قبل از بارداری و همچنین در حین بارداری آزمایشهای مختلفی انجام میشود که سلامت مادر و جنین را تضمین کنند. یکی از این آزمایشها تست pgd است. اگر شما هم قصد بارداری دارید و میخواهید اطلاعات بیشتری در مورد این تست پیدا کنید. پیشنهاد میدهیم که ادامه مطالب را از دست نداده و با ما همراه باشید.
همه چیز در مورد تست pgd
خوب همین ابتدای کار میخواهیم به این موضوع بپردازیم که اصلاً آزمایش pgd به چه معنی است و چرا در زمان بارداری انجام میشود. در این قسمت فقط توضیحاتی در مورد آزمایش pgd ارائه خواهیم داد و در ادامه توضیحات تکمیلی را بیان خواهیم کرد.
آزمایش pgd به تست پیش از لانه گزینی هم معروف است و بسیاری آن را با این نام میشناسند. توجه داشته باشید که این تست، نوعی آزمایش ژنتیکی است، یعنی آزمایش بر روی کروموزومها انجام میشود. با توجه به نتایج این آزمایش میتوان به اطلاعات بسیار مهمی پی برد.
خوب اجازه بدهید از اصطلاحات تخصصی و تعریفهای پزشکی کمی فاصله بگیریم و موضوع را بهطور سادهای برای شما توضیح بدهیم. در بعضی از موارد شاهد این هستیم که جنین دچار نقصی است. حالا اگر همین جنین با این نقص رشد کند، درنهایت شاهد یک نوزاد معلول یا ناقص خواهیم بود. این موضوع برای هیچ پدر و مادری خوشایند نیست.
به همین دلیل آزمایشهای متعددی وجود دارد که احتمال وجود نقص در نوزاد را تشخیص میدهد. چنین جنینی هم در همان ماههای ابتدای سقط شده و دیگر خطری مادر و نوزاد را تهدید نخواهد کرد. آزمایش pgd باعث جلوگیری از بروز مشکلات آینده میشود و به همین دلیل انجام آن اهمیت بسیار زیادی دارد.
البته همینجا که در مورد اهمیت انجام تست pgd مطلبی را بیان میکنیم، لازم است که به موضوع دیگری هم اشاره کنیم. اگرچه همانطور که گفتیم انجام آزمایش pgd اهمیت بسیاری دارد، اما نیازی نیست که تمام مادرهای باردار این آزمایش را انجام بدهند. در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد که این آزمایش را چه کسانی و به چه شرایطی باید انجام بدهند.
در اینجا لازم میدانیم به موضوع دیگری هم اشاره کنیم. همانطور که در مطالب بالا گفتیم آزمایش pgd به نام آزمایش پیش از لانه گزینی هم شناخته میشود. حالا باید دقت داشته باشید که آزمایشهای پیش از لانه گزینی تعداد بیشتری هستند و pgd فقط یکی از آنهاست. البته در این مطلب قصد نداریم که در مورد دیگر آزمایشها توضیحاتی را بیان کنیم.
انجام تست pgd چه هدفی دارد؟
از دیگر مطالبی که همین ابتدای کار باید به آن اشاره کنیم، هدفی است که انجام این آزمایش به دنبال دارد. در مطالب بالا بهطور غیرمستقیم به این موضوع اشاره کردیم که اصلاً هدف از انجام چنین تستی چه چیزی میتواند باشد. در اینجا لازم میدانیم که به صورت مستقیم به این موضوع اشاره کنیم.
هر ساله شاهد این هستیم که تعداد قابل توجهی نوزاد با نقص و مشکل به دنیا میآیند. به دنیا آمدن این نوزادان برای والدین و مهمتر از آن برای خودشان اصلاً خوشایند نیست. مثلاً تصور کنید که یک کودک با مشکل سندروم داون متولد شده است.
