اکنون که از بیمارستان با نوزاد کوچک خود به خانه آمده‌اید، احتمالاً شروع به عادت کردن و شناخت یکدیگر کرده‌اید. در حالی که ممکن است برنامه شما از این به بعد مانند یک روز بی پایان به نظر برسد که در آن شما هر ۲ تا ۳ ساعت به کودک خود شیر می‌دهید و پوشک او را در هر ساعتی از روز عوض می‌کنید، اما در نهایت همه چیز به یک روتین روزانه تبدیل می‌شود و به آن عادت می‌کنید. تا آن زمان، خود را به علائم و نشانه‌های گرسنگی کودک خود عادت دهید و سعی کنید در صورت درخواست نوزاد خود به او شیر دهید. این کارها ممکن است بسیار پر زحمت به نظر برسد. اما نوزادان تازه متولد شده شکم‌های کوچکی دارند؛ بنابراین باید مرتب شیر بخورند تا وزنی را که پس از تولد از دست داده‌اند، دوباره به دست آورند و یک برنامه غذایی خوب برای نوزاد ایجاد کنند. هنوز ممکن است از خود بپرسید که نوزاد تازه متولد شده، ۱ ماهه، ۲ ماهه یا بزرگ‌تر شما چقدر باید شیر بخورد.
یک قانون کاربردی این است که هر ۲ تا ۳ ساعت به نوزاد خود شیر بدهید. این زمان در دو تا سه ماهگی نوزاد تبدیل به هر ۳ تا ۴ ساعت می‌شود. نوزادان تازه متولد شده باید بین ۲۸ تا ۵۶.۵ گرم در هر وعده شیر بخورند. سپس در دو تا سه ماهگی، ۸۵ تا ۱۱۴۳ گرم در هر وعده تغذیه شوند.
در این مقاله به شما توضیح می‌دهیم که در سه ماه اول تولد نوزاد خود، چقدر باید به او غذا بدهید.
شیر دادن به نوزاد تازه متولد شده تا ۳ ماهه
صرف نظر از این که به نوزاد خود شیر مادر می‌دهید، شیر خشک می‌دهید یا از ترکیبی از هر دو استفاده می‌کنید، تشخیص این که نوزاد شما چقدر باید شیر بخورد ممکن است کمی سخت باشد. ممکن است نگران این باشید که نوزاد شما به اندازه کافی غذا نخورد؛ به خصوص اگر در حال شیردهی به او هستید. بسیاری از زمان شیردهی با کودک شما صرف ایجاد رابطه و اعتماد نه تنها به بدن خود بلکه به بدن نوزاد شما نیز می‌شود.
ما سعی کرده‌ایم با ارائه دستورالعمل‌هایی در مورد مقدار شیر مورد نیاز نوزاد شما، مقداری از استرس شما را در این وضعیت کم کنیم. این اطلاعات به معنای تجویز پزشکی نیست، بلکه یک راهنمای کلی است که به شما ایده‌ای تقریبی از میزان شیر مورد نیاز نوزاد را ارائه می‌دهد تا بتوانید نوزاد خود را تحت نظر داشته باشید و این توصیه‌ها را با نیازهای شخصی او تطبیق دهید.
یک نوزاد تازه متولد شده تا سه ماهگی به چه چیزهایی نیاز دارد؟
هنگامی که نوزاد خود را از بیمارستان به خانه می آورید، نیازهای اولیه او این است که در هنگام گرسنگی به او شیر بدهید، پوشک او را به طور مداوم عوض کنید، از بند ناف او مراقبت کنید، او را به پشت بخوابانید و مهم‌تر از همه، او را در آغوش بگیرید و به عنوان مادر و پدر او از او نگهداری کنید. به گفته متخصصان اطفال، این دوره زمانی در زندگی نوزاد ممکن است تا زمانی که همه افراد با سبک زندگی جدید سازگار شوند، کمی سخت باشد. اما این دوره به سرعت می‌گذرد. طبیعی است که نوزادان هر دو ساعت یک بار در شبانه روز از مواد غذایی استفاده کنند. آن‌ها در این سن ذخیره چربی زیادی ندارند تا از آن استفاده کنند؛ بنابراین اگر برای مدت طولانی بدون غذا بمانند، قند خون آن‌ها کاهش می‌یابد. برای مثال، نوزادی که با شیر مادر تغذیه می‌شود، هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار یا به عبارت دیگر ۸ تا ۱۲ بار در روز شیر می‌خورد. همه این شیر خوردن‌ها برای این است که نوزاد بتواند به برخی از نقاط عطف رشد مهم خود دست پیدا کند.
