آیا کودک شما از تاریکی میترسد؟ به صحبت‌های فرزندتان گوش دهید تا به او کمک کنید ترس خود را شناسایی کند و نام آن را ببرد، اما آن را تقویت نکنید. بچه‌ها تخیل روشنی دارند. این بخشی از لذت دوران کودکی و بخشی عادی از رشد سالم آنهاست.
دوستان خیالی یک چیز هستند، اما وقتی آن تخیلات کوچک در زمان خواب شروع به کار می‌کنند، می‌توانند موقعیت ترسناکی را برای کودک ایجاد کنند (و البته یک شب طولانی را برای شما).
ترس از تاریکی تقریباً در اکثر کودکان مشترک است. کودکان ممکن است چه از هیولای زیر تخت و چه از جادوگران در کمد خود هراس داشته باشند و در این بین خاموش شدن چراغ‌ها و تاریکی نیز می‌تواند زمان ترسناکی برای بچه‌ها باشد.
اما ترس از تاریکی می‌تواند کودک شما را از خواب کافی باز دارد. و این می‌تواند منجر به مجموعه‌ای از مشکلات سلامتی و رفتاری شود.
دکتر لورا اوکانر، متخصص اطفال، می‌گوید: «در برخی مواقع ترس‌های غیرمنطقی برای کودکان خردسال نسبتاً رایج است. نحوه برخورد والدین و سایر مراقبان با این ترس‌ها بسیار مهم است. والدین و مراقبین کودک باید بتوانند به کودک اطمینان خاطر بدهند تا او بتواند به خواب برود و خواب کافی و با کیفیتی داشته باشد.
با پینو بیبی همراه باشید تا دریابید چگونه باید به کودک در کنترل و مدیریت ترس از تاریکی کمک کنید تا شب‌های آرامتری را سپری نمایید.
به کودک خود کمک کنید تا بر ترس خود از تاریکی غلبه کند
فرزند شما در ترس از تاریکی تنها نیست. بسیاری از بچه‌ها شب‌ها و هنگام قرار گرفتن در تاریکی عصبی می‌شوند. با این حال، راحت خوابیدن برای رشد آنها مهم است (و شما هم به خواب خود نیاز دارید!). پینو بیبی این نکات را برای کمک به کودک شما برای غلبه بر ترس‌های خود ارائه می‌دهد.
برای غلبه بر ترس‌های قبل از خواب چه کاری می‌توانید انجام دهید؟
همانطور که گفتیم غلبه بر ترس‌های قبل از خواب، ترس از تاریکی و خوابیدن در شب برای کودکان طبیعی است. بیشتر کودکان ترس‌های شبانه را در دوره‌ای از دوران کودکی تجربه می‌کنند.
اگر ترس از تاریکی یا رفتن به رختخواب مانع به خواب رفتن یا خوابیدن کودک شما در طول شب می‌شود، ممکن است برخی از توصیه‌های زیر را برای کمک به کاهش ترس کودک در طول شب در نظر بگیرید و به او کمک کنید بهتر بخوابد.
ریشه ترس کودک را شناسایی کنید
درک ترس‌های فرزندتان بسیار مهم است. به کودک خود فرصت دهید تا به شما بگوید که چه چیزی او را هنگام خواب می‌ترساند. با این حال، اگر فرزندتان آماده نیست، او را مجبور نکنید درباره ترس صحبت کند. ماهیت ترس کودکان در طول رشد متفاوت است. غیرمعمول نیست که کودکان کوچکتر در تشخیص تفاوت بین واقعی و تخیلی مشکل داشته باشند. هرگز ترس کودک را نادیده نگیرید یا آن را مسخره نکنید. ترسی که ممکن است برای یک بزرگسال احمقانه به نظر برسد ممکن است برای یک کودک بسیار واقعی به نظر برسد.
بفهمید تاریکی که فرزندتان را می‌ترساند چیست. سؤالات باز بپرسید تا به فرزندتان اجازه دهید به شما بگوید چه چیزی باعث ترس او شده است. به صحبت‌های فرزندتان گوش دهید تا به او کمک کنید ترس خود را شناسایی کند و نام آن را ببرد.
یادتان باشد آن چه ممکن است برای شما خنده‌دار یا پیش پا افتاده به نظر برسد، برای فرزندتان بسیار واقعی است. وقتی کودکی میترسد، می‌تواند از به اشتراک گذاشتن آن با شخص دیگری احساس آرامش کند. احساس شنیده شدن می‌تواند به کودک کمک کند تا با ترس خود مواجه شود و بر آن غلبه کند.