اگر از رنج و عذابی که والدین برای بزرگ کردن این کودک متحمل میشوند بگذریم، میبینیم که این کودک از یک زندگی معمولی بینصیب شده است. در گذشته علم پزشکی و ژنتیک پیشرفت چندانی نداشت و نمیتوانستیم وجود چنین مشکلاتی را تشخیص دهیم.
در سالهای اخیر شاهد پیشرفتهای قابل توجهی بودهایم. یکی از این پیشرفتها تستهای پیش از لانه گزینی هستند. با انجام تستهایی مانند pgd شما میتوانید وجود بیماری ژنتیکی در نوزاد را تشخیص بدهید. این موضوع باعث میشود که تعداد کودکان متولد شده با مشکلات ژنتیکی به شدت کاهش پیدا کند.
باید بگوییم که وجود تستهای قبل از لانه گزینی مانند pgd کمک بسیار زیادی به والدین کرده است. در ادامه بیشتر در مورد این موضوع توضیح میدهیم که چه کسانی و در چه شرایطی باید این تست را انجام بدهند. البته این مورد تنها هدف از انجام این تست نیست.
در بعضی از موارد هم میبینیم که پزشکان قبل از به دنیا آمدن نوزاد به این نتیجه میرسند که باید این جنین سقط شود. در بعضی از موارد هم سقط جنین کاملاً ناخواسته انجام میشود. بسیاری از خانمها هم اعتقاد دارند که سقط جنین اگر بهصورت عمدی باشد، با قتل تفاوتی ندارد. بهطورکلی باید بگوییم که سقط جنین از لحاظ جسمی و روانی فشار بسیار زیادی را به مادر وارد میکند.
برای جلوگیری از سقط جنین یکی از کارهایی که میتوان انجام داد، تستهای پیش از لانه گزینی است. شما با انجام تست pgd میتوانید به این نتیجه برسید که این بارداری منجر به سقط جنین خواهد شد یا خیر! درصورتیکه نتیجه رضایتبخش باشد، میتوانید برای بارداری اقدام کنید و در غیر این صورت هم هیچ مشکل خاصی پیش نخواهد آمد.
بهطورکلی باید بگوییم که هدف از انجام این تست، کاهش صدمات روحی به مادر و پدر، کاهش هزینههای درمان و نگهداری فرزند معلول و مریض و همچنین کاهش مشکلات فرزند آوری است. در این حالت شما تقریباً مطمئن خواهید بود که فرزندتان سالم است یا خیر!
شاید برای شما جالب باشد که جوانان بسیاری سالها در انتظار تولد نوزادی هستند و هنوز موفق به این کار نشدهاند. انجام تستهای پیش از لانه گزینی به این زوجها کمک میکند که هرچه سریعتر بتوانند طعم پدر و مادر شدن را بچشند. در ادامه توضیحات بیشتری را در مورد این تست بیان خواهیم کرد.
چه کسانی باید تست pgd را انجام بدهند؟
همانطور که در مطالب بالا هم گفتیم، اگرچه انجام آزمایش pgd اهمیت بسیار زیادی دارد، اما نیازی نیست که تمام خانمهای باردار این آزمایش را انجام بدهند. برای اطلاعات بیشتر در این قسمت کسانی که کاندید انجام تست pgd هستند را نام برده و توضیحاتی در مورد شرایط هرکدام بیان خواهیم کرد. پیشنهاد میدهیم که ادامه مطالب را از دست نداده و همچنان با ما همراه باشید.
قبل از هر چیزی لازم میدانیم به این موضوع اشاره کنیم که pgd بر روی مواردی تمرکز دارد که منجر به سقوط جنین میشود. مثلاً اگر یکی از والدین شرایطی داشته باشند که این موضوع سبب سقط جنین شود، این آزمایش آن را تشخیص میدهد.