اکثر نوزادان در هفته اول زندگی، ۵ تا ۱۰ درصد کاهش وزن را تجربه می‌کنند. این کاهش وزن کاملا طبیعی به شمار می‌رود. اگر نوزاد شما بیش از این وزن را از دست بدهد، احتمالاً پزشک دستورات خاصی را برای تغذیه او به شما خواهد داد. اما در حدود هفته دوم، بیش‌تر نوزادان باید به وزن هنگام تولد خود بازگردند. پزشک اطفال شما در اولین ویزیت نوزاد به بررسی این افزایش وزن خواهد پرداخت. این تغییرات وزن در نوزاد یکی از دلایلی است که والدین در ماه اول زندگی بیش‌تر به پزشک اطفال مراجعه می‌کنند.
پس از آن، افزایش وزن نوزاد به میزان حدود ۲۸ گرم در روز طبیعی است. باز هم پزشک اطفال شما احتمالاً هر بار که در مطب او هستید، افزایش وزن کودک شما را کنترل می‌کند و به تعیین این که چه وزنی برای کودک شما طبیعی است کمک می‌کند. در حدود ۳ ماهگی نوزاد، می‌توان انتظار داشت که کودک شما حدود ۴۵۳ گرم در ماه وزن بگیرد. در چند هفته اول تولد نوزاد، مطمئن شوید که به علائم و نشانه‌های او گرسنگی پاسخ می‌دهید و به طور منظم در تمام ساعات شبانه روز به نوزاد خود شیر می‌دهید.
بعضی از نوزادان ممکن است هنوز به وزن هنگام تولد برنگشته باشند و ذخایر چربی بسیار کمی داشته باشند. در این صورت ممکن است پزشک اطفال به شما توصیه کند که نوزاد خود را هر ۳ تا ۴ ساعت یک بار از خواب بیدار کنید تا از دریافت انرژی توسط او به طور ثابت اطمینان حاصل نمایید. به خاطر داشته باشید که برخی از نوزادان مبتلا به زردی ممکن است خواب آلودتر باشند و کم‌تر به خودی خود بیدار شوند. زمانی که نوزاد شما به طور مداوم رشد می‌کند، پزشک شما ممکن است توصیه کند که دیگر نیازی به بیدار کردن نوزاد برای شیر خوردن در شب نیست و شما می‌توانید بر اساس درخواست خود نوزاد به او شیر بدهید. این خبر بسیار هیجان‌انگیزی است که خانواده‌ها بدانند می‌توانند بالاخره به مدت طولانی‌تری بخوابند. با این حال، باز هم مهم است که ویزیت‌های پزشکی نوزاد خود را به طور مرتب انجام دهید تا مطمئن باشید که نوزاد شما همچنان با وجود برنامه غذایی بر اساس تقاضای خود نیز به خوبی رشد می‌کند.
یک نوزاد تازه متولد شده چقدر باید شیر بخورد؟
به گفته پزشکان، نوزادان تازه متولد شده شکم‌های کوچکی دارند که بزرگ‌تر از توپ پینگ پنگ نیست؛ بنابراین نمی‌توانند شیر زیادی را در یک زمان بخورند. با گذشت زمان، گنجایش شکم نوزاد برای نگه داشتن حجم بزرگ‌تری از شیر کشیده و بزرگ‌تر می‌شود. در ابتدا، یک نوزاد ممکن است فقط ۳۰ میلی لیتر شیر مصرف کند و این مقدار ممکن است به سرعت به ۹۰ میلی لیتر شیر افزایش پیدا کند. هضم این مقدار شیر برای نوزادان شیرخواره می‌تواند دشوار باشد؛ اما معمولاً ۵ تا ۲۰ دقیقه شیردهی برای هر سینه توصیه می‌شود. تغییر این زمان بستگی به تخلیه شیر مادر و سرعت آن و همچنین قدرت مکیدن نوزاد شیرخواره دارد.
به یاد داشته باشید که شیر مادر برای برآورده کردن نیازهای غذایی در حال تغییر نوزاد تغییر می‌کند؛ بنابراین ممکن است شیر مادر در ابتدا بیش‌تر با چربی غلیظ باشد. به همین دلیل برای نوزاد شیرخواره مهم است که در هر دفعه شیردهی سعی کند از هر سینه شیر بخورد تا در هر دفعه شیردهی بتواند بیش‌ترین مقدار شیر مادر را مصرف کند. هدف کلی در این سن دریافت ۱۲۰ کیلو کالری در کیلوگرم شیر در روز برای داشتن تغذیه مطلوب نوزاد در این سن است.
پزشک اطفال می‌تواند به شما کمک کند که کل میزان شیر مادر یا شیر خشک مورد نیاز برای تغذیه نوزاد در حال رشد خود را محاسبه کنید.
علائمی که نشان می‌دهند نوزاد شما گرسنه است چیست؟
دانستن علائم و نشانه‌های گرسنگی نوزاد به شما کمک می‌کنند تا متوجه شوید که نوزاد شما چه زمانی برای غذا خوردن آماده است یا بدانید که آیا به غذای بیش‌تری نیاز دارد یا خیر. به علاوه، شناخت نشانه‌های گرسنگی نوزاد می‌تواند به شما کمک کند تا به فرزند خود قبل از شروع به گریه شیر بدهید. در ادامه به چند نشانه اشاره می‌کنیم که نشان می‌دهند نوزاد شما ممکن است برای غذا خوردن آماده باشد:
- نشان دادن علائم رفلکس ریشه زایی ( چرخاندن سر به پهلو با دهان باز)
- لیسیدن لب‌هایش
- مکیدن دست‌هایش یا هر چیز در دسترس مانند بازو یا پیراهن شما
- متمایل شدن نوزاد به سمت سینه‌های شما
- نوزاد دهانش را باز می‌کند
- نوزاد زبانش را بیرون می‌آورد
- بی قرار بودن یا گریه کردن نوزاد
در صورتی که متوجه علائم بالا شدید، بسته به روش ترجیحی شما برای تغذیه نوزاد خود، می‌توانید به کودک خود شیر مادر یا شیر خشک بدهید.
برنامه غذایی نوزاد تا سه ماهگی
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) خاطر نشان می‌کند که یک نوزاد به طور متوسط، در این سن به ازای هر ۴۵۳ گرم از وزن بدن خود، حدود ۷۱ گرم شیر خشک در روز مصرف می‌کند. در حالی که نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، ممکن است حدود ۵۶.۵ تا ۷۱ گرم شیر دوشیده به ازای هر ۴۵۳ گرم وزن بدن خود شیر مادر مصرف کنند. علاوه بر این، نوزاد شما احتمالاً ۸ تا ۱۰ بار در یک دوره ۲۴ ساعته شیر می‌خورد.
با افزایش سن، هم نوزادانی که با شیر مادر و هم نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، معمولاً با حدود ۵۶.۵ تا ۱۱۳ گرم شیر خشک یا شیر دوشیده شده در هر تغذیه راضی می‌شوند. مراقب علائم گرسنگی کودک خود باشید و با پزشک اطفال خود همکاری کنید تا تعداد کل گرم در روزی که کودک شما باید بخورد را مشخص نمایید.
| نوزاد تازه متولد شده تا سه ماهگی به طور روزانه به چقدر شیر نیاز دارد | |||
|---|---|---|---|
| وزن | شیر خشک | شیر مادر دوشیده شده | شیردهی مادر |
| ۱.۸ کیلوگرم | ۲۸۳ گرم | ۲۸۳ گرم | در هر نوبت شیردهی، ۱۵ دقیقه برای هر سینه |
| ۲.۷ کیلوگرم | ۴۲۵ گرم | ۴۲۵ گرم | در هر نوبت شیردهی، ۱۵ دقیقه برای هر سینه |
| ۳.۶ کیلوگرم | ۵۶۷ گرم | ۵۶۷ گرم | در هر نوبت شیردهی، ۱۵ دقیقه برای هر سینه |
| ۴.۵ کیلوگرم | ۷۰۹ گرم | ۷۰۹ گرم | در هر نوبت شیردهی، ۱۵ دقیقه برای هر سینه |
| ۵.۴ کیلوگرم | ۸۵۰ گرم | ۸۵۰ گرم | در هر نوبت شیردهی، ۱۵ دقیقه برای هر سینه |
| ۶.۳ کیلوگرم | ۹۹۲ گرم | ۹۹۲ گرم | در هر نوبت شیردهی، ۱۵ دقیقه برای هر سینه |
شما همچنین می‌توانید بر اساس سن نوزاد خود تخمین بزنید که به چه مقدار شیر نیاز دارد:
- نوزاد: ۵۷ تا ۸۵ گرم در هر نوبت تغذیه با شیر خشک یا شیر مادر دوشیده شده
- کودک یک ماهه: ۸۵ تا ۱۱۳ گرم در هر نوبت تغذیه با شیر خشک یا ۵۷ تا ۱۱۳ گرم در هر نوبت تغذیه با شیر مادر دوشیده شده
- کودک ۲ ماهه: ۱۱۳ تا ۱۴۲ گرم در هر نوبت تغذیه با شیر خشک یا ۸۵ تا ۱۱۳ گرم در هر نوبت تغذیه با شیر مادر دوشیده شده
- کودک ۳ ماهه: ۱۱۳ تا ۱۴۲ گرم در هر نوبت تغذیه با شیر خشک یا ۸۵ تا ۱۱۳ گرم در هر نوبت تغذیه با شیر مادر دوشیده شده
نکته مهمی که لازم است به خاطر داشته باشید این است که هر کودکی با دیگری متفاوت است. اعداد موجود در جدول بالا فقط به عنوان دستورالعمل در نظر گرفته شده است.
به طور کلی، سعی کنید زمانی که نوزاد گرسنه است به او غذا بدهید و اجازه دهید وقتی سیر شد، غذا خوردن را متوقف کند. هر چقدر هم وسوسه انگیز باشد که او را وادار کنید تا آخرین قطره شیر را تمام کند، اما سعی کنید او را مجبور نکنید. نوزادان در تنظیم مقدار غذایی که باید بخورند بسیار خوب هستند. به مرور که با عادات نوزاد خود آشنا می‌شوید، متوجه خواهید شد که از نظر تغذیه او چه انتظاراتی باید داشته باشید.
پیشنهادات برای برنامه غذایی نوزاد
در ادامه چند نمونه برنامه غذایی نوزاد برای شما قرار داده شده است که نشان می‌دهند یک روز عادی در برنامه غذایی نوزاد شما بهتر است چگونه باشد. به خاطر داشته باشید که هر نوزادی با دیگری متفاوت است، بنابراین کودک شما ممکن است بیش‌تر یا کم‌تر از آنچه که در اینجا ذکر شده است شیر بخورد. اگر می‌خواهید برنامه غذایی مخصوص نوزاد خود داشته باشید، می‌توانید با پزشک اطفال خود در مورد آنچه که باید از تغذیه نوزاد خود انتظار داشته باشید، صحبت کنید.
برنامه غذایی نوزاد یک ماهه که با شیر مادر تغذیه می‌شود
- ساعت ۵ صبح: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۷ صبح: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۱۰ صبح: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۱ بعد از ظهر: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۴ بعد از ظهر: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۶ بعد از ظهر: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۹ شب: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۱۲ نیمه شب: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۳ بامداد: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
برنامه غذایی نوزاد یک ماهه که با شیر خشک تغذیه می‌شود
- ساعت ۶ صبح: ۸۵ گرم شیر خشک
- ساعت ۹ صبح: ۸۵ گرم شیر خشک
- ساعت ۱۲ بعد از ظهر: ۸۵ گرم شیر خشک
- ساعت ۳ بعد از ظهر: ۸۵ گرم شیر خشک
- ساعت ۶ بعد از ظهر: ۸۵ گرم شیر خشک
- ساعت ۹ شب: ۸۵ گرم شیر خشک
- ساعت ۱ بامداد: ۸۵ گرم شیر خشک
- ساعت ۵ صبح: ۸۵ گرم شیر خشک
برنامه غذایی نوزاد یک ماهه که با ترکیب شیر دادن مادر و شیر دوشیده شده تغذیه می‌شود
- ساعت ۵ صبح : نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۸ صبح: ۸۵ گرم شیر دوشیده شده مادر
- ساعت ۱۱ صبح: 85 گرم شیر دوشیده شده مادر
- ساعت ۲ بعد از ظهر: ۸۵ گرم شیر دوشیده شده مادر
- ساعت ۵ بعد از ظهر: 85 گرم شیر دوشیده شده مادر
- ساعت ۷ بعد از ظهر: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۹ شب: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
- ساعت ۱ بامداد: نوزاد ۱۵ دقیقه از هر پستان شیر می‌خورد.
آیا نوزاد من به اندازه کافی غذا می‌خورد؟
صرف نظر از این که نوزاد شما چگونه تغذیه می‌شود، اگر مقدار مناسب شیر را دریافت کرده باشد پس از خوردن آن سیر به نظر می‌رسد. اگر نوزاد به اندازه کافی شیر نخورد، خلق و خوی او اولین نشانه برای شما خواهد بود که بفهمید او هنوز گرسنه است. به عنوان مثال اگر نوزاد هنوز گرسنه باشد، احتمالاً بعد از غذا خوردن گریه می‌کند، سر و صدا می‌کند یا چیزهایی را می‌مکد. اما بهتر است این رفتارهای نوزاد را محتاطانه تعبیر کنید، زیرا همیشه این رفتارها به معنی گرسنگی نوزاد نیست و گاهی اوقات این علائم ممکن است نشانه چیز دیگری مانند قولنج، گاز یا حتی رفلاکس باشد.
راه دیگر برای تشخیص این که نوزاد شما به اندازه کافی تغذیه می‌شود یا خیر این است که تعداد پوشک‌های خیس او را در یک بازه ۲۴ ساعته بررسی کنید. نوزادان بالای یک هفته باید حداقل ۶ پوشک خیس در روز داشته باشند و ادرار آن‌ها باید زرد کم رنگ باشد.
توجه به افزایش وزن نوزاد شما نیز می‌تواند به شما کمک کند تا تشخیص دهید که آیا او به اندازه کافی تغذیه شده است یا خیر. میانگین افزایش وزن برای نوزادان حدود ۱۱۳ تا ۱۹۸ گرم در هفته است. اگر وزن کودک شما کم‌تر از این حد است، احتمال آن وجود دارد که به اندازه کافی غذا نمی‌خورد. متخصص اطفال می‌تواند به شما کمک کند تا تشخیص دهید که آیا افزایش وزن و رشد فرزندتان در مسیر درستی قرار دارد یا چیزی وجود دارد که باید نگران آن باشید.
اگر فکر می‌کنید که نوزاد شما به اندازه کافی شیر نمی‌خورد یا به اندازه طبیعی پوشک خود را خیس نمی‌کند، فوراً با پزشک اطفال خود تماس بگیرید. پزشکان می‌توانند تشخیص دهند که آیا یک مشکل اساسی وجود دارد یا خیر و به شما کمک می‌کنند تا یک برنامه غذایی سالم برای نوزاد خود پیدا کنید.