ناکارآمدی جنسی و راهکارهای درمان آن
آنورگاسمی (Anorgasmia) یا آنورگاسمیا زمانی است که یک زن بعد از برقراری رابطه جنسی ارگاسم (اوج لذت جنسی) را تجربه نمی‌کند. در افراد مبتلا به آنورگاسمی، عمدتاً ارگاسم با تأخیر، به ندرت و یا با وجود برانگیختگی، با شدت کم رخ می‌دهد. این اختلال باعث ناراحتی می‌شود و بر روابط جنسی افراد تأثیر می‌گذارد. عوامل پزشکی، جسمی و روانی متعددی در ایجاد آنورگاسمی نقش دارند. در میان همه زنان، فراوانی و شدت ارگاسم متفاوت است. همچنین، برای هر فردی، ارگاسم می‌تواند از زمانی به زمان دیگر متفاوت باشد. نوع و میزان تحریک مورد نیاز برای رسیدن به ارگاسم نیز متفاوت است. با پینو بیبی همراه باشید تا بیشتر در مورد آنورگاسمی بدانید.
آنورگاسمی چیست؟
آنورگاسمی یا بی‌اوج‌کامشی زمانی است که فرد دچار مشکل می‌شود یا نمی‌تواند به ارگاسم برسد، حتی اگر از رابطه جنسی لذت می‌برد و برای او احساس خوبی به همراه داشته باشد. همچنین این عارضه، ارگاسم‌هایی را توصیف می‌کند که آنقدرها قوی و لذت‌بخش نیستند و یا آن‌طور که افراد می‌خواهند تکرار نمی‌شوند. این نوعی اختلال عملکرد جنسی است که همه نوع جنسیت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این عارضه می‌تواند بر سلامت روان فرد تأثیر بگذارد، باعث ناراحتی و اضطراب شود و حتی می‌تواند روابط جنسی و عاطفی بین زوجین را مختل کند. به آنورگاسمی، اختلال ارگاسم نیز گفته می‌شود.
ارگاسم (که به آن اوج لذت جنسی نیز گفته می‌شود) احساس لذت یا هیجان جنسی است که پس از برانگیختگی رخ می‌دهد. ممکن است فرد احساس رها شدن داشته باشد و شامل حرکات بدنی خارج از کنترل باشد. ارگاسم‌ها می‌توانند از نظر مدت و شدت متفاوت باشند. برخی از افراد برای رسیدن به ارگاسم به تحریک جنسی بیشتری نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر نیاز کمتری به تحریک‌های جنسی دارند.
با وجود آنورگاسمی، فرد مبتلا هنوز هم میل به رابطه جنسی دارد و احساس لذت می‌کند. با این حال، ممکن است احساس ناراحتی و یا سرخوردگی را تجربه کند زیرا نمی‌تواند به ارگاسم برسد. پزشک می‌تواند به تعیین علت آنورگاسمی کمک کرده و درمان را توصیه کند.
آنورگاسمی در زنان یا افرادی که در بدو تولد زن تعیین شده‌اند (AFAB)
آنورگاسمی (بی‌اوج کامشی) در زنان یا افرادی که در بدو تولد جنسیت زن برای آن‌ها تعیین شده است (که به آن اختلال ارگاسم زنانه نیز گفته می‌شود) به چهار نوع طبقه‌بندی می‌شود:
- اولیه (Primary) و یا مادام العمر (Lifelong): فرد هرگز به ارگاسم نرسیده است.
- ثانویه (Secondary) یا اکتسابی (Acquired): در گذشته می‌توانستند ارگاسم داشته باشند، اما اکنون نمی‌توانند. این نوع آنورگاسمی با یائسگی رایج است.
- موقعیتی (Situational): فرد فقط در موقعیت‌های خاص مانند خودارضایی (خودتحریکی) می‌تواند به ارگاسم برسد و یا با انواع خاصی از تحریکات یا با شرکای جنسی خاص مشکل ارگاسم داشته باشد.
- کلی یا تعمیم یافته (Generalized): فرد در هیچ شرایطی به ارگاسم نمی‌رسد، حتی زمانی که برانگیخته یا هیجان زده می‌شود.