- اگر یکی از والدین (پدر یا مادر تفاوتی ندارد) در خانواده خود سابقه بیماری مرتبط به X داشته باشند، برای بارداری ایمن باید تست pgd را انجام بدهند. احتمال این بیماری در یکی از والدین میتواند باعث آسیب به جنین و به دنیا آمدن نوزاد معلول شود.
- اگر هرکدام از والدین ناقل بیماری اتوزوم باشند. به این موضوع توجه داشته باشید که بیماری اتوزوم دو نوع غالب و مغلوب باشد. در نوع مغلوب این بیماری در شخص ظاهر نشده، اما بر روی کروموزومهای او وجود دارد.
در چنین حالتی احتمال اینکه جنین هم این بیماری را داشته باشد، بسیار زیاد خواهد بود. به همین دلیل اگر یکی از والدین ناقل بیماری اوتوزوم بهصورت غالب یا مغلوب باشد، برای اطمینان بیشتر باید مادر باردار این آزمایش را انجام بدهد.
- اگر هرکدام از والدین دچار ترانسلوکاسیون کروموزوم باشند. توجه داشته باشید که این مشکل میتواند باعث سقط جنین، معلولیت نوزاد و… شود. در صورت وجود این مشکل، احتمال معلولیت ذهنی و جسمی نوزاد وجود خواهد داشت.
طبیعتاً هیچکسی نمیخواهد که با مشکل سقط جنین روبهرو شود، یا بعد از نه ماه بارداری درنهایت یک نوزاد معلول را به دنیا آورد. به دنیا آمدن یک نوزاد معلول نهتنها برای والدین عذابآور است، بلکه خود نوزاد هم عذاب بسیار زیادی را تحمل خواهد کرد. به همین دلیل پیشنهاد میدهیم که اگر شما هم هرکدام از شرایط گفته شده در بالا را دارید، حتماً برای انجام تست pgd در زمان مشخص، اقدام کنید.
مراحل انجام تست pgd
بعدازاینکه فهمیدم چه کسانی باید تست pgd را انجام بدهند، حالا باید به این موضوع بپردازیم که اصلاً انجام pgd چه مراحلی دارد و این آزمایش چطور انجام میشود. به این موضوع دقت داشته باشید که عدم انجام بسیاری از آزمایشها به دلیل به اطلاعی از ماهیت آن آزمایش است.
در بعضی از موارد هم میبینیم که مادر باردار از انجام یکسری از آزمایشها ترس و نگرانی دارد. البته این نگرانی تا حدودی طبیعی است و باید به مادر حق دارد. بهخصوص اگر بارداری اول آنها باشد. این نگرانیها بیشتر خواهد بود. آشنایی با مراحل انجام این تست باعث میشود که این ترسها و نگرانیها به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کنند.
خوب توجه داشته باشید که انجام این تست قبل از بارداری انجام میشود، یعنی پدر و مادر هیچ نگرانی خاصی برای سلامت جنین نخواهند داشت. در این آزمایش نمونه تخمک مادر و همچنین اسپرم پدر آزمایش میشوند. با توجه به نتایج بهدستآمده، پزشکان متخصص میتوانند به این نتیجه برسند که باردار شدن این مادر کار درستی است یا خیر!
برای انجام این آزمایش در ابتدا به IVF نیاز است. برای به دست آوردن IVF هم به مقدار قابل توجهی تخمک نیاز است. برای همین منظور در ابتدا تخمدانها را تحریک میکنند تا تخمک بیشتری تولید کنند و سپس از آنها نمونهبرداری انجام میشود. توجه داشته باشید که این مرحله حساسیت بسیار زیادی دارد و حتماً باید توسط یک پزشک متخصص و حاذق انجام شود.
مرحله بعدی با اسپرم پدر سروکار داریم. برای اینکه نتیجه آزمایش درست و صحیح باشد، باید از اسپرمهای پدر هم نمونهبرداری صورت بگیرد. حالا نوبت به آن میرسد که در آزمایشگاه این تخمکها و اسپرمها با یکدیگر لقاح پیدا کنند (یعنی ترکیب شوند.)
