اگر اتاق نشیمن شما پر از لگو است و چایی شما همیشه سرد میشود چون فرصت نمیکنید آن را به موقع بنوشید، احتمالاً یک کودک نوپا داشته باشید. به نظر میرسد کودکان نوپا مدام در حال حرکت هستند. از آنجایی که مهارتهای جدید راه رفتن کودک به او امکان میدهد تا مسیر بیشتری را طی کند، ممکن است به خاطر دنبال کردن مداوم او برای اطمینان از ایمن و سالم ماندنش، کمی احساس خستگی کنید.
کودکان نوپا احساس استقلال در حال شکوفایی دارند که تا ساعات شب نیز ادامه پیدا میکند. ممکن است در این دوره دوباره با بیداریهای شبانه کودک خود مواجه شوید؛ اما این بار کودک شما فقط برای صدا کردن شما گریه نمیکند، بلکه از تخت خود بیرون میآید و شما را پیدا میکند. کودکان نوپا در کنار فعال بودن و کنجکاوی کردن میتوانند بسیار احساساتی نیز باشند. پس تعجب نکنید اگر وقتی به فرزند خود میگویید به مسافرت برای دیدن ساحل میروید، فریاد میزند و از خوشحالی جیغ میکشد یا وقتی نمیتواند کفشهایش را خودش بپوشد، گریه میکند. زمانی که عصبانیت کودک شما اتفاق میافتد، به نظر میرسد که هیچ کاری نمیتواند جلوی او را بگیرد.
به مرور زمان که کودک شما به رشد و تکامل خود ادامه میدهد، نیازها و فعالیت های روزانه او نیز همراه با رشد او تغییر میکنند. در این مقاله در مورد رژیم غذایی و تغذیه، خواب، ایمنی، نگرانیهای مربوط به سلامتی کودک و موارد دیگر کودکان نوپا دقیقتر صحبت خواهیم کرد.
زندگی روزمره کودک نوپا
کودکان نوپا از نظر فیزیکی به اندازه دوران نوزادی خود رشد نمیکنند. در عوض، آنها در حال رشد و تکامل مهارتهای حرکتی درشت و بهبود مهارت شناخت خود هستند. زندگی روزمره کودک نوپا پر از خواب، غذا خوردن و فعالیت بدنی است.
رژیم غذایی و تغذیه
اگر به نظر میرسد که کودک نوپا کمتر از دوران نوزادی خود غذا میخورد، ممکن است کمی نگران باشید. اما این اتفاق امری رایج و قابل انتظار است. بعد از ۱ سالگی، نوزادان به سرعت رشد نمیکنند؛ بنابراین به غذای زیادی نیاز ندارند. بنا به گفته متخصصان اطفال، کودکان در این سن بسیار بد غذا هستند و نسبت به دوران نوزادی خیلی کمتر غذا میخورند، هم به دلیل این که سرعت رشد آنها کاهش یافته است و هم به این دلیل که تحرک دارند.
اگر کوچولوی شما پیشبند ناهار خود را پایین میکشد و درخواست وعده سوم غذا را از شما دارد اما فقط کمی موز برای شام میخورد، جای نگرانی نیست. کودکان نوپا تقریباً به ۱۰۰۰ کالری در روز نیاز دارند که در سه وعده غذایی و دو میان وعده تقسیم میشود، اما تمایل دارند آن را در مقادیر متفاوتی مصرف کنند.
نکته مهم این است که به کودک نوپای خود غذاهای سالم و مقوی متنوعی بدهید. غذای کودک باید شامل سبزیجات، میوهها، پروتئینها، نشاستهها و چربیهای سالم باشد. نیازی نیست که حجم وعدههای غذایی او بزرگ باشند. ممکن است از فهمیدن این که فقط یک قاشق غذاخوری یک وعده غذایی برای کودک نوپا به ساب میآید، تعجب کنید. به طور کلی به گفته متخصصان، نگران حجم غذای کودک خود نباشید و فقط غذای با کیفیت و خوب به او بدهید.
برای ایجاد عادات غذایی سالم در کودک خود باید تصمیم بگیرید که قرار است چه چیزی برای فرزند خود آماده کنید و کودک شما باید تصمیم بگیرد که کدام یک از غذاهای موجود و چه میزان از غذا را بخورد. بنابراین سعی کنید غذا را تبدیل به موضوع بزرگی نکنید. اگر کودک نوپای شما از امتحان غذای جدید امتناع کرد، بگویید باشد، غذا را بردارید و سپس در زمان دیگری باز هم آن را به کودک بدهید تا فرصت داشته باشد دوباره آن را امتحان کند. شیر و محصولات لبنی مانند پنیر و ماست بخش مهمی از رژیم غذایی کودک نوپا به شمار میروند. اما اگر کودک نوپای شما هنوز ۲ ساله نشده است، از شیر کم چرب استفاده نکنید. در سن ۱ سالگی، نوزادان هنوز برای کمک به رشد مغز خود به لبنیات پر چرب نیاز دارند.
اگر کودک نوپای شما هنوز شیشه شیر خود را دوست دارد، ممکن است زمان شوکه کنندهای برای او باشد. توصیه میشود که نوزادان بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی شیشه شیر را رها کنند تا از پوسیدگی دندانهای آنها جلوگیری شود و به جای خوردن غذای کافی، خود را با شیر سیر نکنند.
همچنین شیر گاو بیش از حد از جذب آهن در بدن کودک نوپا جلوگیری میکند و ممکن است بر خواب او تاثیر منفی داشته باشد. شما نباید بیش از ۴۵۳ گرم شیر گاو در روز به کودک خود بدهید. اما اگر کودک نوپای شما این مقدار شیر را از فنجان خود نمینوشد، با دادن غذاهای سرشار از پروتئین و چربیهای سالم مانند آووکادو، لوبیا، تخم مرغ، پنیر، ماست یونانی، هوموس و توفو، مصرف شیر گاو را برای او جبران کنید.
هنگامی که شیشه شیر را با فنجان جایگزین میکنید، ممکن است متوجه شوید که کودک نوپا شیر بسیار کمتری مینوشد. این بسیار عادی است و جای نگرانی نیست. به دادن شیر یا آب شیرین نشده همراه با وعدههای غذایی و میان وعدهها ادامه دهید. از دادن آب میوه به کودک صرف نظر کنید؛ زیرا سرشار از قند است و در عین حال فاقد فیبر موجود در میوههای کامل است.
کودکان نوپا ممکن است دوست داشته باشند انواع مختلف غذاها را امتحان کنند، اما غذاهایی وجود دارند که برای کودک خطر خفگی دارند و باید از دادن آنها به کودک پرهیز کرد. این غذاها شامل هویج کامل، گوجه فرنگی گیلاسی، هات داگ و انگور است. کره بادام زمینی اگر با قاشق خورده شود نیز میتواند برای کودک خطر خفگی داشته باشد.
فعالیت فیزیکی
هنگامی که کودک نوپای شما اولین قدمهای خود را بر میدارد، ممکن است با احتیاط و کمی بی ثبات راه برود؛ اما زمان زیادی طول نمیکشد تا او را در حال دویدن ببینید. ممکن است احساس کنید که در حال بزرگ کردن یک گردباد کوچک هستید. مهارتهای حرکتی درشت کودک در طول سالهای نوپایی به سرعت رشد میکنند و کنجکاوی شکوفا شده کودک شما باعث میشود تا کودک تا جایی که میتواند پیش برود.
کودکان نوپا به حداقل سه ساعت فعالیت بدنی در روز نیاز دارند. بنا به گفته متخصصان، کودکان در این سن شروع به کشف محیط اطراف خود میکنند و طبیعتاً میخواهند چیزهای جدیدی مانند دویدن و بالا رفتن از پلهها را امتحان کنند. به او اجازه دهید با رعایت نکات ایمنی، هر چقدر که میخواهد در اطراف خانه جست و جو کند.
