کودکان برای اینکه بتوانند در برابر بیماریها مقاوم شوند باید طبق جدول زمانبندی واکسن دریافت کنند. واکسنها جان انسانها را نجات میدهند. تخمین زده میشود که واکسن سرخک به تنهایی از مرگ بیش از ۲۱ میلیون نفر بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۷ جلوگیری کرده است.
واکسن به محافظت از کودک در برابر بیماریهایی که میتوانند باعث آسیب جدی یا مرگ شوند، کمک میکند، بهویژه در افرادی که سیستم ایمنی در حال رشدی مانند نوزادان دارند. مهم است که کودک خود را واکسینه کنید. در غیر این صورت، بیماریهای بسیار مسری مانند سرخک، دیفتری و فلج اطفال در کمین نوزاد خواهد بود. در ادامه در رابطه با واکسن کودک و جدول زمانبندی واکسیناسیون کودک مطالبی را ارائه میدهیم.
واکسن کودک
واکسیناسیون کودک برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای خطرناک و مسری، مهمترین کار ممکن برای آنها میباشد. واکسیناسیون کمک میکند تا ویروس ضعیف شده بیماری وارد بدن کودک شود و پادتن آن بیماری به صورت طبیعی در بدن ایجاد گردد.
این امر باعث میشود تا بدن کودک تا مدتها در مقابل ویروس خود ایمنی داشته باشد. واکسیناسیون توانسته است برخی از خطرناکترین بیماریها را در جهان تحت کنترل درآورد و بسیاری از آنها را نابود کند. مرکز بهداشت در ایران برای واکسیناسیون کودکان برنامه مشخصی را تنظیم و تایید کرده است.
مزایای واکسیناسیون کودکان
واکسنهایی که برای کودکان در نظر گرفته شده است کاملاً بیخطر هستند. واکسیناسیون کودکان واکنش خطرناکی را در آنها به همراه ندارد در حالی که اگر کودکان طبق برنامه واکسن مورد نظر را دریافت نکنند ممکن است در معرض بیماری قرار گیرند.
به طور مثال یک نوزاد تازه متولد شده ممکن است در معرض ابتلا به انواع بیماریهای فلج اطفال، آبله مرغان، هپاتیت و غیره قرار گیرد. تزریق به موقع واکسن مورد نیاز کودک، میتواند او را از انواع بیماریهایی از جمله زونا، مننژیت، HPV و هپاتیت B حفظ کند.
زمان بندی واکسن کودک
واکسیناسیون نوزاد باید طبق جدول زمانبندی که از پیش مشخص شده است انجام گیرد. دوز واکسن، تعداد دفعات و زمان تزریق از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. در ادامه جدول واکسیناسیون کودکان را میتوانید مشاهده کنید.
واکسن های بدو تولد
قبل از آن که نوزاد از بیمارستان مرخص شود باید در بدو تولد واکسن زیر را دریافت کند:
واکسن ب ث ژ (BCG): واکسن مربوط به بیماری سل که از میکروب ضعیف شده سل گاوی تشکیل شده است و به صورت زیر جلدی به نوزاد تزریق خواهد شد.
واکسن فلج اطفال: به صورت قطره خوراکی به نوزاد داده میشود.
واکسن هپاتیت ب: در بدو واکسن هپاتیت به به نوزاد تزریق میشود تا کودک را از ابتلا به این بیماری خطرناک ایمن سازد. این ویروس عامل ایجاد بیماری سیروز و سرطان کبد است.
واکسن های دو ماهگی
واکسن سه گاه: واکسن دیفتری، سیاه سرفه و کزاز از واکسنهایی هستند که باید به صورت تزریقی وارد بدن کودک شود.
واکسن فلج اطفال: این واکسن در نوبت دوم به صورت خوراکی تکرار میشود.
واکسن هپاتیت ب: در نوبت دوم به نوزاد تزریق میشود.
واکسن های چهار ماهگی
واکسن سه گانه: واکسن دیفتری، سیاه سرفه و کزاز در نوبت دوم به کودک تزریق میشود.
واکسن فلج اطفال: این واکسن در نوبت سوم به صورت خوراکی به کودک خوانده میشود.
واکسن های شش ماهگی
واکسن سه گانه: واکسنهای تزریقی دیفتری، سیاه سرفه و کزاز در نوبت سوم تزریق میشود. واکسن فلج اطفال: این واکسن به صورت خوراکی در نوبت چهارم به نوزاد خورانده میشود.
واکسن هپاتیت ب: در نوبت سوم به نوزاد تزریق میشود.
۱۲ ماهگی
واکسن سرخک، سرخچه و اوریون به صورت تزریقی انجام میگیرد.
۱۸ ماهگی
واکسن سه گانه: مرحله چهارم تزریق واکسن کزاز، سیاه سرفه و دیفتری
واکسن فلج اطفال: مرحله پنجم دریافت واکسن فلج اطفال به صورت خوراکی تکرار میشود.
۴ تا ۶ سالگی
واکسن سه گانه: نوبت چهارم واکسن کزاز، سیاه سرفه و دیفتری تکرار میشود.
واکسن فلج اطفال: واکسن خوراکی تکرار میشود.
واکسن سرخک، سرخچه و اوریون به صورت تزریقی تجدید میشود.
دوز واکسن در کودکان
دوز واکسن بستگی به نوع واکسن دارد برای آنکه این واکسنها اثرگذاری کامل داشته باشند لازم است که نوبت و زمانبندی دریافت واکسن بر اساس جدول واکسیناسیون انجام میگیرد و والدین باید با توجه به این جدول زمانبندی اقدام به دریافت آن کنند.
واکسن آنفولانزا کودک
واکسن آنوفلانزا اگرچه جزو جدول واکسیناسیون قرار نمیگیرد اما توصیه میشود خصوصاً در فصول سرد که شیوع آنفولانزا افزایش مییابد برای محافظت از کودک تزریق شود.
کودک شش ماهه و بالاتر میتواند واکسن تزریقی آنفولانزا را دریافت کند. سپس بعد از ۴ هفته دوز واکسن باید تکرار شود. واکسن آنفولانزا اثرگذاری یک ساله دارد، پس از این زمان لازم است که تکرار شود.
جدول واکسیناسیون جدید
واکسن | سن کودک |
ب ث ژ ، هپاتیت ب، فلج اطفال خوراکی | بدو تولد |
پنج گانه (سه گانه + هپاتیت ب + هموفیلوس آنفلوانزا) ، فلج اطفال خوراکی | ۲، ۴ و ۶ ماهگی |
MMR | ۱۲ ماهگی |
یادآوراول سه گانه ، یادآور فلج اطفال خوراکی ، MMR | ۱۸ ماهگی |
یادآور دوم سه گانه،یادآور فلج اطفال خوراکی | ۶سالگی |
آیا واکسیناسیون کودک بیخطر است؟
واکسنها بسیار ایمن هستند. احتمال آسیب دیدن فرزند شما توسط یک بیماری قابل پیشگیری با واکسن بسیار بیشتر از عدم دریافت واکسن است. همه واکسنها قبل از اینکه برای عموم تایید شوند، آزمایشهای ایمنی دقیقی از جمله آزمایشهای بالینی را پشت سر میگذارند. کشورها فقط واکسن هایی را ثبت و توزیع میکنند که استانداردهای دقیق کیفیت و ایمنی را رعایت کنند.
آیا کودک میتواند درد و بی قراری تمام این واکسنها را تحمل کند؟
بسیاری از والدین نگران این هستند که واکسنهای متعدد سیستم ایمنی فرزندشان را بیش از حد تحت فشار قرار دهد. اما کودکان هر روز در معرض صدها میکروب قرار میگیرند. در واقع، سرماخوردگی معمولی یا گلودرد نسبت به واکسنها بار بیشتری بر سیستم ایمنی کودک شما وارد میکند.
آیا واکسن میتواند باعث بیمار شدن نوزاد شود؟
واکسن کودک بسیار ایمن هستند و عوارض جانبی جدی نادر است. تقریباً تمام بیماری ها یا ناراحتیهای پس از واکسیناسیون جزئی و موقتی هستند، مانند درد در محل تزریق یا تب خفیف. این موارد اغلب با مصرف داروهای مسکن بدون نسخه طبق توصیه پزشک یا استفاده از پارچه سرد در محل تزریق قابل کنترل است. اگر والدین نگران هستند، باید با پزشک یا ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود تماس بگیرند.
واکسیناسیون کودکان از چه بیماریهایی پیشگیری میکند؟
واکسنها از کودک شما در برابر بیماریهای جدی مانند فلج اطفال محافظت میکنند که در صورت عدم تزریق این نوع اکسن میتواند باعث فلج شود. سرخک، که میتواند باعث تورم مغز و کوری شود. کزاز، که می تواند باعث انقباضات دردناک عضلانی و مشکل در خوردن و تنفس، به ویژه در نوزادان شود. اینها بیماریهایی هستند که واکسیناسیون کودک وی را از آنها ایمن میکند.
آیا میتوان برنامه واکسن کودک را به تاخیر انداخت؟
یکی از بهترین راههایی که میتوانید از کودک خود محافظت کنید، پیروی از برنامه واکسن توصیه شده در ایران است. هر زمان که واکسن را به تعویق بیندازید، آسیب پذیری فرزندتان را در برابر بیماری افزایش میدهید.
سخن آخر
واکسنها محصولاتی هستند که معمولا در دوران کودکی برای محافظت در برابر بیماریهای جدی و اغلب کشنده برای کودک از بدو تولد تجویز میشوند. آنها با تحریک دفاع طبیعی بدن، بدن کودک را برای مبارزه سریعتر و موثرتر با بیماری آماده میکنند.
واکسیناسیون کودک به سیستم ایمنی بدن کمک میکند تا با ایجاد پاسخ ایمنی به بیماریهای خاص، به طور موثرتری با عفونتها مبارزه کند. سپس اگر ویروس یا باکتری در آینده به بدن حمله کند، سیستم ایمنی از قبل میداند که چگونه با آن مبارزه کند. مهم است که کودک خود را واکسینه کنید. در غیر این صورت، بیماریهای بسیار مسری مانند سرخک، دیفتری و فلج اطفال که زمانی در بسیاری از کشورها از بین رفته بودند، باز خواهند گشت.
خیلی کامل راجع به واکسن نوزاد گفتید مرسی.
لطفا درمورد مراقبت بعد از واکسن کودک هم بنویسید