با وجود باورهای غلط رایج، در سرتاسر جهان، نوزادان با چشمان قهوهای بیشتر از نوزادان با چشمان آبی متولد میشوند. برای کسانی که با چشمان آبی متولد میشوند، رنگ چشم آنها میتواند در طول زمان تغییر کند. قبل از این که عبارت «بچه بلوز» به غم و اندوه پس از زایمان اشاره کند (افسردگی پس از زایمان)، در واقع یک مترادف رایج برای رنگ «چشم» بود. خوب، سوال مهم این است که آیا عبات «همه نوزادان با چشمان آبی به دنیا میآیند»، درست است؟
در سرتاسر جهان، نوزادان تازه متولد شده چشمهای قهوهای بیشتری نسبت به آبی دارند و در حالی که درست است که بسیاری از نوزادان در ابتدا چشمهای آبی و یا خاکستری دارند، مهم است که بدانید رنگ چشم میتواند ماهها پس از تولد تغییر کند و تعداد زیادی از نوزادان نیز با چشمان فندقی و قهوهای به محیط جدید خود نگاه میکنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی رنگ چشمها و این که چرا رنگ چشم اغلب در ماههای اولیه تغییر میکند، با ادامه این مقاله از مجله اینترنتی پینو بیبی با ما همراه باشید.
رنگ چشم نوزادان
اگر نوزاد شما با چشمان آبی، خاکستری یا سبز به دنیا آمده باشد، ممکن است تعجب کنید که آیا آنها همین طور خواهند ماند. در واقع، چشمان کوچولوی شما احتمالاً تا پایان سال اول تغییر رنگ میدهد. آنها ممکن است تیرهتر، سبزتر، فندقی یا کاملاً قهوهای شوند. این به این دلیل است که ملانین، رنگدانهای که رنگ چشم کودک شما را تعیین میکند، در سال اول زندگی افزایش مییابد.
رنگ چشم توسط ژنتیک تعیین میشود، اما این کار به این آسانی نیست که فقط به رنگ چشم والدین نگاه کنید. حتی اگر هر دو والدین چشمهای قهوهای داشته باشند، ممکن است فرزندشان چشمهای سبز یا آبی داشته باشد. این صفات ممکن است به شکل ژنهای مغلوب منتقل شوند، تا زمانی که هر دو والدین حامل ژن باشند.
در واقع، یک مطالعه در دانشگاه استنفورد در سال ۲۰۱۶ میلادی که شامل ۱۹۲ نوزاد تازه متولد شده بود، نشان داد که تقریباً دو سوم نوزادان با چشمان قهوهای متولد شدهاند، در حالی که از هر ۵ نوزاد فقط یک نوزاد با چشمهای آبی به دنیا آمدهاند. با این حال، محققان استنفورد هم چنین خاطر نشان کردند که اکثر نوزادانی که در این مطالعه با چشمان آبی متولد شدند، قفقازی بودند. اقوام دیگر گروههای قومی، از جمله آسیایی و اسپانیایی، اغلب با چشمان قهوهای متولد میشدند.
اگر مشتاق هستید که رنگ چشم نوزاد آینده خود را حدس بزنید میتوانید از ابزار آنلاین و رایگان پیش بینی رنگ چشم پینو بیبی استفاده کنید.
علم رنگ چشم
اصطلاح «رنگ چشم» به رنگ عنبیه، حلقه اطراف مردمک که سیاه است، اشاره دارد. قسمت سفید چشم صلبیه نامیده میشود. اگر نوزاد شما در بدو تولد زردی داشت، نگران نباشید، این غیر معمول نیست و ممکن است صلبیه کمی زرد شده باشد.
