چه ویار سالاد یونانی با پنیر فتا داشته باشید و چه دلتان سبزیجات کبابی با پنیر فتای آب شده بخواهد، احتمالاً از خود می‌پرسید که آیا می‌توانید ویار خود را برطرف کنید یا خیر؛ به خصوص اگر عاشق پنیر باشید. حتی ممکن است شنیده باشید که انواع پنیرهای صبحانه از جمله پنیر فتا در دوران بارداری بی خطر نیستند.
اما همه چیز به نحوه تهیه پنیر بستگی دارد. اگر پنیری که انتخاب کرده‌اید پاستوریزه باشد، مصرف آن در دوران بارداری به طور کلی بی خطر به شمار می‌رود. در واقع، پنیر فتا می‌تواند خوراکی خوشمزه‌ای برای دریافت برخی از مواد غذایی مهم مورد نیاز شما در دوران بارداری باشد. البته لازم است از مصرف پنیری که با شیر غیر پاستوریزه تهیه شده است، خودداری کنید.
بر اساس گفته متخصصان زنان و زایمان، پنیر فتا تهیه شده از شیر گوسفند یا شیر بز غیر پاستوریزه ممکن است آلوده به باکتری‌هایی باشد که نه تنها ممکن است شما را بیمار کنند، بلکه احتمال دارد که باعث سقط جنین نیز شوند.
مصرف پنیر فتا در دوران بارداری
ممکن است به محض این که تست بارداری مثبت را مشاهده می‌کنید، به این فکر کنید که مصرف چه نوع پنیری برای ۹ ماه آینده ممنوع است. از این گذشته، لازم است از خوردن برخی از غذاها در دوران بارداری خودداری کرد، زیرا خطرات خاصی را برای شما و یا جنین شما به همراه دارند.
به طور کلی در دوران بارداری بهتر است در مورد مصرف پنیرهای صبحانه مانند پنیر فتا، از خوردن هر نوع پنیری که پاستوریزه نشده است، خودداری کنید.
به دلیل خطر وجود نوعی باکتری به نام لیستریا مونوسیتوژنز توصیه می‌شود که از مصرف پنیر فتا غیر پاستوریزه خودداری کنید. چرا که می‌تواند برای جنین شما مضر باشد.
مسمومیت غذایی لیستریا یا لیستریوز تا حدی با پرهیز از مصرف محصولات خام حیوانی قابل پیشگیری است. به طور سنتی، پنیرهای صبحانه از شیر خام تهیه می‌شوند؛ اما پاستوریزه کردن شیر، خطر وجود لیستریا را از بین می‌برد. فرایند پاستوریزه کردن که شامل گرمایش و سپس خنک شدن سریع است، لیستریا و سایر باکتری‌ها را از بین می‌برد.
خوشبختانه بیش‌تر پنیرهای صبحانه تازه موجود در صنعت لبنیات، پاستوریزه می‌شوند، اما مهم است که همیشه برچسب ترکیبات بسته بندی آن را بررسی کنید. اگر برچسب نامشخص است و یا در مورد آن شک دارید، محصول دیگری از جمله پنیرهای سفت مانند چدار و پارمزان و یا سایر محصولات لبنی مانند شیر و ماست را انتخاب کنید.
پزشکان توصیه می‌کنند: «برچسب محصول را با دقت بخوانید و از مصرف پنیرهای فتا یا سایر پنیرهای نرم از جمله پنیر بز، بری، کممبر، ریکوتا و پنیر بلو که از شیر خام و غیر پاستوریزه تهیه شده‌اند، خودداری کنید.
البته هر بارداری با دیگری متفاوت است. بنابراین در صورتی که در مورد خوردن پنیر فتا در دوران بارداری سوالی دارید، توصیه می‌کنیم که حتماً با یک پزشک در مورد شرایط خود مشورت کنید.
خطرات خوردن پنیر فتا در بارداری
خطر اصلی خوردن پنیر فتا، یا هر پنیر نرم دیگری در دوران بارداری این است که ممکن است حاوی یک نوع باکتری مضر به نام لیستریا مونوسیتوژنز باشد که می‌تواند برای جنین شما بسیار مضر باشد.
لیستریا مونوسیتوژنز اغلب در غذاهای تهیه شده از محصولات حیوانی مانند لبنیات و گوشت یا غذاهایی که در خاک آلوده به باکتری رشد می‌کنند، برای مثال کرفس، پیدا می‌شود. این باکتری همچنین در فرآورده‌های گوشتی مانند ساندویچ‌های آماده و هات داگ یافت می‌شود.
بسیاری از حیوانات بدون این که بیمار باشند ممکن است ناقل این باکتری باشند و آن را داشته باشند. بنابراین کشاورزان متوجه نمی‌شوند که حیوان مبتلا به این باکتری می‌باشد. محصولات غذایی تهیه شده از حیوانات، مانند پنیر گاوی نیز ممکن است حاوی باکتری باشد.
لیستریا همینطور یک باکتری بسیار مقاوم است. این باکتری در عمل در دمای یخچال رشد می‌کند. بنابراین نگهداری غذاهایی که لیستریا در آن‌ها وجود دارد در یخچال نیز از رشد این باکتری جلوگیری نمی‌کند.
پنیر حاوی این باکتری ممکن است کاملاً طبیعی به نظر برسد و بوی طبیعی داشته باشد، بنابراین شما نمی‌توانید از وجود آن اطلاع پیدا کنید. همچنین ممکن است پس از خوردن پنیر نرم حاوی باکتری، هیچ نشانه‌ای مبنی بر بیماری یا وجود مشکل چیزی نداشته باشید.
لیستریا لزوماً همه افرادی را که آن را مصرف می‌کنند بیمار نمی‌کند؛ اما لیستریا برای افرادی که باردار هستند، بالای ۶۵ سال سن دارند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند بسیار مضر و خطرناک است.
بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، زنان اسپانیایی تبار باردار ۲۴ برابر بیش‌تر از سایرین در معرض خطر ابتلا به بیماری لیستریا قرار دارند. بنابراین مهم است که پیش از تصمیم به خوردن پنیر نرم، از خطر ابتلا به این بیماری آگاه باشید.
لیستریوز چیست؟
خوردن محصولات غذایی حاوی لیستریا ممکن است منجر به نوعی بیماری به نام لیستریوز شود که به ویژه برای زنان باردار مضر است. لیستریوز به خودی خود بسیار خطرناک است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) گزارش می‌دهد که این عفونت در واقع سومین علت اصلی مرگ و میر به دلیل یک بیماری ناشی از غذا است.
با این حال، این بیماری به خصوص در زنان باردار خطرناک است. لیستریوز در عمل می‌تواند باعث سقط جنین در سه ماهه اول بارداری شود. همچنین امکان دارد باعث زایمان زودرس در اواخر بارداری شود که در صورت تولد زودهنگام نوزاد، خطر نارس بودن و حتی مرگ را نیز به همراه دارد.
همچنین این احتمال وجود دارد که جنین به این باکتری آلوده شود. آلوده شدن جنین به لیستریا ممکن است باعث شود که نوزاد دچار مشکلات زیر گردد:
- فلج شدن
- تشنج
- کوری
- اختلالات رشدی
- اختلالات مغزی
- مشکلات قلبی
- مشکلات کلیوی
این باکتری همچنین امکان دارد باعث عفونت خون و عفونت مغزی به نام مننژیت شود و همینطور با مرده زایی مرتبط است.
علائم لیستریوز
باز هم تاکید می‌کنیم که فهمیدن این که شما به لیستریوز مبتلا هستید یا خیر، می‌تواند دشوار باشد. این عفونت در زنان باردار علائم بسیار خفیفی ایجاد می‌کند. علائم این بیماری معمولاً شامل موارد زیر می‌باشند:
- تب
- لرز
- سر درد
- بی حالی
زنان بارداری که پنیرهای نرم یا سایر مواد غذایی مانند آب سرد می‌خورند که خطر ابتلا به لیستریا را دارند، لازم است از علائم و نشانه های زایمان زودرس یا مرده زایی آگاه باشند. این علائم عبارتند از:
- کمر درد
- انقباضات یا گرفتگی عضلات
- هر گونه ترشح یا خونریزی
- احساس بیماری
- عدم احساس حرکت جنین
آیا پنیر فتا پاستوریزه است؟
البته همه پنیرها پاستوریزه نیستند. بسیاری از پنیرها از جمله برخی از انواع پنیر فتا (مانند پنیرهای محلی)، پنیر بری، پنیر کممبر، پنیر بلو و پنیر مکزیکی کیزو فرسکو از شیر پاستوریزه تهیه نمی‌شوند. خبر خوب این است که بیش‌تر پنیرها در مغازه‌های ایران پاستوریزه می‌شوند.