خبر خوب این است که تا زمانی که بتوانید فضایی را برای حرکت کودک خود فراهم کنید، او به تنهایی فعالیت مورد نیاز خود را انجام خواهد داد. اگر هوا خوب باشد، فعالیتهای بیرون از خانه بهترین کار برای کودک نوپا هستند. مثلا پیاده روی در اطراف محله و یا این که به کودک نوپای خود اجازه دهید در مسیر پیاده روی خلوت یا در امتداد ساحل جلوتر از شما راه برود، روشهای عالی برای اطمینان از این هستند که فرزندتان در طول روز حرکت فیزیکی کافی داشته باشد.
کودکان نوپا هنوز به ورزشهای حرفهای نیاز ندارند؛ اما ممکن است از کلاسهای مشترک والدین و کودک مانند کلاسهای فوتبال، یوگا یا موسیقی لذت ببرند. آنها از طریق بازی به بهترین شکل چیزها را یاد میگیرند و پیشرفت میکنند.
در اطراف خانه
ممکن است ببینید کودک نوپای شما جارو را برمیدارد و سعی می کند جارو بکشد یا یک جفت از کفشهای شما را بپوشد. کوچولوی شما احتمالاً میخواهد بیشتر اوقاتی که بیدار است، در کنار شما باشد. مهم است که به او اجازه دهید که او هم در برخی از فعالیتهایی که انجام میدهید، شرکت کند.
در حالی که ممکن است انجام همه کارها توسط خودتان آسانتر و سریعتر باشد، اما این که به کودک نوپای خود اجازه دهید در کارهای کوچک کمک کند، میتواند او را فعال نگه دارد و مهارت های مهمی را به او آموزش دهد. شما میتوانید از او بخواهید که یک دستمال سفره را برای شما در سطل زباله بیندازد یا به او اجازه دهید تا از جاروی اسباب بازی خود برای جارو کشیدن در کنار شما استفاده کند.
کارهایی که کودکان نوپا میتواند انجام دهد، بیشتر شامل برداشتن اسباب بازیها، گذاشتن لباسهای کثیف در یک سبد یا قرار دادن کتابها در قفسه کتاب است. کوچولوی شما احتمالاً علاقه مند خواهد بود که به شما در انجام کارهای خانه کمک کند. به کودک نوپا اجازه دهید تا در مرتب کردن به هم ریختگیها، مراقبت از حیوانات خانگی و مرتب کردن تخت به شما کمک کند.
بهترین راه برای گذراندن وقت با کودک نوپا این است که در یک فضای مناسب کودک در کنار او روی زمین بنشینید و از او پیروی کنید. اگر با عروسک بازی میکند، شما هم با او بازی کنید.
اشکالی ندارد اگر نتوانید هر لحظه با کودک نوپا خود بازی کنید. این ایده خوبی است که یک کشو داشته باشید که کودک نوپای شما بتواند با خیال راحت آن را جست و جو کند. این میتواند به رفع نیاز او به کنجکاوی به روشی ایمن کمک کند.
فقط زیاد نگران این نباشید که آیا کودک کارها را «به روش درست» انجام میدهد یا خیر. در بازی تخیلی یک کودک نوپا، مشکلی ندارد که وان حمام روی پشت بام خانه باشد و ماشینها صحبت کنند.
سلامت و امنیت کودک نوپا
ویزیتهای منظم برای چکاپ سلامتی کودک برای اطمینان از این که کودک نوپای شما در نقطه عطف رشد خود قرار دارد یا خیر، بسیار مهم است. این ویزیتها به پزشک اطفال اجازه میدهند تا رشد کودک را پیگیری کند و در برابر برخی بیماریها کودک را واکسینه کند.
ویزیت پزشک
ویزیت کودکان نوپا معمولاً با یک متخصص اطفال در سنین ۱۲، ۱۵، ۱۸ و ۲۴ ماهگی انجام میشود. برنامه واکسیناسیون کودک یک ساله متنوع است، اما کودک شما در ویزیت دو سالگی خود فقط یک واکسن آنفولانزا دریافت میکند.
متخصص اطفال کودک شما میتواند به سوالات مربوط به تغذیه، رفتار، خواب و هر نگرانی دیگری که ممکن است در مورد سلامتی کودک خود داشته باشید پاسخ دهد. او به نحوه رشد کودک نوپا و این که چقدر به مراحل رشدی دست پیدا میکند، توجه میکند.
آموزش دستشویی رفتن به کودک نوپا
کودکان نوپا به تلاش برای انجام کاری که بزرگسالان انجام میدهند علاقه مند هستند و توالت رفتن نیز از این قاعده مستثنی نیست. حتی اگر هنوز برای شروع آموزش دستشویی رفتن آماده نیستید، بهتر است بعد از اولین تولد فرزندتان یک توالت فرنگی کودک تهیه کنید.
نقاط عطف رشدی خاصی وجود دارند که کودک شما باید قبل از شروع آموزش دستشویی رفتن به آنها دست پیدا کند. این مراحل رشدی شامل توانایی تشخیص کودک مبنی بر این که نیاز به دستشویی رفتن دارد، کنترل مثانه و روده و مهارتهای زبانی هستند که به کودک اجازه میدهند به شما بگوید چه زمانی نیاز به استفاده از توالت دارد. وقتی دستشویی رفتن را به کودک خود آموزش میدهید، تمجید بهترین نتیجه را دارد. ممکن است این که به طور تصادفی با شکست مواجه شوید ناامید کننده باشد، اما سعی کنید از نظر ظاهری آرام بمانید تا کودک احساس ناامیدی نکند. هرگز نباید در حین تمرین دستشویی رفتن از شیوه تنبیه استفاده کرد؛ اما میتوانید از عواقب منطقی مانند این که کودک شما برای تمیز کردن دستشویی به شما کمک کند استفاده کنید.
خواب
اگر بعد از یک روز سرگرم کننده خانوادگی فرزندتان را دیرتر بخوابانید، ممکن است متوجه شوید که احتمال عصبانیت او در روز بعد بیشتر است. خواب کافی برای کودکان نوپا که به ۱۱ تا ۱۴ ساعت خواب در هر ۲۴ ساعت نیاز دارند، هنوز بسیار مهم است.
مشکلات خواب ممکن است در سالهای نوپایی دوباره ظاهر شوند. بنا به گفته متخصصان، شما ممکن است متوجه شوید که در زمان خواب، کودک نوپای شما شما قبل از خوابیدن بیشتر بیدار میماند، با خود حرف میزند، غلت میزند و حتی گریه میکند. این میتواند نشانهای از این باشد که کودک نوپای شما آماده است تا به یک چرت در روز روی آورد.
انتقال به یک چرت در حدود ۱۲ تا ۱۵ ماهگی اتفاق میافتد و زمانی متوجه میشوید که وقت آن فرا رسیده است که میبینید خواب کودک نوپا تحت تأثیر قرار گرفته است. کودک نوپای شما ممکن است یک یا هر دو چرت خود در روز را کوتاه کند، در زمان خواب در برابر خوابیدن مقاومت کند، شبها به مدت طولانی از خواب بیدار شود یا صبح زود بیدار شود. به جای یک چرت صبحگاهی دیرتر و یک چرت بعد از ظهر، کودک شما ممکن است با یک چرت طولانیتر درست بعد از ناهار بهترین عملکرد را داشته باشد. معمولاً یک چرت ظهر در حوالی ظهر به کودک نوپا اجازه میدهد تا خواب یکپارچه تر و با کیفیتتری داشته باشد.
رشد کودک نوپا معمولاً شامل گذار از خواب در گهواره به خوابیدن در تخت کودکانه است. لازم نیست در این انتقال عجله کنید؛ مگر این که فرزندتان سعی کند از گهواره خود بالا برود.