هیچکس منکر این موضوع نیست که کنار آمدن با تغییرات بعد از زایمان، چه فیزیکی باشند چه عاطفی، گاهی بسیار سخت است! اما ما اینجا هستیم تا به شما کمک کنیم. در این مطلب، به شما میگوییم که بعد از زایمان باید انتظار چه تغییراتی را داشته باشید و چطور میتوانید با هر کدام از آنها کنار بیایید. کاملترین و دقیقترین راهنمای مراقبت بعد از زایمان را در این صفحه از سایت پینوبیبی بخوانید.
بدن شما در هفتههای بعد از زایمان چگونه تغییر میکند؟
بلافاصله بعد از بچهدارشدن خیلی چیزها در بدن شما اتفاق میافتد. در دوران بارداری، بدن شما تغییرات زیادی کرده است. بدنتان در این دوران برای ایمن و سالم نگه داشتن کودک شما سخت کار کرده است. اکنون که کودک شما اینجاست، بدن شما دوباره در حال تغییر است. برخی از این تغییرات فیزیکی هستند، مانند پر شدن سینههای شما از شیر. برخی از دیگر تغییرات هم احساساتی هستند، مانند احساس استرس اضافی.
بسیاری از ناراحتیها و تغییرات بدن پس از زایمان طبیعی است. اما گاهی اوقات آنها نشانه یا علائم یک مشکل در سلامتی شما هستند که نیاز به درمان دارند. معاینات پس از زایمان خود را کاملا انجام دهید و هرچقدر که لازم است به ویزیت پزشکتان بروید. (حتی اگر فکر میکنید حالتان خوب استف باز هم این کار را انجام دهید. این معاینات باعث میشوند خیالتان راحت باشد که به خبوی بهبود یافته اید و مشکلی در بدنتان وجود ندارد. یادتان باشد که مراقبت بعد از زایمان بسیار مهم است زیرا مادرانی که به تازگی بچه دار شده اند، در روزهای اول بعد از زایمان در معرض خطر عوارض جدی و گاه خطرناکی هستند.
تغییرات فیزیکی بعد از زایمان + راه حل و روش مراقبت برای هر کدام
بیایید از تغییرات فیزیکی و مراقبتهای فیزیکی بعد از زایمان شروع کنیم:
درد پرینه چیست؟ چطور با آن کنار بیاییم؟
پرینه ناحیهای بین واژن و راست روده شماست. در طول زایمان واژینال این ناحیه کشیده میشود و ممکن است پاره شود. به همین خاطر، این ناحیه اغلب بعد از زایمان درد دارد و اگر اپیزیوتومی انجام دهید ممکن است درد بیشتری داشته باشد. این موضوع بهخاطر برشی است که در دهانه واژن ایجاد میشود تا به کودک شما اجازه خروج بدهد.
آنچه شما میتوانید انجام دهید:
- تمرینات کگل را انجام دهید. این تمرینات باعث تقویت عضلات ناحیه لگن میشوند. برای انجام تمرینات کگل، ماهیچههایی را که از آنها برای جلوگیری از دفع ادرار (ادرار کردن) استفاده میکنید، منقبض کنید. ماهیچهها را به مدت ۱۰ ثانیه سفت نگه دارید و سپس رها کنید. سعی کنید این کار را حداقل ۱۰ بار پشت سر هم و سه بار در روز انجام دهید.
- یک کمپرس سرد بر روی ناحیه پرینه خود قرار دهید. از یخ پیچیده شده در حوله استفاده کنید. همچنین میتوانید کمپرسهای سردی را از بازار خریداری کنید.
- بر روی روی یک بالش یا کوسن به شکل دونات بنشینید. (بالشهای مخصوصی که در وسطشان حفره وجود دارد.)
- حمام گرم میتواند به شما کمک کند.
- بعد از رفتن به دستشویی از سمت جلو به عقب، خودتان را پاک کنید. این کار میتواند به جلوگیری از عفونت کمک کند.
- در صورت نیاز با مشورت پزشک داروی ضد درد استفاده کنید.