مشکلات ارگاسم با افزایش سن افزایش می‌یابد، اما می‌تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. تا ۱۵ درصد از زنان یا افراد AFAB گزارش می‌دهند که هرگز به ارگاسم نرسیده‌اند. برخی زنانی که همیشه در طول روابط جنسی به ارگاسم نمی‌رسند ممکن است آن را ناراحت کننده ندانند. در این صورت عدم ارگاسم اختلال محسوب نمی‌شود.
آنورگاسمی در مردان یا افرادی که در بدو تولد مرد هستند (AMAB)
پزشکان اغلب آنورگاسمی را در مردان یا افرادی که در بدو تولد مرد هستند (AMAB) به عنوان نوعی اختلال عملکرد جنسی به نام انزال تاخیری یا انزال مهار شده طبقه‌بندی می‌کنند. این عارضه باعث ایجاد مشکلاتی در عملکرد و لذت جنسی می‌شود که اغلب منجر به اضطراب و اجتناب از برقراری رابطه جنسی می‌شود. آنورگاسمی در مردان دو نوع است:
- اولیه: تا زمانی که فرد به یاد دارد هرگز به ارگاسم نرسیده است یا انزال نداشته است.
- ثانویه: فرد فقط تحت شرایط خاصی به ارگاسم یا انزال می‌رسد.
انزال یک فرآیند پیچیده است که شامل عملکرد هورمون‌ها، اعصاب و اندام‌ها و همچنین وضعیت ذهنی فرد می‌شود. اختلال در هر بخشی از این فرآیند می‌تواند در توانایی فرد برای ارگاسم اختلال ایجاد کند. برخی از شرایط پزشکی و سلامتی نیز می‌توانند بر ارگاسم تأثیر بگذارند.
آنورگاسمی چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
آنورگاسمی (بی اوج کامشی) می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری پس از یائسگی در زنان یا افراد AFAB شایع‌ترین مشکل است.
علائم آنورگاسمی یا آنورگاسمیا چیست؟
علامت اصلی آنورگاسمی نرسیدن به اوج جنسی (ارگاسم) شدید در پاسخ به فعالیت جنسی تحریک کننده است. علائم دیگر تاخیر در اوج گیری (زمان طولانی برای رسیدن به ارگاسم) یا عدم احساس رضایت از اوج جنسی است.
دخول واژینال در حین رابطه جنسی به طور غیر مستقیم باعث تحریک کلیتوریس می‌شود. اما ممکن است این تحریک برای ارگاسم کافی نباشد. بسیاری از زنان ممکن است برای رسیدن به ارگاسم نیاز به تحریک مستقیم دستی یا دهانی کلیتوریس داشته باشند. آنورگاسمی یا اختلال ارگاسم زنان به تجربه هر یک از این موارد به شکل قابل توجهی تعریف می‌شود:
- ارگاسم تاخیری
- عدم ارگاسم
- تعداد دفعات ارگاسم کمتر
- ارگاسم با شدت کمتر
چه چیزی باعث آنورگاسمی می‌شود؟
عوامل زیادی می‌توانند رسیدن به ارگاسم را دشوار کنند. این عوامل می‌توانند فیزیکی، ذهنی، عاطفی یا پزشکی (مربوط به یک بیماری یا شرایط) باشند. در بسیاری از موارد، ترکیبی از عوامل ارگاسم (رسیدن به اوج لذت جنسی) را دشوار می‌کند و گاهی اوقات تعیین علت اصلی دشوار است.
- عوامل فردی و روانی: تجارب گذشته، رفتارها، پس زمینه یا رفاه ذهنی ممکن است به مشکلات ارگاسم کمک کند. این شامل:
- سوء استفاده جنسی یا عاطفی در گذشته
- عدم آگاهی در مورد تحریک یا تعاملات جنسی
- تصویر بدنی ضعیف
- احساس گناه یا خجالت در مورد برقراری رابطه جنسی
- باورهای فرهنگی یا مذهبی در مورد برقراری رابطه جنسی
- عوامل استرس‌زا، مانند مشکلات مالی یا از دست دادن یکی از عزیزان
- شرایط سلامت روان، مانند اضطراب یا افسردگی
- عدم اعتماد به نفس
- خجالتی بودن یا ناتوانی در بیان احساسات خود از طریق رابطه جنسی
- تکیه بر خودارضایی (به نظر فرد، خودارضایی رضایت بخش‌تر است).
- مشکلات تعاملات و روابط بین زوجین: مشکلات با شریک جنسی ممکن است عواملی در ایجاد مشکلات ارگاسم باشد. این مشکلات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فقدان صمیمیت عاطفی با شریک جنسی
- درگیری‌های حل نشده بین شریک جنسی و فرد
- ارتباط ضعیف و عدم درک نیازها و ترجیحات جنسی
- خیانت یا نقض اعتماد
- خشونت شریک جنسی
- اختلال عملکرد جنسی شریک، مانند مرد مبتلا به اختلال نعوظ
- علل فیزیکی: طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها، تغییرات فیزیکی و داروها می‌توانند در ارگاسم اختلال ایجاد کنند:
- عارضه سلامتی و جسمی: شرایط جسمی طولانی مدت مانند دیابت، مثانه بیش فعال یا مولتیپل اسکلروزیس، ممکن است در اختلالات ارگاسم نقش داشته باشند یا آن را پیچیده کنند.
- درمان‌ها و جراحت زنانه: آسیب بافتی ناشی از جراحی‌های زنان، مانند هیسترکتومی یا جراحی سرطان، ممکن است بر توانایی ارگاسم تأثیر بگذارد. جراحی روی اندام تناسلی و اندام‌های نزدیک یا متصل به دستگاه تناسلی افراد بر ارگاسم تاثیر دارند.
- اختلالات مادرزادی واژن یا آلت تناسلی (شرایطی که فرد با آن متولد شده است).
- داروها: بسیاری از داروهای تجویزی و بدون نسخه می‌توانند ارگاسم را مهار کنند، از جمله داروهای فشار خون، داروهای ضد روان پریشی، آنتی هیستامین‌ها و داروهای ضد افسردگی به ویژه مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs).
- عوارض ناشی از سرطان یا پرتودرمانی
- اختلال عملکرد عضلات کف لگن یا ضربه به لگن
- الکل و سیگار کشیدن: الکل سیستم عصبی را سرکوب می‌کند و ممکن است توانایی ارگاسم را مختل کند. سیگار کشیدن می‌تواند جریان خون را در اندام‌های جنسی فرد محدود کند و بر توانایی او برای ارگاسم تأثیر بگذارد.
- تغییرات مرتبط با افزایش سن به ویژه در بدن زنان یا افراد AFAB، تغییرات در بدن پس از یائسگی یا بعد از آن ممکن است با بروز انواع مختلفی از اختلالات جنسی مرتبط هستند.
- اختلالات هورمونی
آیا تستوسترون پایین می‌تواند باعث آنورگاسمی شود؟
تستوسترون پایین ممکن است بر توانایی ارگاسم در مردان یا افرادی که در بدو تولد مرد هستند (AMAB) تأثیر بگذارد. کاهش سطح ترشح تستوسترون اغلب با اختلال نعوظ، تاخیر در انزال یا مشکلات مشابه ارتباط دارد. سایر هورمون‌ها مانند پرولاکتین نیز می‌توانند بر عملکرد جنسی در افرادی که آلت تناسلی دارند تأثیر بگذارند.
آیا SSRI ها باعث آنورگاسمی می‌شوند؟
بله، بسیاری از SSRI ها (مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین)، که اغلب برای درمان افسردگی یا اضطراب استفاده می‌شوند، می‌توانند بر عملکرد جنسی افراد تأثیر بگذارند. اگر فردی از این نوع دارو استفاده می‌کند، باید با پزشک خود در مورد علائم خود مشورت کند و در مورد داروهای جایگزین صحبت کند. برخی از SSRIها کمتر باعث آنورگاسمی می‌شوند و انواع دیگری از داروهای ضد افسردگی نیز وجود دارند که ممکن است تاثیر زیادی بر لذت بردن از رابطه جنسی نداشته باشند.