در غیر این صورت شما لازم است تا زمانی که نوزاد شما به دنیا می‌آید برخی از مواد غذایی مورد علاقه خود را حذف کنید.
آیا برای نوزاد بی خطر است؟
فقط پنیر فتا پاستوریزه برای شما و جنین در حال رشد شما بی خطر است. همانطور که قبلا اشاره شد، خوردن پنیر فتای تهیه شده با شیر خام و غیر پاستوریزه شما را در معرض خطر ابتلا به عفونت لیستریا قرار می‌دهد. اگرچه ابتلا به لیستریا نادر است، اما می‌تواند عواقب جدی برای نوزاد متولد نشده شما داشته باشد.
این عفونت ممکن است باعث سقط جنین به خصوص در اوایل بارداری شود. لیستریا همچنین می‌تواند منجر به زایمان زودرس، وزن کم نوزاد هنگام تولد، مرگ نوزاد و یا مشکلات جدی رشدی در نوزاد شود.
خواص پنیر فتا در دوران بارداری
پنیر یکی از رایج ترین ویارهای بارداری است، احتمالاً به این دلیل که فواید بسیار قابل توجهی برای مادر و جنین دارد. در واقع، خوردن پنیر فواید غذایی قابل توجهی از جمله کلسیم، پروتئین و حتی ویتامین D دارد. در ادامه نگاهی دقیق تر به این فواید خواهیم انداخت.
کلسیم
کلسیم هم برای شما و هم برای جنین شما یکی از مهم‌ترین مواد غذایی مورد نیاز در دوران بارداری به شمار می‌رود. یکی از خواص اصلی کلسیم کمک به داشتن استخوان‌ها و دندان های قوی است.
در دوران بارداری، جنین شما برای رشد و تکامل، آنچه را که نیاز دارد مصرف می‌کند. بنابراین بهتر است مطمئن شوید که به اندازه کافی کلسیم برای سالم نگه داشتن استخوان‌های شما نیز دارد. به خاطر داشته باشید که بدن شما قادر نیست خودش کلسیم مورد نیاز خود را بسازد، بنابراین نیاز است غذاهای غنی از کلسیم از جمله پنیر فتا و یا سایر غذاهای غنی از کلسیم مصرف کنید.
بنابراین مطمئن شوید که مقدار کافی از غذاهای لبنی برای سه وعده در روز را مصرف کنید. چرا که جهت رشد استخوان‌ها و رشد سالم جنین شما ضروری هستند.
پروتئین
دریافت پروتئین کافی در دوران بارداری به رشد جنین و رشد مغز کمک می‌کند. پروتئین همچنین برای رشد بافت ضروری و افزایش حجم خون شما ضروری است.
پنیر فتا می‌تواند منبع خوبی از پروتئین باشد که حاوی حدود ۴ گرم پروتئین است.
در طول دوران بارداری، شما به حدود ۶۰ گرم پروتئین در روز نیاز دارید. بنابراین سعی کنید وعده‌های غذایی خود را همراه با مقداری گوشت، توفو، تخم مرغ یا لوبیا مصرف کنید تا به این مقدار برسید.
ویتامین دی
مصرف پنیر فتا روش خوبی برای دریافت مقداری از ویتامین D مورد نیاز شما در دوران بارداری به شمار می‌رود. ویتامین D برای رشد مناسب جنین ضروری است.
