شروع غذای جامد و دادن فینگر فود به کودک همزمان هیجان انگیز و اعصاب خردکن است. شلوغ کاری کودک، احتمال حساسیت غذایی و خطر احتمالی خفگی به خودی خود چالش قابل توجهی محسوب می‌شود. اما در حالی که قطعاً باید احتیاط کنید، ایده‌های بسیار خوبی برای غذای انگشتی کودک وجود دارد که غذا خوردن کودک را سرگرم کننده و مفید می‌کند و به کودک در حال رشد شما اجازه می‌دهد تا هنر مهم غذا خوردن مستقل را تمرین کند.
چه زمانی نوزاد می‌تواند فینگر فود بخورد؟
بر اساس گفته متخصصان تغذیه، به جای تمرکز بر سن کودک، اولین معیاری که برای شروع فینگر فود برای فرزند خود باید به دنبال آن باشید این است که کودک شما به خوردن فینگر فود علاقه مند باشد. بنابراین چگونه می‌توانید متوجه شوید که علاقه کودک به غذا برانگیخته شده است؟
اگر زمانی که به کودک خود غذا می‌دهید، کودک به سمت غذا دست بیندازد و سعی کند کاسه یا قاشق را بگیرد و وقتی می‌بیند شما غذا می‌خورید هول می‌کند، این‌ها علامت‌هایی هستند که نشان می‌دهند کودک شما برای خوردن غذای جامد و فینگر فود آماده است. کودکان نوپا معمولاً دوست دارند خودشان غذا بخورند.
بنا به گفته متخصصان، توانایی نشستن کودک به طور مستقل یکی دیگر از نشانه‌هایی است که نشان می‌دهد نوزاد از نظر فیزیکی آماده است که غذاهای انگشتی را امتحان کند. اگر کودک می‌تواند روی صندلی خود بنشیند، ممکن است آماده باشد تا با دست خود فینگر فود را امتحان کند.
برخی توصیه می‌کنند که منتظر بمانید کودک شما در توانایی برداشتن اشیاء کوچک را بین انگشت شست و سبابه خود تسلط پیدا کند و سپس غذای انگشتی را به کودک خود بدهید. اما بنا به گفته متخصصان این کار اصلاً ضروری نیست. در ابتدا وقتی کودک شروع به غذا خوردن به تنهایی می‌کند، نمی‌تواند برداشتن مانند انبر را درک کند. بنابراین او از تمام دست خود برای غذا خوردن استفاده می‌کند و دست خود را در دهان خود قرار می‌دهد و این مشکلی ندارد.
اگر منتظر هستید تا نوزاد شما دندان در بیاورد تا بتوانید به او پوره و فینگر فود بدهید، بهتر است دوباره فکر کنید. کارشناسان می‌گویند که کودکان برای یادگیری خوردن غذای جامد و یادگیری جویدن نیازی به دندان ندارند. لثه‌های کوچک قوی کودک کاملاً قادر به له کردن مواد جامد نرم هستند. اگر تا به حال اجازه داده‌اید که کودک لثه خود را روی انگشتان شما بکشد، حتماً می‌دانید که لثه‌های او به طور تعجب آوری قوی هستند!
ایمنی غذای انگشتی برای کودک
هنگام انتخاب بهترین غذای انگشتی برای کودک، چه از ۶ ماهگی شروع کنید چه از ۹ ماهگی، کارشناسان توافق دارند که بهتر است با تکه‌های کوچک از غذای نرم شروع کنید که به راحتی در دهان فرزند شما حل می‌شوند.
به مرور زمان که نوزاد شما رشد می‌کند و با خوردن غذاهای انگشتی احساس راحتی بیش‌تری می‌کند، می‌توانید تنوع غذاهایی که به او می‌دهید را افزایش دهید. از آنجایی که کودک شما اکنون کنترل بهتری روی زبان خود دارد و قادر است تکه‌های غذا و همچنین جویدن را بهتر انجام دهد، بهتر می‌تواند غذاهایی را که از هم جدا می‌شوند، مانند تکه‌های میوه و سبزیجات را بجود. یک کودک یک ساله همچنین می‌تواند تکه های غذایی را گاز بزند که یک کودک ۶ ماهه توانایی آن را ندارد.
کارشناسان هشدار می‌دهند که از دادن فینگر فودهایی که بزرگ و چسبناک هستند یا به راحتی در دهان آب نمی‌شوند، خودداری کنید. زیرا این نوع غذاها خطر خفگی را در کودک افزایش می‌دهند. بنابراین از دادن غذاهایی مانند هات داگ، سبزیجات خام، انگور، ذرت بو داده، آبنبات، آجیل، تکه‌های گوشت یا پنیر و کره بادام زمینی به کودک نوپای خود خودداری کنید.
نکته دیگری که هنگام انتخاب غذاهای انگشتی برای نوزاد خود باید به خاطر داشته باشید این است که بسیاری از غذاهای بزرگسال، به ویژه میان وعده‌ها می‌توانند گاهی بیش از حد برای کودک شور باشند.اغلب والدین غذا را به گونه‌ای تهیه می‌کنند که به ذائقه خودشان خوش بیاید و از نظر خودشان خوشمزه باشد؛ به همین دلیل مزه این غذاها ممکن است نسبت به ذائقه کودک مقدار بیش‌تری سدیم داشته باشد. به همین دلیل هنگام تهیه غذا برای کودک، تا حد امکان نمک را کنار بگذارید. اگر برای خانواده آشپزی می‌کنید، همیشه می‌توانید نمک را بعدا جداگانه به بشقاب خود اضافه کنید. همین مورد در مورد شکر نیز صادق است و باید از مصرف شکر در غذای کودک تا جای ممکن خودداری کنید.
چگونه برای اولین بار به کودک خود غذای جدید بدهیم؟
زمانی که نوزاد برای اولین بار فینگر فود را امتحان می‌کند، شیر مادر و شیر خشک همچنان منبع اصلی تغذیه او خواهد بود و پس از آن پوره در درجه دوم قرار می‌گیرد. شما باید در ابتدا با قاشق به کودک خود غذا بدهید، اما در طول فرآیند تغذیه کودک، به خود او نیز اجازه دهید تا خودش با دست خودش غذا بخورد. مقداری فینگر فود را روی سینی صندلی کودک او قرار دهید و به او اجازه دهید بین قاشق‌های غذایی که به او می‌دهید، آن را در دهانش بگذارد. اگر کودک شما از غذا خوردن به تنهایی ناامید شد، به او کمک کنید.
مهم‌ترین چیز این است که مطابق علائم و نشانه‌هایی رفتار کنید که کودک شما از خود نشان می‌دهد و اجازه دهید کودک شما راهنما باشد. اگر کودک واکنش مثبتی به خوردن غذا از خود نشان نداد، یک قدم به عقب برگردید و بعداً دوباره تلاش کنید تا به او غذا دهید. اما بهتر است این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که نوزادان هنگام امتحان کردن و چشیدن چیزهای جدید، چهره خود را در هم می‌کشند و اخم می‌کنند و اینطور به نظر می‌رسد که آن غذا را دوست ندارند. ممکن است تا ۲۰ بار طول بکشد تا کودک شما به مزه غذاهای خاصی عادت کند. شما نباید غذا را به زور به کودک خود تحمیل کنید، اما باید در دادن غذا به کودک پشتکار داشته باشید و اگر چیزی را نخورد، بعدا دوباره آن غذا را آماده کنید تا کودک مجدد امتحان کند.
همچنین پیشنهاد می‌شود که با تهیه و دادن پوره‌های غلیظ تر با کمی بافت به کودک خود کمک کنید تا راحت‌تر غذاهای فینگر فود را شروع کند و بخورد. شما می‌توانید بافت صاف پوره را با کمی غذای غلیظ تر و غذای له شده در آن به کودک خود بدهید تا به فرزند خود کمک کنید به حس کردن بافت‌های جدید در دهان خود عادت کند.
همچنین به یاد داشته باشید که این فرآیند، مسیری است که در نهایت خانه شما را کثیف و شلوغ می‌کند و نمی‌توان آن را مرتب پیش برد. به همین دلیل توصیه می‌شود که والدین بهتر است در زمان غذا خوردن کودک، تعدادی روزنامه یا یک سفره پلاستیکی که به راحتی تمیز می‌شود را روی زمین پهن کنند. زیرا مدتی طول می‌کشد (گویی که سال‌ها می‌گذرد) تا کودک شما بتواند غذای بیش‌تری را در دهانش بگذارد و آن را روی زمین نریزد.
در نهایت، هرگز کودک خود را در هنگام غذا خوردن بدون مراقبت و نظارت رها نکنید و مراقب علائم خفگی او باشید. ممکن است وسوسه انگیز باشد که تا کودک شما بزرگ‌تر نشده است، به او فینگر فود ندهید. اما این که به کودک خود کمک کنید تا این مهارت را در خود رشد دهد، فواید متعددی دارد. از جمله این فواید می‌توان رشد و پیشرفت استقلال کودک، رشد مهارت‌های حرکتی ظریف و مهارت‌های تغذیه مستقل و همچنین رشد الگوهای دهانی کودک برای حمایت از رشد و تکامل بافت غذا باشد. چه از ۶ ماهگی و چه از ۹ ماهگی دادن غذاهای انگشتی به کودک خود را شروع کرده باشید، فقط لازم است از درخواست‌های کودک پیروی کنید و اجازه دهید با آن سرگرم شود.
بهترین فینگر فودها برای کودک نوپا
اگر به دنبال ایده‌های خوبی برای درست کردن فینگر فود کودک هستید، به مواد غذایی فکر کنید که نرم و کوچک هستند و به راحتی با استفاده از لثه کودک له می‌شوند.
در ادامه چند مورد از بهترین انواع فینگر فود که می‌توانید برای شروع به کودک خود بدهید را به شما معرفی خواهیم کرد؛ از جمله غذاهای انگشتی مناسب برای کودک بدون دندان! با این که همان انواع فینگر فود که برای یک کودک ۶ ماهه مناسب است، برای یک کودک یک ساله نیز به همان اندازه مناسب است، می‌توانید کم کم شروع کنید و تکه‌های کمی بزرگ‌تر فینگر فود را به کودک خود بدهید که او بتواند خودش آن را گاز بزند. زیرا فرزند شما با این کار اعتماد به نفس بیش‌تری برای غذا خوردن مستقل پیدا می‌کند. به این انتخاب‌های سالم پایبند باشید و کودک خود را در مسیر درستی برای تغذیه سالم قرار خواهید داد.
۱. پفک و غلات خشک کودک: پفک و غلات خشک دایره‌ای شکل کودک و نوزاد یکی از محبوب ترین انواع غذاهای فینگر فود محسوب می‌شوند و دلیل خوبی برای آن وجود دارد: این فینگر فودها به کودک امکان این را می‌دهند که با برداشتن یکی یکی آن‌ها به نوبت برداشتن انبر یعنی گرفتن آن بین انگشت شست و سبابه خود را تمرین کند. و همانطور که کارشناسان توضیح می‌دهند، این نوع اسنک همچنین به خوبی با بزاق مخلوط می‌شوند و برای نوزاد آسان است که بدون خطر خفگی آن را در دهان خود قرار دهد و کنترل کند.
۲. بیسکویت مناسب دندان درآوردن کودک و نان کمی برشته شده: بیسکویت‌های مناسب دندان درآوردن کودک و تکه‌های کوچک نان کمی برشته شده یکی دیگر از فینگر فودهای عالی برای کودک نوپا هستند؛ زیرا به سرعت در دهان نرم می‌شوند. فقط توجه داشته باشید که برخی از انواع نان‌ها ممکن است در تماس با بزاق خمیر شوند و به سقف دهان کودک بچسبند. نان را به آرامی برشته کنید و به قطعات بسیار کوچک برش دهید تا خطر خفگی کودک را کاهش دهید و از هرگونه مشکل احتمالی پیشگیری شود. به مرور زمان که کودک بزرگ‌تر می‌شود (حدود ۹ ماهه تا ۱۲ ماهه)، می‌توانید تکه‌های کمی بزرگ‌تر به کودک خود بدهید یا تکه نان را با موز له شده یا آووکادو یا یک لایه نازک هوموس یا کره بادام زمینی برای فرزند خود سرو کنید.
۳. تخم مرغ هم زده: پزشکان توصیه می‌کردند که برای دادن تخم‌مرغ به کودک خود صبر کنید. اما آکادمی پزشکی اطفال آمریکا (AAP) اکنون دادن زودهنگام غذاهایی که احتمال بروز حساسیت غذایی دارند را به کودک توصیه می‌کند. این خبر فوق‌العاده‌ای است؛ زیرا تخم‌مرغ یک غذای ایده‌آل اولیه و بسیار مغذی است. با این حال، علاقه خود را به تخم مرغ عسلی و شل فعلاً برای خود نگه دارید، تخم مرغ کودک را کاملاً بپزید و به قطعات کوچک برش دهید و از افزودن نمک به آن خودداری کنید.
۴. میوه نرم: میوه‌های کاملاً رسیده به طور طبیعی نرم هستند که آن‌ها را به یکی از بهترین انواع فینگر فود برای نوزادان تبدیل می‌کند. موز رسیده، هلو، هندوانه (دانه‌های هندوانه را خارج کنید)، تمشک، زغال اخته و طالبی که به قطعات کوچک خرد شده است، همگی انتخاب‌های عالی برای فینگر فود به شمار می‌روند.
۵. آووکادو: آووکادو یک منبع غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ می‌باشد که می‌تواند به رشد مغز کودک کمک کند. آووکادو مانند پفک، اغلب اولین غذای انگشتی کودک است؛ حتی زمانی که کودک شما دندان در نیاورده است. هشدار: آووکادو می‌تواند سریع باعث به هم ریختگی و شلوغ شدن خانه شود؛ اما امتحان آن برای کودک ارزشش را دارد و می‌تواند باعث به وجود آمدن عکس‌های خنده‌دار برای آلبوم کودک شود.
۶. پاستا: اگرچه دستورالعمل ها اغلب پختن ماکارونی را به صورت آل دنته توصیه می‌کنند، اما وقتی صحبت از غذا دادن به کودک می‌شود، بهتر است آن را بیش‌تر از حد معمول بپزید تا خوب و نرم باشد. برای شروع، اشکال ماکارونی کوچک مانند اورزو یا صدف‌های کوچک را امتحان کنید آن را به شکل یا فوسیلی یا پنه استفاده کنید. در ابتدا آن را به شکل ساده سرو کنید. اما زمانی که کودک با غذاهای بیش‌تری آشنا شد، می‌توانید پاستا را با کمی کره، روغن زیتون یا سس گوجه فرنگی کم سدیم بپزید و برای کودک خود آماده کنید.
۷. توفو: توفو چه پخته باشد و چه نپخته، منبع گیاهی شگفت انگیزی سرشار از پروتئین است و فینگر فود مناسبی برای نوزادان به شمار می‌رود. توفوی سفت را انتخاب کنید که هنوز کاملاً نرم است؛ برخلاف توفوی نرم یا ابریشمی که احتمالاً در دست کودک از هم می‌پاشد و او را ناامید می‌کند.
۸. سبزیجات پخته شده: اگرچه مدتی طول می‌کشد تا کودک بتواند از داخل بشقاب غذای خام بخورد، اما سبزیجات پخته شده فینگر فود بسیار خوبی برای کودک محسوب می‌شود. برای این که کودک بیش‌ترین مواد مغذی را از سبزیجات دریافت کند، سبزیجات را بخارپز کنید یا تفت دهید تا نرم شوند و البته به قطعات کوچک برش دهید. برای شروع، سیب زمینی شیرین، هویج، کلم بروکلی، گل کلم یا چغندر را امتحان کنید (چغندر زرد را برای شلوغی کم‌تر انتخاب کنید). به مرور که کودک شما بزرگ‌تر می‌شود، می‌توانید هویج بخارپز یا تکه‌های سیب زمینی شیرین پوست کنده و برشته را به عنوان فینگر فود به او بدهید.