این سلولهای لقاح پیدا کرده، همان چیزی هستند که آزمایش نهایی بر روی آنها انجام میشود. دقت داشته باشید که بعد از انجام لقاح در آزمایشگاه باید تقریباً سه روز از آن بگذرد و بعد از آن میتوان برای تست از سلولهای جدید استفاده کرد.
توجه داشته باشید که سه روز بعد از انجام لقاح، جنین معمولاً ۶ یا نهایتاً ۱۰ سلول دارد که نمونهبرداری باید از آنها انجام شود. البته این موضوع را هم باید بدانید که هرکدام از این سلولها (هرکدام از ۶ سلول) ۲۴ کروموزوم دارند که دوتای آن مربوط به جنسیت جنین و ۲۲ کروموزوم دیگر اتوزوم هستند.
بعد از انجام آزمایش اگر متخصصان به این نتیجه برسند که جنین ناقص بوده و نوزاد دچار مشکل میشود، جنین با اطلاع والدینش از بین میرود. همانطور که در مطالب بالا هم گفتیم، به دنیا آوردن چنین نوزادی اصلاً کار درست و خوشایندی نیست.
اگر نتیجه آزمایشها رضایتبخش باشد و متخصصین به این نتیجه برسند که این جنین نقص خاصی ندارد، جنین به رحم مادر منتقل میشود. در این حالت ادامه رشد جنین مانند حالت عادی در رحم مادر انجام میشود. درنهایت هم شاهد به دنیا آمدن یک نوزاد سالم و بدون مشکل خواهیم بود.
تست pgd در تشخیص چه بیماریهایی کاربرد دارد؟
در مطالب بالا به این موضوع اشاره کردیم که pgd نوعی آزمایش ژنتیکی است که مشکلات جنین را قبل از لقاح تشخیص میدهد. مراحل انجام این آزمایش هم در مطالب بالا توضیح دادهایم. حالا یک سؤال بسیار مهم وجود دارد، با توجه به اطلاعات این آزمایش، میتوان چه بیماریهایی را تشخیص داد؟
خوب در ابتدا باید بگوییم که بیماریهای ژنتیکی با استفاده از این آزمایش مشخص میشوند. حالا اینکه چه بیماریهایی ژنتیکی هستند، موضوعی است که صحبت در مورد آن خارج از حوصله این مطلب خواهد بود. بهطورکلی بیماریهایی که علت و اساس آنها کروموزومها باشند، ژنتیکی بهحساب میآیند. بیماریهای؛
- سندروم ادوارد
- سندروم کلاین فلتر
- سندروم داون
- سندروم ترنر
- تالاسمی
- هموفیلی
- دیستروفی عضلانی
- و…
ازجمله بیماریهایی هستند که با تست پیش از لانه گزینی pgd میتوان از وجود آنها مطلع شد.
در اینجا لازم میدانیم که موضوع مهمی اشاره کنیم. در مطالب بالا به این موضوع اشاره کردیم که بعد از تشخیص یک بیماری در جنین، در صورتی آن جنین از بین میرود که والدینش رضایت خود را اعلام کنند. در بعضی از موارد شاهد این هستیم که والدین با وجود اطلاع از بیماری جنین، راضی به از بین رفتن آن نیستند.
مثل پزشک متخصص تشخیص داده که این جنین بعد از به دنیا آمدن، دچار بیماری تالاسمی میشود. والدین با یک حسابوکتاب به این نتیجه میرسند که نگهداشتن این نوزاد را به از بین رفتن او ترجیح میدهند. این موضوع کاملاً به نظر والدین بستگی دارد.
البته بهترین کار این است که از به دنیا آمدن یک نوزاد مریض جلوگیری کنیم. ما نمیتوانیم برای شخص دیگری تصمیم بگیریم. در همین مثال تصور کنید که دختر یا پسر شما دچار تالاسمی باشد، این موضوع میتواند تأثیرات بسیار مهمی بر روی زندگی او داشته باشد.
