کاپهای قاعدگی ظروف قیفی شکلی هستند که معمولاً از سیلیکون، لاستیک یا لاتکس ساخته می‌شوند و برای جمع‌آوری جریان خون قاعدگی در داخل واژن قرار می‌گیرند. کاپهای قاعدگی را می‌توان چندین بار تا حداقل ۶ ماه استفاده کرد. کاپ قاعدگی را می‌توان بعد از هر بار مصرف با شستشو و ضد عفونی مجدد دوباره استفاده کرد. کاپهای قاعدگی گزینه‌ای ارزان‌تر از تامپون یا پد هستند و در ضمن به محیط زیست کمتر آسیب می‌رسانند. در یان مقاله تیم متخصص پینو بیبی شما را با کاپ قاعدگی آشنا خواهد کرد و در مقالات بعدی نحوه کامل شستشو و اندازه‌گیری و انتخاب سایز مناسب کاپ را با شما خواننده محترم به اشتراک خواهد گذاشت.
کاپ قاعدگی چیست؟
کاپ قاعدگی نوعی محصول بهداشتی زنانه قابل استفاده مجدد است. یک کاپ قاعدگی، قیفی شکل، کوچک و منعطف است و دارای یک بخش پایه یا ساقه و یک بخش مخزن یا کاسه مانند است.
به طورکلی بخش‌های مختلف آن عبارت هستند از:
- لبه کاپ
- سوراخ برای ایجاد خلاء
- بدنه اصلی کاپ که دارای علائم اندازه‌گیری است
- حلقه‌های دستگیره
- پایه یا ساقه
کاپ قاعدگی از لاستیک (پرایمر قابل انعطاف) یا سیلیکون ساخته شده است که می‌توانید جهت جمع‌آوری مایع و ترسحات قاعدگی آن را در واژن خود قرار دهید.
کاپ‌ها می‌توانند خون بیشتری را نسبت به روش‌های دیگر در خود جای دهند و بسیاری از زنان از آن به عنوان جایگزینی سازگار با محیط زیست استفاده کنند. بسته به جریان خون قاعدگی خود، می‌توانید تا ۱۲ ساعت از کاپ استفاده کنید.
دو نکته مهم در مورد کاپ قاعدگی
- کاپ قاعدگی، فنجان قاعدگی، جام قاعدگی، قیف قاعدگی، در مواردی حتی لیوان قاعدگی همگی نام‌های مرسوم این محصول بهداشتی در ایران است.
- کاپهای قاعدگی دارای شکل‌های متنوعی هستند اما در هر صورت تماماً به یک صورت عمل می‌کنند و خون قاعدگی در بخش گود رفتگی فنجان مانند جمع می‌شود.
- کاپهای قاعدگی به صورت چند بار مصرف و یکبار مصرف در بازار عرضه می‌شود.
با ما در پینو بیبی همراه باشید تا درباره نحوه قرار دادن و برداشتن کاپ قاعدگی، نحوه تمیز کردن آن و موارد دیگر بیشتر بدانید.
نحوه استفاده از کاپ قاعدگی
اگر علاقه‌مند به استفاده از کاپ قاعدگی هستید، با متخصص زنان و زایمان یا ماما مشورت کنید. اگر چه می‌توانید هر یک از مارک‌ها را به صورت آنلاین یا در اکثر فروشگاه‌ها خریداری کنید، ابتدا باید اندازه مورد نیاز خود را بدانید. اکثر برندهای کاپ قاعدگی نسخه‌های کوچک و بزرگ را می‌فروشند.
برای تعیین اندازه مناسب کاپ قاعدگی برای شما باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- سن شما
- طول دهانه رحم
- جریان خون ریزی سنگین یا سبک دارید
- سفتی و انعطاف‌پذیری کاپ
- ظرفیت کاپ
- قدرت عضلات کف لگن شما
- اگر زایمان طبیعی داشته باشید
معمولاً برای زنان زیر ۳۰ سال که زایمان طبیعی نداشته‌اند، کاپهای قاعدگی کوچکتر توصیه می‌شود. سایزهای بزرگتر اغلب برای زنانی که بالای ۳۰ سال سن دارند، زایمان طبیعی داشته‌اند یا پریود سنگین‌تری دارند، توصیه می‌شود.
قبل از گذاشتن کاپ قاعدگی
وقتی برای اولین بار از کاپ قاعدگی استفاده می‌کنید، ممکن است احساس ناراحتی کنید. اما چرب کردن کاپ می‌تواند به روند کار گذاشتن کاپ، کمک کند. قبل از گذاشتن کاپ، لبه آن را با آب یا یک روغن بر پایه آب (روان کننده) چرب کنید، قرار دادن کاپ قاعدگی خیس بسیار راحت‌تر است.
نحوه قرار دادن کاپ قاعدگی در واژن
اگر می‌توانید یک تامپون را واژن قرار دهید، قرار دادن کاپ قاعدگی نیز نسبتاً آسان است. برای استفاده از کاپ فقط این مراحل را دنبال کنید:
- دست‌های خود را کامل با آب و صابون بشویید.
- آب یا روغنی بر پایه آب را روی لبه کاپ بمالید.
- کاپ قاعدگی را محکم از وسط تا کنید و آن را در یک دست بگیرید و لبه آن رو به بالا باشد.
- کاپ را از سمت لبه بالا، وارد واژن خود کنید، مانند یک تامپون بدون اپلیکاتور. باید چند سانتی‌متر زیر دهانه رحم شما قرار گیرد.
- هنگامی که کاپ در واژن شما قرار گرفت، آن را بچرخانید. فنر سر کاپ باز می‌شود تا یک مهر و موم هوابند ایجاد کند که مانع نشت شود.
- از آنجا که برخی از کاپ‌ها دارای پایه‌های فنجان قابل تنظیم هستند، باید اندازه پایه را تنطیم کنید. پایه فنجان باید تا حد امکان پایین در واژن قرار گیرد. از آنجایی که طول واژن متفاوت است، ممکن است لازم باشد ساقه (جام) را کوتاه کنید تا بهترین تناسب اندازه را برای خود داشته باشید.
- اگر کاپ قاعدگی را به درستی وارد کرده باشید، نباید کاپ قاعدگی خود را احساس کنید. همچنین باید بتوانید حرکت کنید، بپرید، بنشینید، بایستید و سایر فعالیت‌های روزمره را بدون افتادن کاپ انجام دهید. اگر در گذاشتن کاپ مشکل دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
چه زمان باید کاپ قاعدگی را حذف کرد
بسته به این که جریان شدید خون داشته باشید یا نه، می‌توانید ۶ تا ۱۲ ساعت از کاپ قاعدگی استفاده کنید. این بدان معناست که می‌توانید از یک کاپ برای محافظت در طول شب استفاده کنید.
همیشه باید کاپ قاعدگی خود را بعد از ۱۲ ساعت خارج کنید. اگر قبل از آن پر شد، برای جلوگیری از نشتی باید آن را زودتر از موعد تخلیه کنید.
چگونه کاپ قاعدگی خود را بیرون بیاوریم
برای بیرون آوردن کاپ قاعدگی، کافی است این مراحل را دنبال کنید:
- دست‌های خود را کاملاً بشویید.
- انگشت اشاره و شست خود را داخل واژن قرار دهید. ساقه کاپ را به آرامی بکشید تا بتوانید به پایه کاپ برسید.
- پایه کاپ را فشار دهید تا مهر و موم آزاد شود. کاپ را به سمت پایین بکشید تا کاپ خارج شود.
- پس از بیرون آمدن، کاپ را در سینک یا توالت خالی کنید.
مراقبت‌های بعد از کاپ
کاپهای قاعدگی (فنجان قاعدگی) قابل استفاده مجدد باید قبل از قرار دادن مجدد در واژن شسته و تمیز شوند. کاپ را باید حداقل دو بار در روز خالی شود. مقاله نحوه نگهداری و استفاده مجدد کاپ را مطالعه بفرمایید.
کاپهای قاعدگی قابل استفاده مجدد بادوام هستند و با مراقبت مناسب می‌توانند از ۶ ماه تا ۱۰ سال دوام بیاورند. کاپهای یکبار مصرف را پس از برداشتن دور بیندازید.
نکات تکمیلی برای استفاده راحت تر از کاپ قاعدگی
قبل از استفاده از فنجان قاعدگی این موارد را نیز جهت کاهش ناراحتی احتمالی استفاده از کاپ لحاظ کنید.
- اگر اولین بار است که از کاپ استفاده می‌کنید بهتر است از اندازه فنجان قاعدگی کوچکتر استفاده کنید. مطمئن شوید که راحت هستید، زیرا تنش و استرس باعث سخت‌تر شدن قرارگیری کاپ می‌شود.
- قبل از این که بخواهید فنجان قاعدگی را وارد کنید، بدن خود را بررسی کنید تا بدانید که کاپ را در کجا وارد کنید.
- از روان کننده‌های مبتنی بر آب برای سهولت در جاگذاری استفاده کنید.
- چند بار قبل از پریود تمرین کنید. به یاد داشته باشید، زمانی که برای اولین بار از فنجان قاعدگی استفاده می‌کنید احساس ناراحتی یا ناخوشایندی کاملاً طبیعی است و ممکن است مدتی طول بکشد تا با استفاده از این نوع محصول احساس راحتی کنید. هرچه بیشتر تمرین کنید، استفاده از آن آسان‌تر می‌شود.
آیا جام قاعدگی به پرده بکارت آسیب نمی‌رساند؟
پرده بکارت بافت نازکی است که واژن را می‌پوشاند. پرده بکارت ممکن است کل واژن یا بخشی از واژن را بپوشاند. یادتان باشد بعضی از افراد اصلاً بدون هایمن به دنیا می‌آیند. پرده بکارت می‌تواند در طول ماه‌ها یا سال‌ها به دلیل دوچرخه سواری، ورزش، معاینه پزشک، تامپون و سایر فعالیت‌ها فرسوده شود. ممکن است فردی باکره باشد اما پرده بکارت سالم نداشته باشد. باکرگی یک مانع فیزیکی ملموس نیست که در هنگام دخول پاره شود، مانند قرار دادن فنجان قاعدگی یا حتی تامپون، باکرگی یک نگرش اجتماعی است که مربوط به اولین دخول شخص از طریق آمیزش جنسی است بنابراین باکره بودن یک سازه بیولوژیکی نیست که بتواند آسیب ببیند.
گذاشتن فنجان قاعدگی رابطه جنسی نیست، بنابراین حتی اگر پرده بکارت را بکشید یا پاره کنید (اگر قبلاً ساییده نشده باشد)، به این معنی نیست که دیگر باکره نیستید. وضعیت پرده بکارت شاخص قابل اعتمادی برای اثبات یا رد باکرگی نیست. فنجان قاعدگی کاملاً در داخل واژن قرار می‌گیرد و ممکن است باعث آسیب پرده بکارت یا ایجاد ناراحتی در اولین استفاده برای افراد جوان‌تر یا غیر فعال جنسی شود. اما به یاد داشته باشید، واژن بسیار الاستیک است! برای اکثر افراد، فنجان قاعدگی نیز مانند تامپون به سادگی از کنار هایمن می‌گذرد و به هیچ وجه باعث پارگی نمی‌شود مگر این که پرده بکات از نوع غربالی، تیغه‌ای، کامل بدون منفذ باشد.
مزایای استفاده از کاپ قاعدگی چیست؟
- کاپ قاعدگی مقرون به صرفه است.
- کاپ ایمن‌تر از تامپون است.
- خون بیشتری نسبت به پد یا تامپون نگه می‌دارد.
- سازگاری بیشتری نسبت به نوار بهداشتی و تامپون با محیط زیست دارد.
- در حین برقراری رابطه جنسی احساس نمی‌شود (البته این ویژگی را همه برندها ندارند).
- می‌توان با وجود IUD نیز استفاده شود.
بسیاری از زنان استفاده از کاپ قاعدگی را انتخاب می‌کنند زیرا:
کاپ با بودجه فرد سازگار است. برخلاف تامپونها یا پدهای بهداشتی که باید به طور مداوم خریداری شوند و ممکن است سالانه فقط چند بار تهیه شود نه هر ماه، برای یک کاپ قاعدگی قابل استفاده مجدد، هزینه یک بار پرداخت می‌کنید.
کاپهای قاعدگی ایمن‌تر هستند. از آنجایی که کاپهای قاعدگی به جای جذب خون، خون را جمع می‌کنند، در خطر ابتلا به سندرم شوک سمی (TSS)، یک عفونت باکتریایی نادر مرتبط با استفاده از تامپون نیستید.
کاپهای قاعدگی خون بیشتری را نگه می‌دارند. یک کاپ قاعدگی می‌تواند حدود ۲۸ تا ۳۰ گرم جریان قاعدگی را نگه دارد در حالی که، تامپونها فقط تا ۲۱ گرم را می‌توانند نگه دارند.
کاپهای قاعدگی سازگار با محیط زیست هستند. کاپهای قاعدگی قابل استفاده مجدد هستند و می‌توانند برای مدت طولانی دوام بیاورند، به این معنی که شما ضایعات بیشتری را به محیط زیست وارد نمی‌کنید.