در عمل، کمبود ویتامین D با مشکلات زیادی هم برای مادر و هم برای نوزاد مرتبط است. قابل توجه ترین مشکلات ناشی از کمبود ویتامین دی عبارتند: از پره اکلامپسی، دیابت بارداری، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و آسم دوران کودکی.
توصیه می‌کنیم با پزشک خود در مورد میزان ویتامین D مورد نیاز خود در دوران بارداری مشورت کنید. توصیه به طور کلی ۴۰۰-۶۰۰ IU است که معمولاً از طریق ویتامین دوران بارداری شما دریافت می‌شود.
نکات مراقبتی
در صورتی که باردار هستید، لازم است از مصرف پنیرهای نرمی که پاستوریزه نشده‌اند، خودداری کنید. مصرف محصولات حیوانی خام همیشه شما را در معرض خطر ابتلا به لیستریوز قرار می‌دهد، عفونتی که امکان دارد برای جنین شما خطرناک یا حتی کشنده باشد.
اگر به لیستریوز مبتلا شوید، به احتمال زیاد از لرز، گیجی، اسهال، تب، سردرد، دردهای عضلانی یا حتی از دست دادن تعادل رنج خواهید برد. در برخی موارد، ممکن است هیچ گونه علائمی نداشته باشید. هنگامی که این اتفاق می افتد، ممکن است شما ناخواسته عفونت را به جنین خود نیز منتقل کنید.
لیستریوز برای نوزاد متولد نشده نسبت به بزرگسالان خطر بسیار بیش‌تری دارد. در واقع، خطر مرگ جنین یا حتی مرگ نوزاد در مدت کوتاهی پس از تولد به دلیل این عفونت وجود دارد.
نوزادان مبتلا به لیستریوز نیز در خطر افزایش احتمال تولد نارس یا تولد با وزن کم هستند. به این دلایل، خودداری از مصرف محصولات خام حیوانی مانند پنیر فتا غیر پاستوریزه در دوران بارداری از اهمیت بسیاری برخوردار است.
خوردن چه پنیری در دوران بارداری بی خطر است؟
خوردن همه پنیرهای پاستوریزه در دوران بارداری از جمله پنیرهای سفت مانند چدار، گرویر و پارمزان و یا پنیرهای نرم مانند موزارلا، پنیر فتا، پنیر ریکوتا، پنیر کوتیج، پنیر خامه‌ای و پنیر بز بی خطر و همچنین ایمن است.
باز هم تاکید می‌کنیم که بهتر است برچسب محصولات لبنی را دوباره بررسی کنید تا مطمئن شوید که پنیر فتا پاستوریزه را انتخاب می کنید.
آیا مصرف پنیر فتا پاستوریزه در دوران بارداری مفید است؟
پنیر لزوما به عنوان یکی از سالم ترین غذاها شناخته نمی‌شود، اما این یک حقیقت است پنیر بسیار خوشمزه است. پنیر فتا فواید بسیاری برای سلامتی دارد و این فواید، آن را به یکی از بهترین پنیرها برای مصرف در دوران بارداری (یا بعد از آن) تبدیل می‌کند.
پنیر فتا برای بارداری مفید است. این ماده حاوی پروتئین، کلسیم و ویتامین D می‌باشد. ناگفتنی است که کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوان‌ها مهم هستند.
در دوران بارداری می‌توانیم چقدر پنیر فتا بخوریم؟
مانند هر پنیر دیگری، رعایت اعتدال بسیار مهم است. اگرچه پنیر فتا نسبت به همتایان خود چربی کم‌تری دارد، اما سرشار از سدیم و چربی اشباع شده است. یک یا دو قاشق غذاخوری از آن به دلیل طعم قوی و منحصر به فردش معمولاً برای ارضای ویار بارداری شما کافی است.
ارزش غذایی پنیر فتا چیست؟
پنیر فتا به عنوان یکی از پنیرهای سالم حدود ۱۰۰ کالری، شش گرم پروتئین و هشت گرم چربی در هر وعده ۴۰ گرمی دارد.
بارداری ممکن است رژیم غذایی شما را تغییر دهد، اما این حالت موقت است. پس نگران نباشید. شما می‌توانید کمی از این پنیر را به سالاد، املت و ساندویچ خود اضافه کنید.