دانستن این که دقیقاً چه چیزی در شب کودک را می‌ترساند، می‌تواند به شما کمک کند تا در مورد آن با او صحبت کنید و حمایتی را ارائه دهید که مطابق چیزی است که از آن میترسد.
ترس کودک را تقویت نکنید
بهتر است در ترس فرزندتان از چیزهایی که در شب اتفاق می‌افتد شرکت نکنید. به عنوان مثال، قول دادن به خلاص شدن از شر موجودات در اتاقشان یا بررسی کمد برای هیولاها می‌تواند ترس آنها را تقویت کند. اگر تصدیق کنید که موجود ترسناک وجود دارد، ممکن است فرزند شما به این باور سوق داده شود که واقعاً چیزی برای نگرانی وجود دارد.
در عوض، تصدیق کنید که ترس آنها را درک می‌کنید اما به آنها اطمینان بدهید که چیزی برای ترسیدن وجود ندارد. جملاتی از این قبیل بگویید: «من درک می‌کنم که از تاریکی می‌ترسی و فکر می‌کنی فرانکنشتاین یا جادوگر از پنجره اتاق تو می‌آید. اما فرانکشتاین و جادوگر واقعی نیستند و نمی‌توانند به تو صدمه بزند.
مهم است که هنگامی که ماهیت ترس فرزندتان را درک کردید، از این ترس‌ها حمایت نکنید و آنها تقویت نکنید. به عنوان مثال، اگر او از هیولا میترسد، اسپری یا جارو دفع کننده هیولا را بیرون نیاورید تا هیولا را جارو کنید. این اقدامات باعث می‌شود که بچه‌ها فکر کنند که شما به شیء تصور شده در ذهن او اعتقاد دارید. ممکن است برای کودک شما مفید باشد که ترس‌ها را در امنیت روز کشف کند. مراقب باشید که تشریفاتی برای «دور کردن اتاق از هیولاها» برقرار نکنید. این تلاش‌ها برای آرام کردن فرزندتان ممکن است به طور ناخواسته موقعیتی را ایجاد کند که در آن شما زمان خواب را به تعویق می‌اندازید و به جای ایجاد آرامش، سرگرمی برای فرزندتان فراهم می‌کنید.
آنها را تشویق کنید که در اتاقشان بمانند
اگر نیاز دارید، بهتر است برای ایجاد آرامش به فرزندتان بپیوندید تا این که اجازه دهید اتاق خوابش را ترک کند و در اتاق شما یا اتاق دیگری به شما بپیوندد. این فقط خواب را به تعویق می‌اندازد و به کودک شما اجازه نمی‌دهد در خواب آرام بگیرد.
هنگام خواب، به کودک خود یادآوری کنید که همه چیز خوب است و او در مکان امنی است، هیچ چیز نمی‌تواند او را آزار دهد و او می‌تواند تمام شب را راحت در رختخواب خود بخوابد. این به کودک شما کمک می‌کند تا اعتماد کند که تخت او مکانی امن است.
یادتان باشد باید به او اطمینان خاطر بدهید و اتاقشان را ترک کنید. اگر کودک شما نیمه شب از خواب بیدار شد، دوباره به او اطمینان دهید که همه چیز خوب است و اتاق خواب او امن است. باز هم به آنها یادآوری کنید که هیچ چیز برای ترسیدن وجود ندارد، کمی آسایش آنها را فراهم کنید و اتاقشان را ترک کنید.
روانشناسان توصیه نمی‌کنند که در اتاق فرزندتان بمانید، مگر این که فرزندتان به شدت ترسیده باشد. وقتی کودک را از اتاق خودش دور می‌کنید یا به او اجازه می‌دهید وارد اتاق شما شود، همچنان این ایده تقویت می‌شود که چیزی برای نگرانی وجود دارد.
اگر فرزندتان پس از خوابیدن در شب برای جدا شدن از شما مشکل دارد، یا اگر بلافاصله بعد از خواب با ترس شما را صدا می‌زند، برگردید و بپرسید چه مشکلی دارد. می‌توان با بیان اظهاراتی که ایمنی فرزند شما را نشان می‌دهد، برای او اطمینان خاطر ایجاد کنید. به عنوان مثال، ممکن است بگویید، «آرام باش. ما اینجا هستیم تا مطمئن شویم که شما در امان هستید. ما مطمئن می‌شویم که چیزی شما را آزار ندهد تا بتوانید تمام شب را در تخت خود راحت بخوابید.»
فرزندتان را تشویق نکنید که از تخت بیرون بیاید. هدف کمک به فرزندتان برای غلبه بر ترس است. اگر بتواند در رختخواب بماند و تجربه کند که همه چیز خوب است، یاد خواهد گرفت که به تختخواب به عنوان یک مکان امن اعتماد کند. اگر به کودکان اجازه داده شود از رختخواب بلند شوند و به اتاق شما بیایند یا با سایر اعضای خانواده که بیدار هستند وارد اتاق شوند، ممکن است متوجه شوند که اتاق او مکان امنی نیست. بهتر است برای ایجاد آسایش کودکان را در اتاقشان همراهی کنیم تا این که اجازه دهیم اتاق خوابشان را ترک کنند.
اگر کودک شما به شدت ترسیده است و فکر می‌کنید که نمی‌تواند تنها بودن در اتاق خود را تحمل کند، اشکالی ندارد که گهگاهی در کنار تخت او بمانید تا زمانی که به خواب رود. توصیه نمی‌شود که این اتفاق اغلب یا حتی دو شب متوالی رخ دهد، زیرا ممکن است فرزند شما به حضور شما وابسته شود. اگر فرزندتان از تنها ماندن مضطرب است، به او بگویید که به طور دوره‌ای او را بررسی خواهید کرد. با بررسی مختصر و اطمینان خاطر در ۵ دقیقه، سپس ۱۰ دقیقه، سپس ۱۵ دقیقه و سپس ۲۰ دقیقه تا زمانی که کودک شما بخوابد، شروع کنید. مراقب باشید در طول دوره اطمینان خاطربخشی به کودک زمان زیادی را در اتاق او صرف نکنید.
اگر کودک شما در طول شب از خواب بیدار می‌شود و میترسد دوباره بخوابد، به طور مختصر برایش توضیح دهید و به او اطمینان دهید که در امنیت است و شما در نزدیکی او هستید. اگر کودک شما در طول شب از رختخواب بلند می‌شود و به اتاق خواب شما می‌آید، او را به تخت خودش برگردانید و به او اطمینان خاطر بدهید که چیزی برای نگرانی و ترس وجود ندارد. مهم است که فرزندتان را بلند نکنید و از رختخواب بیرون نیاورید. برای آنها مهم است که بیاموزند که تخت آنها مکانی امن و راحت است.
اعتماد به نفس کودک خود را بالا ببرید
تقویت اعتماد به نفس و مهارت‌های مقابله‌ای کودک در طول روز می‌تواند به او کمک کند بر ترس خود از تاریکی غلبه کند.
در طول روز، روی فعالیت‌هایی کار کنید که به ایجاد اعتماد به نفس کمک می‌کنند. به عنوان مثال، از کودکتان بخواهید در حالی که هنوز نور خورشید بیرون است، درباره ترس‌ها و تجربیات خود قبل از خواب صحبت کند. ممکن است بتوانید راه‌های جایگزین برای پاسخ به این ترس‌ها یا کنار آمدن با آنها را مطرح کنید که ممکن است به کودک شما کمک کند شب‌ها کمتر احساس ترس کند.
برای فرزند شما مهم است که تجربیاتی در طول روز داشته باشد که به تقویت اعتماد به نفس کمک کند. اگر او در طول روز احساس اعتماد به نفس می‌کند، این به امنیت در شب نیز کمک می‌کند. بسته به سن کودک و میزان توانایی او در مورد ترس‌ها صحبت می‌کند، ممکن است بخواهید به کودک خود این گزینه را بدهید که در مورد تجربیات ترسناک و آن چه ممکن است به او کمک کند در شب کمتر احساس ترس کند، به شما بگوید.
به یک روتین پایبند باشید
روانشناسان کودک توصیه می‌کنند که روال قبل از خواب، برای کودک باید سبک، شاد و سرگرم کننده باشد.
در ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از خواب، کودک خود را در معرض فیلم‌های ترسناک، برنامه‌های تلویزیونی، داستان‌های ترسناک، موسیقی یا ویدیوهای ترسناک یا سایر محرک‌هایی که ممکن است برای کودک شما ناراحت کننده باشد، قرار ندهید.
