کلامیدیا بیماری مقاربتی خاموشی که حتی ممکن است فرد به آن مبتلا شود بدون آن که از آن خبر نداشته باشد. کلامیدیا یک بیماری مقاربتی قابل درمان است و بر خلاف اچ آی وی یک بیماری شدید و وخیم نیست. با این حال، اگر درمان نشود، بدتر می‌شود و بر بیضه (کاهش باروری) و لوله‌های فالوپ (خطر حاملگی خارج از رحم) تاثیر می‌گذارد. حفظ تمایز جنسی برای جلوگیری از گسترش عفونت کلامیدیا بسیار مهم است. در صورت بروز علائم مشکوک مشابه کلامیدیا، هرگز در تماس با پزشک خود تردید نکنید. این مقاله را مطالعه کنید تا اطالاعات جامعی در خصوص این بیماری کسب کنید و نظرات خود را با پینو بیبی به اشتراک بگذارید.
کلامیدیا Chlamydia
افرادی که از نظر جنسی فعال هستند ممکن است به کلامیدیا، یک بیماری شایع، قابل درمان و مقاربتی (STD) مبتلا شوند. عفونت‌های مقاربتی در طی رابطه جنسی با فرد آلوده منتقل می‌شود و این عفونت‌ها از راه‌های رابطه جنسی واژینال، معقدی و دهانی قابل انتقال هستند. در این مقاله با پینو بیبی همراه باشید تا با یکی از متداول‌ترین بیماری‌های مقاربتی رایج آشنا شوید.
کلامیدیا چیست؟
کلامیدیا که به نام عامل ایجاد کننده آن Chlamydia Trachomatis نامگذاری شده است، یک عفونت باکتریایی است که دستگاه تناسلی را در هر دو جنس (بانوان و مردان) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. کلامیدیا شایع‌ترین بیماری مقاربتی است که با توجه به ویژگی خفته باکتری، اغلب بدون اطلاع ناقل (فرد مبتلا) به سرعت گسترش می‌یابد.
این وضعیت می‌تواند تا زمانی که ناراحتی فیزیکی شدید (درد در حین رابطه جنسی، مشکل در دفع ادرار یا درد لگن) پس از بارداری ناشناخته بماند. کلامیدیا می‌تواند باعث آسیب دائمی به دستگاه تناسلی زن شود. این موضوع می‌تواند باردار شدن بعدی را دشوار یا غیرممکن کند. کلامیدیا همچنین می‌تواند باعث حاملگی خارج از رحم بالقوه کشنده شود (بارداری خارج از رحم).
کلامیدیا چگونه منتشر می‌شود؟
بهداشت فردی بخش مهمی از سالم و ایمن ماندن در برابر انواع بیماری‌های عفونی است. رطوبت بیش از حد، آب و هوای گرم و عدم رعایت بهداشت فردی عوامل افزایش دهنده UTI (عفونت‌های دستگاه ادراری) هستند که شامل کلامیدیا تراکوماتیس می‌شود.
با این حال، بر خلاف رشد بیش از حد مخمر یا عفونت‌های قارچی، انتقال کلامیدیا از طریق تماس جنسی اتفاق می‌افتد. کلامیدیا یک عفونت خاموش است زیرا در طول دوره کمون آن (بین چند هفته تا شش ماه طول می‌کشد) علائم قابل مشاهده‌ای وجود ندارد. علاوه بر این، افرادی که دارای زندگی جنسی فعال و محافظت نشده هستند، در معرض ابتلا به آن هستند. افراد می‌توانند با داشتن رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با فردی که کلامیدیا دارد به این بیماری مبتلا شوند. همچنین، حتی اگر شریک جنسی انزال نداشته باشد، همچنان فرد در معرض ابتلا به کلامیدیا است. یک فرد باردار مبتلا به کلامیدیا می‌تواند در هنگام زایمان این عفونت را به نوزاد خود منتقل کند. عفونت کلامیدیا از طریق تماس جنسی (چه از راه دهان و چه از طریق دخول) گسترش می‌یابد، همچنین می‌تواند یک فرد سالم را با استفاده از اسباب بازی‌های جنسی یا خودارضایی (لذت بردن از خود) با یک فرد حامل خاموش (فرد ناقلی که از وجود عفونت بی‌اطلاع است) آلوده کند. مسیرهای رایج عبارت هستند از:
- رابطه جنسی بدون محافظ (بدون کاندوم)
- استفاده از اسباب بازی‌های جنسی متعلق به یک بیمار کلامیدیا
- تماس با اندام تناسلی فرد مبتلا به این عفونت
- انتقال از مادر ناقل به جنین در حین زایمان
- از طریق تماس آلوده (لمس کردن چشمان خود پس از دست زدن به اندام تناسلی شخص ناقل) به چشم‌ها (ملتحمه) منتقل می‌شود.