دردهای بعد از زایمان چیست؟ روش التیام آنها
دردهای بعد از زایمان، گرفتگیهای شکمی هستند که با کوچک شدن رحم به اندازه طبیعی خود پس از بارداری احساس میکنید. گرفتگی عضلات باید طی چند روز برطرف شود.
مراقبت بعد از زایمان برای درد زایمان
در صورت نیاز با مشورت پزشک داروهای مسکن مصرف کنید.
چه تغییراتی در بدن بعد از سزارین ممکن است رخ دهد؟
یک جراحی سنگین است، بنابراین بهبودی شما ممکن است مدتی طول بکشد. ممکن است در چند روز یا چند هفته اول پس از سزارین واقعاً خسته باشید زیرا در طول جراحی خون زیادی را از دست دادهاید. برش روی شکم شما نیز ممکن است درد داشته باشد.
آنچه شما میتوانید برای بهبود درد ناشی از جراحی انجام دهید:
- از پزشک خود داروی ضد درد بخواهید. قبل از مصرف هر گونه دارویی برای تسکین درد با او مشورت کنید.
- از شریک زندگی، خانواده و دوستان خود بخواهید که در کارهای نوزاد و کارهای خانه به شما کمک کنند.
- تا زمانی که میتوانید استراحت کنید. زمانی که کودک شما می خوابد شما نیز بخوابید.
- چیزی سنگینتر از کودک خود بلند نکنید.
- هنگام شیردهی، شکم خود را با بالش نگه دارید.
- برای کمک به جایگزینی مایعات در بدن، مقدار زیادی آب بنوشید.
ترشحات واژن چیست؟ راه کنار آمدن با آنها
پس از به دنیا آمدن نوزاد، بدن شما از خون و بافتی که در داخل رحم وجود داشت خلاص میشود. به این ترشحات، ترشحات واژن یا لوچیا میگویند. در چند روز اول بعد از زایمان، این ترشحات سنگین، قرمز روشن است و ممکن است حاوی لخته های خون باشد. با گذشت زمان، جریان آنها کمتر و رنگشان روشنتر میشود. ممکن است برای چند هفته یا حتی یک ماه یا بیشتر ترشح داشته باشید.
آنچه شما میتوانید در مورد ترشحات واژینال انجام دهید:
تا زمانی که ترشحات قطع شود از نوار بهداشتی استفاده کنید.
بزرگ شدن سینه چیست؟ راه کنار آمدن با آن
سینههای شما بعد از زایمان پر از شیر میشوند و متورم میگردند. این اتفاق معمولاً چند روز اول پس از زایمان اتفاق میافتد. سینههای شما ممکن است در این حالت حساس و دردناک باشد. نگران نباشید زیرا این ناراحتی معمولاً با شروع منظم شیردهی از بین میرود.
مراقبت بعد از زایمان در مورد درد ناشی از بزرگ شدن سینه
- به کودک خود مرتباً شیر بدهید. تغذیه شبانه را نادیده نگیرید.
- قبل از اینکه به کودک خود شیر دهید، مقدار کمی شیر را از سینه خود با پمپ سینه یا با دست بیرون بیاورید.
- یک دوش آب گرم بگیرید یا حولههای گرم را روی سینههای خود قرار دهید تا به جریان یافتن شیر شما کمک کند. اگر گرفتگی شما واقعاً دردناک است، کمپرس سرد را روی سینههای خود قرار دهید.
- اگر سینههایتان در فاصله بین شیردهی چکه میکند، از پدهای شیردهی در سوتین خود استفاده کنید تا لباسهایتان خیس نشوند.
- اگر سینههای شما متورم و دردناک است به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر قصد شیردهی ندارید، یک سوتین محکم و حمایت کننده (مانند سوتین ورزشی) بپوشید.
درد نوک پستان چیست؟ مراقبت بعد از زایمان برای درد پستان
اگر در حال شیردهی هستید، ممکن است در چند روز اول نوک سینه شما درد کند.
آنچه شما میتوانید برای تسکین درد انجام دهید:
- با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که کودک شما به روش صحیح به سینه شما میچسبد.
