هپاتیت اساساً التهاب کبد است. بزرگسالان را بیشتر از نوزادان و کودکان مبتلا می‌کند. انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد که عبارت هستند از: هپاتیت A، B، C، D و E. در حالی که هپاتیت معمولاً توسط یک ویروس ایجاد می‌شود، این بیماری ممکن است از منابع دیگری نیز منشا بگیرد. برای دانستن همه آن چه در مورد این بیماری نیاز دارید، با ادامه مقاله با پینو ههراه باشید.
هپاتیت چیست؟
هپاتیت یک بیماری ویروسی است که ماهیت مسری دارد و می‌تواند از مادر به نوزاد تازه متولد شده سرایت کند. هپاتیت اگر تشخیص داده نشود از آسیب کبدی و سیروز کبدی تا حتی مرگ، می‌تواند در بزرگسالی عوارض جدی ایجاد کند. کودکان مبتلا به هپاتیت معمولاً از طریق برخی داروها، اختلالات ارثی یا قرار گرفتن در معرض مواد مسری به آن مبتلا می‌شوند.
هپاتیت در نوزادان و کودکان چقدر شایع است؟
هپاتیتA در نوزادان و کودکان شایع است. این نوع هپاتیت از غذاهای دریایی آلوده ایجاد می‌شود، به همین دلیل است که تهیه غذاهای دریایی از منابع بهداشتی مهم است. مدفوع هم چنین ممکن است حامل ویروس باشد، به همین دلیل است که برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، رعایت روال بهداشتی و مراقبت‌‌ها‌ی بهداشتی مناسب در نوزادان و کودکان بسیار مهم است.
کدام کودکان در معرض خطر ابتلا به هپاتیت هستند؟
در صورت عدم مراقبت، کودکان زیر در معرض خطر ابتلا به هپاتیت هستند:
- فرزندان مادرانی که به هپاتیت مبتلا هستند.
- کودکانی که در معرض مدفوع فرد مبتلا به هپاتیت قرار می‌گیرند. خوردن غذای تهیه شده توسط فردی که دست‌‌ها‌ی خود را به درستی نشسته است.
- کودکانی که در مناطقی از جهان زندگی می‌کنند که به شدت مبتلا به هپاتیت هستند، مانند آسیای جنوب شرقی و چین.
- کودکانی که تحت تزریق خون یا مصرف فرآورده‌‌ها‌ی خونی هستند.
- کودکانی که دارای مشکلات لخته شدن خون مانند هموفیلی هستند.
- کودکانی که در مهدکودک‌های غیربهداشتی زندگی می‌کنند و در نهایت پوشک کثیف و لباس‌های آلوده می‌پوشند یا در معرض آنها قرار می‌گیرند.
- کودکان مبتلا به نارسایی کلیه که نیاز به دیالیز دارند، ممکن است به دلیل نقص ایمنی تحت تأثیر قرار گیرند.
- کودکانی که به دلیل استفاده از سوزن آلوده از مواد مخدر استفاده می‌کنند.
- کودکانی که آب آلوده به مدفوع می‌نوشند.
- نوجوانانی که رابطه جنسی محافظت نشده دارند.
انواع مختلف هپاتیت
هپاتیت با توجه به نوع ویروس درگیر به اشکال مختلف مشخص می‌شود. انواع مختلف ویروس‌‌ها عبارت هستند از A، B، C، D و E.
هپاتیت A در کودکان
علائم هپاتیتA در کودکان
هپاتیت A در کودکان با علائم زیر مشخص می‌شود:
- تب
- حالت تهوع
- استفراغ
- فقدان اشتها
- خستگی مداوم
- زرد شدن پوست و چشم
علل بروز هپاتیت A در کودکان
هپاتیت A در کودکان ناشی از موارد زیر است:
- مصرف میوه‌‌ها، سبزیجات، غذاهای دریایی و سایر منابع غذایی آلوده است.
- خوردن غذای تهیه شده توسط شخصی که دست‌‌ها‌ی خود را نشسته است.
- مادری که قبلاً به هپاتیت A مبتلا شده است.
هپاتیت A در کودکان چگونه منتشر می‌شود؟
هپاتیتA در کودکان از طریق:
- لمس منبع یا ماده آلوده به هپاتیت A مانند مدفوع یا پوشک کثیف
- نوشیدن آب آلوده
- تماس با فرد مبتلا به هپاتیت A
خطرات بروز هپاتیت A در کودکان
هپاتیت A در صورت عدم درمان می‌تواند ماه‌‌ها ادامه داشته باشد. خطرات شامل از دست دادن اشتها، درد در معده، خستگی و ضعف است. اگر واکسن هپاتیت A تزریق شود، ممکن است عوارض جانبی مانند درد بازو و خستگی ایجاد شود که معمولاً بین یک تا دو روز طول می‌کشد.
تشخیص هپاتیت A در کودکان
این بیماری با آزمایشهای خونی مانند آزمایش آنتی بادی HAV IgM که برای تشخیص مراحل اولیه عفونت استفاده می‌شود، تشخیص داده می‌شود. این تشخیص برای آزمایش عفونت‌‌ها‌ی اخیر در افراد مبتلا به هپاتیت حاد نیز انجام می‌شود. تست HAV IgG یک تست تشخیص متوالی است که همراه با تست آنتی بادی HAV IgM انجام می‌شود. آزمایش HAV IgG به دنبال آنتی بادی‌‌ها‌یی است که در مراحل بعدی این بیماری ایجاد می‌شوند.
آزمایشات مربوط به بیلی روبین، پانل کبدی، ALT و AST نیز همراه با آزمایشات هپاتیت ویروسی برای تشخیص دقیق هپاتیتA شایع در کودکان و کودکان انجام می‌شود.
درمان هپاتیت A در کودکان
هیچ روش درمانی خاصی برای درمان کامل این بیماری وجود ندارد. درمان ماهیت حمایتی دارد و این بیماری یک بیماری کوتاه مدت است که طی چند هفته تا چند ماه خود به خود از بین می‌رود.
جلوگیری از هپاتیتA در کودکان
برای جلوگیری یا محدود کردن شیوع هپاتیتA در جوامع، توصیه می‌شود واکسن هپاتیتA را برای کودکان بین ۱۲ تا ۲۳ ماهگی و سپس واکسن دوم حدود ۶ تا ۱۸ ماه پس از آن تزریق شود. این واکسن هم چنین برای نوجوانان و بزرگسالان جوان، از جمله افرادی که در مناطق مستعد ابتلا به عفونت هپاتیت A زندگی می‌کنند، توصیه می‌شود.
هپاتیت B در کودکان
علائم هپاتیتB در کودکان
کودکان مبتلا به هپاتیتB علائم زیر را نشان می‌دهند که پس از ۳ تا ۴ ماه از آلوده شدن به ویروس ظاهر می‌شود:
- درد مفاصل، درد عضلانی و درد در معده
- حالت تهوع
- اسهال
- استفراغ
- زردی
- کهیر
- کمبود انرژی
- خستگی
- دفع ادرار تیره
- تب
- زرد شدن پوست و چشم
علل بروز هپاتیتB در کودکان
هپاتیتB در کودکان به دلایل زیر ایجاد می‌شود:
- نوزادانی که مادرانشان به هپاتیت B مبتلا هستند.
- قرار گرفتن در معرض خون آلوده به هپاتیت B، مانند تزریق خون آلوده یا سوزن آلوده.
- به اشتراک گذاشتن دارو یا سوزن با فردی که به هپاتیت B مبتلا است.
- رابطه جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا به هپاتیت B.
هپاتیت B در کودکان چگونه منتشر می‌شود؟
هپاتیت B مسری است و می‌تواند از طریق مایعات بدن فرد مبتلا از کودکی به کودک دیگر سرایت کند. کودکان از طریق موارد زیر به ویروس آلوده می‌شوند:
- مادران آنها که قبلاً مبتلا به هپاتیت B هستند و ناقل این بیماری هستند.
- لمس زخم‌‌ها‌ی باز یک فرد مبتلا.
- می‌تواند به طور سهوی با به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند تیغ، مسواک، ناخن گیر، جواهرات بدن و سایر وسایل شخصی که مقدار کمی خون روی آنها وجود دارد، منتقل شود.
- هپاتیت B از طریق عطسه، سرفه، در آغوش گرفتن یا شیر دادن منتقل نمی‌شود. اگر چه ویروس را می‌توان در بزاق یافت، اما اعتقاد بر این است که از طریق بوسیدن یا استفاده از وسایل مشترک منتقل نمی‌شود.
خطرات بروز هپاتیتB در کودکان
عدم درمان هپاتیت B می‌تواند منجر به پیامدهای جدی و تهدید کننده زندگی در کودکان در مدت طولانی شود و حتی ممکن است کشنده باشد. شرایط پایدار هپاتیت B منجر به سیروز کبدی و سرطان کبد نیز می‌شود.
تشخیص هپاتیت B در کودکان
هپاتیت B عمدتاً از طریق آزمایشهای معمول و تشخیص استاندارد خون که به دنبال وجود آنتی‌بادی‌ها و آنتی‌ژن‌های مرتبط با ویروس است، شناسایی می‌شود. آزمایش آنزیم‌‌ها‌ی کبدی برای افرادی که به هپاتیت B حاد مبتلا هستند انجام می‌شود.
درمان هپاتیت B در کودکان
واکسیناسیون روتین کودکان در سنین پایین آنها یک درمان و احتیاط موثر در برابر هپاتیتB است. کودکانی که به مناطقی از جهان که تحت تاثیر هپاتیتB هستند سفر می‌کنند باید با واکسن هپاتیت B ایمن سازی شوند.
جلوگیری از هپاتیت B در کودکان
واکسیناسیون کودکان نوپا و نوزادان در مراحل اولیه راهی مطمئن برای پیشگیری از هپاتیتB است. نوزادان باید در مراحل اولیه درست پس از تولد واکسینه شوند تا احتمال هپاتیت B در آینده از بین برود.
هپاتیت C در کودکان
علائم هپاتیت C در کودکان
علائم شایع هپاتیتC در کودکان عبارت هستند از:
- درد در مفاصل و عضلات
- خستگی
- تب بالا مداوم
- زرد شدن چشم و پوست
- ادرار تیره
علل بروز هپاتیت C در کودکان
در کودکان، هپاتیت C ناشی از مادرانی است که به این ویروس آلوده شده‌اند، بنابراین در دوران بارداری به بچه‌‌ها منتقل می‌شود. کودکانی که دارای مشکلات لخته شدن خون مانند هموفیلی هستند و به دلیل نارسایی عملکرد کلیه نیاز به دیالیز دارند، مستعد ابتلا به هپاتیتC هستند.
هپاتیتC در کودکان چگونه منتشر می‌شود؟
اگر مادری در دوران بارداری به هپاتیت C مبتلا شود، ویروس از مادر به نوزاد تازه متولد شده سرایت می‌کند. این عفونت ماهیت مسری دارد و از طریق مایعات بدن یا اشیاء مشترک از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود.
خطرات بروز هپاتیتC در کودکان
هپاتیت C مزمن در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به سیروز کبدی و حتی مرگ شود. اختلال در رشد شناختی ممکن است به دلیل شرایطی به نام انسفالوپاتی کبدی ایجاد شود که در آن سموم به دلیل اختلال کبدی در مغز تجمع می‌یابند.
تشخیص هپاتیت C در کودکان
پزشک کودک شما ممکن است اسکن اولتراسوند را برای بررسی ناحیه کبد کودک شما انجام دهد. آزمایش خون معمول برای آنزیم‌‌ها‌ی کبدی، عملکرد کبد، شمارش سلول‌‌ها‌ی خونی و آزمایشهای انعقادی برای تشخیص هپاتیت C در کودکان انجام می‌شود.
درمان هپاتیتC در کودکان
داروهای ضد ویروسی ممکن است همراه با برخی از داروهای تسکین دهنده کمک کند، اما هپاتیت C به سختی قابل درمان است و در یک دوره زمانی پیش آگهی ضعیفی دارد.
جلوگیری از هپاتیت C در کودکان
درست مانند سایر همتایان ویروسی خود، هپاتیت C با حذف قرار گرفتن در معرض منابع آلوده به عفونت به بهترین وجه قابل پیشگیری است.
هپاتیتD در کودکان
علائم هپاتیتD در کودکان
علائم هپاتیت D بسیار شبیه به علائم هپاتیت B است:
- درد مفاصل
- فقدان اشتها
- خستگی مزمن
- سایه‌‌ها‌ی تیره تر ادرار
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد شکم
علل بروز هپاتیت D در کودکان
هپاتیت D به خودی خود ایجاد نمی‌شود و با عفونت‌‌ها‌ی هپاتیت B مرتبط است.