عدم انتقال کلامیدیا
درست است که اکثر افراد نگرش بدی در رابطه با بیماران STI دارند، به خصوص که اکثر این بیماری‌ها غیر قابل درمان هستند. اما خوشبختانه کلامیدیا قابل درمان است، برخی موارد که منجر به گسترش باکتری نمی‌شود به شرح زیر است:
- دست دادن
- بوسیدن یا در آغوش گرفتن
- به اشتراک‌گذاری غذا
- دفع قطرات (استنشاق ناشی از عطسه)
- استفاده از دستشویی یک بیمار کلامیدیا
چگونه می‌توان خطر ابتلا به کلامیدیا را کاهش داد؟
تنها راه برای جلوگیری کامل از بیماری‌های مقاربتی این است که عدم رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی است. اگر فردی از نظر جنسی فعال است، موارد زیر می‌تواند شانس ابتلا به کلامیدیا را در او کاهش دهد:
قرار گرفتن در یک رابطه طولانی مدت متقابل تک همسری با شریکی که آزمایش شده و کلامیدیا ندارد و استفاده صحیح از کاندوم در هر بار رابطه جنسی (کاندوم زنانه یا کاندوم مردانه). برای هر نوع رابطه دهانی، معقدی و واژینال باید کاندوم استفاده شود و در طول رابطه برای تغییر رابطه برای هر بخش باید از کاندوم جدا و سالم و بهداشتی استفاده شود. به این مفهوم که به عنوان مثال کاندومی که برای رابطه معقدی استفاده شده است نباید برای رابطه واژینال یا دهانی نیز استفاده شود.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به کلامیدیا هستند؟
افراد فعال جنسی می‌توانند از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی بدون کاندوم با شریکی که کلامیدیا دارد به این بیماری عفونی مبتلا شوند.
جوانان فعال جنسی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کلامیدیا هستند. این به دلیل رفتارها و عوامل بیولوژیکی رایج در بین جوانان است. مردان همجنس‌گرا و دوجنسه نیز در معرض خطر هستند زیرا کلامیدیا می‌تواند از طریق رابطه جنسی دهانی و مقعدی گسترش یابد.
اگر فردی از نظر جنسی فعال است، لازم است صادقانه و صریح با پزشک خود مشورت کند. از او بپرسد که آیا باید برای کلامیدیا یا سایر بیماری‌های مقاربتی آزمایش شود یا خیر؟!. مردان همجنس‌گرا یا دوجنسه و افراد باردار نیز باید آزمایش کلامیدیا را انجام دهند. اگر فرد یک زن فعال از نظر جنسی است، باید هر سال آزمایش کلامیدیا را انجام دهد، به خصوص اگر سن او کمتر از ۲۵ سال است و یا سن بالاتری دارد اما در معرض عوامل خطر، مانند شریک جنسی جدید یا چندگانه، یا شریک جنسی که دارای عفونت مقاربتی است، می‌باشد.
علائم ابتلا به کلامیدیا
کلامیدیا اغلب هیچ علامتی ندارد، اما حتی وقتی بدون علامت است هم می‌تواند باعث مشکلات سلامتی جدی شود. ممکن است علائم تا چند هفته پس از برقراری رابطه جنسی با شریکی که کلامیدیا دارد ظاهر نشود. حتی زمانی که کلامیدیا علائمی نداشته باشد، می‌تواند به سیستم تولید مثل زنان آسیب برساند. علائم شایع شباهت‌هایی را با مشکلات تخمدانی مانند PCOS و پیچ خوردگی تخمدان نشان می‌دهد و در صورت تلاش بیمار برای تشخیص و درمان خودسرانه، مشکل بدتر خواهد شد. زنان مستعد این هستند که ناقلان خاموش عفونت کلامیدیا باشند. عفونت کلامیدیا همچنین می‌تواند رکتوم (نفوذ مقعدی) و گلو (رابطه جنسی دهانی) را آلوده کند و به اندازه‌ای کشنده باشد که بر روی قسمت‌های مختلف بدن بانوان تأثیر بگذارد.