- با مشورت پزشک کرمهای مخصوصی برای مالیدن بر روی نوک سینهتان خریداری کنید.
- پس از شیردهی، مقداری شیر مادر را بر روی نوک سینههای خود ماساژ دهید. سپس بگذارید سینههایتان با هوا خشک شود.
تورم بعد از زایمان + روش التیام آن
بسیاری از زنان در دوران بارداری در دستها، پاها و صورت خود ورم دارند. این موضوع به دلیل مایعات اضافی در بدن شما ایجاد میشود. ممکن است مدتی طول بکشد تا ورم پس از زایمان از بین برود.
مراقبت بعد از زایمان برای کاهش ورم
- هنگام استراحت یا خواب به پهلوی چپ دراز بکشید.
- پاهایتان را کمی بالاتر از سطح بدنتان قرار دهید.
- سعی کنید خونسرد باشید و لباسهای گشاد بپوشید.
- مقدار زیادی آب بنوشید.
هموروئید پس از زایمان چیست؟ روش التیام آن
هموروئید یا بواسیر همان سیاهرگهای دردناک و متورم داخل مقعد و اطراف آن هستند که ممکن است درد داشته باشند یا خونریزی کنند. ابتلا به هموروئید در دوران بارداری و بعد از آن شایع است.
مراقبت بعد از زایمان برای التیام هموروئید:
- با مشورت پزشکتان داروهای مورد نیاز را مصرف کنید.
- غذاهای سرشار از فیبر مانند میوهها، سبزیجات و نانها و غلات سبوس دار مصرف کنید.
- آب زیادی بنوشید.
- سعی کنید هنگام اجابت مزاج (دفع) زور نزنید.
یبوست بعد از زایمان + روش درمان آن
یبوست زمانی اتفاق میافتد که مدفوع شما به سختی دفع شود. همچنین ممکن است باد روده دردناکی داشته باشید. این موضوع ممکن است چند روز پس از زایمان اتفاق بیفتد.
مراقبت بعد از زایمان سزارین و طبیعی برای جلوگیری از یبوست
- غذاهایی بخورید که فیبر بالایی دارند.
- آب زیاد بنوشید.
- با مشورت پزشک داروهای مناسب را مصرف نمایید.
چه مشکلات ادراری بعد از زایمان ممکن است ایجاد شود؟
در چند روز اول پس از زایمان، ممکن است هنگام ادرار کردن احساس درد یا سوزش داشته باشید. یا ممکن است سعی کنید ادرار کنید اما متوجه شوید که نمیتوانید. گاهی اوقات ممکن است نتوانید ادرار را متوقف کنید. به این حالت بی اختیاری میگویند که معمولاً با قویتر شدن مجدد عضلات لگن از بین میرود.
برای التیام سوزش و درد ادرار چه کنیم؟
- آب زیاد بنوشید.
- در یک تشت آب گرم تمیز بنشینید.
- اگر درد ادامه داشت، به پزشک خود بگویید.
مراقبتهای بعد از زایمان طبیعی یا سزارین برای بی اختیاری ادرار
تمرینات کگل را برای تقویت عضلات لگن انجام دهید.
چرا بعد از زایمان زیاد عرق میکنیم؟
این موضوع اغلب برای تازه مادران اتفاق میافتد، به خصوص در شب. عرق کردن زیاد به دلیل تغییرات هورمونی در بدن شما پس از بارداری اتفاق میافتد.
آنچه شما میتوانید در این مورد انجام دهید:
- روی حوله بخوابید تا ملحفه و بالش شما خشک بماند.
- از پتوهای زیاد استفاده نکنید و در رختخواب لباس گرم نپوشید.
چرا بعد از زایمان احساس خستگی میکنم؟
ممکن است هنگام زایمان خون از دست داده باشید. این موضوع میتواند بدن شما را خسته کند. و احتمالاً کودک شما تمام شب را به شما اجازه نمیدهد بخوابید!
مراقبت بعد از زایمان برای رفع خستگی
- زمانی که کودک شما خواب است، شما نیز بخوابید. حتی زمانی که در طول روز چرت میزند.
