ورود نوزاد تازه متولد شده به زندگی شما تجربه‌ای لذت بخش و دلپذیر است، اما وقتی صحبت از عمیق شدن خواب نوزاد می‌شود، چالش های خاص خود را نیز به همراه دارد. در روزهای اول زندگی با نوزاد تازه متولد شده خود، خوشحال هستید و بر روی راحتی فرزندتان تمرکز می‌کنید. بنابراین بی خوابی و شب بیداری هزینه کمی برای راحتی فرزند دلبند شما به نظر می‌رسند. اما در عرض چند ماه، نوزاد شما هنوز هم هر چند ساعت یک بار از خواب بیدار می‌شود و فشار کم خوابی کم کم برای شما شروع می‌شود. شما می‌خواهید بدانید که چگونه می‌توان به کودک آموزش داد که شب‌ها بخوابد و مجبور نباشید دیگر شب‌ها بیدار بمانید. خبر خوب این است که لازم نیست مدت زیادی صبر کنید تا بتوانید دوباره بخوابید. برخی از نوزادان بین ۳ تا ۴ ماهگی شروع به خوابیدن در شب می‌کنند. کلید حل این مشکل، ایجاد عادات مناسب خواب در کودک است.
عمیق شدن خواب نوزاد برای رشد و تکامل کلی فرزند شما بسیار مهم است و مادر و پدر وظیفه ایجاد یک محیط مناسب را برای خواب نوزاد و ایجاد عادات خواب سالم در او بر عهده دارند. در این مقاله، چند استراتژی موثر برای کمک به خواب راحت و آرام نوزاد شما را بررسی خواهیم کرد.
اهمیت عمیق شدن خواب نوزاد
خوابیدن، نقشی حیاتی در رشد جسمی و شناختی کودک ایفا می‌کند. در حین خواب عمیق، بدن کودک هورمون‌های رشد ترشح می‌کند که برای رشد طبیعی کودک شما ضروری است. علاوه بر آن، خوابیدن از رشد مغز کودک پشتیبانی می‌کند، حافظه را تقویت می‌کند و سیستم ایمنی او را بهبود می‌بخشد. درک اهمیت خواب برای کودکان این کاربرد را برای مادر و پدر دارد که متوجه می‌شوند که ایجاد عادات سالم خواب برای کودکان آنها باید در اولویت قرار داشته باشد.
خواب هم برای شما و هم برای نوزادتان مهم است. اما برای یک نوزاد، خواب فعالیت اصلی مغز به شمار می‌رود. نوزادان حدود نیمی از زمان خواب خود را در مرحله رویا می‌گذرانند که به آن خواب REM گفته می‌شود. این مرحله از خواب با فعالیت‌های مغز مانند حافظه، عملکرد سیستم عصبی و خودکنترلی مرتبط است. نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که برای یک نوزاد، چیزی به نام شب و روز وجود ندارد. به همین دلیل است که نوزدان طبق برنامه بدن خود می‌خوابند و بیدار می‌شوند. اما حتی اگر نوزاد شما به تازگی متولد شده باشد، می‌توانید عادات خواب او را به نحوی شکل دهید که استراحت طبیعی و سالم‌تری را تجربه کند. در ادامه، نکاتی را برای ایجاد خواب عمیق در نوزاد به شما پیشنهاد می‌دهیم:
ایجاد یک محیط خواب آرام برای عمیق شدن خواب نوزاد
محیط خواب نقش مهمی در تعیین کیفیت خواب نوزاد شما دارد. ایجاد یک محیط خواب آرام و راحت بخشی ضروری از خواب کودک را تشکیل می‌دهد. بنابراین اطمینان حاصل کنید که اتاق خواب دارای نور کم می‌باشد، عاری از هرگونه وسایلی است که باعث حواس پرتی نوزاد می‌شوند و دمای مناسب دارد.
در شب ترموستات را کم کنید و اگر این کار باعث اذیت شدن نوزاد شما نمی‌شود، در اتاق را ببندید تا صداهای داخل خانه به داخل اتاق کودک منتقل نشود تا خواب او را مختل کند. و پرده‌هایی خریداری کنید که اتاق را تاریک می‌کنند تا از ورود نور صبح به داخل اتاق خواب جلوگیری شود.
تاریک بودن اتاق و یک دستگاه نویز سفید محیط خواب کودک را به محیطی شبیه رحم تبدیل می کند و از ورود صدا و مزاحمت به اتاق جلوگیری می‌کند. نیمی از خواب نوزاد از نوع REM است که نوزاد در آن رویا می‌بیند و حرکات سریع چشم دارد. در این مرحله خواب نوزاد سبک است. بنابراین تقریباً هر چیزی او را بیدار می‌کند: صدای زنگ تلفن در یک بخش دیگر خانه، صدای خنده افراد خانواده، بیرون آوردن دستمال از جعبه دستمال کاغذی. اما با وجود دستگاه نویز سفید این اتفاق کم‌تر رخ می‌دهد. زیرا فرکانس نویز سفید صداهای پس زمینه خانه و بیرون را پوشش می‌دهد. برای اینکه متوجه شوید که صدای دستگاه چقدر باید بلند باشد، توصیه می‌کنیم ابتدا دستگاه را روشن کنید و یک نفر در بیرون اتاق صحبت کند. دستگاه نویز سفید باید صدای صحبت کردن فرد بیرون اتاق را پوشش دهد اما نباید به قدری بلند باشد که خود صدا را به طور کامل خفه کند.
به کودکتان اجازه دهید در اتاق شما بخوابد
کارشناسان توصیه می‌کنند که نوزاد شما در اتاق با شما بخوابد. اما نوزاد باید در گهواره یا سایر وسایل طراحی شده برای خواب نوزادان بخوابند. خوابیدن در تخت خواب شما برای نوزاد خطرناک است. نوزاد ممکن است در گوشه‌ها، بین تخته‌هاف تشک، چارچوب یا سایر بخش‌های تخت خواب گیر کند که می‌تواند برای او ایجاد خطر کند. همچنین مادر و پدری که در خواب به سر می‌برند، ممکن است به طور تصادفی غلت بزنند و بینی و دهان نوزاد را بپوشانند، که این هم برای نوزاد خطر به همراه دارد. حالت ایده آل این است که تخت نوزاد خود را تا حداقل به مدت شش ماه در اتاق خواب خود قرار دهید. این کار می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) کمک کند.
دمای اتاق را پایین نگاه دارید
همه ما در محیط خنک راحت‌تر می‌خوابیم. بنابراین برای خواب راحت کودک، دمای محیط خواب کودک را بین ۲۰ تا ۲۲ درجه سانتی گراد نگاه دارید. نگرانید که نوزاد شما احساس سرما کند؟ دست خود را روی بدن نوزاد قرار دهید. اگر بدن نوزاد گرم باشد، یعنی دمای بدن او مناسب است.
روال عمیق شدن خواب نوزاد
ثابت بودن زمان خواب نوزاد و داشتن برنامه منظم خواب، کلید اصلی خواب آرام و آسان کودکان است. ایجاد یک روال خواب منظم به کودک شما این سیگنال را می‌دهد که زمان آن فرا رسیده است که برای خوابیدن آماده شود. روال منظم زمان خواب می‌تواند شامل کارهایی مانند ماساژ ملایم، خواندن داستان‌های قبل از خواب یا خواندن لالایی برای نوزاد باشد. نکته مهم این است که برای حفظ الگوهای خواب، حتی در تعطیلات آخر هفته یا تعطیلات به برنامه خواب خود پایبند باشید.
نوزادان به طور کلی ۱۲ ساعت یا بیشتر در هر روز می‌خوابند. اما خواب آنها هر بار فقط به مدت یک یا دو ساعت طول می‌کشد. نوزادانی که پیش از موعد مقرر متولد می‌شوند، (نوزادانی که نارس هستند) ممکن است بیشتر از نوزادانی که به موقع متولد می‌شوند بخوابند. در ابتدا هیچ الگوی خاصی برای خواب نوزاد وجود ندارد. نوزاد برای شیر خوردن از خواب بیدار می‌شود و سپس دوباره به خواب می‌رود. اما پس از چند هفته، نوزاد کم کم می تواند به مدت بیشتری بیدار بماند و بعد از آن برای مدت طولانی تری نیز بخوابد. برنامه خواب منظم‌تر با رشد مغز و سیستم عصبی نوزاد ایجاد می‌شود و به مرور خواب بین دو وعده غذایی نوزاد طولانی‌تر خواهد شد. پس از چند ماه، بسیاری از نوزادان به طور مداوم سه بار در روز چرت می‌زنند و برای مدت طولانی تری در شب می‌خوابند.
احتمالا مادران و پدران این توصیه معروف را که “زمان خواب خود را با نوزاد خود هماهنگ کنید” زیاد می‌شنوند. در حالی که عمل به این توصیه تقریباً اشتباه و غیرممکن است. خواب کافی برای شما به همان اندازه که برای کودک شما مهم است، اهمیت دارد. در این چند ماه اول، پدر و مادر معمولاً کمبود خواب دارند و از بیدار شدن مداوم نوزاد خود شکایت می‌کنند. تا زمانی که نوزاد شما وارد ریتم جدید خواب نشود، ممکن است کنار گذاشتن هر کاری که لازم نیست انجام شود به استراحت شما کمک کند. با این کار شانس بیشتری برای خواب خود خواهید داشت.
هر نوزادی متفاوت است. اما در سه تا چهار ماهگی، مشکل بیدار شدن مداوم نوزاد کم‌تر می‌شود و بسیاری از نوزادان حداقل پنج ساعت در هر بار می‌خوابند. نوزادان در این سن باید در کل حدود ۱۲ تا ۱۶ ساعت در روز بخوابند که شامل چرت روز نیز می‌شود. همچنین در زمانی در سال اول زندگی نوزاد، او شروع به خوابیدن حدود ۱۰ ساعت در هر شب می‌کند.
با مشاهده اولین نشانه خواب آلودگی اقدام به خواباندن نوزاد کنید
زمان بندی خواب نوزاد از اهمیت بسیاری برخوردار است. هماهنگ شدن زمان خواب با ریتم طبیعی بدن کودک (که با استفاده از از علائم خواب آلودگی نوزاد می‌توانید متوجه آن شوید)، باعث می‌شود که وقتی کودک در گهواره خود قرار می‌گیرد، ترشح ملاتونین (هورمون خواب) در بدن او افزایش یابد. آماده است و کودک پس از کمی سر و صدا به خواب می‌رود. اما اگر بیش از حد صبر کنید، نوزاد شما ممکن است بیش از حد خسته شود. در این صورت سطح ملاتونین در بدن او پایین تر می‌آید و مغز آنها شروع به ترشح هورمون‌های بیداری مانند کورتیزول و آدرنالین می‌کند. این موضوع، به خواب رفتن و در خواب ماندن را برای نوزاد شما دشوار می‌کند. بنابراین نشانه‌های خواب آلودگی نوزاد را از دست ندهید: وقتی کودک شما ساکت است، به محیط اطراف خود بی علاقه است و به فضا خیره شده است، ملاتونین در بدن او به اوج خود رسیده است و وقت رفتن به تخت خواب است.
آماده تغییرات سریع باشید
زمانی که نوزاد شما خود را خیس می‌کند یا آب دهان او روی ملافه گهواره‌اش می‌ریزد، پیدا کردن ملافه تمیز و عوض کردن آن در نیمه شب فرآیندی دردناک است. روشن کردن چراغ برای این کار نوزاد را بیدار می‌کند که بدین معنی است که دوباره خواباندن او می‌تواند برای مدت زیادی به طول بیانجامد. به جای این کار، از پیش دو لایه ملافه اضافی روی تشک او پهن کنید. یک لایه ملافه عادی روی تشک بگذارید و روی آن یک ملافه یک بار مصرف ضد آب قرار دهید، در نهایت هم یک ملافه عادی دیگر روی آن بگذارید. به این ترتیب، در صورت کثیف شدن ملافه می‌توانید بدون بیدار کردن کودک، به آرامی او را حرکت دهید و لایه رویی و پد را جدا کنید، پد را دور بریزید و ملافه را به لباس شویی بیندازید. همچنین مطمئن شوید که یک پوشک، لباس، کیسه خواب نوزاد یا هر چیزی که کودک شما پس از بیدار شدن در نیمه شب برای ادامه خواب به آن نیاز دارد را در دسترس قرار دهید تا هر بار که پوشک کودک شما به لباس‌هایش نشت می‌کند، دنبال آن نگردید.
در هنگام بیدار شدن کودک در نیمه شب، نوبتی از او مراقبت کنید
اگر شما شریک زندگی دارید، دلیلی ندارد که هر دوی شما هر بار که نوزاد بیدار می‌شود، بیدار شوید. برای مثال ممکن است ساعت ۱۰ صبح بخوابید و تا ساعت ۲ بعد از ظهر بخوابید و همسر شما باقی زمان را به مراقبت از نوزاد بگذراند. حتی اگر در زمانی که قرار بوده خواب باشید از خواب بیدار شوید، اجازه دهید شریکتان همچنان تعویض پوشک را انجام دهد و کودک را آرام کند. به این ترتیب هر دوی شما چهار یا پنج ساعت خواب بدون وقفه خواهید داشت که تفاوت قابل توجهی در کیفیت خواب شما ایجاد می‌کند.
ترفند پستانک را به یاد داشته باشید
اگر کودک شما به دلیل گرسنگی یا خیس بودن لباس‌هایش گریه می‌کند، قابل درک است. اما بیدار شدن در نیمه شب به دلیل این که نمی تواند پستانک خود را پیدا کند برای همه بی فایده و آزار دهنده می‌باشد. می‌توانید به کودک خود بیاموزید که جای پستانک خود را بشناسد و خودش آن را پیدا کند. با قرار دادن چند پستانک در گوشه‌ای از گهواره به او کمک کنید تا هر بار که یکی از آنها را گم می کند، خودش آن را پیدا کند و بردارد. به این ترتیب نوزاد می‌تواند پستانک خود را بردارد و خودش هم دوباره بخوابد. نوزاد شما می‌تواند در عرض یک هفته این موضوع را یاد بگیرد.
در مورد زمان عمیق شدن خواب نوزاد حساس نباشید
بله، ثبات کلید اصلی خواب نوزاد است و امن ترین مکان برای خوابیدن نوزاد شما نیز به در گهواره خودش است. اما بسیاری از نوزادان زیر ۶ ماه در گهواره خود به خواب نمی‌روند. بنابراین اگر او آغوش شما یا در کریر ماشین (تا زمانی که هوشیار باشید و او را تماشا کنید) یا اگر مجبور شدید کالسکه را به مدت ۴۰ دقیقه در محوطه هل دهید تا نوزاد شما کمی چرت بزند متعجب نشوید. در ۶ ماه اول زندگی کودک، نامنظم بودن زمان چرت زدن نوزاد با خواب شبانه او تداخلی ندارد. بیشتر نوزادان تا ۵ یا ۶ ماهگی زمان بندی خاصی برای چرت زدن ندارند و حتی پس از این زمان، برخی از کودکان برای خوابیدن مقاومت می‌کنند و برخی دیگر انعطاف بیشتری از خود نشان می‌دهند.
روتین پیش از خواب ایجاد کنید و به آن پایبند باشید
روتین ثابت پیش از خواب می‌تواند معجزه کند. ترتیب کارهای قبل خواب نوزاد به شما بستگی دارد، اما این روتین به طور کلی معمولا شامل یک حمام آرامش بخش، قصه قبل از خواب و خوردن شیر است. ماساژ سریع با لوسیون نیز بسیار به آرام شدن او کمک می‌کند. به آرامی زانوهای کودک را فشار داده و رها کنم. مچ دست، آرنج و شانه‌ها، هر جا که مفصل باشد. تمام مراحل را به نوزاد خود اعلام کنید. مثلاً به او بگویید حالا چراغ را خاموش می‌کنیم، حالا دستگاه نویز سفید را روشن می‌کنیم، حالا در گهواره تاب می‌خوریم، حالا تو را در گهواره می‌گذارم. اعلام مراحل به مرور زمان برای نوزاد تبدیل علامتی می‌شود که بداند وقت خواب رسیده است.
سخن آخر
اگر به صحبت‌ها و تجربیات سایر افراد در مورد نحوه خوابیدن نوزادشان در دو ماه اول زندگی گوش دهید، فقط استرس خواهید گرفت. تا جایی که می توانید دست از مقایسه های غیر مفیدبردارید. خودتان به مشکلات خواب کودک نیاز دارید، شما برای حل مشکل خواب نوزاد خود به کمی مشاهده، کمی آزمون و خطا و انعطاف پذیری زیادی نیاز دارید. این احساس بسیار آسان است که انگار خواب فرزند شما هرگز بهتر نمی شود، اما نوزاد شما دائماً در حال تغییر است. اگر نوزاد شما در دو ماهگی مشکل خوابیدن دارد، به این معنی نیست که در دو سالگی نیز همین وضعیت را داشته باشید. صبر و پشتکار کلید اصلی این موضوع است.