علائم ابتلا به کلامیدیا در زنان می‌تواند شامل:
- ناراحتی جنسی در طول برقراری رابطه جنسی نفوذی (دیسپارونی)
- ترشحات بدبو از واژن (خاکستری، سفید یا زرد)
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- کمردرد و درد در اطراف شکم
- التهاب دهانه رحم (سرویکسیت)
- لکه بینی (خونریزی خارج از قاعدگی)
- بیماری التهابی لگن (PID) اگر کلامیدیا تراکوماتیس لوله فالوپ را آلوده کند (می‌تواند منجر به حاملگی خارج از رحم شود).
علائم در مردان می‌تواند شامل:
- ترشح دردناک ادرار (احساس سوزش)
- ترشح مایع از مجرای ادرار (زرد یا سبز)
- التهاب اپیدیدیم (اپیدیدیمیت)، که بیضه را با التهاب دردناک تحت تاثیر قرار می‌دهد.
- التهاب پایین شکم (متفاوت از کمردرد است)
- ابتلا به عفونت از طریق مقعد (شایع در مردان همجنس‌گرا)
علاوه بر این، اکثر مردان اغلب برای مدت طولانی بدون علامت هستند. اگر با یک بیمار مشکوک به کلامیدیا تراکوماتیس رابطه دهانی داشتید، ممکن است به جای آلودگی در اطراف دستگاه ادراری تناسلی، دچار مشکلات در ناحیه گلو شوید.
مردان و زنان نیز ممکن است در رکتوم (راست روده) خود به کلامیدیا مبتلا شوند. این امر یا با داشتن رابطه جنسی مقعدی ایجاد می‌شود و یا با انتشار از یک محل آلوده دیگر (مانند شستشو واژن به سمت معقد) اتفاق می‌افتد. در حالی که این عفونت‌ها اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند، می‌توانند علائمی مانند موارد زیر را داشته باشند:
- درد رکتوم
- تخلیه و ترشحات اندام تناسلی
- خون ریزی
در صورت مشاهده هر یک از این علائم باید به پزشک مراجعه شود. همچنین در صورتی که شریک زندگی فردی دارای STD است یا یکی از علائم ذیل را دارا می‌باشد، باید به پزشک مراجعه کند. علائم می‌تواند شامل شود:
- یک زخم غیر معمول
- ترشحات بدبو
- سوزش هنگام ادرار کردن
- خونریزی بین پریودها
چگونه پزشک کلامیدیا را تشخیص می‌دهد؟
روش‌های آزمایشگاهی می‌تواند کلامیدیا را تشخیص دهد. پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که یک نمونه ادرار برای آزمایش ارائه دهد، یا ممکن است از یک سواب پنبه‌ای برای گرفتن نمونه واژینال در زنان استفاده کند.
آیا کلامیدیا درمانی دارد؟
خوشبختانه جواب مثبت است، بله، درمان مناسب می‌تواند کلامیدیا را برطرف کند. اگر چه پیشگیری از کلامیدیا بهترین انتخاب است، آنتی‌بیوتیک‌ها درمان ارجح هستند (زیرا کلامیدیا تراکوماتیس یک باکتری است). مهم است که تمام داروهایی را که پزشک برای بیمار تجویز می‌کند برای درمان عفونت خود مصرف کند و داروی کلامیدیا را با کسی به اشتراک نگذارد. هنگامی که دارو به درستی مصرف شود، عفونت را متوقف می‌کند و می‌تواند احتمال بروز مشکلات در آینده را کاهش دهد. اگر چه دارو عفونت را متوقف می‌کند، اما هیچ آسیب دائمی ناشی از بیماری را از بین نمی‌برد. عفونت مکرر با کلامیدیا شایع است. بیمار باید حدود سه ماه پس از درمان مجدداً آزمایش انجام دهد، حتی اگر شریک جنسی تحت درمان باشد. پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های زیر را برای بیمار تجویز کند:
- آزیترومایسین
- داکسی سایکلین
علاوه بر درمان، رفتار پیشگیرانه بهترین راه برای پیشگیری از کلامیدیا است. روش‌های پیشگیرانه عبارت هستند از:
- خودداری از برقراری رابطه جنسی در حین درمان
- اطمینان از عدم برقراری رابطه جنسی با افراد غریبه
- عدم برقراری رباطه جنسی با فرد تحت تشخیص و درمان هر بیماری مقاربتی زمینه‌ای مانند کلامیدیا.
- رابطه جنسی محافظت شده (استفاده از کاندوم در رابطه با یک شریک زندگی ثابت)
- اجتناب از رابطه جنسی دهانی و ضدعفونی کردن اسباب بازی‌های جنسی پس از استفاده از آن‌ها
برقراری رابطه جنسی بعد از درمان کلامیدیا
تا زمانی که فرد و شریک جنسی‌اش درمان را کامل نکنند، نباید دوباره رابطه جنسی داشته باشند. اگر یک دوز دارو به بیمار داده شود، باید هفت روز پس از مصرف دارو قبل از رابطه جنسی صبر کنند. اگر دارو به مدت هفت روز مصرف شود، صبر کنند تا قبل از رابطه جنسی، تمام دوزهای دارو تمام شود.
اگر فردی در گذشته کلامیدیا داشته است و دارو مصرف کرده است، هنوز هم می‌تواند دوباره به کلامیدیا مبتلا شود. این ممکن است در صورت داشتن رابطه جنسی بدون کاندوم با فردی که کلامیدیا دارد اتفاق بیفتد.
عدم درمان برای کلامیدیا
آسیب اولیه‌ای که کلامیدیا ایجاد می‌کند اغلب مورد توجه قرار نمی‌گیرد. با این حال، کلامیدیا می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. در زنان، کلامیدیا درمان نشده می‌تواند باعث بیماری التهابی لگن (PID) شود. برخی از عوارض PID عبارت هستند از:
- تشکیل بافت اسکار که لوله‌های فالوپ را مسدود می‌کند.
- حاملگی خارج از رحم (بارداری خارج از رحم).
- ناباروری (ناتوانی در باردار شدن)
- درد طولانی مدت لگن و یا شکم
مردان به ندرت مشکلات سلامتی ناشی از کلامیدیا دارند. عفونت می‌تواند باعث تب و درد در لوله‌های متصل به بیضه شود. این امر در موارد نادر می‌تواند منجر به ناباروری در مردان می‌شود.
آیا کلامیدیا در بارداری بر جنین تاثیر دارد؟
اگر بانوی باردار باشد و به کلامیدیا مبتلا باشد، می‌تواند عفونت را در حین زایمان به نوزاد خود منتقل کند. عفونت کلامیدیا می‌تواند باعث عفونت چشم یا ذات الریه در کودک شود. ابتلا به کلامیدیا نیز ممکن است احتمال زایمان زودهنگام را افزایش دهد.
اگر بانوی باردار است، باید در اولین ویزیت قبل از زایمان آزمایش کلامیدیا انجام دهد و در مورد معاینه، آزمایش و درمان صحیح با پزشک خود صحبت کند. آزمایش و درمان بهترین راه برای جلوگیری از مشکلات سلامتی برای بانوی باردار و کودکش می‌باشد.
سوالات متداول در مورد کلامیدیا
- آیا کلامیدیا یک بیماری مقاربتی جدی است؟ کلامیدیا یک بیماری مقاربتی قابل درمان است و بر خلاف اچ آی وی یک بیماری شدید نیست. با این حال، اگر درمان نشود، بدتر می‌شود و بر بیضه (کاهش باروری) و لوله‌های فالوپ (خطر حاملگی خارج از رحم) تاثیر می‌گذارد.
- چگونه می‌توان فهمید که به کلامیدیا مبتلا شده‌ایم؟ علائم کلامیدیا، مانند احساس سوزش در هنگام ادرار یا ترشحات بدبو از مجرای ادرار و یا واژن، علائم مشکوک عفونت کلامیدیا را نشان می‌دهد.
- کلامیدیا چقدر طول می‌کشد؟ عفونت کلامیدیا در صورت نادیده گرفته شدن و درمان نشدن می‌تواند سال‌ها ادامه داشته باشد. به عنوان یک عفونت باکتریایی، ناحیه آسیب دیده را بدتر می‌کند مگر این که با درمان آنتی بیوتیکی درمان شود.
- آیا علائم کلامیدیا بوی مشخصی دارند؟ بارزترین علائم کلامیدیا شامل ترشحات بدبو و چسبناک از مجرای ادرار و واژن است. علاوه بر این، برخی بیماران، التهاب لگن (زنان) و درد شدید در بیضه (مردان) را نیز تجربه می‌کنند.
- آیا کلامیدیا بدون درمان از بین می‌رود؟ کلامیدیا یک عفونت باکتریایی است که از طریق جنسی منتشر می‌شود، به این معنی که بعید است به طور طبیعی از بین برود مگر این که از طریق یک شیوه زندگی پیشگیرانه کاهش یابد یا با درمان آنتی بیوتیکی درمان شود.