اوه، دردهای قاعدگی. اگر هرگز در مورد درد و گرفتگی شدید پریود خود به دوستانتان شکایت نکرده‌اید، فردی استثنائی هستید. درد پریود موضوعی رایج برای گفتگو محسوب می‌شود؛ ولی با تمام این صحبت‌ها، احتمالاً هنوز نمی‌دانید که چه چیزی در زمان قاعدگی طبیعی است و چه چیزی طبیعی نیست و برای آرام کردن درد چه کاری می‌توانید انجام دهید.
ممکن است تصور کنید که پریود بسیار دردناک، عادی است. تجربه ناراحتی در طول قاعدگی، به خصوص در افراد جوان غیر معمول نیست. تقریباً نیمی از افرادی که قاعدگی را تجربه می‌کنند، در طول قاعدگی خود درد لگن خواهند داشت. اما حتی اگر درد در دوران قاعدگی شایع باشد، به این معنی نیست که شما باید درد بکشید. بهترین کار این است که برای تسکین درد از پزشک یا متخصص زنان خود مشاوره دریافت کنید و روش‌های تسکین و درمان درد توصیه شده توسط او را انجام دهید.
با توضیحات بالا، باید بدانید که درد و گرفتگی شدید قاعدگی، طبیعی نیست. درد و گرفتگی شدید در قاعدگی می‌تواند نشانه یک مشکل باشد؛ مشکلی که ممکن است بر باروری شما تاثیر منفی بگذارد.
در این مقاله چند روش برای دانستن این که آیا درد و گرفتگی عضلانی شما در هنگام پریود طبیعی است یا خیر، آورده شده است. مثل همیشه، اگر در مورد سلامت خود ابهام یا نگرانی دارید، توصیه می‌کنیم که با پزشک خود صحبت کنید.
زندگی شما به خاطر درد پریود مختل شده است
اگر درد پریود شما به قدری شدید است که لازم است به طور منظم کار، درس یا سایر فعالیت‌ها را کنار بگذارید، باید با پزشک خود صحبت کنید. این حالت نادر نیست؛ اما طبیعی هم نیست.
بر اساس پژوهشات مختلف (آمار در مطالعات مختلف کمی تفاوت دارد)، بین ۵ درصد تا ۲۰ درصد از زنان، سیکل‌های قاعدگی دردناکی را تجربه می‌کنند که در زندگی روزمره آنها اختلال ایجاد می‌کند.
در برخی از کشورها هر ماه چند روز مرخصی برای قاعدگی پیشنهاد می‌کنند. این نباید باعث شود که به صورت اشتباه تصور کنید که قاعدگی باید آنقدر دردناک باشد که نتوانید به زندگی عادی خود ادامه دهید. موضوع پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. حتی مشخص نیست که آیا این قوانین خوب هستند یا بد.
اگر درد شما آنقدر شدید است که حس می‌کنید باید با اورژانس تماس بگیرید، لطفاً با یک آمبولانس تماس بگیرید. این نوع دردها، درد طبیعی پریود نیستند. چیزی بسیار جدی‌تر در حال وقوع است.
سناریوی محتمل‌تر زمانی است که درد شما آنقدر بد است که مجبور می‌شوید هر ماه از کار یا سایر فعالیت‌ها غیبت کنید؛ در این صورت با پزشک خود قرار ملاقات هماهنگ کنید. ممکن است مشکل یا بیماری دیگری در جریان باشد که به درمان و یا روش‌هایی نیاز داشته باشد که می‌توانند درد شما را تسکین دهند.
داروهای مسکن موثر نیستند
برای آن ۲۰ درصدی که ناراحتی ماهانه را تجربه می‌کنند، معمولاً بیشتر آنها می‌توانند با مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند ادویل (ایبوپروفن) یا تیلنول (استامینوفن) از درد و گرفتگی شدید پریود تسکین پیدا کنند.
اما در صورتی که داروهای مسکن بدون نسخه کافی نیست تا بتوانید باقی روز را به کارهای خود ادامه دهید، بدین معنی است که درد و گرفتگی قاعدگی شما طبیعی نیست.
نکته بسیار مهم: برخی از افراد بیشتر از دوز توصیه شده داروهای مسکن بدون نسخه مصرف می‌کنند و فکر می‌کنند که از آنجایی که این مسکن‌ها بدون نسخه هستند، بنابراین ضرر خاصی نیز ندارند. داروی بدون نسخه یک کلمه رمز برای مصرف بالا و سوء مصرف دارو نیست.. این کار را نکنید؛ زیرا ممکن است بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد.
هرگز داروهای ضد درد را بیشتر از آنچه در برچسب ذکر شده یا توسط پزشک برای شما تجویز شده است مصرف نکنید. اگر دوزهای توصیه شده کافی نیست، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید.
شما به طور تصادفی درد لگنی دارید
درد لگن درست قبل از پریود و در چند روز اول پریود می‌تواند طبیعی باشد. همچنین ممکن است در حوالی زمان تخمک گذاری کمی حساسیت داشته باشید. اما اگر در زمان‌های دیگر در طول سیکل خود درد لگن داشته باشید، ممکن است نشان دهنده وجود مشکل دیگری باشد.
یکی دیگر از علائم و نشانه‌های احتمالی برای این که گرفتگی عضلات شما طبیعی نیست، این است که در حین رابطه جنسی احساس درد می‌کنید. برخی از دلایل دردناک شدن رابطه جنسی، مقصر گرفتگی‌های غیر طبیعی و بد در پریود نیز هستند
اگر گرفتگی شدید همراه با تب، استفراغ، سرگیجه، خونریزی غیر معمول واژن، ترشحات واژن را تجربه می‌کنید یا اگر درد شما بسیار شدید است، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
درد قاعدگی بیش از حد طولانی است
طبیعی است که خونریزی در دوران قاعدگی بین دو تا هفت روز طول بکشد. با این حال، داشتن درد و گرفتگی شدید در تمام مدت دوره قاعدگی، طبیعی نیست.
دو یا سه روز درد قاعدگی طبیعی در نظر گرفته می‌شود.
درد و گرفتگی عضلات ممکن است در روز شروع پریود یا یک روز قبل از شروع خونریزی شروع شود؛ اما نباید تا پایان دوره قاعدگی شما ادامه پیدا کند.
احساس می‌کنید درد شما طبیعی نیست
اگر نگران هستید که درد و گرفتگی قاعدگی شما طبیعی نباشد، پس باید این نگرانی را جدی بگیرید. نگرانی شما نشانه این نیست که حتماً چیزی اشتباه است؛ اما می‌تواند نشان دهد که ممکن است چیزی اشتباه باشد و مشکلی وجود داشته باشد. بسیاری از مردم از صحبت با پزشک خود در مورد علائمی که به راحتی قابل معاینه نیست، خودداری می‌کنند.
اگر تب داشته باشید، پزشک شما می‌تواند با اندازه‌گیری درجه حرارت بدن شما، وجود آن را تایید کند. اگر درد دارید، پزشک باید حرف شما را قبول کند. این موضوع بسیاری از افراد را از جستجو برای کمک پزشکی باز می‌دارد.
علاوه بر این، شکایت در مورد درد (به ویژه از سوی زنان و سایر گروه‌های به حاشیه رانده شده در تاریخ) متاسفانه گاهی رد می‌شود. اگر در گذشته درد خود را برای پزشک مطرح کرده‌اید و پزشک آن را به عنوان غیر جدی فرض کرده است و به آن توجهی نکرده، ممکن است تمایلی به مطرح کردن مجدد آن نداشته باشید. اما شما باید دوباره آن را مطرح کنید. به خصوص اگر در مورد آن نگران هستید.
برخی از دلایل احتمالی درد و گرفتگی شدید در قاعدگی مانند آندومتریوز، بیماری‌هایی هستند که سال‌ها طول می‌کشد تا به درستی تشخیص داده شوند.
شما علائم دیگری دارید
شاید واقعا مطمئن نباشید که درد و گرفتگی عضلات شما در طول دوران قاعدگی طبیعی است یا خیر؛ اما علائم مرتبط دیگری را نیز تجربه کنید. سایر علائم نگران کننده ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- گرفتگی همراه با حالت تهوع یا اسهال
- مشکل در باردار شدن
- خونریزی شدید
- نامنظم بودن چرخه‌های قاعدگی
- درد هنگام رابطه جنسی
- درد لگن در زمان‌هایی به به جز زمانی که پریود هستید
- لکه بینی بین سیکل‌های قاعدگی
نتیجه: اگر در مورد درد قاعدگی خود نگران هستید، با پزشک خود صحبت کنید.
دلایل احتمالی درد لگن در قاعدگی
فرض کنید درد و گرفتگی عضلات شما شدیدتر از حد متوسط است. چه مشکلی می‌تواند وجود داشته باشد؟ چند احتمال وجود دارد. درد شدید در قاعدگی ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- چسبندگی رحم
- تنگی دهانه رحم
- اندومتریوز
- انواع فیبروم
- دستگاه کنترل بارداری آی یو دی
- کیست تخمدان
- بیماری التهابی لگن (PID)
برای معاینه آن بخشی که ممکن است دچار مشکل باشد، پزشک شما ممکن است موارد زیر را به شما پیشنهاد دهد:
- آزمایش خون
- لاپاراسکوپی اکتشافی (در موارد شدید)
- معاینه لگن با آزمایش عفونت مقاربتی (STD/STI).
- سونوگرافی لگن
مهم است بدانید که آندومتریوز فقط با لاپاراسکوپی اکتشافی قابل تشخیص است و با سونوگرافی یا معاینه لگن نمی‌توان وجود آن را رد کرد. با این حال، لاپاراسکوپی یک روش درمانی تهاجمی و عمل جراحی است. بنابراین پزشک ممکن است انجام آن را توصیه نکند؛ مگر این که علائم شما به طور ویژه‌ای شدید باشد.
درد شدید شکم یا لگن ممکن است نشان دهنده مشکلی جدی تر از درد قاعدگی شما باشد؛ مانند حاملگی خارج از رحم، سندرم شوک سمی (TSS)، بیماری التهابی لگن (PID) حاد یا آپاندیسیت.
برای رفع درد و گرفتگی پریود چه بخوریم؟
با این که درست است که بسیاری از افراد پریود هر ماه درد قاعدگی را تجربه می‌کنند، اما ناراحتی شدیدی که از عملکرد مناسب جلوگیری می‌کند، نباید تبدیل به مشکلی عادی شود.
بر اساس گفته متخصصان تغذیه، تجربه درد شکم و لگن ناتوان کننده در طول دوره قاعدگی ممکن است نشانه‌ای از مشکلات زمینه‌ای مانند آندومتریوز، فیبروم یا کیست تخمدان باشد. این موضوع باید توسط یک متخصص زنان و زایمان ارزیابی شود تا احتمال وجود هر مشکلی را رد کند. اگر هیچ بیماری زمینه‌ای ندارید، ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی شما ممکن است به تسکین درد کمک کند و مطمئناً امتحان آن ضرری نخواهد داشت.
در حالی که تحقیقات بیش‌تری در این زمینه مورد نیاز است، اما شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد خوردن غذاهای زیر می‌تواند احتمال درد شدید در طول دوره قاعدگی را کاهش دهد:
- ماهی: ماهی، به خصوص ماهی‌های چرب مانند سالمون، یکی از بهترین منابع اسیدهای چرب امگا ۳ به شمار می‌روند. از آنجایی که اسیدهای چرب امگا ۳ می‌توانند تولید پروستاگلاندین‌های التهابی را کاهش دهند، مصرف غذاهای حاوی این چربی‌های سالم ممکن است به کاهش علائم درد شدید کمک کند.
- لبنیات: غذاهای لبنی منابع طبیعی ریز مغذی‌های اساسی مانند کلسیم هستند. تحقیقات نشان داده است که سطح کلسیم می‌تواند در تسکین شدت درد از جمله درد و گرفتگی شدید پریود نقش داشته باشد.
- میوه: با این که به نظر می‌رسد هر میوه‌ای برای دردهای قاعدگی مفید است، مصرف توت فرنگی به طور خاص با درد کم‌تر پریود مرتبط است. خوردن انجیر خشک در طول چرخه قاعدگی نیز فواید مشابهی دارد.
- آب: نوشیدن آب می‌تواند به کاهش انقباضات رحمی مرتبط با گرفتگی عضلات کمک کند.
- نوشیدنی‌های بدون کافئین: تحقیقات نشان می‌دهد که محدود کردن میزان مصرف کافئین به کم‌تر از ۳۰۰ میلی گرم در روز می‌تواند به از بین بردن درد و گرفتگی پریود کمک کند.
درمان درد شدید قاعدگی
گاهی اوقات پیش می‌آید که به پزشک خود مراجعه می‌کنید و به شما می‌گویند که همه چیز خوب است؛ به خصوص اگر علل زمینه‌ای رد شده باشند. اگر درد و گرفتگی قاعدگی شما در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد نمی‌کند، این ممکن است پاسخی مطمئن و قابل قبول باشد. با این حال، اگر گرفتگی عضلات شما کار و زندگی را دشوار می کند، جمله «حال شما خوب است» را به عنوان پاسخ نپذیرید. به دنبال پزشک دیگری باشید.
دارو، پدهای گرمایشی، استراحت، ورزش، تمرین‌های تنفسی و سایر روش‌های درمان ممکن است به شما در تسکین درد شدید پریود کمک کنند. گاهی اوقات، مصرف قرص های ضد بارداری نیز می‌تواند به تنظیم سیکل و کاهش درد پریود شما کمک کند. برخی از انواع داروهای ضدبارداری به شما امکان می‌دهند تا چندین ماه متوالی از پریود شدن خودداری کنید که به آن سرکوب قاعدگی گفته می‌شود و به این معنی است که پریود و هر گونه ناراحتی بسیار کم‌تری خواهید داشت.
با این حال، درمان مناسب برای شما به وضعیت شخصی و سابقه پزشکی شما بستگی دارد؛ بنابراین با پزشک خود مشورت کنید تا برنامه‌ای ایجاد کنید که درد و ناراحتی ماهانه شما را کاهش دهد.
چگونه درد و گرفتگی شدید پریود را کنترل کنیم؟
درمان درد و گرفتگی‌های شدید قاعدگی معمولاً به تنهایی دشوار است. اما نکات زیر ممکن است در زمانی که با پزشک خود همکاری می‌کنید، برای پیدا کردن علت اصلی آن کمک کنند:
- ورزش منظم داشته باشید: نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد که انجام ۳۰ دقیقه ورزش هوازی به مدت سه بار در هفته، پس از ۸ هفته به طور قابل توجهی شدت دردهای قاعدگی را کاهش می‌دهد.
- از پد حرارتی استفاده کنید: شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند گرما ممکن است به اندازه ایبوپروفن برای تسکین دردهای قاعدگی موثر باشد. برای تسکین درد، یک پد گرم کننده یا کیسه آب گرم را بر روی شکم خود قرار دهید.
- استرس خود را کنترل کنید: استرس شغلی و عمومی زندگی با دردهای قاعدگی مرتبط است. تمرینات تنفسی، یوگا و گذراندن وقت برای انجام کارهایی که از آنها لذت می‌برید، می‌تواند به کاهش استرس شما کمک کند.
- در حمام آب گرم دراز بکشید: دراز کشیدن در حمام آب گرم، درد شکم و کمر شما را آرام می‌کند. همچنین آرامش بخش است و راهی عالی برای از بین بردن استرس است.
- مکمل مصرف کنید: برخی مکمل‌ها ممکن است به کاهش شدت دردهای قاعدگی کمک کنند. این مکمل‌ها شامل اسیدهای چرب امگا ۳، منیزیم و ویتامین‌های B1 و B6 هستند.
- داروهای مسکن بدون نسخه: مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن و استامینوفن، اغلب برای از بین بردن کامل دردهای شدید قاعدگی کافی نیستند. اما اگر آنها را یک روز قبل از شروع گرفتگی عضلات مصرف کنید، ممکن است موثرتر باشند.
سخن آخر
شما مجبور نیستید با دردهای شدید قاعدگی کنار بیایید و کارهای خود را انجام دهید. اگر درد شما باعث می‌شود با توانایی شما برای ادامه دادن در روز تداخل پیش بیاید یا بیش از دو یا سه روز طول می‌کشد، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می‌تواند به شما کمک کند تا متوجه شوید که چه چیزی باعث درد و گرفتگی شدید شما در قاعدگی می‌شود و برنامه‌ای برای کنترل درد به شما توصیه می‌کند.