زبان بیاورید و درخواست کنید که سایر افراد نزدیکتان به شما کمک کنند. درست است، همه نمیتوانند یا مایل به برآورده کردن این نیازها نیستند، اما با بیان کردن نیازهای خود، احتمال برآورده شدن آنها را افزایش میدهید.
با همسر و اعضای خانواده خود صحبت کنید تا برنامهای برای جابجایی مسئولیتها طراحی کنید و ببینید که آیا روش بهتری برای تقسیم مسئولیتها و وظایف کارهای خانه وجود دارد یا خیر.
شما در دورانی که تهوع صبحگاهی بارداری و تاثیر روحی روانی آن به سراغ شما میآیند، بسیار تحریک پذیر هستید. بنابراین این که همسر شما مسئولیتهای بیشتری را در خانه به عهده بگیرد، تحمل این شرایط را برای شما آسانتر خواهد کرد. همسر شما میتواند در کارهای خانه، آماده کردن غذا و رسیدگی به کودکان مشارکت بیشتری داشته باشد تا شما این دوره را پشت سر بگذارید و حالتان بهتر شود.
هیچکس نمیتواند زمانی که حالت تهوع دارد کار هم بکند و گاهی اوقات این حالت تهوع همراه با خستگی سه ماهه اول بارداری بیش از حد تحمل برخی از مادران میشود. بنابراین شما لازم است از اطرافیان خود درخواست کمک کنید. کمک میتواند این باشد که شخصی دیگر بچههای دیگر را برای بازی به بیرون ببرد و شما احساس گناه نداشته باشید که به دلیل بارداری از کودکان دیگر خود غافل شدهاید.
ممکن است با اطرافیان خود صحبت کنید و ببینید که آیا آنها میتوانند کودک شما را به جای شما از مدرسه به خانه برسانند یا خیر. اگر حیوان خانگی دارید که نیاز به مراقبت دارد، از اطرافیان خود بپرسید که آیا می توانند سگ شما را به پیاده روی ببرند، خاک گربه را تمیز کنند و یا با حیوان خانگی شما بازی کنند. شاید یکی از اعضای خانواده بتواند هر هفته برای انجام چند کار به خانه شما بیاید تا زمانی که شما بهتر شوید.
از خدمات بیرون از منزل استفاده کنید
دوران بارداری زمان خوبی است که برای مدتی کارهای خانه را به کارشناسان بیرون از خانه بسپارید. اگر در لباس شستن مشکل دارید و برای شما دشوار است، از خدمات خشکشویی استفاده کنید یا به مدت چند ماه یک نفر را برای تمیز کردن خانه استخدام کنید.
بودن در آشپزخانه برای برخی از زنان باردار تقریباً غیر ممکن است؛ چون برخی در دوران بارداری به شدت به بو حساس میشوند و فقط فکر دست زدن به مواد غذایی خام به علاوه عطر و بوی هر نوع پخت و پز باعث میشود که آنها احساس تهوع داشته باشند. همسر شما در این موارد میتواند خیلی به شما کمک کند، اما اگر زمان کافی برای انجام این کارها را ندارید، میتوانید غذای خود را از بیرون تهیه کنید. فقط دقت کنید که غذایی که سفارش میدهید سالم باشد.
همچنین در صورتی که تهوع صبحگاهی بارداری شما بیش از حد شدید است و تاثیر فیزیکی و روحی روانی آن در انجام کارهای روزانه توسط شما مشکل ایجاد میکند، میتوانید از پزشک خود درخواست کنید تا در دوران بارداری، دارویی را برای بهبود حال شما تجویز کند.
تهوع صبحگاهی چگونه درمان میشود؟
برخی از پزشکان معتقد هستند که مصرف دارو میتواند برای درمان تهوع صبحگاهی بارداری برخی از بیماران و بهبود تاثیر روحی روانی آن بسیار موثر باشد.
این پزشکان میگویند: «شروع مصرف دارو در دوران بارداری ممکن است برای بسیاری از زنان باردار یک موقعیت نگران کننده باشد. زیرا این نگرانی وجود دارد که دارو بر روی جنین تاثیر منفی بگذارد. اما با این حال، در چند دهه اخیر پیشرفتهای بسیار زیادی در زمینه داروسازی صورت گرفته است و داروهایی وجود دارند که مصرف آنها در دوران بارداری کاملاً بیخطر است. بنابراین زنانی که در دوران بارداری از تهوع صبحگاهی شدید رنج میبرند، لازم است نگرانیها و ترسهای خود در مورد خطرات احتمالی مصرف دارو را در کنار مزایای مصرف دارو قرار دهند که شامل بازگشت به فعالیتهای عادی زندگی میشود.»
سخن آخر
زمانی که به دلیل تاثیر تهوع صبحگاهی بر سلامت روحی روانی خود احساس خوب بودن نمیکنید، دلسرد شدن آسان است. اما به خاطر داشته باشید که برای بیشتر زنان باردار، این علایم و نشانهها با جلو رفتن دوران بارداری بهتر میشوند. در این زمان روشهایی که در مقاله به آنها اشاره کردیم را به کار ببرید و قوی بمانید.