- غذاهای سالم مانند میوهها، سبزیجات، نانهای سبوسدار و پاستا، و گوشت و مرغ بدون چربی بخورید. مصرف شیرینیها و غذاهای حاوی چربی زیاد را محدود کنید.
- از شریک زندگی، خانواده و دوستان خود بخواهید که در کارها به شما کمک کنند.
- به دیگران بگویید که نیاز به استراحت دارید تا بازدیدکنندگان زیادی به سراغتان نیایند. بعداً زمان زیادی برای خانواده و دوستان خواهید داشت تا با نوزاد جدیدتان ملاقات کنند.
از چه زمانی میتوان بعد از زایمان شروع به کاهش وزن کرد؟
شما بلافاصله پس از زایمان حدود ۱۰ پوند (تقریبا ۴.۵ کیلوگرم) وزن کم می کنید. این مقدار ممکن است در روزهای اول بعد از زایمان بیشتر هم باشد. اگر لتان میخواهد که وزن کم کنید، از این فرصت استفاده نمایید! تغذیه سالم و فعال بودن هر روز به افزایش سطح انرژی شما کمک می کند و باعث می شود احساس بهتری داشته باشید. اگر وزن مناسبی داشته باشید، احتمال ابتلا به بیماریهایی مانند دیابت و فشار خون بالا برای شما کمتر خواهد بود.
آنچه شما میتوانید برای کاهش وزن انجام دهید:
- با پزشک خود در مورد وزنتان صحبت کنید. اگر قبل از بارداری اضافه وزن داشتید، ممکن است بخواهید بیشتر از وزنی که در دوران بارداری اضافه کردهاید را کم کنید.
- غذاهای سالم بخورید. مصرف شیرینیها و غذاهای حاوی چربی زیاد را محدود کنید.
- آب زیاد بنوشید.
- هر زمان پزشکتان اجازه داد انجام فعالیتهای سبک ورزشی را شروع کنید. به آرامی شروع کنید و به مرور زمان فعالیت خود را افزایش دهید. پیادهروی و شنا فعالیتهای بسیار خوبی برای تازه مادران است.
- به کودک خود شیر بدهید. تغذیه با شیر مادر به سوزاندن کالری کمک میکند. این کار میتواند به شما کمک کند وزنی را که در دوران بارداری به دست آوردهاید را سریعتر کاهش دهید.
- سعی نکنید خیلی سریع وزن کم کنید. بدن شما برای بهبودی به مواد مغذی نیاز دارد. اگر شیر میدهید، کاهش وزن خیلی سریع میتواند باعث کاهش شیر شما شود.
- اگر به همان سرعتی که میخواهید وزنتان کاهش پیدا نمیکند، ناراحت نشوید. مدتی طول میکشد تا بدن و شکم شما به فرم بازگردد.
چه تغییرات پوستی بعد از زایمان ممکن است رخ دهد؟ راه مقابله با آن
ممکن است بعد از بارداری بر روی پوستتان استرچ مارک داشته باشید. نگران نباشید زیرا این استرچ مارکها ممکن است پس از زایمان ناپدید نشوند، اما به مرور زمان محو میشوند.
مراقبت بعد از زایمان طبیعی برای درمان استرچ مارک
از کرمها یا لوسیونهای مخصوص برای پوست خود استفاده کنید. کرم و لوسیونها استرچ مارک را کاملاً از بین نمیبرند، اما میتوانند به کاهش خارش ناشی از ترکهای پوستی کمک کنند.
چه تغییراتی در موهای شما بعد از زایمان رخ میدهد؟ + راه حل
ممکن است موهای شما در دوران بارداری ضخیمتر و پرتر به نظر برسد. این موضوع به این دلیل است که سطوح بالای هورمون در بدن باعث میشود در دوران بارداری موهای کمتری از دست بدهید. پس از تولد نوزاد، ممکن است موهای شما نازک شود. حتی ممکن است ریزش مو داشته باشید. ریزش مو معمولاً در عرض ۶ ماه پس از زایمان متوقف میشود. موهای شما باید ظرف یک سال دوباره به حالت طبیعی خود بازگردند.
آنچه شما میتوانید انجام دهید:
- میوه و سبزیجات زیاد بخورید. مواد مغذی موجود در میوهها و سبزیجات ممکن است به محافظت از مو و کمک به رشد آن کمک کند.
- با موهایتان با ملایمت رفتار کنید. مدلهایی مثل دم اسبی تنگ یا بافت میتوانند موهای شما را بکشند و تحت فشار قرار بدهند.
- هنگام استفاده از سشوار از حالت خنک آن استفاده کنید.
چه زمانی بعد از بارداری دوباره پریود میشوید؟
اگر شیر نمیدهید، ممکن است ۶ تا ۸ هفته پس از زایمان دوباره پریودتان شروع شود. اگر شیر میدهید، ممکن است پریودتان تا ماهها دوباره شروع نشود. برخی از زنان تا زمانی که شیردهی را قطع نکنند، دوباره پریود نمیشوند. زمانی که قاعدگی شما برمی گردد، ممکن است مانند قبل از بارداری نباشد. یعنی ممکن است کوتاهتر یا طولانیتر از آنچه قبلاً بود، باشد. در هر حال، پریود شما با گذشت زمان اغلب به حالت قبل از بارداری باز میگردد.
چه زمانی میتوان دوباره باردار شد؟
بسیاری از ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی توصیه میکنند که ۴ تا ۶ هفته پس از زایمان، رابطه جنسی برقرار نکنید. این موضوع در مراقبت بعد از زایمان بسیار مهم است؛ زیرا بدن شما به بهبود نیاز دارد. وقتی که برای برقراری رابطه جنسی آماده شدید نیز مراقب باشید. زیرا تا مدتی پس از زایمان، حتی قبل از شروع قاعدگی نیز میتوانید باردار شوید. این موضوع به این دلیل است که ممکن است قبل از پریود شدن مجدد، تخمک گذاری کنید.
آنچه شما میتوانید در این مورد انجام دهید:
با مشورت پزشک از داروها یا تجهیزات کنترل بارداری استفاده کنید تا مطمئن شوید که تا زمانی که آماده نشدهاید، دوباره باردار نمیشوید. کنترل بارداری به شما کمک میکند تا باردار نشوید. البته حتماً با پزشک خود در مورد اینکه از کدام کنترل بارداری استفاده کنید، صحبت نمایید. به خصوص اگر در حال شیردهی هستید. زیرا برخی از انواع داروهای پیشگیری از بارداری میتواند شیر شما را کاهش دهد.
برای اکثر زنان، بهتر است حداقل ۱۸ ماه (۱ و نیم سال) بین زایمان و باردار شدن مجدد صبر کنند. فاصله زمانی بسیار کم بین بارداری ها خطر زایمان زودرس (قبل از هفته ۳۷ بارداری) را افزایش می دهد. احتمال بروز مشکلات سلامتی در نوزادان نارس نسبت به نوزادانی که به موقع به دنیا می آیند بیشتر است. بدن شما قبل از اینکه برای بارداری بعدی شما آماده شود، به زمان نیاز دارد تا به طور کامل از آخرین بارداری خود بهبود یابد.
تغییرات عاطفی بعد از زایمان + مراقبتهای پس از زایمان از نظر عاطفی
حالا بیایید به سراغ تغییرات عاطفی بعد از زایمان برویم و راه حل کنار آمدن با آنها را نیز بخوانیم:
چه کاری میتوانید برای کاهش احساس استرس انجام دهید؟
کودک شما با یک دفترچه راهنما به دنیا نیامده است. ممکن است در تلاش برای مراقبت از او غرق شوید و زیادی به خودتان سخت بگیرید. حواستان باشد که در این دام نیفتید.
آنچه شما میتوانید برای کاهش استرس پس از زایمان انجام دهید:
- به شریک زندگی خود بگویید که چه احساسی دارید. اجازه دهید همسرتان در مراقبت از کودک به شما کمک کند.
- از دوستان و خانواده خود کمک بخواهید. به آنها بگویید دقیقاً چه کاری میتوانند برای شما انجام دهند: مانند رفتن به خرید مواد غذایی یا درست کردن غذا.
- غذاهای سالم بخورید و هر روز کمی فعالیت نرمشی انجام دهید.
- سیگار نکشید، الکل ننوشید یا از داروهای مضر استفاده نکنید. همه این موارد برای شما مضر هستند و میتوانند کنترل استرس را برای شما سخت کنند.
افسردگی پس از زایمان چیست؟ راه درمان آن را بخوانید!
بلوز کودک یا همان افسردگی پس از زایمان، احساس غم و اندوهی است که یک زن ممکن است در چند روز اول پس از زایمان داشته باشد. این نوع افسردگی میتواند ۲ تا ۳ روز پس از زایمان اتفاق بیفتد و ممکن است تا ۲ هفته ادامه یابد. خبر خوب این است که این حالت عاطفی معمولاً خود به خود از بین میرود و شما نیازی به درمان ندارید.
مراقبتهای بعد از زایمان برای افسردگی پس از زایمان
- تا جایی که میتوانید بخوابید.
- الکل ننوشید.
- از شریک زندگی، خانواده و دوستان خود کمک بخواهید. به آنها بگویید دقیقاً چه کاری میتوانند برای شما انجام دهند.
- برای خودتان وقت بگذارید. از کسی که به او اعتماد دارید بخواهید مراقب کودک شما باشد تا بتوانید از خانه خارج شوید.
- با دیگر مادران جدید ارتباط برقرار کنید.
- اگر احساسات افسردگیتان بعد از دو هفته از بین نرفت، به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر نگران آسیب رساندن به خود یا نوزادتان هستید، فوراً با اورژانس (۹۱۱) تماس بگیرید.
چگونه میتوانید با بازگشت به محل کار یا دانشگاه کنار بیایید؟
ممکن است برای شما سخت باشد که کودک خود را در تمام طول روز نزد یک مراقب بگذارید. حتی اگر آن مراقب یکی از اعضای خانواده یا یک دوست صمیمی باشد. همچنین ممکن است پیدا کردن مراقبی که بتوانید به او اعتماد کنید، دشوار باشد. شاید در مورد استخدام پرستار با همسرتان اختلاف داشته باشید یا از اینکه نمیتوانید همیشه در خانه با کودک خود بمانید ناراحت باشید.
با انجام این کارها بازگشت به کار و دانشگاه را راحتتر کنید:
- در مورد مراقبت از کودک با همسرتان صحبت کنید. بررسی کنید که چقدر میتوانید هزینه کنید و چه نوع مراقبتی میخواهید. بهعنوانمثال، میتوانید از یک پرستار بخواهید که برای مراقبت از کودک شما به خانه شما بیاید. یا میتوانید نوزاد خود را به مرکز نگهداری از کودکان ببرید.
- اگر دوستان و یا اعضای خانواده شما نیز در سالهای اخیر زایمان داشتهاند، از آنها در مورد استخدام پرستار سؤال کنید. شاید شما نیز بتوانید از همان شخص یا خدماتی که آنها استفاده کردهاند، استفاده کنید.
نکته مهم و پایانی: چگونه به پدر و مادر بودن عادت کنید؟
- مراقبت از کودک خود را در کنار شریک زندگیتان با هم بیاموزید. با یکدیگر کتابهای مراقبت از نوزاد را بخوانید و به کلاسهای مراقبت از نوزاد بروید.
- اجازه دهید همسرتان در مورد کودک کمک کند. سعی نکنید همه کارها را خودتان انجام دهید.
- با هم صحبت کنید. صحبت کردن در مورد احساسات میتواند به شما کمک کند که احساس ناراحتی و ناامیدی نکنید.
- خودتان و همسرتان را فراموش نکنید و زمانی را به خودتان اختصاص دهید.
آیا شما دغدغه دیگری در مورد مراقبت بعد از زایمان دارید؟ آن را در قسمت نظرات این مطلب از سایت پینوبیبی برای ما بنویسید.
منابع:
https://www.marchofdimes.org/find-support/topics/postpartum/your-body-after-baby-first-6-weeks /