چیزی که به عنبیه رنگ میدهد، رنگدانهای طبیعی به نام ملانین است. پروتئینی که توسط سلولهای خاصی به نام ملانوسیت ترشح میشود. چشمان آبی به این معنی است که ملانین کمی در عنبیه وجود دارد. ملانوسیتها به نور پاسخ میدهند و از آن جایی که نوزاد شما چند ماه گذشته را در تاریکی مطلق گذرانده است (درون رحم)، نور زیادی برای تحریک تولید ملانین در عنبیه وجود نداشت. اگر چه به یاد داشته باشید، قومیت نیز وارد بازی میشود، بنابراین برخی از نوزادان ملانین بیشتری نسبت به دیگران تولید میکنند.
اگر ملانوسیتهای فرزندتان در ماهها و سالهای آینده ملانین بیشتری ترشح نکنند، چشمهای او آبی میمانند. اگر کمی ملانین بیشتر به عنبیه راه پیدا کند، چشمان آنها سبز و یا فندقی به نظر میرسد. ملانین بسیار بیشتر به معنای چشم قهوهای برای بسیاری از نوزادان در رحم از جمله، بسیاری از نوزادان غیرقفقازی تبار است، اگر چه این میتواند برای هر قومیتی صادق باشد. ملانوسیتها برای پمپاژ ملانین به عنبیههای در حال رشد نیازی به نور روز ندارند بنابراین نوزادان چشمان قهوهای بیشتری هستند که به بسیاری از والدین خندان عشق میورزند.
لایههای رنگ
عنبیه سه لایه دارد و افراد با چشمان قهوهای در هر سه لایه ملانین دارند. یک فرد چشم آبی فقط در لایه پشتی رنگدانه قهوهای دارد. همان طور که نور وارد چشم میشود، بیشتر نور در لایه پشتی جذب میشود، در حالی که ذرات موجود در لایه میانی اسفنجی (استروما) نور باقیمانده را که به خارج از چشم منعکس میشود، پراکنده میکنند.
بیشتر نور پراکندهای که به بیرون باز میگردد، نور آبی است که رنگ چشم آبی را به آن میبخشد. این همان پویایی است که باعث میشود آب در اقیانوس آبی به نظر برسد. این ملانوسیتهای تأثیرگذار نیز به شدت در مو و پوست کار میکنند و رنگهای خود را نیز به آنها میدهند. ملانین بیشتر در سیستم بدنی، به معنای رنگ تیرهتر است. این توضیح میدهد که چرا افرادی با پوست تیرهتر نیز چشمهای تیرهتری دارند.
اما همیشه استثناهایی وجود دارد. برای مثال، جیمز ارل جونز، بازیگر مشهور آفریقایی – آمریکایی، چشمان آبی دارد که احتمالاً نتیجه داشتن اجداد اروپایی تبار با چشمان آبی است. حال که در مورد اجداد صحبت میکنیم، بیایید بررسی کنیم که چه فرایندی برای تعیین رنگ نهایی چشم کودک شما انجام میشود.
چگونه چشمها رنگ میگیرند؟
بزرگسالان با پوست تیره معمولاً چشمهای تیره دارند. بزرگسالانی که چشمهای روشنتری دارند، احتمالاً پوستی با رنگ روشنتر نیز دارند. در حالی که تحقیقات بسیار محدودی در مورد رنگ چشم نوزادان وجود دارد، به نظر میرسد که همین الگو در نوزادان نیز صادق است. مطالعهای در سال ۲۰۱۶ میلادی نشان داد که بیشتر نوزادان سفید پوست با چشمهای آبی مایل به خاکستری متولد میشوند، در حالی که نوزادان بومی هاوایی، جزیرههای اقیانوس آرام و آسیایی اغلب با چشمهای قهوهای تیره به دنیا میآیند. به این دلیل که عنبیه (حلقه رنگی اطراف مردمک سیاه) دارای سلولهای تولید کننده رنگ در آن است. معمولاً، این فرآیند تغییر رنگ حدود ۶ ماه طول میکشد. با این حال، گاهی اوقات رنگ چشم تا سن ۶ سالگی هم چنان تغییر میکند. حدود ۱۰ درصد از نوزادان سفیدپوست هم چنان تغییراتی را در رنگ چشمهای خود تا بزرگسالی تجربه میکنند.
نقش ملانین در تعیین رنگ چشم
رنگ چشم توسط ملانوسیتها، سلولهایی که پروتئین ملانین ترشح میکنند، تعیین میشود. ملانین چیزی است که روی پوست، مو و رنگ چشم تأثیر میگذارد. عنبیه حاوی ملانوسیتها است و این سلولها با افزایش تولید ملانین، معمولاً در سال اول زندگی، به نور پاسخ میدهند. بسته به میزان ترشح ملانین، رنگ چشم کودک ممکن است به آرامی پس از تولد شروع به تغییر کند. اگر کودک شما چشمهای آبی دارد، ملانوسیتهای او فقط اندکی ملانین ترشح میکنند. اگر آنها فقط کمی بیشتر ترشح کنند، چشمان کودک سبز و یا فندقی به نظر میرسد. اگر کودک شما چشمهای قهوهای دارد، ملانوسیتها ملانین زیادی ترشح میکنند.
نقش ژنتیک در تعیین رنگ چشم
حدود ۱۶ ژن مختلف در تعیین رنگ چشم دخیل هستند، اما دو مورد از رایجترین آنها آللهای OCA2 و HERC2 هستند. این ژنها رنگهای قهوهای یا آبی و سبز یا فندقی را کنترل میکنند. برای سالها، رنگ چشم قهوهای به عنوان ویژگی «غالب» و رنگ چشم آبی به عنوان صفت «غیرطبیعی» در نظر گرفته میشد. اما امروزه میدانیم که تعیین رنگ چشم به این سادگی نیست زیرا رنگ چشم تنها تحت تأثیر یک یا دو ژن نیست.
در نهایت، رنگ دقیق چشم کودک شما به ترکیب این ۱۶ ژن بستگی دارد که از هر دو والدین خود به ارث بردهاند. به همین دلیل است که اگر چه نادر است، اما دو والدین با چشمان قهوهای میتوانند نوزادی با چشمان آبی داشته باشند. در حالی که ملانین چیزی است که از نظر فنی به چشمها رنگ میدهد، اما رنگ چشم والدین نوزاد و تا حدی، عموی بزرگ و مادربزرگ، جد شما و همه افراد دیگر در آن شجره خانوادگی بزرگ شما نیز تعیین کننده هستند که به تعیین میزان ملانین ترشح شده کمک میکند.
ژنتیک تا حدودی پیچیده است. اما به زبان ساده، به عنوان مثال، دو والدین چشم آبی، احتمال بیشتری برای داشتن نوزاد چشم آبی دارند. اما هیچ تضمینی وجود ندارد. به همین ترتیب، والدینی که چشمهای قهوهای دارند معمولاً فرزندی با چشم قهوهای ایجاد میکنند، اما نه همیشه. رنگ چشم پدربزرگ و مادربزرگ میتواند شانس را کمی تغییر دهد.
پیش بینی رنگ چشم
اولین رنگ چشم کودک ممکن است دائمی باشد. اما زیاد به آن وابسته نشوید. رنگ چشم اغلب در طول سال اول زندگی و یا حتی بیشتر تغییر میکند. این بدان معناست که نوزاد چشم آبی ممکن است تا زمانی که اولین قدمهای خود را بردارد، چشمهای قهوهای داشته باشد. از آن جایی که هنوز چیزهای زیادی در مورد تأثیر متقابل بین ژنها و نقش آنها در تعیین رنگ چشم درک نشده است، پیش بینی در مورد رنگ چشمهای کودک دشوار است. اما برخی از احتمالات وجود دارد که شایان ذکر است:
- دو والدین چشم آبی: احتمال زیادی وجود دارد که نوزاد چشمان آبی داشته باشد، اما این امر تضمینی نیست.
- دو والدین چشم قهوهای: احتمال این وجود دارد که نوزاد چشمهای قهوهای داشته باشد، اما اگر یکی از والدین یا هر دو اعضای خانواده با چشمان آبی یا سایه روشنتر داشته باشند، این احتمال وجود دارد که نوزاد رنگ چشمی غیر از قهوهای داشته باشد.
- یکی از والدین چشم آبی، یکی با چشمان قهوهای: احتمال ۵۰ / ۵۰ وجود دارد که کودک چشمان آبی خواهد داشت.
- یک یا هر دو والدین با چشمان سبز یا فندقی: کودک میتواند چشمان سبز یا فندقی داشته باشد، اما تشخیص قطعی آن دشوار است.
به طور کلی، تغییر رنگ چشم از روشن به تیره میشود. بنابراین اگر کودک شما در ابتدا چشمان آبی دارد، ممکن است رنگ آنها سبز، فندقی و یا قهوهای شود. اما اگر کودک با چشمان قهوهای متولد شود، بعید است که رنگچشم او آبی شود. تنها با نگاه کردن به چشمان والدین نمیتوان رنگ چشم نوزاد را پیش بینی کرد. این فرآیند بسیار پیچیدهتر از این است.
هیچ راهی برای دانستن زمان تنظیم رنگ نهایی چشمها وجود ندارد و شما نمیتوانید رنگ دقیق را آسانتر از یک Magic 8 Ball پیشبینی کنید. اما اگر به دنبال سرنخهایی هستید و در صورت امکان، در کنار والدین دیگر نوزادتان بایستید و با هم در آینه نگاه کنید ا رنگ چشم نوزاد را حدس بزنید.
نگرانیهای سلامتی در مورد رنگ چشم
در حالی که زمانی اعتقاد بر این بود که والدین با چشمان قهوهای نمیتوانند کودکی با چشمهای آبی تولید کنند، اما به لطف ژنهای متعددی که مسئول رنگ چشم هستند، این اتفاق میافتد. قهوهای رایجترین رنگ چشم در جهان است. چشمان آبی پدیده نسبتاً جدیدی است. محققان چشم آبی را در یک جهش ژنتیکی که بین ۶۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ سال پیش رخ داده بود، ردیابی کردند.
- هتروکرومی: اگر چه تخمینها متفاوت است، کمتر از ۲۰۰,۰۰۰ نفر در ایالات متحده دارای یک بیماری نادر هستند که به نام هتروکرومی کامل یا هتروکرومی ایریدیس شناخته میشود، که در آن رنگ یک چشم کاملاً متفاوت از رنگ چشم دیگر است (نوزادان هتروکرومی با عنبیههایی به دنیا میآیند که از نظر رنگ با هم مطابقت ندارند). هتروکرومی معمولاً در بدو تولد وجود دارد (که به آن هتروکرومی مادرزادی میگویند)، به طور کلی هیچ علامت منفی ایجاد نمیکند.
- سندرم هورنر: اما هتروکرومی هم چنین میتواند ناشی از یک وضعیت سلامتی و یا تروما باشد. به عنوان مثال، سندرم هورنر که اختلال در مسیر عصبی از مغز به یک سمت صورت و چشم است، میتواند باعث تغییرات غیرمنتظره در رنگ چشم شود. چشم آسیب دیده اغلب رنگ روشن تری نسبت به همتای خود دارد.
- سندرم واردنبورگ: سندرم Waardenburg گروهی از شرایط ژنتیکی است که هم چنین میتواند باعث تغییر در رنگ چشم شود. کودکان مبتلا به این بیماری اغلب دارای چشمان آبی کم رنگ هستند، یک چشم آبی و یک چشم قهوهای دارند، یا یک چشم که به دو رنگ مختلف تقسیم میشود. این سندرم نادر است که از هر ۴۰,۰۰۰ نفر یک نفر را مبتلا میکند. افراد مبتلا به این عارضه اغلب رنگ چشمهای متفاوتی دارند و علائم دیگر شامل کاهش شنوایی و لکههای سفید مو و پوست است.
رنگدانه ملانین، چندین جنبه از ظاهر ما را تعیین میکند به نوعی رنگدانه ملانین در برخی از جنبههای ظاهری شما بروز مییابد. در حالی که وقتی برای اولین بار وارد دنیا میشویم کمترین مقدار از ملانین را داریم، به یاد داشته باشید که نوزادان ممکن است با چشمانی آبی، قهوهای، فندقی، سبز یا رنگهای دیگر متولد شوند. این یک افسانه است که همه ما و یا بیشتر ما، در بدو تولد چشم آبی هستیم. میزان رنگدانه ملانین است که رنگ چشم، مو و پوست ما را تعیین میکند. اگر در رنگ چشم نوزادتان ظاهر غیرعادی مشاهده کردید، با پزشک اطفال خود تماس بگیرید. ممکن است شما را به چشم پزشک ارجاع دهند.
رنگ چشم و حساسیت به نور
افرادی که چشمهای آبی، خاکستری و یا سبز دارند نسبت به افرادی که چشمهای قهوهای و یا مشکی دارند به نور حساستر هستند. در واقع، افرادی که چشمهای روشنتری دارند، اغلب دچار فتوفوبیا و یا حساسیت به نور میشوند، که باعث میشود در زیر نور خورشید چرت بزنند یا پس از مدتی نشستن زیر لامپهای فلورسنت احساس خستگی کنند.
این حساسیت به این دلیل است که افرادی که چشمهای روشن دارند، رنگدانه کمتری در لایههای متعدد چشم خود دارند. در نتیجه، آنها قادر به جلوگیری از اثرات نورهای روشن یا نور خورشید نیستند. با در نظر گرفتن این موضوع، والدین باید مراقب فرزندان خود در بیرون از خانه باشند و به دنبال علائمی باشند که نشان میدهد کودک آنها ممکن است نیاز به استراحت دوری موقت از نور خورشید داشته باشد. صرف نظر از رنگ چشم کودک، بهتر است از چشمان او در بیرون با عینک آفتابی محافظت کنید که محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش دارد. عینک آفتابی را انتخاب کنید که دارای هر دو نوع محافظت در برابر UVB و UVA باشد تا هر دو نوع اشعه ماوراء بنفش را مسدود کرده و چشم کودک را ایمن نگه دارد.
چشمهای کودک خود را ایمن نگه دارید
چشمهای کودک شما حساس هستند، بنابراین باید مراقب باشید که چشمان کودکتان را تمیز نگه دارید و از آسیب محافظت کنید. ابتدا، در ماههای اولیه پس از تولد، ممکن است متوجه ترشحات خفیفی از چشمان کودک خود شوید. هنگام حمام کردن، این ترشحات را با دقت پاک کنید. شما باید از پاک کردن مداوم چشمهای کودک خود با دستمال کاغذی و یا حوله اجتناب کنید.
مراقب باشید که به کودکتان اجازه میدهید با چه چیزی بازی کند. نوزادان کنترل عضلانی بسیار کمی دارند، بنابراین غیر معمول نیست که آنها را در چشم خود فرو کنند. در واقع، صدمات ناخواسته چشم حتی در دوران نوزادی شایع است و در برخی موارد میتواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود. در عوض، اسباببازیهای ایمن و مناسب سن کودکتان را بدهید.
سخن آخر
مانند هر چیز دیگری که مربوط به نوزاد تازه متولد شده شماست، از هر مرحله که میآید لذت ببرید. بدانید که رنگ چشم، پوست و مو به چیزهایی تبدیل میشود که فرزند شما را منحصر به فرد میکند. در نهایت، باید به تراز بودن چشم کودک خود توجه کنید. در حالی که طبیعی است که در چند ماه اول چشمها کمی چروکیدگی و یا ناهماهنگی وجود داشته باشد، اما اگر از سن ۶ ماهگی گذشته است یا اگر چشمان آنها به هر نحوی میلرزد، با پزشک اطفال خود صحبت کنید. پزشک اطفال ممکن است شما را به چشم پزشک ارجاع دهد.