داروهایی که ممکن است بر ارگاسم تأثیر بگذارد
علاوه بر SSRI ها، سایر داروها ممکن است بر توانایی فرد برای ارگاسم تأثیر بگذارند و باعث ایجاد آنورگاسمیا شوند. چند نمونه از این موارد عبارت هستند از:
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای (TCAs)
- مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs)
- داروهای ضد روان‌پریشی
- داروهای ضد شیدایی (مانیا)
- داروهای مورد استفاده برای درمان فشار خون بالا نیز می‌توانند باعث اختلال نعوظ شوند.
- برخی از آنتی هیستامین‌ها و ضد احتقان‌ها نیز می‌توانند باعث اختلال نعوظ یا مشکلات انزال شوند.
آنورگاسمی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک می‌تواند آنورگاسمی (بی‌اوج‌کامشی) را بر اساس علائم فرد و بحث در مورد سابقه جنسی او تشخیص دهد. این بحث می‌تواند علل یا دلایل زمینه‌ای برای اختلال عملکرد جنسی را روشن کند. پزشکان همچنین ممکن است معاینه یا آزمایشاتی مانند سونوگرافی یا آزمایش خون را برای بررسی شرایط هورمونی یا عارضه پزشکی زمینه‌ای که می‌تواند بخشی از مشکل باشد، انجام دهند. اگر پزشک به آنورگاسمی مشکوک باشد ممکن است آزمایش حساسیت آلت تناسلی را پیشنهاد دهد.
هنگامی که یک علت زمینه‌ای مشخص شد، گزینه‌های زیادی برای درمان آنورگاسمی در دسترس است. پزشک همچنین ممکن است فرد را به یک متخصص (مانند متخصص زنان یا اورولوژیست) ارجاع دهد که می‌تواند به ایجاد یک برنامه درمانی برای رفع اختلالات ارگاسم کمک کند.
اختلالات جنسی مرتبط با آنورگاسمی
زنانی که آنورگاسمی را تجربه می‌کنند ممکن است یک یا چند مشکل جنسی مرتبط داشته باشند. این مشکلات ممکن است اختلال ارگاسم را بدتر یا آن را پیچیده کنند. این شرایط عبارت هستند از:
- مشکلات در تحریک جنسی
- تمایل کم یا بدون تمایل به برقراری رابطه جنسی
- درد ناشی از برقراری رابطه جنسی (مقاربت) یا سایر تحریکات جنسی (دیسپارونی دردناک)
- خشکی واژن یا فرج
- سفت شدن غیر ارادی واژن (واژینیسموس یا دخول دردناک)
آنورگاسمی چگونه درمان می‌شود؟
درمان آنورگاسمی بستگی به علت زمینه‌ای دارد. هیچ روشی وجود ندارد که مناسب همه موارد باشد و درمان ممکن است شامل ترکیبی از رویکردها باشد. برخی از درمان‌های آنورگاسمی عبارت هستند از:
- تغییر داروها
- درمان هر گونه مشکل بهداشتی زمینه‌ای
- یادگیری تکنیک‌های خودارضایی
- مشاوره یا روان درمانی برای رسیدگی به مسائل مربوط به رابطه مشترک و زناشویی، شرایط سلامت روان یا آسیب‌های جنسی در گذشته مثل تجاوز جنسی به فرد.
- سکس درمانی برای رفع نیازهای جنسی یا مقابله با عوامل زمینه‌ای برای جلوگیری از اوج گرفتن
- استفاده از هورمون درمانی برای افزایش جریان خون و افزایش حساسیت
- معرفی و استفاده از محرک‌های جدید در حین برقراری رابطه جنسی مانند پوزیشن‌ها و تکنیک‌های جدید، اسباب بازی‌ها و وسایل جنسی یا تماشای فیلم‌های تحریک کننده
درمان آنورگاسمیا چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان درمان بستگی به علت ایجاد آنورگاسمی دارد. در مورد سکس درمانی یا مشاوره زوجین، ممکن است چندین ماه طول بکشد تا فرد به نقطه‌ای برسد که ارگاسم را برای او ممکن کند. اگر علت احتمالی داروها هستند، باید زمان سپری شود تا اثرات دارو از سیستم بدنی فرد خارج شود (که ممکن است هفته‌ها طول بکشد). خبر خوب این است که اکثر افراد با درمان مناسب می‌توانند دوباره به ارگاسم برسند.
آیا آنورگاسمی (بی‌اوج‌کامشی) قابل پیشگیری است؟
آنورگاسمی قابل پیشگیری نیست، اما مقابله با علت اختلال ارگاسم می‌تواند به فرد در مقابله با این مشکل کمک کند. برخی از این توصیه‌های کلی ممکن است کمک کند:
- پیروی کردن از برنامه درمانی پزشک، برای تحت کنترل درآوردن هر گونه شرایط یا مشکل زمینه‌ای پزشکی که فرد به آن مبتلاست.
- در مورد تمایلات جنسی خود صریح و صادقانه با شریک زندگی خود ارتباط برقرار کردن.
- پیگیر درمان برای حل مسائل عاطفی یا روانی بودن.
- ورزش منظم و رژیم غذایی سالم که سلامت جنسی و جسمی فرد را تضمین می‌کند.
- معمولاً افراد مبتلا به این بیماری احساس خجالت یا شرم می‌کنند. اگر فرد چنین احساسی دارد، باید به پزشک خود اطلاع بدهد. پزشک می‌تواند به فرد کمک کند، که دریابد این یک مشکل نادر نیست و دلیلی برای شرمساری وجود ندارد. پزشک همچنین می‌تواند به بیمار در یافتن منابع یا کارشناسان متخصص با آموزش و تجربه خاص در درمان اختلال عملکرد جنسی و مسائل مرتبط کمک کند.
چشم انداز برای افراد با عارضه آنورگاسمی چیست؟
آنورگاسمی (بی اوج کامشی) می‌تواند ناراحت کننده و خسته کننده باشد. این می‌تواند بر صمیمیت با شریک زندگی فرد تأثیر بگذارد و بر عزت نفس و اعتماد به نفس فرد تأثیر منفی داشته باشد. همچنین بسیار بعید است که فرد با عارضه آنورگاسمیا بتواند این مشکل را بدون مراقبت یا راهنمایی پزشکی مناسب حل کند. پزشک می‌تواند به فرد در درمان آنورگاسمی کمک کند تا بتواند از یک زندگی جنسی رضایت بخش لذت ببرد.
چه زمانی باید برای بی‌اوج کامشی (آنورگاسمی) به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فردی در مورد توانایی خود برای رسیدن به ارگاسم نگرانی دارد باید با پزشک خود مشورت کند. پزشکان می‌توانند به فرد کمک کنند تا دریابد چرا رسیدن به ارگاسم برای او دشوار است و راه حلی برای این مشکل بیابد. باید در مورد سابقه جنسی و شرایط پزشکی خود، از جمله رابطه خود با شریک زندگی با پزشک صریح و بی‌پرده گفتگو کرد. اگر از اختلال ارگاسم رنج می‌برید از مراجعه برای درمان نترسید و خجالت نکشید. این بهترین راه برای ریشه‌یابی مشکل و کامیابی از رابطه جنسی لذت‌بخش است.
سخن آخر
ناتوانی در رسیدن به ارگاسم می‌تواند ناامید کننده و ناراحت کننده باشد. بهتر است بدانید که خیلی از افراد ممکن است این مرحله را تجربه کنند و شما تنها نیستید. بسیاری از مردم به دنبال درمان اختلال ارگاسم هستند. چیزی برای خجالت کشیدن و شرمندگی وجود ندارد، پزشک می‌تواند به فرد مبتلا کمک کند تا مشخص شود که چرا مشکل وجود دارد یا اساساً مشکل از کجاست. پزشک می‌تواند راه‌حل‌های بالقوه را پیشنهاد دهد و با بیمار در مورد آن‌ها بحث و تبادل نظر کند. این ممکن است به معنای صحبت با یک مشاور یا درمانگر جنسی یا تغییر دارو باشد. با درمان مناسب، می‌توان از برقراری رابطه جنسی و تمام فواید جسمی و روحی آن، بدون نگرانی در مورد رسیدن به ارگاسم لذت برد.