در این مقاله بی خطر بودن یا نبودن مصرف کلم در دوران بارداری را بررسی خواهیم کرد و به فواید غذایی، نکات ایمنی و بهتر بودن مصرف کلم پخته یا خام خواهیم پرداخت.
مراقبت از سلامتی برای یک مادر باردار دو برابر سایر افراد اهمیت دارد؛ چرا که شما در این دوران از دو نفر مراقبت می‌کنید. در همین راستا، داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم برای داشتن زایمان آسان و سلامت نوزاد بسیار مهم است. شما باید سبزیجات سبز را به رژیم غذایی خود در دوران بارداری اضافه کنید و کلم هم یکی از سبزیجات سبز به شمار می‌رود که فواید بسیاری برای سلامت مادر و جنین دارد. با این وجود، مصرف کلم در دوران بارداری عوارض خاص خود را نیز دارد که در ادامه در مورد آن صحبت خواهیم کرد.
مصرف گوجه فرنگی در دوران بارداری
ارزش غذایی کلم
کلم یک سبزی با کالری کم و سرشار از فیبر است. این سبزی حاوی مواد غذایی مورد نیاز برای بدن شما می‌باشد. در جدول زیر میتوانید مواد غذایی موجود در هر ۱۰۰ گرم کلم را مشاهده نمایید:
| مواد غذایی | مقدار |
| کلسیم | ۴۰ mg |
| مس | ۰.۰۲ mg |
| آهن | ۰.۴۷ mg |
| منیزیم | ۱۲ mg |
| منگنز | ۰.۱۶۰ mg |
| فسفر | ۲۶ mg |
| پتاسیم | ۲۶ mg |
| سدیم | ۱۸ mg |
| زینک | ۰.۱۸ mg |
| پروتئین | ۱.۲۸ g |
| چربی | ۰.۱ g |
| کربوهیدرات | ۵.۸ g |
| فیبر | ۲.۵ g |
| ویتامین A | ۵ mcg |
| ویتامین B6 | ۰.۱۲۴ mg |
| ویتامین C | ۳۶.۶ mg |
| ویتامین E | ۰.۱۵ mg |
| ویتامین K | ۷۶ mcg |
آیا مصرف کلم در دوران بارداری بی خطر است؟
مصرف کلم در دوران بارداری بی خطر است و متخصصان تغذیه بارداری، خوردن آن را به مادران باردار توصیه می‌کنند. با این حال، لازم است از مصرف کلم خام در دوران بارداری خودداری نمایید؛ چرا که احتمال آن وجود دارد که این سبزی آلوده به باکتری باشد و ایجاد مسمومیت غذایی کند.
ابتلا به بیماری‌های مرتبط به غذا از جمله عفونت لیستریا در دوران بارداری بسیار خطرناک است؛ زیرا عفونت ناشی از آن‌ها میتواند شما و نوزاد متولد نشده شما را درگیر کند و اغلب باعث سقط جنین، زایمان زودرس و مرده زایی می‌شوند.
به همین دلیل در صورتی که در دوران بارداری کلم مصرف می‌کنید، بهتر است پیش از خوردن، آن را به خوبی بشویید و با آب بپزید. سپس آن را همراه با غذا میل نمایید.
فواید مصرف کلم در دوران بارداری
کلم یک سبزی سرشار از مواد غذایی مفید است که مصرف آن فواید بسیاری برای مادر باردار و جنین دارد. در ادامه به برخی از فواید آن اشاره می‌کنیم:
سرشار از مواد غذایی و معدنی مفید است
کلم یکی از سبزیجات سرشار از کلسیم به شمار می‌رود و مصرف آن به تشکیل استخوان‌های جنین کمک میکند. این سبزی همچنین حاوی آهن است که مصرف آن از کم خونی در بارداری پیشگیری میکند. همینطور کلم سرشار از فولات است که خطر ناهنجاری‌های مادرزادی عصبی را در نوزاد شما کاهش می‌دهد.
هر پیمانه کلم پخته شده حدودا ۲.۸ گرم فیبر دارد که ۱۲ درصد از نیاز روزانه شما به فیبر را تشکیل می‌دهد. فیبر در دوران بارداری از ابتلا به یبوست بارداری جلوگیری میکند که جزو عوارض رایج بارداری است. این سبزی همچنین دارای مقدار زیادی ویتامین C و ویتامین K می‌باشد.
برای کنترل وزن در بارداری مفید است
زنان در سه ماهه دوم و سوم بارداری به حدود ۳۰۰ کالری بیش‌تر در روز نیاز پیدا می‌کنند؛ اما پرخوری و اضافه وزن در بارداری آسان است. به همین دلیل، مصرف سبزیجات سبز از جمله کلم که کالری کمی دارند، در دوران بارداری مفید است. زیرا شما میتوانید بدون اضافه وزن نامطلوب، مقدار زیادی از آن را مصرف نمایید. این سبزیجات همچنین مواد غذایی زیادی دارند که نیازهای زنان باردار را برطرف میکند.
افزایش وزن بیش از حد در دوران بارداری خطر زایمان زودرس، نیاز به زایمان سزارین و چاقی پس از زایمان را افزایش می‌دهد.
مصرف کلم در بارداری به هضم بهتر غذا کمک میکند
یبوست بارداری یکی از عوارض رایج در زنان باردار است و مصرف کلم در دوران بارداری به دلیل محتوای بالای فیبری که دارد، به عملکرد روده کمک میکند.
البته در صورتی که شما در دوران بارداری دچار نفخ و گاز معده هستید، توصیه میشود که از مصرف مقدار زیاد کلم خودداری کنید.
از ناهنجاری‌های مادرزادی نوزاد پیشگیری میکند
فولیک اسید موجود در کلم به سلامت جنین کمک میکند و احتمال ابتلای جنین به ناهنجاری‌های مادرزادی عصبی نوزاد را کاهش می‌دهد.
باعث بهبود سلامت استخوان میشود
کلم یک منبع غنی از کلسیم و ویتامین K محسوب میشود که استخوان‌های شما را محکم میکند و به استحکام استخوان‌های جنین شما نیز کمک میکند.
فشار خون را تنظیم میکند
الکترولیت‌ها نقشی حیاتی در تنظیم فشار خون و ضربان قلب ایفا می‌کنند و کلسیم سرشار از این مواد است.
کلم در بارداری ایمنی بدن را افزایش می‌دهد
کلم منبعی غنی از آنتی اکسیدان و ویتامین C می‌باشد که به افزایش سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.
به کنترل دیابت بارداری کمک میکند
این سبزی سرشار از فیبر قند خون را ثابت نگه می‌دارد و بنابراین خطر ابتلا به دیابت بارداری را کاهش می‌دهد. دیابت بارداری یکی از بیماری‌های رایج در دوران بارداری به شمار می‌رود.
خطر ابتلا به کم خونی را کاهش می‌دهد
کمبود آهن یکی از دلایل اصلی کم خونی در دوران بارداری محسوب میشود. به همین دلیل مصرف کلم که سرشار از آهن است، در دوران بارداری به پیشگیری از کم خونی در این زمان کمک میکند.
ورم پا در بارداری را رفع میکند
ورم بارداری یکی از عوارض بارداری است که به دلیل بالا رفتن حجم خون و مایعات بدن باعث ورم کردن بخش‌های خاصی از بدن مادر باردار میشود. قرار دادن برگ کلم در بخش‌های متورم میتواند به رفع ورم بارداری کمک کند.
درد سینه در بارداری را تسکین می‌دهد
برگ کلم در تسکین درد مشابه پک سرد عمل میکند. درد سینه یکی از عوارض رایج در دوران بارداری است که به دلیل بزرگ شدن سینه‌ها در این زمان اتفاق می‌افتد. گاهی اوقات حساس شدن سینه‌ها در بارداری نیز بسیار دردناک است. شما میتوانید با قرار دادن برگ کلم بر روی ناحیه دردناک، ناراحتی خود را تسکین دهید.
التهاب را کاهش می‌دهد
سبزیجاتی مانند کلم به دلیل این که دارای آنتی اکسیدان‌هایی هستند که ورم یا التهاب بافت‌ها را تسکین می‌دهند، می‌توانند از التهاب مزمن پیشگیری کنند.
تاثیر کلم در پیشگیری از سرطان سینه
مصرف کلم با کاهش خطر بروز سرطان سینه مرتبط است. کلم منبعی سرشار از ترکیبات ضد سرطان است که از تخریب DNA جلوگیری میکند و اثر درمان سرطان را تقویت می‌نماید. البته این خاصیت زیاد شامل حال دوران بارداری نمی‌شود؛ زیرا پختن کلم بسیاری از فواید آن در رابطه با پیشگیری از سرطان سینه را کاهش می‌دهد.
مضرات مصرف کلم در دوران بارداری
از آنجایی که به کلم آفت کش و مواد قارچ کش زده میشود، احتمال این وجود دارد که به باکتری و سایر بیماری‌های ناشی از غذا آلوده شده باشد. بنابراین بهترین کار این است که پیش از مصرف کلم در دوران بارداری، ابتدا آن را به خوبی بشویید و ضد عفونی کنید.
همچنین در صورتی که مستعد گاز معده و نفخ در بارداری هستید، بهتر است از مصرف مقدار زیاد کلم خودداری نمایید. زیرا کلم میتوان باعث تولید گاز معده شود و درد شکم ناشی از نفخ را افزایش دهد.
نکات ایمنی مصرف کلم در دوران بارداری
برای داشتن رژیم غذایی سالم در دوران بارداری، لازم است موارد زیر را رعایت کنید:
- همیشه کلم تازه خریداری کنید و بررسی کنید که خراب نباشد.
- کلم را بشویید، در آب بجوشانید، سرخ کنید یا بپزید و از مصرف کلم خام در دوران بارداری خودداری نمایید.
- از حرارت دادن بیش از حد به کلم خودداری کنید.
- کلم مناسب و سالم خریداری کنید و غذاهای متنوعی با آن درست نمایید.
- کلم ارگانیک خریداری کنید تا خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط به غذا در بارداری کاهش پیدا کند.
- کلم قطعه قطعه شده نخرید؛ زیرا احتمال آلوده شدن آن بالاتر خواهد بود و محتوای ویتامین C آن بعد از قطعه قطعه شدن کاهش پیدا میکند.
چرا نباید در دوران بارداری کلم خام مصرف کنیم؟
برای داشتن یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری، توصیه میشود که کلم را بپزید و آن را به صورت خام مصرف نکنید. چرا که خطر وجود باکتری، به خصوص لیستریا در سبزیجات خام وجود دارد.
عفونت لیستریا در دوران بارداری خطر سقط جنین، زایمان زودرس و یا مرگ را بالا می‌برد. زنان باردار با خوردن غذای آلوده بیش‌تر از سایر افراد مستعد ابتلا به عفونت‌هایی از جمله عفونت لیستریا هستند.
چه زمانی از مصرف کلم خودداری کنیم؟
با این که مصرف کلم سبز یا قرمز در دوران بارداری بی خطر و سالم است، اما لازم است در موارد زیر از مصرف آن خودداری کنید:
- در صورتی که به کلم حساسیت دارید، از مصرف آن در دوران بارداری خودداری کنید.
- در صورتی که غده تیروئید شما کم کار است، بهتر است مصرف کلم را محدود کنید یا آن را مصرف نکنید.
تداخل دارویی کلم
تداخل مصرف استامینوفن با کلم
بدن شما استامینوفن را تجزیه میکند. کلم میتواند سرعت تجزیه استامینوفن را افزایش دهد و تاثیر استامینوفن را بر روی بدن کاهش دهد.
تداخل داروی دیابت با کلم
کلم میتواند قند خون را کاهش دهد. بنابراین مصرف کلم به طور همزمان با داروهای دیابت ممکن است باعث افت بیش از حد فشار خون شود.
چگونه کلم مناسب انتخاب کنیم؟
نکات زیر در انتخاب کلم مناسب به شما کمک می‌کنند:
- کلم تازه خریداری کنید. این سبزی نباید دارای بخش‌ها و برگ‌های پژمرده یا افتاده باشد.
- بخش پایین کلم نباید از ساقه اصلی آن جدا شده باشد و برگ‌های آن باید سر جای خود باشند.
- زمانی که کلم را بر می‌دارید، لازم است سنگین باشد.
- سر این سبزی لازم است فشرده و بزرگ باشد و برگ‌های آن به صورت لایه لایه، تازه و سبز باشند.
کلم سبز یا کلم بنفش: کدام بهتر است؟
با این که مصرف کلم قرمز یا بنفش از کلم سبز کم‌تر رایج است، اما این نوع کلم ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. کلم سبز ویتامین K بیش‌تری دارد؛ اما کلم قرمز دارای ویتامین C، ویتامین A و آهن بالاتری است. در کلم قرمز آنتوسیانین (رنگدانه) وجود دارد، اما کلم سبز فاقد آن است.
البته شما میتوانید انواع مختلف کلم را در غذای خود استفاده کنید. در خرید کلم به دنبال کلم‌های سنگین‌تر و پرتر بگردید.
مصرف کلم بروکلی در دوران بارداری
کلم بروکلی منبعی مناسب از ویتامین B، از جمله ویتامین B9 که همچنین با عنوان فولات شناخته میشود، به شمار می‌رود. فولات یک ماده غذایی مفید برای رشد و تکامل مغز و نخاع جنین است. به همین دلیل مصرف منظم مواد غذایی حاوی فولات بالا مثل کلم بروکلی میتواند باعث بارداری سالم شود.
به علاوه، برخی از تحقیقات حیوانی نشان می‌دهند که مصرف کلم بروکلی در دوران بارداری توسط مادر باردار باعث بهبود رشد و تکامل شناختی نوزاد میشود. البته تحقیقات بیش‌تری در زمینه تاثیر ترکیبات کلم بروکلی در دوران بارداری مورد نیاز است.
مصرف گل کلم در دوران بارداری
گل کلم سرشار از مواد غذایی مفید است. این سبزی حاوی ویتامین C، ویتامین K بالایی است و همینطور منبع مناسبی برای فولات محسوب میشود که به رشد سلولی کمک میکند و در دوران بارداری ضروری است.
گل کلم فاقد چربی و کلسترول است و سدیم کمی دارد. یک پیمانه گل کلم تنها ۲۵ کالری، ۵ گرم کربوهیدرات و ۲ گرم فیبر دارد.
مصرف کلم در شیردهی
در صورتی که در در حال شیردهی به نوزاد خود هستید، لازم است از مصرف کلم خودداری کنید. زیر کلم یک غذای نفاخ است و باعث نفخ مادر شیرده میشود. با این حال، گاز معده و فیبر ارتباطی به شیر مادر ندارند و وارد آن نمی‌شوند.
با توجه به فواید بسیار کلم، توصیه میشود که در رابطه با مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید تا یک برنامه غذایی مخصوص شما و نوزاد شما ارائه دهد.
نحوه تهیه کلم در دوران بارداری
در ادامه به برخی از روش‌های آسان برای اضافه کردن کلم به رژیم غذایی بارداری خود اشاره خواهیم کرد:
- کلم را بردارید و آن را خرد کنید. آن را حرارت دهید و با روغن زیتون، سیر خرد شده و فلفل سیاه تفت دهید.
- در صورت تمایل، کلم را به هر خورشت یا سوپی که در حال پختن آن هستید اضافه کنید.
- کلم پخته شده را به هر سالاد سبز تازه‌ای اضافه کنید.
سوالات متداول
خیر، کلم به دلیل فیبر بالای خود باعث بهبود عملکرد رودهها میشود و یبوست بارداری را رفع میکند.
بله، شما میتوانید کلم پخته را به سالاد اضافه کنید.
شما میتوانید در دوران بارداری به جای کلم، گل کلم و کلم بروکلی مصرف کنید.
بله، ویار کلم در دوران بارداری بسیار معمول است. ویار کلم بدین معناست که بدن شما به مواد غذایی نیاز دارد که در کلم موجود است.
بله، سوپ کلم غذایی مقوی برای استفاده از فواید کلم و سبزیجات در دوران بارداری است.
بله، شما میتوانید کلم را به صورت شور یا ترشی در دوران بارداری استفاده کنید. فقط لازم است اعتدال را در خوردن آن رعایت کنید.
آب کلم از کلم خام تهیه میشود و مصرف کلم خام در دوران بارداری میتواند نفخ ایجاد کند.
سخن آخر
مصرف کلم پخته در دوران بارداری بسیار مفید است و فولات، کلسیم، آهن، ویتامین C و ویتامین K مورد نیاز برای شما و جنین شما را تامین میکند. بهتر است کلم را به صورت پخته مصرف کنید تا خطر ابتلا به عفونت لیستریا کاهش پیدا کند.
با این که داشتن یک رژیم غذایی متعادل در دوران بارداری مهم است، اما نباید اهمیت رعایت اقدامات ایمنی را نادیده بگیرید. بنابراین در مورد انتخاب مواد غذایی مورد استفاده خود دقت کنید و با پزشک خود در رابطه با تغذیه خود در بارداری مشورت نمایید.