هنگامی‌که یک خانم باردار می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های او روش زایمان است. به‌طورکلی دو روش زایمان طبیعی و زایمان سزارین وجود دارد که هرکدام از آن‌ها هم دارای مزیت‌ها و معایبی هستند. برای زایمان سزارین فقط یک روش وجود ندارد، یکی از روشها سزارین با روش بیهوشی نخایی است. اگر شما هم به دنبال اطلاعاتی درمورد این روش هستید، پیشنهاد می‌دهیم که ادامه مطالب را از دست نداده و با ما همراه باشید.
سزارین با روش بیهوشی نخایی چیست؟
خوب در ابتدا به این موضوع می‌پردازیم که اصلا سزارین با روش بیهوشی نخایی به چه معنی است و در آن چه کارهایی انجام می‌شود. به‌طورکلی سزارین روشی است که در آن مادر بی‌هوش می‌شود. حالا اگر بیهوشی به‌طور کامل باشد، میتواند ضررهای زیادی برای مادر و نوزاد به همراه داشته باشد.
حالا در سزارین با روش بیهوشی نخایی شاهد این هستیم که بیهوشی به‌طور کامل انجام نمی‌شود. در این روش بیهوشی موضعی صورت می‌گیرد. یعنی مادر به هوش است، اما دردی را احساس نمی‌کند. در این روش آمپولی در نخاع وارد شده و به همین طریق بیهوشی موضعی انجام می‌شود.
این روش هم مزیت‌ها و معایب خاص خود را دارد. بسیاری از متخصصان براین عقیده هستند که با کمک این روش دیگر معایب سزارین با بیهوشی کامل وجود ندارد و این روش را به مادران پیشنهاد می‌دهند. بعضی از متخصصان هم اعتقاد دارند که آمپول وارد شده به نخاع میتواند ضررهای خاصی داشته باشد. در ادامه مزیت‌ها و معایب این روش را بیشتر و بهتر توضیح خواهیم داد.
نحوه انجام سزارین با روش بیهوشی نخایی
در مطالب بالا اشاره کوتاهی به این موضوع داشتیم که در سزارین با روش بیهوشی نخایی، آمپولی وارد نخاع شده و شاهد بی‌حسی موضعی در آن قسمت‌ها هستیم. در اینجا می‌خواهیم اطلاعات بیشتری درمورد این موضوع ارائه بدهیم.
برای این حالت نیازی نیست که مادر دراز بکشید، او باید برروی تخت نشسته و کمر خود را کمی به سمت جلو خم کند. اینکار باعث می‌شود که بین مهره‌های کمر فاصله افتاده و فضای مناسبی برای ورود سوزن بسیار کوچک اینجا خواهد شد.
آمپولی که حاوی مواد بی‌حسی است، در بین مهره‌ها وارد شده و مستقیما برروی مایع مغزی نخاع تاثیر می‌گذارد. در این حالت می‌بینیم که مادر میتواند دست و پای خود را حرکت بدهد اما در قسمت کمر کاملا بی‌حس شده و هیچ دردی را احساس نخواهد کرد. لازم به ذکر است که سزارین با روش بیهوشی نخایی با نام اسپاینال هم شناخته می‌شود.
اسپاینال باید تحت نظر پزشک متخصص زنان، تکنسین اتاق عمل و متخصص بیهوشی انجام شود. وارد کردن آمپول به نخاع و ستون فقرات اصلا کار ساده‌ای نیست و به مهارت و تجربه بسیار بالایی نیاز دارد. درصورتی‌که اینکار به اشتباه انجام شود، میتواند کمر دردهای شدید و حتی فلجی را به دنبال داشته باشد، البته در ادامه و در قسمت معایب این روش به این موارد اشاره کامل خواهیم داشت.
مزیت‌های انجام سزارین با روش بیهوشی نخایی
همانطور که در مطالب بالا هم گفتیم، انجام این روش مزیت‌های خاصی دارد که در اینجا به آن اشاره خواهیم کرد. به‌طورکلی باید توجه داشته باشید که زایمان به روش طبیعی مزیت‌های بیشتری نسبت به روش سزارین دارد.
حالا معایب روشهای سزارین زمانی است که بیهوشی به‌طور کامل باشد. در روش اسپاینال ازآنجایی‌که بیهوشی به‌صورت کامل نیست، این معایب هم کمتر خواهد شد.
- هوشیاری مادر
همانطور که در مطالب بالا به این موضوع اشاره کردیم، مادر در روش اسپاینال بی‌هوش نمی‌شود. او میتواند دست و پاهای خود را حرکت بدهد اما هیچ دردی را احساس نمی‌کند. در این روش مادر میتواند بعد از بیرون کشیدن نوزاد او را در آغوش گرفته و حتی در صورت مساعد بودن شرایط به نوزادش شیر بدهد.
- احساس نکردن درد
بی‌حسی کمر و نخاع سریعاً بعد از زایمان از بین نمی‌رود و تا ساعت‌های بعد ادامه خواهد داشت. این موضوع دقیقا مثل همان بی‌حسی دندان کشیدن است. تابه‌حال به این موضوع دقت کرده‌اید که کشیدن دندان چه درد زیادی دارد، اما بی‌حسی از احساس آن جلوگیری میکند؟
سزارین کردن هم درد زیادی را به همراه خواهد داشت. حالا در روش معمول یا همان بیهوشی عمومی، مادر به محض به هوش آمدن این دردها را احساس میکند. در روش اسپاینال بی‌حسی بعد از مدت زمان بیشتری از بین میرود و به همین دلیل مادر درد کمتری را تحمل خواهد کرد.
- مشکلی برای نوزاد پیش نمی‌آید
هنگامی‌که سزارین به روش معمول انجام می‌شود، مادر و نوزاد با هم بی‌هوش خواهند شد. این موضوع میتواند تاثیرات منفی برروی نوزاد بگذارد. متخصصان بر این باور هستند که در این حالت میزان هوش نوزاد کاهش پیدا میکند.
این در حالی است که سزارین با روش بیهوشی نخایی هیچ‌گونه بیهوشی برای نوزاد نخواهد داشت. به طبع همین موضوع شاهد این خواهیم بود که هیچ مشکل و عوارض خاصی هم برای نوزاد به همراه نخواهد داشت. ازاین‌رو اگر به سلامت نوزادتان اهمیت می‌دهید، انتخاب این روش بهتر خواهد بود.
مقایسه سزارین با روش بیهوشی نخایی و بیهوشی عمومی
در اینجا برای اینکه مزیت‌ها و فواید سزارین با روش بیهوشی نخایی بهتر و بیشتر مشخص شود، می‌خواهیم این دو روش سزارین را با یکدیگر مقایسه کنیم. دقت داشته باشید که به‌طورکلی انجام سزارین روشی نیست که متخصصان آن را پیشنهاد بدهند، اما اگر این روش را برای زایمان خود انتخاب کرده‌اید، اسپاینال میتواند گزینه بسیار بهتری باشد. در ادامه مقایسه این دو روش را انجام خواهیم کرد.
- تنفس
در هنگامی‌که روش معمول سزارین یعنی بیهوشی عمومی را انتخاب می‌کنید، مادر برای تنفس نیاز به‌وسیله دستگاه خواهد داشت. در روش اسپاینال نیازی به دستگاه تنفس نیست و مادر خودش میتواند نفس بکشد. توجه داشته باشید که در سزارین با بیهوشی عمومی اگر میزان اکسیژن خون مادر کم شود، میتواند تاثیرات مخربی برروی مادر و جنین داشته باشد.
- بیهوشی جنین
هنگامی‌که مادر به‌طور کامل بی‌هوش می‌شود، این ماده بیهوشی میتواند از طریق خون به جنین هم برسد. بیهوشی جنین میتواند تاثیرات بسیار مخربی داشته باشد. همانطور که در مطالب بالا هم گفتیم، احتمال کمتر شدن هوش جنین هم وجود دارد.
حالا باید بگوییم که یکی از کمترین اثرات مخرب بیهوشی جنین، همین کم شدن هوش آن است. در روش اسپاینال شاهد این هستیم که هیچ ماده بی‌حسی و بیهوشی به جنین نمیرسد، یعنی هیچ مشکلی برای جنین به وجود نخواهد آمد.
- تورم بدن
یکی از شایع‌ترین مشکلات مادران باردار تورم در دست، پا، صورت و دیگر قسمتهای بدن است. حالا در این صورت پیدا کردن فضای مناسب برای لوله‌گذاری و انجام سزارین به روش معمولی سخت خواهد بود. در سزارین با روش بیهوشی نخایی دیگر این مشکل وجود نخواهد داشت.
- مباحث عاطفی
در هنگام سزارین معمولی شاهد این هستیم که مادر و نوزاد هیچ ارتباطی با هم ندارند، زیرا مادر کاملا بی‌هوش است. حالا در روش اسپاینال شاهد این هستیم که مادر از همان بدو تولد نوزاد خودش را در آغوش می‌گیرد. اگر بخواهیم از لحاظ مباحث عاطفی هم به موضوع نگاه کنیم، سزارین با روش بیهوشی نخایی روش بهتری خواهد بود.
- گرسنگی
اگر مادری بخواهد با روش سزارین و بیهوشی عمومی زایمان کند، باید ۸ ساعت قبل از انجام عمل، هیچ‌گونه غذا و نوشیدنی میل نکند. تحمل این گرسنگی میتواند برای مادر و جنین سخت باشد. این در حالی است که در روش اسپاینال دیگر نیازی به تحمل گرسنگی نخواهد بود. این موضوع هم مزیت بسیار مهمی به‌حساب می‌آید و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
خطرات ناشی از سزارین با بیهوشی عمومی
بعد از مطالب بالا و توضیحاتی که درمورد سزارین با روش بیهوشی نخایی ارائه کردیم، حالا یک سوال بسیار مهم وجود دارد که اصلا سزارین با روش معمولی چه مشکلات و خطراتی را برای مادر و جنین به دنبال خواهد داشت. اطلاع از این خطرات باعث می‌شود که مادر با آگاهی بیشتری سزارین با روش بیهوشی نخایی را انتخاب کند. در این قسمت خطرات را شرح خواهیم داد.
- مسمومیت مادر
شاید برای شما جالب باشد که سزارین با بیهوشی عمومی میتواند خطر مسمومیت مادر را هم به دنبال داشته باشد. در این حالت شاهد این خواهیم بود که حال عمومی مادر خوب نبوده و نمی‌تواند بعد از زایمان از بیمارستان مرخص شود. او برای درمانهای بیشتر و بهبود حالش باید مدت زمان بیشتری در بیمارستان بستری شود.
البته این مسمومیت برای نوزاد نیست و فقط شامل حال مادر می‌شود. لازم به ذکر است که این مسمومیت خطرناک نیست و نمی‌تواند خطرات جانی برای مادر به همراه داشته باشد، ولی به‌هرحال بهتر است که جلوی این مشکلات گرفته شود.
- میزان اکسیژن پائین
همانطور که در مطالب بالا هم گفتیم، نفس کشیدن مادر در هنگام بیهوشی سخت می‌شود و برای اینکار به یک دستگاه نیاز خواهد داشت. حالا اگر این دستگاه عملکرد درستی نداشته باشد یا در زمان مناسبی برروی دهان مادر گذاشته نشود، کمبود اکسیژن میتواند برای مادر و جنین خطرات بسیار زیادی را به همراه داشته باشد.
- اثرات منفی داروی بیهوشی
اگرچه در مطالب بالا به این موضوع اشاره داشتیم اما به دلیل اهمیت آن در این قسمت هم توضیحاتی درمورد آن بیان خواهیم کرد. داروی بیهوشی اصلا برای جنین مناسب نیست. حتی اگر مقدار بسیار کمی از دارو برروی جنین اثر بگذرد، میتواند تاثیرات بسیار مخربی را برجای بگذارد.
دقت داشته باشید که در بعضی از موارد شاهد تولد نوزادانی هستیم که مشکلات بسیار حادی دارند، یکی از دلایل بروز همین مشکلات میتواند همین داروی بیهوشی در زمان انجام عمل سزارین باشد. این مورد هم ازجمله معایبی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
عوارض سزارین با روش بیهوشی نخایی
در مطالب بالا اطلاعاتی درمورد فواید انجام سزارین با روش بیهوشی نخایی یا همان اسپاینال بیان کردیم. در این قسمت می‌خواهیم درمورد معایب این روش هم مطالبی را بیان کنیم.
- کمر درد
در مطالب بالا روش انجام سزارین با روش بیهوشی نخایی را توضیح دادیم. همانطور که گفتیم در این روش آمپولی وارد فضای بین دو مهره کمر می‌شود. حالا این آمپول میتواند سبب ایجاد کمر درد در بسیاری از خانم‌ها شود.
توجه داشته باشید که کمر درد یکی از رایج‌ترین مشکلات بعد از زایمان است. یعنی اصلا مهم نیست که چه روشی را برای زایمان انتخاب می‌کنید (حتی اگر زایمان شما طبیعی باشد) بعد از زایمان کمردرد خواهید داشت. اگر روش اسپاینال هم انتخاب کنید، این کمر درد هم شامل حال شما می‌شود.
حالا اگر آمپول اشتباه تزریق شود (معمولا این مشکل به ندرت پیش می‌آید) شاهد این خواهیم بود که کمر درد بیشتر شده و در بعضی از موارد که البته بسیار نادر است، منجر به فلج شدن موقت یا دائمی مادر می‌شود. درصورتی‌که یک متخصص بیهوشی و یک تکنسین اتاق عمل این تزریق را برای شما انجام بدهند، احتمال بروز این عوارض بسیار پائین و تقریبا نزدیک به صفر خواهد بود.
- سر درد و سرگیجه
از دیگر عوارض سزارین با روش بیهوشی نخایی میتوان به سردرد و سرگیجه اشاره کرد. باید بگوییم که این سر درد بسیار شایع است. یعنی در بسیاری از موارد کسانی که این روش را انتخاب می‌کنند با سر درد دست‌به‌گریبان خواهند بود.
حالا خبر خوب اینکه شدت سر درد زیاد نیست و البته مدت زمان آن هم طولانی نخواهد بود. شما میتوانید با خوردن چای، دم‌نوش و حتی داروهایی که برروی شیردهی شما تاثیر منفی ندارند، این سر درد را کاهش بدهید و آن را احساس نکنید.
- افت فشار خون
از دیگر عوارض ناشی از سزارین با روش بیهوشی نخایی میتوان به افت فشار خون اشاره کرد. البته این افت فشار خون میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. یکی از دلایل آن استرس و نگرانی است که مادر دارد. البته باید بگوییم که داشتن کمی استرس هم کاملا طبیعی است.
به‌هرحال روش اسپاینال آنچنان که باید شناخته شده نیست. همین موضوع سبب شده که افراد کمتری از این روش استفاده کنند. در این حالت اگر مادری این روش زایمان را انتخاب کرده باشد، استرس و نگرانی بسیار زیادی را تحمل خواهد کرد. این استرس و نگرانی به همراه داروی بی‌حسی، سبب افت فشار خون خواهد شد.
- کاهش ضربان قلب
کاهش ضربان قلب هم میتواند علتهای مختلفی داشته باشد که یکی از آن‌ها ورود داروی بی‌حسی به بدن است. در بسیاری از موارد می‌بینیم که همان ترس و استرس سبب کاهش ضربان قلب هم می‌شود. پیشنهاد می‌دهیم که در این حالت نفس عمیق کشیده و سعی کنید به مسائل خوشحال کننده فکر کنید. این موضوع باعث می‌شود که آرامش بیشتری داشته باشید.
