شاید برای شما جالب باشد اگر بگوییم نوزادان هم مانند همه گروه‌های سنی نیاز به فعالیت فیزیکی و ورزش کردن دارند. ورزش کردن همه خواصی که ممکن است برای یک بزرگسال داشته باشد را برای نوزاد نیز به همراه دارد. ورزش کردن نوزادان باعث تقویت ماهیچه‌های آن‌ها می‌شود، استخوان‌ها را مستحکم می‌کند، انعطاف‌پذیری آن‌ها را افزایش می‌دهد، باعث می‌شود خواب بهتر و باکیفیت‌تری داشته باشند، موجب شادی و نشاط آن‌ها می‌شود، در رسیدن به نقاط عطف رشد به آن‌ها کمک می‌کند، رابطه کودک و والدین را عمیق‌تر می‌کند و غیره. با توجه به مزایای فراوان ورزش کردن منطقی است که به عنوان والدین مسئولیت‌پذیر و کاردان، یک برنامه ورزشی روزانه برای نوزاد خود تنظیم کنید. برای تهیه برنامه ورزشی می‌توانید از این مقاله استفاده کنید. در انجام این فعالیت‌ها خلاقیت به خرج دهید و این فعالیت را به یک کار مفرح و شاد بدل کنید. تیم متخصص پینو بیبی تمرینات ورزشی مناسب برای نوزادان را در این مقاله گردآوری کرده است. در بخش نظرات، تجربیات خود را در خصوص برنامه ورزشی نوزادتان با ما و سایر مخاطبین مجله اینترنتی پینو بیبی به اشتراک بگذارید.
آیا نوزادان نیز نیاز به ورزش کردن دارند؟
ورزش برای رشد جسمی و ذهنی نوزادان حیاتی است. با این حال، پیروی از دستورالعمل‌های خاص مهم است تا اطمینان حاصل شود که کودک در حین شرکت در فعالیت بدنی ایمن و سالم می‌ماند. ورزش به نوزادان کمک می‌کند تا استخوان‌های قوی‌تری بسازند، مهارت‌های حرکتی خود را توسعه دهند، خواب بهتری داشته باشند، انعطاف‌پذیری آن‌ها را بهبود می‌بخشند و ده‌ها فواید و مزایای دیگر را می‌توان در خصوص اهمیت ورزش نوزادان نام برد.
شما می‌توانید مشوق خوبی برای انجام فعالیت‌های بدنی روزانه کودکان باشید و فضای کافی برای حرکت در اختیار کودکان قرار دهید. زمان خود را برای انجام ورزش کودکان هم در داخل منزل و هم در خارج از منزل تنظیم کنید.
نوزادان بر اساس سن خود به تمرینات متفاوتی نیاز دارند. نوزادان بین صفر تا ۶ ماهگی نیاز به تمریناتی دارند که والدین حتماً باید در انجام آن‌ها دخالت داشته باشند. در حالی که کودکان بین ۶ تا ۱۲ ماه ممکن است از تمرینات پرتحرک‌تر و قوی‌تر مانند کرانچ بهره برد.
چند تمرین آسان برای نوزادان در سنین مختلف
تیم پینو بیبی در این مقاله تعدادی از تکنیک‌های موثر برای حمایت از رشد کودک و بهبود انعطاف‌پذیری او را گردآوری کرده است. نوزادان و کودکان نوپا نیز مانند کودکان بزرگ‌تر به فعالیت بدنی کافی نیاز دارند. همان‌طور که نوزادان بزرگ‌تر می‌شوند، والدین ممکن است تمرینات کمکی بیشتری را برای نوزادان امتحان کنند. این تمرینات با نحوه آموزش کودکان مرتبط است. فعالیت بدنی باعث رشد و نمو کلی کودک می‌شود. انجام فعالیت‌های ورزشی همچنین شروع یک سبک زندگی فعال را برای کودکان از سنین پایین آسان‌تر می‌کند.
چرا نوزادان به ورزش نیاز دارند؟
تمرینات و فعالیت‌های بدنی میتواند به کودک کمک کند تا حرکات مختلف بدن را امتحان کند و محیط اطراف خود را بهتر کشف نماید. همچنین فعالیت‌های بدنی ممکن است مزایای ذیل را برای کودکان به همراه داشته باشد:
- کمک به ساخت استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و مفاصل قوی‌تر
- از طریق رشد مهارت‌های حرکتی، میلیون‌ها راه ارتباطی جدید را به مغز کودک ایجاد می‌کند.
- هماهنگی، تعادل، انعطاف‌پذیری و دامنه حرکت کودک را بهبود می‌بخشید.
- کیفیت و زمان خواب آن‌ها را بهبود می‌بخشید.
- سیستم‌های مختلف اندامی بدن کودک را تقویت می‌کند.
- انجام تمریناتی که همراه با همسالان انجام می‌شود، اعتماد به نفس و مهارت‌های اجتماعی آن‌ها را تقویت می‌کند.
- فعالیت بدنی در اواخر دوران نوزادی ممکن است به کودک کمک کند BMI سالمی داشته باشد. برای محاسبه BMI می‌توانید از ابزار محاسبه آنلاین BMI پینو بیبی استفاده کنید.
- علاوه بر فواید فیزیکی، ورزش منظم ممکن است به رشد شناختی کودک نیز کمک کند. هنگامی‌که کودک غیرفعال است، فعالیت‌هایی مانند خواندن یا گفتن داستان، آواز خواندن یا نقاشی نیز میتواند کمک کند.
دستورالعمل‌های ورزش برای نوزادان
توصیه می‌شود که نوزادان از بدو تولد تا یک سالگی در فعالیت‌های تحت نظارت بزرگسالان و والدین شرکت کنند. برای انجام چنین فعالیت‌هایی لازم است تا نوزاد بر روی زمین قرار گرفته و والدین او را در در انجام فعالیت بدنی یاری کنند و با او بازی کنند. در بخش ذیل دستورالعمل‌هایی وجود دارد که می‌توانید برای تمرینات کودک از این نمونه‌ها استفاده کنید. هر روز برای انجام فعالیت بدنی کودک را تشویق کنید و مطمئن شوید که زمان و فضای کافی برای خزیدن، راه رفتن دارند.
- اگر کودک شما هنوز نمی‌خزد، او را تشویق کنید که سر، دست‌ها و پاهای خود را بگیرد، بکشد، نگه دارد، فشار دهد یا حرکت دهد. اطمینان حاصل کنید که کودک شما حداقل ۳۰ دقیقه هر روز در حالی که بیدار است بدن خود را کش می‌دهد و عضلاتش را باز می‌کند.
- هنگامی‌که کودک شروع به خزیدن کرد، فضای امن و کافی برای تمرین مهارت‌های که یاد گرفته است در اختیار او قرار بدهید.
- به کودک خود اجازه دهید تا اشیاء ثابت را بچسبد و بکشد تا کم کم بایستد.
- کودک خود را تشویق کنید تا در زمانی که روی شکم خود دراز کشیده است با دست‌هایش به اسباب بازی‌ها دست بزند.
- برای تقویت حواس کودک، تعادل خوبی بین بازی‌های داخل و خارج از خانه برقرار کنید و او را به انجام تمرینات تشویق کنید.
- از محدود کردن نوزاد خودداری کنید و هرگز او را بیش از یک ساعت غیرفعال نگه ندارید.
- اطمینان حاصل کنید که کودک، تعامل دائمی با شما وجود دارد.
- در طول زمان بازی، نوزاد خود را روی فرش یا پتویی مناسب به طول حداقل ۲ تا ۴ متر قرار دهید. این زیرانداز به ایمنی کودک کمک می‌کند.
تمرینات کودک برای سنین مختلف
با رشد کودک، نوع تکنیک ورزشی و زمان انجام این تکنیک‌ها نیز تغییر می‌کند. تمرینات مخصوص مرحله‌ای به رشد و تکامل کودک شما در یک سن خاص کمک می‌کند. در اینجا چند تمرین برای دو گروه سنی نوزادان و کودکان تا یک سال آورده شده است.
تمرینات برای کودکان ۰-۶ ماهه
- انگشت را بگیرید: رفلکس گرفتن کودک، که به آن رفلکس کف دست نیز می‌گویند، یک رفلکس ابتدایی است که در رحم ایجاد می‌شود. این رفلکس در حدود شش ماهگی ناپدید می‌شود و ناپدید شدن آن نشان دهنده رشد قشر مغز و رفلکس‌های حرکتی است. گرفتن انگشت یا گرفتن دست و گرفتن اسباب‌بازی‌ها به کودک کمک می‌کند تا درگیری عضلات کف دست خود را تمرین دهد و منجر به بهبود مهارت‌های حرکتی ظریف شود. همچنین میتواند به کودک کمک کند تا در مورد بافت‌ها (بافت اشیا) بیشتر بیاموزد زیرا کودکان یاد می‌گیرند اشیاء را در دستان خود نگه دارند و احساس کنند. این تمرین همچنین به شناخت کودک از محیط پیرامونش کمک می‌کند.
- زمان قرار گرفتن روی شکم (زمان شکم): زمانی که کودک روی شکم قرار دارد به عنوان یک ورزش برای نوزادان محسوب می‌شود. این یک فعالیت محبوب است زیرا کودک شما را در هنگام بیداری فعال نگه می‌دارد. قرار گرفتن روی شکم برای رشد کودک شما مفید است زیرا ماهیچه‌های مورد نیاز برای نشستن و خزیدن را تقویت می‌کند. بسیاری از والدین «زمان شکم» را به عنوان تمرینی برای نوزاد تازه متولد شده با خواباندن کودک روی شکم خود شروع می‌کنند. فقط زمانی که کودک شما بیدار است، تمرین «زمان شکم» را تشویق کنید و مطمئن شوید که کودک را بدون نظارت رها نمی‌کنید. هرگز زمانی که کودک خواب است و یا شما در نزدیک کودک حضور ندارید، کودک را روی شکم رها نکنید این کار احتمال خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش می‌دهد. حداقل ۳۰ دقیقه زمان فعال شکم را در نظر بگیرید و این فعالیت را می‌توان از سه تا چهار هفتگی شروع کرد.
- دراز و نشست کمکی: دراز و نشست کمکی به عنوان تمرینات فیزیکی، یک ورزش عالی برای کودک است. شما می‌توانید با نگه داشتن شانه‌ها به نشستن و ایستادن کودک خود کمک کنید. به آرامی کودک را به سمت پایین حرکت دهید و دوباره او را بالا بیاورید. بدین ترتیب کودک شروع به انجام دراز و نشست خواهد کرد.
- دوچرخه سواری: ممکن است بسیاری از والدین را دیده باشید که برای رهایی از قولنج، یبوست یا گاز گوارشی نوزاد، پاهای کودک خود را مانند حرکت دوچرخه داخل شکم باز و بسته می‌کنند. این تمرین همچنین برای مفاصل، زانوها، باسن و عضلات شکم کودک شما عالی است. همچنین انعطاف‌پذیری پاهای کودک را بهبود می‌بخشد.
کودک خود را روی پشت خود قرار دهید و به آرامی پاهای او را با حرکتی که شبیه پدال زدن دوچرخه بالا و پایین ببرید. نوزادان معمولاً این فعالیت را دوست دارند و شما می‌توانید با لبخند و صدا با آن‌ها صحبت کنید تا نوزاد از انجام این فعالیت لذت بیشتری ببرد.
- وزنه‌برداری: این فعالیت یک فرمت یا نسخه پیشرفته از تمرینات چنگ زدن برای کودک است. هنگامی که کودک شما یاد گرفت که اسباب بازی‌ها و سایر اشیاء را بهتر در دست بگیرد، او را تشویق کنید تا اشیا را بلند کند. شما می‌توانید این تمرین را در سنین سه تا چهار ماهگی امتحان کنید. کودک میتواند اشیایی را که در مقابل او قرار داده‌اید از روی زمین بلند کند. در این وضعیت باید مراقب کودک باشید و از او حمایت کنید. اگر کودک گیج به نظر می‌رسید، فعالیت را چند بار به او نشان دهید تا یاد بگیرد که چه باید بکند. وقتی کودک با موفقیت اسباب بازی را بلند می‌کند یا برمی‌دارد او را تشویق کنید.
نکته: در ادامه قوی کردن عضلات نوزادان حدوداً دو ماهه می‌توان تحت نظارت بزرگسالان، آن‌ها را برای شنا به استخر برد. اما باید مطمئن شوید که دمای استخر تا حدود ۳۲ درجه سانتی‌گراد باشد و استخر عاری از میکروب و کاملاً استریل باشد. برخی مراکز مراقبتی دارای خدمات استخر نوزادان هستند.
تمرینات برای کودک ۶ ماهه تا ۱۲ ماهه
- کوهنوردی: ورزش کوهنوردی برای نوزادانی که شروع به خزیدن کرده‌اند عالی است. چند بالش را به شکل یک تپه کوچک روی یک منطقه امن از کف اتاق قرار دهید و کودک را تشویق کنید که روی آن بخزد. این فعالیت به کودک شما کمک می‌کند تا مفاصل دست و پاهای خود را تقویت کند.
- حرکت انگشت پا تا گوش: این تمرین با هدف تقویت عضلات مرکزی و ساق پای کودک شما انجام می‌شود. کودک خود را به پشت بخوابانید و پاهای او را تا حد امکان صاف نگه دارید. به آرامی انگشت پای راست را برای لمس گوش چپ و انگشت پای چپ را برای لمس گوش راست حرکت دهید. آرام و با طمانیه این فعالیت را انجام دهید و اندام‌ها را در محدوده حرکت طبیعی خود بدون هیچ نیروی بیش از حدی حرکت دهید.
- سرگرمی چرخ یا فرغون: این یک تمرین سرگرم کننده است و بیشتر کودکان از آن لذت می‌برند. کوچولو خود را روی شکمش بخوابانید و به آرامی نیمه پایین بدن او را در حالی که دست خود را روی پشت او گذاشته‌اید، بلند کنید. ایده این تمرین این است که کودک‌تان را وادار کنید تا بالاتنه خود را روی بازوها و دستان خود متعادل کند. به یاد داشته باشید که این فعالیت را نیز به آرامی و با صبر و حوصله انجام دهید. کودک خود را روی یک سطح نرم مانند یک پتو یا تشک قرار دهید تا پوست لطیف کودک آسیب نبیند.
- حرکت دراز نشست که شبیه کرانچ‌هایی است که بزرگسالان انجام می‌دهند، اما شما قسمت سخت تمرین را برای کودک خود انجام می‌دهید. کودک خود را به پشت بخوابانید، بازوهای او را بگیرید و به آرامی او را به حالت نشسته بکشید. اطمینان حاصل کنید که پشت کودک شما صاف است. دوباره آن‌ها را به آرامی بخوابانید. این کار را هر روز چند بار تکرار کنید. این فعالیت را با موافقت کودک انجام دهید، زمانی که دست‌های کودک کاملاً دراز شده‌اند و تمایل به انجام این حرکت دارند، برخلاف میل کودک، آن را نکشید.
- چمباتمه زدن یا اسکات: با قرار دادن اسباب بازی‌های کودک در ارتفاع کم، ابتدا روی یک چهارپایه کم ارتفاع و سپس روی زمین، کودک خود را تشویق کنید که چمباتمه بزند. چمباتمه زدن تحرک مفصل ران و قدرت عضلات ساق پا را بهبود می‌بخشد.
چگونه با کودک خود ورزش کنیم؟
تمرینات زیادی وجود دارد که میتواند برای شما و کودک‌تان مفید باشد. می‌توانید آن‌ها را بر اساس وضعیت و سن کودک‌تان امتحان کنید. در اینجا چند راه سرگرم کننده برای ورزش کردن با کودک آورده شده است.
- تمرینات ورزشی در خانه با موسیقی شاد
- ایروبیک آبی در استخر
- در بازی‌های خانوادگی نوزاد را شرکت دهید و یا به گروه‌های تمرینی مادر و نوزاد بپیوندید. این گروه‌ها معمولاً در شبکه‌های اجتماعی برنامه‌های تمرینی خود را به اشتراک می‌گذارند.
- با شیرخوار خود در کالسکه شروع به دویدن کنید.
- با کودک خود در یک صندلی ایمنی کودک دوچرخه سواری کنید
- می‌توانید از یک توپ نرم کوچک برای کمک به ورزش کودک یا کودک نوپا در خانه کمک بگیرید.
- استفاده از توپ‌های بزرگ استحکام بدن و تعادل وضعیتی کودک را بهبود می‌بخشد.
سوالات متداول
- آیا نوزادان می‌توانند هنگام خواب ورزش کنند؟ غلت زدن، خزیدن یا واژگونی نوزادان در هنگام خواب طبیعی است. با این حال، شروع خزیدن میتواند باعث تغییرات قابل توجهی در الگوهای خواب شود زیرا مهارت‌های حرکتی اغلب در مرحله خواب REM پردازش می‌شوند.
- آیا خوابیدن نوزاد بعد از ورزش اشکالی ندارد؟ نوزادان پس از فعالیت بدنی احساس خستگی می‌کنند. با این حال، اگر کودک پس از ورزش به خواب رود، معمولاً جای نگرانی نیست.
- بهترین زمان ورزش برای نوزاد روز و یا شب است؟ سطوح فعالیت از نوزادی به نوزاد دیگر متفاوت است. تمرینات ورزشی را در برنامه روزانه خود در زمانی که هم برای شما و هم برای کودک مناسب است، بگنجانید.
سخن آخر
تمرینات و فعالیت‌های ورزشی به رشد فیزیکی کلی نوزادان کمک می‌کند و همچنین به تقویت عضلات کودکان کمک می‌کند. اما در نظر داشته باشید که باید ورزش را بر اساس سن کودک خود انتخاب کنید و بهتر است قبل از انجام این کار با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید. پس از آن، می‌توانید این تمرینات را با کودک خود شروع کنید و همچنین در حین انجام این ورزش‌ها پیوند عاطفی مناسبی بین شما و کودک‌تان ایجاد خواهد شد که برای سلامت روح و روان کودک نیز مناسب است. شما باید کودک خود را به انجام فعالیت‌های فیزیکی مانند دست دراز کردن و گرفتن اشیا تشویق کنید و فعالیت‌های ورزشی زمانی انجام دهید که کودک سرحال است، شیرش را خورده، آروغ زده، پوشکش تعویض شده و خواب کافی داشته است، در چنین شرایطی کودک اشتیاق بیشتری برای انجام فعالیت‌های فیزیکی دارد و از انجام این فعالیت‌ها بیشتر لذت می‌برد.