اجازه ندهید فرزندتان در معرض نمایش‌های تلویزیونی ترسناک، فیلم‌ها یا کتاب‌های داستان قرار گیرد که ممکن است باعث افزایش ترس در هنگام خواب شود. درعوض، با یک حمام آرامش‌بخش و فعالیت‌های آرام‌بخش مانند داستان‌های بچه‌ها و پازل‌های مناسب سنش، او را دعوت به خواب و استراحت کنید.
نور شب و اشیاء امنیتی را امتحان کنید
برخی از بچه‌ها به خوبی به همراه داشتن یک حیوان عروسکی یا پتوی مخصوص در رختخواب واکنش نشان می‌دهند تا راحتی بیشتر و احساس امنیت را فراهم کنند.
کمی نور نیز ممکن است این کار را انجام دهد. برخی از کودکانی که از تاریکی می‌ترسند، از نور چراغ خواب یا لامپ بسیار کم روشن در اتاق خود احساس امنیت می‌کنند. ممکن است در نظر داشته باشید که در اتاق خواب او را باز یا نیمه لا بگذارید البته به شرطی که فرزندتان درک کند که در باز دعوتی برای بیرون رفتن از اتاقش هنگام خواب نیست.
ممکن است برای کودک شما مفید باشد که یک شی امنیتی (مثلاً پتوی مخصوص، اسباب بازی، حیوان عروسکی) در طول شب نگه دارد تا به او کمک کند هنگام خواب احساس آرامش بیشتری کند.
نور شب ممکن است برای ایجاد امنیت در شب مفید باشد، حتی اگر کودک شما از تاریکی نترسد. تا زمانی که نور با شروع خواب کودک شما تداخل نداشته باشد، بهتر است هنگام خواب نور کم داشته باشید. باز گذاشتن درب اتاق کودک هنگام خواب نیز می‌تواند احساس راحتی ایجاد کند و ترسی را که با جدایی از والدین هنگام خواب همراه است کاهش دهد.
یک حیوان خانگی برای همراهی (ترجیحاً حیوانی که در رختخواب نمی‌خوابد؛ تنگ ماهی یک گزینه عالی است) هم چنین می‌تواند امنیت شبانه را فراهم کند و ترس شبانه را کاهش دهد. گاهی اوقات اشتراک در اتاق خواب با یک خواهر یا برادر بزرگتر می‌تواند به کاهش ترس از خواب کمک کند. مطمئن شوید که کودکان در خواب یکدیگر اختلال ایجاد نمی‌کنند.
روی تشویق رفتار مثبت کودک متمرکز شوید
کودکان نوپا و کوچکتر می‌توانند به خوبی به پاداش رفتار خوب پاسخ دهند. روانشناسان کودک معتقدند ستایش و توشیق کودک و مشوق‌هایی که به خواب آرام پاداش می‌دهد، می‌تواند به کودکان برای مواجهه با ترس از تاریکی کمک کند.
پس از یک شب خواب خوب، تشویق‌های مثبت را زیاد کنید: «شب کار خوبی کردی که در رختخواب خودت ماندی! من به تو افتخار می‌کنم!». هم چنین می‌توانید برای تقویت رفتار خوب، جوایز کوچکی مانند برچسب یا جوایز کوچک دیگر در نظر بگیرید.
اگر مشکلات کودک شما در هنگام خواب و در طول شب با وجود تلاش برای اجرای توصیه‌های قبلی ادامه یابد، ممکن است کودک شما به توجه شما وابسته شده باشد. اگر به این نقطه رسیده‌اید، ممکن است لازم باشد تلاش خود را افزایش دهید تا در زمان خواب محکم و ثابت قدم باشید و در عین حال به کودک خود آرامش دهید و اطمینان دهید که رختخواب او بی‌خطر و امن است.
اگر ترس و اضطراب کودک شما قبل از خواب ادامه دارد، شدید است یا در طول روز نیز وجود دارد، باید یک ارزیابی روانشناختی رسمی از کودک خود برای شناسایی و درمان اضطراب در نظر بگیرید.
سخن آخر
ترس از تاریکی برای کودکان (و حتی برخی از بزرگسالان) غیرعادی نیست. فکر می‌کنید چرا فیلم‌های ترسناک اینقدر محبوب هستند؟ اما شاید برای والدینی که یک روز خشته‌کننده و پرمشغله را سپری کردند هیچ هیولایی ترسناک‌تر از یک کودک کم‌خواب وجود نداشته باشد.
اگر ترس از تاریکی برای مدت طولانی ادامه داشت یا با ترس‌های دیگر یا نگرانی‌های بیش از حد همراه است، با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی کودک خود صحبت کنید.