- تهوع
در بعضی از موارد شاهد این هستیم که مادر به داروی بی‌حسی واکنش نشان داده و استفراغ میکند. البته باید بگوییم که این مورد از عوارض چندان شایع نیست. همانند دو مورد قبلی حالت تهوع و استفراغ میتواند به‌دلیل استرس و اضطراب هم باشد.
سزارین با روش بیهوشی نخایی انجام بدهیم یا نه؟
در مطالب بالا لیست کاملی از فواید و البته عوارض ناشی از سزارین به روش اسپاینال را توضیح دادیم. حالا به یک سوال بسیار مهم و کاربردی میرسیم. انجام این روش توصیه می‌شود یا خیر؟! در پاسخ باید بگوییم که بهترین روش زایمان، روش طبیعی آن است.
در زایمان طبیعی نوزاد به‌مرور از رحم مادر خارج شده و به‌طورکلی مزیت‌های بسیار زیادی برای مادر و نوزاد به همراه خواهد داشت اما نمی‌توان مشکلات آن را هم نادیده گرفت. زایمان طبیعی به زمان تقریبا زیادی نیاز دارد و در طول این مدت مادر درد زیادی را تحمل خواهد کرد.
بعد از زایمان هم ممکن است که مشکلات دیگری برای مادر به وجود آید که در اینجا فرصتی برای توضیح درمورد این موارد نداریم. با توجه به این مشکلات و دردسرها اگر زایمان سزارین را انتخاب کرده باشید، سزارین با روش بیهوشی نخایی میتواند گزینه بهتری باشد.
در مطالب بالا به این موضوع اشاره کردیم که این روش سزارین در مقایسه با بیهوشی عمومی چه مزیت‌ها و فواید بسیار زیادی دارد. عوارضی که در مطالب بالا به آن اشاره کردیم، به‌ندرت پیش می‌آید و در بسیاری از موارد شاهد این عوارض نخواهیم بود.
متاسفانه روش اسپاینال یک مشکل بسیار بزرگ دارد، اینکه هنوز آنطور که باید شناخته نشده است. همین کمبود اطلاعات درمورد این روش سبب شده که بسیاری از مادران بترسند و انجام این روش را مناسب ندانند، درصورتی‌که اینطور نیست. سزارین با روش بیهوشی نخایی فواید بسیار زیادی دارد و انجام آن را پیشنهاد می‌دهیم.
نتیجه‌گیری
در مطالب بالا سعی بر این داشتیم که اطلاعاتی کامل و جامع درمورد سزارین با روش بیهوشی نخایی بیان کنیم. در ابتدا به این موضوع پرداختیم که اصلا این روش چه چیزی است و چرا این نام را برروی آن گذاشته‌اند.
مطالب را با توضیح درمورد نحوه انجام این روش ادامه دادیم. همانطور که گفتیم در این روش مادر بی‌هوش نمی‌شود و فقط قسمت کمر او بی‌حس شده و درد زایمان را احساس نخواهد کرد. در ادامه مطالب به توضیح درمورد فواید و مزیت‌های انجام این روش زایمان پرداختیم.
برای اینکه مخاطب موضوع را بهتری و بیشتر درک کند، دو روش سزارین را با هم مقایسه کرده و به این نتیجه رسیدیم که سزارین با روش بیهوشی نخایی فواید بسیار بیشتری دارد. در ادامه هم عوارض ناشی از این عمل را شرح دادیم و گفتیم که احتمال بروز هرکدام از این عوارض بسیار کم است.
در انتها هم توضیح دادیم که اصلا انجام سزارین با روش بیهوشی نخایی پیشنهاد خوبی است یا نه! همانطور که گفتیم این روش انتخاب خوبی خواهد بود. اگر هر سوال دیگری درمورد این موضوع دارید، آن را با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهیم.