مصرف حبوبات در بارداری برای پیشگیری از یبوست و هموروئید

از جمله مهم­ترین دوران­‌های زندگی بانوان، دوران بارداری است که از درجه اهمیتی بالایی برخوردار است. تغذیه و رژیم غذایی مادر در دوران بارداری بسیار مورد توجه است. شناخت موادی که بتواند به رفع مشکلات بارداری کمک کند، یکی از راه­های پیشه رو برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب در این دوران به حساب می­آید. برای همین هم کسب اطلاعاتی در باب حبوبات در بارداری برای هر بانوی باردار و اطرافیان او ضروری محسوب می­شود.

آیا تا به حال با خود در این باره اندیشیده­اید که حبوبات در بارداری چه تاثیر شگرفی دارند؟.. از نمونه مهم­ترین تاثیراتی که حبوبات در دوران بارداری دارند، پیشگیری از یبوست و هموروئید است. متاسفانه بانوان باردار زیادی هستند که از یبوست و هموروئید رنج می­برند. برای همین هم پیدا کردن راه حل­هایی که بتوانند به صورت طبیعی این عارضه­‌ها را رفع سازند، جزء ملزومات به حساب می‌­آید. البته لازم است بیان کنیم که حبوبات در بارداری نقش پررنگی را ایفا می­کنند و تنها برای درمان یبوست، نفخ و هموروئید کارساز نیستند. از این رو می­خواهیم در ادامه این مطلب به نقد و بررسی تمام مزایا حبوبات در بارداری و علی الخصوص نقش موثر آن­ها در یبوست و هموروئید، بپردازیم.

اهمیت حبوبات در دوران بارداری

به طور کلی حبوبات غنی از مواد معدنی مورد نیاز بدن هستند، برای همین هم نیاز است که همه افراد حتما در رژیم غذایی خود از حبوبات استفاده کنند. البته از آن­جایی که موضوع مورد بحث ما در رابطه با حبوبات در بارداری است، می­خواهیم در ادامه به تاثیر مهم این مواد سالم و خوشمزه در دوران بارداری اشاره کنیم. با این حساب بد نیست که این مقاله مورد مطالعه افراد غیر باردار نیز قرار بگیرد تا به این صورت مزایا حبوبات برای همه مشخص  شود.

همان­طور که پیش از این اشاره کردیم، حبوبات سرشار از مواد مغذی و معدنی هستند که به عنوان گیاهانی که از یک بذر تشکیل شده­اند، شناخته می­شوند. این گیاهان عمدتا به دو نیمه تقسیم می­شوند که شامل لوبیا، نخود­ها، عدس، بادام زمینی و دانه سویا هستند. حبوبات منبع به عنوان یک منبع غنی از مواد مورد نیاز بدن مانند آهن، پتاسیم، فولات، منیزیم، اسیدهای چرب و.. شناسایی می­شوند. البته طبق تحقیقاتی که انجام شده است، حبوبات دارای ترکیباتی با نام فیتوکمیکال هستند که نوعی مواد گیاهی شیمیایی به حساب می­آید. این ماده همچنان در حال بررسی و مطالعه از سوی محققان است؛ گفته می­شود که فیتوکمیکال در در پیشگیری از سرطان، بیماری قلبی و دیابت بسیار موثر عمل می­کند.

ناگفته نماند که حبوبات شامل فیبر محلول زیادی هستند که به پایین­تر بودن سطح کلسترول بد بدن یا LDL کمک می­کند. این کلسترول برای بدن مضر است و جلوگیری از آن یا کمک به کاهش یافتن آن در بدن، می­تواند منجر به کاهش احتمال مبتلا شدن به سرطان روده بزرگ شود. همچنین باید اشاره کنیم که فیبذ بالای موجود در حبوبات برای بهبود وضعیت یبوست و بواسیر و دیگر مشکلات شایع بارداری مانند هموروئید، بسیار مطلوب است.

خوب است اضافه کنیم که حبوبات به عنوان معدن پروتئین شناخته می­شوند. می­دانیم که پروتئین­ها برای عملکرد بهتر بدن بسیار ضروری و مورد نیاز هستند. بنابراین خوردن موادی که بتواند این پروتئین­ها را فراهم کند همیشه برای یک بانوی باردار در اولویت است. در واقع دوران بارداری، می­تواند یکی از سخت­ترین دوران­های زندگی بانوان شناخته شود. این فرآیند در حالتی رخ خواهد داد که بدن مادر به اندازه کافی پروتئین و مواد مورد نیاز را دریافت نکند. ضمن اینکه سلامت جنین هم به سلامت و مواد معدنی درون بدن مادر وابسته است. باید دقت زیادی را در برای تامین سلامتی هر دو طرف به کار برد.

قابل توجه است که حبوبات هیچ گونه کلسترولی ندارند و چربی پایینی را نیز شامل می­شوند. با این حساب حبوبات نقش سازنده­ای را در تغذیه و رژیم غذایی مادر ایفا می­کنند. البته لازم است بدانید که غنی شدن حبوبات از مقدار زیادی از پروتئین، سبب می­شود که این گیاهان متشکل از بذر هنگام تقسیم بندی در گروه گوشت قرار بگیرند.

در نهایت می­توان به این نتیجه دست یافت که به صورت کلی مصرف حبوبات برای بانوان باردار یک ضرورت است، نه یک انتخاب! اگر می­خواهید در آینده فرزند قوی و سالمی داشته باشید، حتما به این مورد توجه کنید که تغذیه مادر ساختار استخوان­های جنین را سازنده است.

حبوبات برای درمان یبوست

همان­طور که گفتیم یکی از اساسی­ترین مشکلات بانوان در دوران بارداری، یبوست است که به عنوان یک نوع مشکل گوارشی شناخته می­شود. این مشکل بدین صورت است که مدفوع سفت و خشک می­شود و در ادامه تعداد دفعات دفع مدفوع در هفته به سه بار یا کمتر می­رسد. علل­های مختلفی را می­توان نام برد که به یبوست منتهی می­شوند. برای مثال داشتن رژیم غذایی کم فیبر، دهیدراته شدن بدن، کم تحرکی یا بی تحرکی و موراد دیگر. با این حال می­دانیم که بارداری دورانی است که کم شدن تحرک و تغییرات برخی از عادات بدنی در آن بسیار طبیعی است. یبوست نیز از جمله این موارد شناسایی می­شود که درمان آن در دوران بارداری ضرورت دارد. چرا که سلامت جنین در این دوران به سلامت مادر وابسته است و باید توجه داشت که هرگونه اختلال یا تغییر در بدن مادر می­تواند بر روی سلامت جنین نیز تاثیر داشته باشد.

می­دانیم که لوبیا، نخود و عدس جزء شناخته شده­ترین و بهترین حبوبات هستند. در واقع گفتیم که یبوست می­تواند به سبب داشتن رژیم غذایی فاقد فیبر ایجاد شود. برای همین مصرف موادی که منبع خوبی از فیبر به شمار می­آیند، برای مادران باردار بسیار خوب است. حبوبات منبع ارزان و آماده­ای از فیبر هستند که به راحتی و در حجم زیاد یافت می­شوند. بانوان باردار می­توانند با مصرف حبوبات در غذاهای مختلف، فیبر مورد نیاز بدن خود و جنین را تامین کنند تا به این صورت درمان یبوست ناشی از کمبود فیبر بدن، حاصل شود.

اگر بخواهیم فیبر موجود در حبوبات را اندازه بگیریم، باید بگوییم که یک فنجان لوبیا سفید که حدودا معادل ۱۹ گرم است، می­تواند به صورت تقریبی ۸۰ درصد فیبر مورد نیاز بدن را تامین کند. یا حتی نصف فنجان عدس که تقریبا معادل ۱۰۰ گرم است، حدود ۸ گرم فیبر دارد و حدودا ۳۰ درصد از نیاز روزانه فیبر را تامین می­کند.

با این حساب استفاده از حبوبات در غذاهای مختلف می­تواند به راحتی مشکل یبوست بانوان باردار را رفع کند. لازم است هشدار دهیم که غذاهایی چون، غذاهای سرخ کردنی، محصولات لبنی و گوشت قرمز به هیچ وجه نباید در حالی که فرد یبوست دارد، مصرف شوند و می­تواند بسیار برای افراد باردار در این دوران با وجود یبوس مضر باشند.

حبوبات برای درمان هموروئید یا بواسیر

یکی از سوالات عمده­ای که در دوران بارداری به وجود می­آید، این است که چه بخوریم تا هموروئید یا بواسیر در دوران بارداری رفع شوند. از آن­جایی که بانوان باردار بسیار تحت نظر هستند و خوب است که تا حد امکان از مصرف داروهای شیمیایی بپرهیزند، درمان هموروئید یا بواسیر بدون خوردن دارو و از طریق تغذیه از گیاهان به عنوان یکی از بهترین راه حل­های ممکن شناخته می­شود.

طبق چیزی که گفتیم حبوبات می­توانند برای درمان هموروئید بسیار کارساز باشند. دستیابی به فیبر غذایی می­تواند به طور کامل این مشکل را برطرف کند. البته برای تامین فیبر مورد نیاز بدن، راه حل­های طبیعی و گیاهی بسیار وجود دارند. حبوبات ، غلات کامل، میوها، سبزیجات، مغزها و.. از جمله این مواد به شمار می­آیند.

با در نظر گرفتن اینکه حبوبات در بارداری می­توانند منجر به رفع یبوست شوند، می­توان به این نتیجه دست یافت که نقش حبوبات برای درمان هموروئید یا بواسیر نیز در جای خود قرار دارد. حبوباتی مانند لوبیا، عدس، نخود، سویا و..  از نمونه گیاهان خوشمزه و مملوء از فیبری هستند که مصرف روزانه آن­ها به منظور درمان هموروئید یا بواسیر در دوران بارداری معجزه می­کند. چرا که حبوبات می­توانند تا حد زیادی حجم مدفوع را افزایش دهند و د ادامه از بروز یبوست جلوگیری کنند که این عامل خود منجر به درمان و جلوگیری از بواسیر منتهی می­شود.

توجه داشته باشید که مصرف بسیار زیاد حبوبات در دوران بارداری به هیچ وجه پیشنهاد نمی­شود. در مصرف هیچ چیز در این دوران نباید زیاده روی کنید. لطفا از پزشک تغذیه خود در مورد مقدار مصرف و چگونگی مصرف سوال بفرمائید. به صورت کلی پیشنهاد می­کنیم که از خوردن حبوبات آب پز نشده، پر نمک و ادویه دار بپرهیزید. مصرف زردچوبه بر روی حبوبات نیز گزینه مناسبی برای بانوان باردار و حتی افراد معمولی است. چرا که زردچوبه خاصیت ضد التهابی دارد و می­تواند التهاب را در این دوران کاهش دهد.

با این اوصاف حبوبات در بارداری برای درمان یبوست، هموروئید و بواسیر بسیار مفید هستند.

مزایای استفاده از حبوبات در بارداری

تا این خط از مقاله بیشتر به شرح نقش و تاثیر حبوبات در درمان یبوست و هموروئید پرداختیم. خوب است در ادامه مواد موجود در حبوبات را به صورت کلی مورد بررسی قرار دهیم تا مصرف حبوبات در بارداری بیشتر برای افراد شفاف سازی شود.

حبوبات منبع غنی از فیبر

پیش­تر برای دفعات متعدد اشاره کردیم که حبوبات به عنوان یک منبع غنی و سالم از فیبر شناخته می­شوند. فیبری که در حبوبات موجود است، جزء فیبرهای محلول در آب است و به بیانی دیگر حلال محسوب می­شود. می­دانیم که گوشت نیز منبع مناسبی از فیبر است. این در حالی است که انواع گوشت شامل مقدار زیادی چربی هستند و چربی بیش از حد برای بدن یک بانوی باردار مضر است. کم­ترین آسیبی که چربی زیاد با خود به دنبال دارد، این است که منجر به اضافه وزن می­شود و اضافه وزن نیز می­توان حرکت سخت، عدم امکان نفس کشیدن و دیگر موارد مضر را با خود به دنبال داشته باشد.

حبوبات منبع غنی از پروتئین

حبوبات معدن پروتئین هستند و حدود ۲۵ الی ۳۵ درصد پروتئین گیاهی به همراه ارزش بیولوژیک بالا را در خود پنهان کرده­اند. همان­طور که گفتیم این بار هم حبوبات می­توانند جایگزین مناسبی برای گوشت باشند. حبوبات در بارداری می­تواند پروتئین مورد نیاز را تامین کند و در این صورت دیگر احتیاجی به مصرف زیاد گوشت قرمز برای تامین پروتئین بدن، وجود نخواهد داشت.

حبوبات منبع غنی از مواد معدنی

حبوبات در بطن خود مواد معدنی زیادی را حمل می­کنند. برای مثال عدس حاوی کلسیم و نخود منبع غنی از منیزیم به شمار می­آید. وجود مقادیر زیادی از آهن، فسفر و ویتامین B9 یا فولات نیز از دیگر دلایلی هستند که افراد را ترغیب می­کنند تا حتما از حبوبات در بارداری استفاده کنند. قابل ذکر است که اگر بدن مادر حاوی مقدار کافی فولات باشد، خطر کم­تری برای نقص لوله عصبی یا اسپینا بیفیدا، جان جنین را تهدید خواهد کرد.

حبوبات منبع غنی از کربوهیدارت

نشاسته به عنوان کربوهیدات پیچیده شناخته می­شود که از جریان هضم آهسته­تری پیروی می­کند. برای همین هم خوردن نشاسته به افراد کمک می­کند تا احساس گرسنگی کم­تری کنند. با توجه به اینکه در دوران بارداری گرسنگی، ویار و حالت تهوع برای مادر وجود دارند، مشاهده می­شود که خوردن مواد غذایی که بتوانند بدن را از گرسنگی ناشی از بارداری نجات دهند، بسیار مفید است. البته توجه داشته باشید که پر کردن شکم با مواد حاوی نشاسته برای رفع گرسنگی در دوران بارداری و یا هر دورانی اصلا کار درستی نیست و تحت هر شرایطی باید از رسیدن مواد معدنی و انواع پروتئین­ها به بدن اطمینان خاطر حاصل کرد.

در نهایت خوب است اشاره کنیم که فواید و مزایای مصرف حبوبات در رژیم غذایی روزانه بسیار زیاد و آنچه که ما بیان کردیم، تنها بخشی از فواید حبوبات در بارداری برای درمان یبوست و هموروئید بودند. خوب است در تغذیه روزانه خود حتما به حضور حبوبات توجه داشته باشید تا بتوانید از این طریق مواد مورد نیاز بدن را به صورت گیاهی تامین کنید.