هنگام استفاده از کاپ قاعدگی می‌توانید رابطه جنسی داشته باشید. بسیاری از کاپهای قابل استفاده مجدد را باید قبل از برقراری رابطه جنسی خارج کرد، اما کاپهای یکبار مصرف نرم می‌توانند تا زمانی که شما احساس مناسبی دارید در جای خود باقی بمانند. شریک زندگی شما نه تنها کاپ را احساس نمی‌کند، بلکه نگران نشت آن نیز نخواهید بود.
شما می‌توانید یک کاپ را با IUD استفاده کنید. تعدادی از افراد ادعا می‌کنند که کاپ قاعدگی می‌تواند آی یو دی را از بین ببرد، اما یک مطالعه در سال ۲۰۱۲ میلادی این باور را رد کرد. اگر نگران هستید، با پزشک خود در مورد استفاده از کاپ قاعدگی مشورت کنید.
مضرات استفاده از کاپ قاعدگی چیست؟
- یک کاپ قاعدگی می‌تواند کثیف باشد.
- ممکن است وارد کردن یا برداشتن آن سخت باشد.
- ممکن است پیدا کردن سایز مناسب دشوار باشد.
- ممکن است باعث واکنش آلرژیک شود.
- ممکن است باعث تحریک واژن شود.
کاپهای قاعدگی ممکن است گزینه‌ای مقرون به صرفه و سازگار با محیط زیست باشند، اما هنوز باید چند نکته را در نظر داشته باشید:
برداشتن کاپ می‌تواند کثیف کاری داشته باشد. ممکن است در مکان یا موقعیتی قرار بگیرید که برداشتن کاپ را دشوار یا ناخوشایند کند. این بدان معناست که ممکن است نتوانید در طول فرآیند برداشتن از ریختن خون درون آن جلوگیری کنید.
قرار دادن یا برداشتن کاپ قاعدگی ممکن است سخت باشد. ممکن است متوجه شوید که وقتی کاپ قاعدگی خود را می‌گذارید، چین‌خوردگی درستی ایجاد نمی‌کنید. یا ممکن است به سختی پایه را فشار دهید تا کاپ را به سمت پایین و بیرون بکشید.
پیدا کردن اندازه مناسب کاپ قاعدگی می‌تواند سخت باشد. کاپهای قاعدگی برای همه یک اندازه نیستند، بنابراین ممکن است پیدا کردن اندازه متناسب برای شما دشوار باشد. این بدان معناست که ممکن است مجبور شوید قبل از پیدا کردن برند مناسب برای خود و واژن خود، چند برند را امتحان کنید.
ممکن است به مواد تشکیل دهنده کاپ، آلرژی داشته باشید. اکثر کاپهای قاعدگی از مواد بدون لاتکس ساخته شده‌اند، که آن را به گزینه‌ای عالی برای افراد مبتلا به آلرژی به لاتکس تبدیل می‌کند. اما برای برخی افراد، این احتمال وجود دارد که مواد سیلیکونی یا لاستیکی باعث بروز واکنش آلرژیک شوند.
کاپ قاعدگی ممکن است باعث تحریک واژن شود. اگر کاپ قاعدگی به درستی تمیز و مراقبت نشود، ممکن است واژن شما را تحریک کند. همچنین اگر کاپ را بدون روغن کاری وارد کنید ممکن است باعث ناراحتی شود.
ممکن است احتمال عفونت افزایش یابد. کاپ قاعدگی را خیلی خوب بشویید و بگذارید خشک شود. از کاپ قاعدگی یکبار مصرف مجدد استفاده نکنید. بعد از آن دست‌های خود را بشویید.
قیمت کاپ قاعدگی
کاپ قاعدگی مقرون به صرفه‌تر از تامپون و نوار بهداشتی است. شما می‌توانید تنها یکبار برای یک کاپ هزینه بپردازید و نیازی به خرید کاپ دیگر برای حداقل شش ماه ندارید. تامپونها و پدها بسته به این که پریود شما چقدر طولانی و سنگین است و هر چند وقت یکبار پریود می‌شوید، به طور متوسط هر ماه‌ای هزینه‌ای به شما تحمیل می‌کند.
چگونه کاپ قاعدگی مناسب خود را انتخاب کنیم؟
برای بسیاری از خانم‌ها، استفاده از کاپ قاعدگی بی‌فایده است. قبل از این که تغییر عقیده بدهید، مطمئن شوید که در انتخاب یک محصول بهداشتی زنانه به چه چیزی نیاز دارید:
- آیا یک کاپ برای شما هزینه کمتری خواهد داشت؟
- آیا استفاده از کاپ قاعدگی راحت‌تر است؟
- آیا می‌خواهید در دوران قاعدگی رابطه جنسی داشته باشید؟
اگر پاسخ شما به این سوالات بالا مثبت است، پس جام قاعدگی برای شما مناسب است. اما اگر هنوز مطمئن نیستید، با متخصص زنان خود در مورد گزینه‌های خود و این که کدام محصول قاعدگی ممکن است برای شما بهترین کارکرد را داشته باشد، مشورت کنید.
علت رویکردهای استفاده بیشتر از کاپ قاعدگی
- کاپهای قاعدگی به عنوان جایگزینی برای محصولات بهداشتی سنتی محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند.
- یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که جام قاعدگی به همان اندازه تامپون و پد می‌تواند موثر باشد.
- محصولات کاپ قاعدگی قابل استفاده مجدد بی‌خطر هستند.
- محصولی سازگار با محیط زیست است.
- هر فردی که پریود می‌شود به دنبال راهی راحت و بدون آشفتگی و اضطراب برای مدیریت قاعدگی خود است. کاپهای قاعدگی به اندازه تامپونها و پدهای یکبار مصرف در جلوگیری از نشتی خوب عمل می‌کنند، (اگر نگوییم بهتر هستند). کاپهای قاعدگی خطر ابتلا به عفونت را برای زنان و دختران نشان نداده است.
- هزینه تهیه کاپ قاعدگی (قیف قاعدگی) نسبت به پد و تامپون که باید دائم تهیه شوند مقرون به صرفه است و در هزینه سالانه فرد صرفه جویی می‌شود.
- از آنجایی که کاپ‌ها را می‌توان برای چندین بار استفاده کرد، در شرایط اضطراری مثل سیل، زلزله و حوادث این چنینی که بسیاری از بانوان و دختران به محصولات بهداشتی دسترسی ندارند و اساساً در اولویت کمک‌های سازمان‌های امداد نیز نمی‌باشد، کاپ‌ها می‌توانند یک وسیله جایگزین برای بانوان و دختران برای چندین ماه باشند تا شرایط به حالت عادی بازگردد.
- کاپهای قاعدگی همچنین پتانسیل بهبود زندگی زنان و دختران را در برخی از کشورهای کم درآمد و خانواده‌های با درآمد پایین که ممکن است امکان تهیه پد یا تامپون را برای هر ماه نداشته باشند، برای همین از برخی فعالیت‌های اجتماعی نظیر رفتن به مدرسه یا محل کار طرد شوند، همچنین تهیه محصولات بی‌کیفیت از لحاظ بهداشتی خطر عفونت را در زمانی که پریود می‌شوند و در دوران بارداری هستند، بیشتر می‌کند.
- همچنین برای بسیاری از زنان و دختران که هنوز درگیر تابوهای قاعدگی هستند، قاعدگی خود را از دیگران پنهان می‌کنند و نمی‌دانند با زباله پدها و یا تامپونها چه بکنند، تامپون وسیله‌ای مناسب است تا به راحتی دوران قاعدگی خود را سپری کنند، بدون آن که استرس نبود تامپون یا پد در زمان خونروش و استرس منهدم سازی تامپون یا پد استفاده شده را داشته باشند.
- تنها نکته منفی در استفاده از کاپ قاعدگی که تاکنون گزارش شده است احتمال ایجاد سندرم شوک سمی (TSS) است، که البته در مورد پد و تامپون هم وجود دارد. در مورد کاپ قاعدگی ایجاد مسمویت تنها در پنج درصد از جمعیت گزارش شده است و بسیار نادر بوده است. سندرم شوک سمی (TSS) یک وضعیت پزشکی نادر و تهدید کننده زندگی ناشی از عفونت باکتریایی، پس از استفاده از کاپ قاعدگی، تامپون و پد است. در مورد تامپون و پد چون سریع‌تر تعویض می‌شوند این احتمال کمتر است زیرا اگر چیزی را برای مدت طولانی در واژن وارد کنید و از خروج باکتری‌ها از بدن جلوگیری کند، منبعی برای ایجاد عفونت خواهد بود و می‌تواند باعث TSS شود. کافی است که کاپ را به موقع خالی کنید و سپس شسته وقتی خشک شد دوباره در سرجایش قرار دهید.
سخن آخر
در نهایت، این بدن شما و انتخاب شماست که از کدام محصول قاعدگی می‌خواهید استفاده کنید. فنجان‌های قاعدگی می‌توانند جایگزین مناسبی برای پدها و تامپون‌های سنتی باشند، زیرا نیازی به تعویض مکرر ندارند، می‌توانند به جلوگیری از نشتی کمک کنند و نسبت به سایر گزینه‌ها پایدارتر هستند.