هپاتیت D در کودکان چگونه منتشر می‌شود؟
از طریق تبادل مایعات بدن یا از طریق تماس با فردی که قبلاً عفونت دارد منتقل می‌شود. قرار گرفتن در معرض مخاط آلوده به هپاتیت D عفونت را به دیگران نیز منتقل می‌کند.
خطرات بروز هپاتیت D در کودکان
درمان خاصی برای عفونت هپاتیت D در دسترس نیست. اگر عفونت هپاتیت D بیش از شش ماه طول بکشد، به عنوان هپاتیت D مزمن شناخته می‌شود. چنین مواردی شانس بیشتری برای عوارضی مانند سیروز یا اسکار شدید کبد دارند.
تشخیص هپاتیت D در کودکان
هپاتیت D از طریق آزمایش خون که برای تشخیص آنتی بادی برای هپاتیت D استفاده می‌شود، تشخیص داده می‌شود. آزمایش عملکرد کبد در کنار آزمایش خون برای بررسی علائم بیماری انجام می‌شود.
درمان هپاتیت D در کودکان
هپاتیت D واکسیناسیون خاصی برای درمان ندارد. با جلوگیری از بروز هپاتیت B از طریق واکسیناسیون قبلی می‌توان آن را از بین برد.
جلوگیری از هپاتیت D در کودکان
از برقراری رابطه جنسی محافظت نشده یا قرار دادن کودک در معرض مایعات بدن آلوده به هپاتیت B خودداری کنید تا از احتمال عارضه هپاتیت D جلوگیری کنید.
هپاتیت E در کودکان
علائم هپاتیت E در کودکان
علائم هپاتیت E بسیار شبیه علائم عفونت هپاتیت A است. علائم شناخته شده هپاتیتE در کودکان به شرح زیر است:
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- درد شکم
- تب با درجه پایین
- زردی (زردی پوست و چشم)
- خستگی
- درد مفاصل و درد عضلانی
علل بروز هپاتیت E در کودکان
در مناطق صنعتی، هپاتیت E از گوشت آلوده نپخته منتقل می‌شود. هپاتیت E نیز در نوزادان تازه متولد شده توسط مادرانی که در دوران بارداری آلوده شده‌اند، به آن مبتلا می‌شوند. بنابراین، برای جلوگیری از تماس با هپاتیت E در وهله اول، باید مراقبت بیشتری انجام شود.
هپاتیت E در کودکان چگونه منتشر می‌شود؟
شستن صحیح دست‌‌ها قبل و بعد از سرو غذا، تماس با مدفوع یا مدفوع آلوده به هپاتیت E از راه‌‌ها‌ی اصلی انتشار عفونت هستند.
خطرات بروز هپاتیت E در کودکان
هپاتیت E علاوه بر نارسایی کبد، پیامدهای بلند مدتی ندارد که نیازمند بستری شدن در بیمارستان و مراقبت‌‌ها‌ی درمانی شدید است. عفونت هپاتیت E دوره‌‌ها‌ی کوتاه مدتی بین چهار تا شش هفته طول می‌کشد.
تشخیص هپاتیت E در کودکان
تشخیص هپاتیت E توسط پزشکان از طریق یک سری آزمایش خون برای جستجوی آنتی بادی‌‌ها‌ی خاص موجود در خون انجام می‌شود.
درمان هپاتیت E در کودکان
هیچ واکسن یا روش درمانی برای درمان این بیماری وجود ندارد.
جلوگیری از هپاتیت E در کودکان
ایجاد بهداشت مناسب و عادات سبک زندگی سالم از ابتلا به هپاتیت E جلوگیری می‌کند. عادات بهداشتی مانند شستن صحیح دست‌‌ها، اطمینان از تامین آب تازه و عاری از آلودگی، نظارت بر منابع غذایی و انجام بررسی‌‌ها‌ی کیفیت قبل از سرو غذا، راه‌‌ها‌ی مطمئن برای جلوگیری از ابتلا به هپاتیت E هستند.
سخن آخر
اگر چه هپاتیت منجر به نارسایی و آسیب کبدی در کودکان می‌شود، اما با مراقبت و اقدامات کافی برای پیشگیری از آن قابل اجتناب است. با اطمینان از این که کودکتان درست غذا می‌خورد و به موقع واکسینه می‌شود، می‌توانید از بروز این بیماری پیشگیری کنید.