در بسیاری از موارد شخص مبتلا به تالاسمی نهتنها زندگی راحتی را تجربه نمیکند، بلکه در ازدواج کردن هم دچار مشکل خواهد شد. به همین دلیل پیشنهاد میدهیم که بعد از تشخیص بیماری جنین، بهطور منطقی و به دور از احساسات برای نگهداشتن یا سقط او تصمیم بگیرید.
تست pgd و تشخیص جنسیت جنین
در موارد بالا گفتیم که والدین در چه مواردی باید حتماً تست pgd را انجام بدهند. حالا لازم میدانیم که به نکته مهم دیگری توجه داشته باشیم. در بعضی از موارد شاهد این هستیم که والدین متقاضی برای انجام آزمایش pgd هیچکدام از شرایط گفته شده در بالا را ندارد و دلیل آنها برای انجام این تست، موضوع دیگری است.
شاید برای شما جالب باشد که با استفاده از این تست پس از لانه گزینی میتوان جنسیت جنین و نوزاد را مشخص کرد. در مطالب بالا به این موضوع اشاره کردیم که در هنگام انجام تست، ما حداقل ۶ و حداکثر ۱۰ سلول از جنین داریم. هرکدام از این سلولها دارای ۲۴ کروموزوم بوده و دو کروموزوم به جنسیت جنین مربوط هستند.
حالا با بررسی این دو کروموزوم میتوان به نتیجه رسید که جنین و درنهایت نوزاد چه جنسیتی دارد. در این مرحله والدین با توجه به نیاز و البته علاقه خودشان، تصمیم میگیرند که جنین را نگه دارند یا او را از بین ببرند. البته در بعضی از موارد اینطور به نظر میرسد که انجام چنین کاری نهتنها انسانی نیست، بلکه با منطق هم مرتبط نخواهد بود.
نتیجهگیری
در مطالب بالا سعی بر این داشتیم که در مورد تست pgd مطالبی را بیان کنیم. در ابتدا با توضیحاتی کلی در مورد این تست شروع کردیم. گفتیم که اصلاً این آزمایش به چه معنی است. در ادامه هدفهای انجام این تست را توضیح دادیم. همانطور که با انجام این تست میتوانید صدمات روحی، هزینهها و مشکلات ناشی از سقط جنین و تولد یک نوزاد معلول و مریض را به شدت کاهش بدهید.
در ادامه به این موضوع پرداختیم که اصلاً چه کسانی قبل از بارداری باید برای این تست اقدام کنند. همانطور که گفتیم لازم نیست تمام کسانی که میخواهند برای بارداری اقدام کنند، حتماً این تست را انجام دهند. درصورتیکه شرایط گفته شده در مطالب بالا را دارید، پیشنهاد میدهیم که حتماً تست pgd را قبل از بارداری انجام بدهید.
این کار به شما کمک میکند که در طول بارداری دیگر نگرانی خاصی نداشته باشید و بارداری آسودهتری را تجربه خواهید کرد.
مطالب را با توضیح در مورد مراحل انجام این تست ادامه دادیم. همانطور که گفتیم اطلاع از این مراحل به شما کمک میکند که آگاهانه برای انجام این تست تصمیم بگیرید و نگرانی خاصی بابت آن نداشته باشید. در ادامه هم اطلاعاتی در مورد انجام این تست و تشخیص جنسیت جنین مطالبی را بیان کردیم.
در مطالب بالا به این موضوع هم اشاره داشتیم که انجام آزمایش pgd میتواند احتمال بروز چه بیماریهایی را تشخیص دهد. لیستی از مهمترین بیماریهایی که این تست احتمال بروز آنها را تشخیص میدهد، ارائه دادیم. هر سؤال دیگری در مورد این موضوع دارید، آن را با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهیم.