بالانیت یک بیماری قابل درمان است که بیشتر در مردان ختنه نشده اتفاق می‌افتد. علائم اصلی بالانیت شامل التهاب و درد در سر آلت تناسلی است. درمان اغلب شامل کرم‌های ضدقارچ، آنتی‌بیوتیک‌ها، تمیز کردن منظم ناحیه و در برخی موارد ختنه می‌باشد. درمان بالانیت به علت آن بستگی دارد. شستن و خشک کردن منظم آلت تناسلی اغلب بهترین راه برای خلاص شدن از شر بالانیتیس است، اما درمان ممکن است شامل مدیریت دیابت، داروها یا ختنه نیز باشد. در این مقاله تیم متخصص پینو بیبی به علل و راه درمان بلانیت می‌پردازد.
بالانیت چیست؟
بالانیت یا بالانیتیس درد و التهاب (تورم و تحریک) گلن (سر) آلت تناسلی است که اغلب در مردان ختنه نشده یا افرادی که در بدو تولد مرد هستند (AMAB) اتفاق می‌افتد. ختنه روشی است که در آن پوست (پوست ختنه گاه) از سر آلت تناسلی جدا می‌شود. معمولاً عفونت‌های مخمری باعث بالانیت می‌شوند. با این حال، عفونت‌های باکتریایی، عفونت‌های ویروسی و برخی از بیماری‌های پوستی (درماتولوژیک) نیز می‌توانند باعث بالانیت شوند.
اگر در سر آلت تناسلی و پوست ختنه گاه التهاب داشته باشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟
بالانوپوستیت التهاب پوست ختنه‌گاه و غده است. این فقط در مردان ختنه نشده یا افراد AMAB رخ می‌دهد. علائم بالانوپوستیت شامل خارش، سوزش و متورم شدن پوست ختنه‌گاه و غده است. بالانوپوستیت بیشتر در افرادی که دیابت یا پوست ختنه گاه سفت دارند رخ می‌دهد.
بالانیت چه شکلی است؟
بالانیتیس شبیه قرمزی، تغییر رنگ (قرمز، بنفش، خاکستری یا سفید) یا لکه‌های تغییر رنگ در سر آلت تناسلی است و همچنین ممکن است برخی از نواحی پوست براق و متورم پوست شوند.
آیا بالانیت یک بیماری مقاربتی است؟
خوشبختانه خیر، بالانیت یک عفونت مقاربتی (STI) نیست و مسری نیست. با این حال، برخی از بیماری‌های مقاربتی ممکن است باعث بالانیت شوندکه می‌تواند شبیه یک بیماری مقاربتی باشد. تا زمانی که تشخیص بالانیتیس را فرد از یک پزشک دریافت نکند و او تشخیص دهد که علت آن یک بیماری مقاربتی نیست، ایده خوبی است که از رابطه جنسی خودداری شود.
آیا بالانیت یک عارضه جدی است؟
در بیشتر موارد، این بیماری جدی نیست. با این حال، مراجعه به یک پزشک برای تعیین علت آن و دریافت درمان مناسب مهم است.
انواع بالانیت چیست؟
اغلب، این بیماری به دلیل یک عفونت (قارچی، باکتری، ویروسی، انگلی) است. انواع غیر عفونی نیز وجود دارد که عبارت هستند از:
- بالانیتیس Zoon: این نوع مزمن (طولانی) افراد میانسال و ختنه نشده را تحت تاثیر قرار می‌دهد و باعث التهاب و تغییر رنگ سر آلت تناسلی می‌شود. بالانیت زون تا ۱۰ درصد موارد بالانیت را تشکیل می‌دهد.
- بالانیتیس سیرسینات: این نوع بالانیت نتیجه آرتریت واکنشی است. آرتریت واکنشی نوعی آرتریت است که در پاسخ به عفونت در بدن ایجاد می‌شود. علاوه بر التهاب و تغییر رنگ، بالانیت سیرسینات باعث ایجاد ضایعات (زخم) کوچک در سر آلت تناسلی می‌شود.
- بالانیتیس کراتوتیک و میشی کاذب اپیتلیوماتوز (PKMB): این شکل بسیار نادر از بالانیت باعث ایجاد زگیل‌های پوسته پوسته یا برآمدگی در سر آلت تناسلی می‌شود. این نوع افراد بالای ۶۰ سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- فوران دارویی ثابت: این زمانی است که در اثر مصرف برخی داروها یا مواد شیمیایی، ضایعه پوستی در نواحی پوست ظاهر می‌شود.
- لیکن پلان: این یک بیماری پوستی است که باعث ایجاد بثورات در یک یا چند قسمت از بدن می‌شود.
همچنین ارتباطی با برخی از انواع بالانیت و شرایط پیش سرطانی یا سرطانی وجود دارد، از جمله:
- کارسینوم سلول بازال: این یک نوع سرطان پوست است که در سلول‌های پایه در لایه بیرونی پوست شکل می‌گیرد. باعث ایجاد توده یا برجستگی می‌شود. این شایع‌ترین نوع سرطان پوست است.
- سرطان سلول سنگفرشی: این یک نوع سرطان پوست است که در سلول‌های سنگفرشی لایه بیرونی پوست شکل می‌گیرد و باعث ایجاد برجستگی‌ها، علائم یا ضایعات می‌شود. این دومین نوع شایع سرطان پوست است.
- سارکوم کاپوزی: این یک نوع نادر از سرطان است که می‌تواند بر افرادی با سیستم ایمنی ضعیف تأثیر بگذارد.
- بیماری پاژه خارج پستانی (EMPD): این یک بیماری نادر است که باعث تغییر رنگ، پوسته پوسته شدن و خارش پوست اطراف اندام تناسلی می‌شود.
بالانیت چقدر شایع است؟
پزشکان تخمین می‌زنند که تا ۱۰ درصد از مردان یا افراد AMAB در طول زندگی خود دچار بالانیت می‌شوند. بالانیت بیشتر در کودکان زیر ۴ سال ختنه نشده رخ می‌دهد. در بزرگسالان، اگر فرد دیابت داشته باشد یا اگر پوست ختنه‌گاه دارد و زیر آن را به درستی تمیز نمی‌کند، شایع‌تر است.
علائم بالانیت چیست؟
علائم بالانیت ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شوند یا به تدریج ایجاد شوند. آنها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- درد و سوزش در سر آلت تناسلی
- تغییر رنگ یا لکه‌های تغییر رنگ روی آلت تناسلی
- خارش زیر پوست ختنه‌گاه
- تورم
- مناطقی از پوست براق یا سفید روی آلت تناسلی
- ترشحات سفید (Smegmaun) از پوست ختنه گاه
- بوی بد
- درد هنگام ادرار کردن (دیسوریا)
- زخم یا ضایعات روی سر آلت تناسلی: (این علامت نادر است و با PKMB ظاهر می‌شود که افراد بالای ۶۰ سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد.)
افراد چگونه به بالانیت مبتلا می‌شوند؟
اگر فردی پوست ختنه گاه دارد، شایع‌ترین علت بالانیت تمیز کردن آلت تناسلی و زیر پوست ختنه گاه است. علل دیگر عبارت هستند از:
- عفونت قارچی دستگاه تناسلی (کاندیدیاز)
- عفونت‌های مقاربتی
- عفونت گال (انگل حفره کوچک)
- حساسیت یا آلرژی به صابون‌های خشن یا مواد شیمیایی
- بیماری‌های پوستی که باعث خارش، خشکی و پوسته پوسته شدن پوست می‌شوند (مانند پسوریازیس و اگزما)
- دیابت
- آرتریت واکنشی، نوعی آرتریت که در پاسخ به عفونت در جایی از بدن ایجاد می‌شود.
بالانیت چه کسانی را مبتلا می‌کند؟
بالانیت در درجه اول مردان ختنه نشده یا افراد AMAB را تحت تاثیر قرار می‌دهد زیرا ناحیه مرطوب و گرم زیر پوست ختنه‌گاه محل ایده آلی برای رشد مخمر و باکتری است. این می‌تواند در هر سنی رخ دهد و در افرادی که پوست ختنه گاه سفت دارند که به راحتی روی سر آلت تناسلی آنها حرکت نمی‌کند، شایع‌تر است (فیموز). گروه‌هایی که در معرض خطر بالای بالانیت هستند شامل افرادی هستند که:
- آلت تناسلی آنها یا زیر پوست ختنه‌گاه آنها به ندرت تمیز می‌شود.
- میانسال یا بزرگ‌تر هستند.
- دیابت دارند، زیرا افزایش گلوکز (قند) روی پوست آنها می‌تواند رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها را تحریک کند.
- چاقی داشته باشند.
- عفونت‌های مقاربتی دارند.
- نسبت به محرک‌های شیمیایی حساسیت دارند.
عوارض مرتبط با بالانیت چیست؟
بالانیتیس درمان نشده می‌تواند باعث التهاب مزمن (طولانی مدت) شود. التهاب پایدار می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی شود، از جمله:
- BXO : Balanitis Xerotica Obliterans زمانی اتفاق می‌افتد که پوست روی غده سفت شده و سفید می‌شود. بافت سخت می‌تواند جریان ادرار و مایع منی را از طریق مجرای ادرار (لوله‌ای که به مایعات اجازه خروج از آلت تناسلی را می‌دهد) دشوار یا غیرممکن کند. نام دیگر BXO لیکن اسکلروزوس است.
- فیموز: التهاب طولانی مدت می‌تواند منجر به زخم در آلت تناسلی شود که می‌تواند باعث سفت شدن پوست ختنه گاه شود. پوست ختنه گاه می‌تواند آنقدر منقبض (انقباض) شود که نتواند آن را روی سر آلت تناسلی خود به عقب بکشد.
به ندرت، بین التهاب مزمن و خطر بالاتر ابتلا به سرطان آلت تناسلی ارتباطی وجود دارد.
بالانیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشکان بالانیت را با معاینه فیزیکی تشخیص می‌دهند تا مشخص شود که آیا عفونت باعث علائم می‌شود یا خیر. پزشک ممکن است دهانه مجرای ادرار (سوراخ نوک آلت تناسلی ) را سواب بکشد و نمونه را برای آزمایش به آزمایشگاه بفرستد. پزشک همچنین ممکن است آزمایش ادرار (تجزیه ادرار) یا آزمایش خون را برای بررسی دیابت و سایر عفونت‌ها تجویز کند. گاهی اوقات ممکن است اگر فکر می‌کند ممکن است بیماری دیگری شبیه بالانیت داشته باشد پزشک بیوپسی را توصیه کند.
چگونه فرد می‌تواند متوجه شود که مبتلا به بالانیت شده است؟
اگر در آلت تناسلی خود درد، تحریک و تغییر رنگ دارد، ممکن است به بالانیت مبتلا شده باشد. اگر پوست ختنه‌گاه داشته باشد، خطر افزایش می‌یابد. برای درمان و تعیین این که چه چیزی باعث علائم می‌شود فرد باید به پزشک خود مراجعه کند. سایر شرایط (مانند HIV، سایر عفونت‌های مقاربتی یا شرایطی که احتمالاً به سرطان تبدیل می‌شوند، به نام پیش بدخیمی) می‌توانند باعث ایجاد بثورات و تغییر رنگ در آلت تناسلی شوند. در چنین شرایطی مراجعه به پزشک برای آزمایش مهم است.
راه‌های درمان بالانیت چیست؟
درمان بالانیت بستگی به این دارد که چه چیزی باعث این بیماری شده است. درمان‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کرم‌های ضد قارچ: اگر عفونت مخمری باعث بالانیت شود، پزشک یک کرم ضد قارچی مانند کلوتریمازول برای درمان عفونت تجویز می‌کند. بیمار باید کرم را روی سر آلت تناسلی و پوست ختنه گاه خود بمالد.
- آنتی‌بیوتیک‌ها: اگر عفونت مقاربتی علت بروز علائم باشد، پزشک عفونت را با آنتی‌بیوتیک درمان می‌کند. آنتی‌بیوتیک به نوع عفونت بستگی دارد.
- فرد باید آلت تناسلی خود را بیشتر تمیز کند: پزشک به بیمار توصیه می‌کند که به طور مرتب زیر پوست ختنه‌گاه خود را بشوید و خشک کند تا خطر عود بالانیت کاهش یابد. آلت تناسلی خود را با صابون‌های قوی تمیز نکند یا بیش از حد الت خود را شستشو ندهد. در چنین شرایطی اغلب آب گرم کافی است.
- مدیریت دیابت: اگر بیمار دیابت دارد، پزشک به بیمار آموزش می‌دهد که چگونه این بیماری را مدیریت کند.
- ختنه: اگر فرد علائم مکرر بالانیت را دارد، پزشک ممکن است ختنه را توصیه کند. ختنه یک روش جراحی است که در آن جراح پوست ختنه گاه پوشاننده آلت تناسلی را برمی‌دارد. جراحان این درمان را اغلب برای افرادی که پوست ختنه‌گاه به خصوص سفت دارند توصیه می‌کنند. اگر بیمار نمی‌خواهد یک ختنه کامل انجام دهد، جراح ممکن است شکاف پشتی را توصیه کند. شکاف پشتی پوست ختنه‌گاه را از بین نمی‌برد، اما حلقه تنگ را باز می‌کند تا سر آلت تناسلی بتواند خارج شود.
آیا بالانیت به خودی خود از بین می‌رود؟
اکثر موارد بالانیت نیاز به نوعی درمان دارند. اگر درمان نشود، علائم ممکن است بدتر شود یا ممکن است علائم بیشتری داشته باشد.
سریع‌ترین راه برای درمان بالانیت چیست؟
سریع‌ترین راه برای درمان بالانیت، مشورت با یک پزشک است. پزشک می‌تواند تشخیص رسمی بدهد، علت را تعیین کند و درمان و داروی مناسب را تجویز کند.
بهترین درمان بالانیت چیست؟
برای کمک به تسکین سریع تورم و درد، فرد مبتلا می‌تواند از داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) یا استامینوفن (Tylenol®) بدون نسخه استفاده کند. همه نمی‌توانند این داروها را مصرف کنند، بنابراین ایده خوبی است که فرد قبل از استفاده با پزشک خود مشورت کند. همچنین می‌تواند یخ یا کمپرس سرد پیچیده شده در یک حوله سبک را تا ۱۰ دقیقه چندین بار در روز اعمال کند تا به کاهش تورم کمک کند.
چقدر بعد از درمان، بیمار احساس بهتری دارد؟
در بیشتر موارد بالانیت، طی چند روز یا یک هفته پس از درمان، احساس بهتری خواهد داشت.
چگونه می‌توان از بالانیت جلوگیری کرد؟
پیشگیری از بالانیت با رعایت بهداشت مناسب آغاز می‌شود. برای جلوگیری از بالانیت، باید اغلب حمام کرد. فرد باید وقت بگذارد و پوست ختنه گاه خود را عقب بکشد و ناحیه زیر آن را با آب گرم تمیز کند و سپس آن را کاملا ًخشک کند. همیشه هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کند تا از ابتلا به عفونت‌های مقاربتی که می‌تواند باعث بالانیت شود جلوگیری کند.
اگر فرد بالانیت داشته باشد چه انتظاری می‌توان داشت؟
با تشخیص و درمان مناسب، باید بهبودی کامل پیدا کند.
چشم‌انداز افراد مبتلا به بالانیت چیست؟
اکثر افراد مبتلا به بالانیت با درمان بهبود می‌یابند. برای افرادی که پوست ختنه‌گاه دارند، بازگشت بالانیت پس از درمان معمول است. اگر فرد به طور منظم زیر پوست ختنه گاه خود را تمیز نکند، خطر افزایش می‌یابد.
چگونه می‌توان به تسکین علائم بالانیت کمک کرد؟
برای کاهش تحریک و التهاب بالانیت، باید:
- اغلب حمام کرد: هر روز آلت را بشویند، حتماً پوست ختنه‌گاه خود را به عقب بکشد تا بتواند ناحیه زیر آن را تمیز کند.
- از صابون‌های تند خودداری شود: سعی کند از صابون یا لوسیون‌های قوی که می‌توانند پوست را تحریک کنند استفاده نکند.
- خشک ماندن: پس از ادرار کردن، ناحیه زیر پوست ختنه گاه خود را خشک کند تا ادرار زیر پوست ختنه‌گاه گیر نکند.
- بهداشت صحیح را آموزش داد: بهتر است والدین از کودکی به فرزند خود بیاموزد که چگونه آلت تناسلی خود را به طور کامل تمیز کند، به خصوص اگر پوست ختنه گاه دارد.
آیا با وجود بالانیت می‌توان رابطه جنسی داشت؟
باید از رابطه جنسی در هنگام ابتلا به بالانیت اجتناب کند، به خصوص اگر هنوز فرد علت آن را نمی‌داند. رابطه جنسی می‌تواند باعث تحریک بیشتر شود. اگر فرد مبتلا رابطه جنسی دارد، استفاده از کاندوم ممکن است به محافظت از پوست و کاهش ناراحتی کمک کند. اگر چه بالانیت یک بیماری مقاربتی نیست و شریک زندگی فرد نمی‌تواند آن را از بیمار بگیرد، ایده خوبی است که در مورد آن با شریک زنگی صادق بود. اگر افراد مبتلا سؤالی دارند، باید آنها را تشویق کند تا با یک پزشک مشورت کنند.
در صورت ابتلا به بالانیت می‌توان خودارضایی کرد؟
اگر فرد مبتلا به بالانیت هست، خودارضایی می‌تواند باعث تحریک یا ناراحتی بیشتر شود. اگر درد دارد، بهتر است تا زمانی که آلت تناسلی زمان لازم برای التیام یافتن ندارد از خودارضایی خودداری کند.
چه زمانی باید به خاطر بالانیتیس به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شخصی علائم بالانیت را دارد، باید به پزشک مراجعه کند. پزشک فرد را از نظر عفونت آزمایش می‌کند و اقدامات بهداشتی مناسب را توصیه می‌کند.
- چه سوالاتی باید از پزشک خود پرسید؟
- علت بالانیت چیست؟
- اگر علت بیماری بالانیت نباشد، چه شرایط دیگری ممکن است داشته باشد؟
- پزشک چه آزمایشاتی برای تایید تشخیص انجام خواهد داد؟
- آیا رابطه جنسی برای بیمار بالانیت بی‌خطر است؟
- بهترین راه برای تمیز نگه داشتن آلت تناسلی و ناحیه تناسلی چیست؟
- آیا دارویی هست که برای درمان این عارضه بتواند تجویز کند؟
- آیا باید به متخصص مراجعه کرد؟
سوالات متداول در مورد بالانیت
- تفاوت بین بالانیت و تبخال چیست؟ هرپس سیمپلکس ۲ (HSV-2 یا تبخال تناسلی) یک بیماری مقاربتی است که پس از تماس با بزاق (تف) یا اندام تناسلی فردی که تبخال دارد باعث ایجاد زخم‌های دردناک در ناحیه تناسلی می‌شود. تبخال تناسلی یک عفونت مادام العمر است. بالانیت یک بیماری مقاربتی نیست. معمولاً افرادی که پوست ختنه گاه دارند را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما با درمان برطرف می‌شود. بیمار می‌تواند با شستن و خشک کردن منظم ناحیه یا انجام ختنه از بازگشت آن جلوگیری کند.
- آیا Neosporin® را روی بالانیت اثر می‌گذارد؟ Neosporin® (باسیتراسین، نئومایسین، پلی میکسین B) یک پماد مراقبت از پوست است که به جلوگیری از عفونت در خراش‌های جزئی یا بریدگی روی پوست کمک می‌کند. اگر عفونت باکتریایی باعث بالانیت شود، Neosporin® ممکن است به کشتن باکتری کمک کند. با این حال، در بسیاری از موارد، ممکن است فرد مبتلا به آنتی بیوتیک خوراکی نیاز داشته باشد.
سخن آخر
بالانیت می‌تواند از هر ۱۰ نفری که آلت تناسلی دارند، یک نفر را تحت تاثیر قرار دهد و در صورت داشتن پوست ختنه گاه احتمال بروز آن بیشتر است. این می‌تواند هشدار دهنده، شرم‌آور و آزاردهنده باشد، اما مهم است که شخص مبتلا با یک پزشک صحبت کند. پزشکان می‌توانند به تعیین علت کمک کنند و درمان مناسب را به فرد ارائه دهند تا از بین برود. آنها همچنین می‌توانند به فرد در آموزش بهترین راه‌های جلوگیری از بازگشت آن کمک کنند.