واژه نامه بارداری

در این مقاله رایج‌ترین اصلاحات در زمینه بارداری و زایمان را به صورت واژه نامه بارداری جمع آوری کرده‌ایم و به توضیح معنی هریک پرداخته‌ایم.

• مرحله اول زایمان با انقباضاتی شروع می‌شود که به اندازه کافی نزدیک به یکدیگر و قوی هستند تا تغییراتی جهت گشاد شدن دهانه رحم ایجاد کنند. مرحله اول زایمان زمانی به پایان می‌رسد که رحم تا ۱۰ سانتی متر گشاد شود.

• مرحله دوم زایمان فشار دادن و به دنیا آوردن نوزاد است است که می‌تواند از ۲۰ دقیقه تا ۳ ساعت یا بیش‌تر طول بکشد. انقباضات در این مرحله کندتر هستند و با فاصله ۲ تا ۵ دقیقه به مدت ۶۰ تا ۹۰ ثانیه طول می‌کشند. با هر انقباض، شما به خود فشار می‌آورید تا زمانی که نوزاد در کانال زایمان به سمت پایین حرکت کند.

• مرحله سوم زایمان، زایمان جفت است. در این مرحله، رحم شما به آرامی منقبض می‌شود تا جفت را به بیرون هدایت کند.

• پس از زایمان جفت و غشاهای دیگری است که پس از تولد نوزاد از رحم خارج می‌شوند.

• نمره دهی آپگار برای ارزیابی سلامت نوزاد به مدت ۱ دقیقه و ۵ دقیقه پس از تولد استفاده می‌شود. ضربان قلب، تنفس، حجم عضلانی، رفلکس‌ها و رنگ پوست نوزاد با ۰، ۱ یا ۲ نمره دهی می‌شوند. نمره‌ها با یکدیگر جمع می‌شوند و حداکثر آن ۱۰ نمره است.

• مایع آمنیوتیک مایع شفافی است که کودک شما را در رحم احاطه کرده است. این مایع از کودک شما محافظت می‌کند و به رشد ریه‌های نوزاد شما کمک می‌کند.

• بیهوشی به استفاده از دارو برای کاهش یا بی اثر کردن درد، به خواب رفتن شما یا ایجاد احساس آرامش در طول یک عمل پزشکی است.

• هاله سینه پوست صورتی رنگ مایل به قهوه‌ای است که نوک پستان شما را احاطه کرده است. آرئول یا هاله سینه معمولا در اوایل بارداری تیره تر می‌شود.

• فناوری کمک باروری (ART) به روش‌های درمان‌ ناباروری گفته می‌شود که در آن تخمک و اسپرم در آزمایشگاه با یکدیگر ترکیب می‌شوند و سپس تخمک بارور شده به رحم منتقل می‌شود. اگر بیش از یک جنین وارد بدن زن شود، حاملگی چند قلو می تواند اتفاق بیفتد.

• برنامه زایمان یک سند مکتوب است که آنچه را که دوست دارید در حین زایمان و زایمان اتفاق بیفتد را توصیف می‌کند. این برنامه شامل ترجیحات شما در مورد داروهای ضد درد، شیردهی، محل زایمان و افرادی است که می خواهید در هنگام تولد حضور داشته باشند.

• حاملگی پوچ زمانی است که یک تخمک بارور شده به دیواره رحم می‌چسبد؛ اما جنین رشد نمی‌کند.

• روش برادلی یک روش خانواده محور برای زایمان طبیعی است که از تکنیک‌های آرام کردن در حین زایمان برای کنترل درد استفاده می‌کند. در این روش به پدر کودک آموزش داده می‌شود که چگونه شریک زندگی خود را در حین زایمان رهنمایی کند.

• براکستون هیکس، انقباضات تمرینی بدن شماست. عضلات شکم شما برای مدت کوتاهی سفت می‌شوند؛ اما دهانه رحم گشاد نمی‌شود. این انقباضات ممکن است از سه ماهه دوم بارداری شروع شوند و اغلب زمانی که شما خسته یا کم آب هستید یا بعد از رابطه جنسی رخ می‌دهند.

• بریچ به این معنی است که باسن (بریچ کامل) یا پاهای کودک (بریچ پا) به سمت مجرای زایمان است. به طور معمول، نوزاد به شکلی حرکت می‌کند تا برای زایمان، سر او در نزدیکی کانال زایمان به سمت پایین باشد.

• سزارین زایمان با جراحی از طریق برش در قسمت تحتانی شکم و رحم است.

• سرکلاژ روشی است که در آن از بخیه برای بستن دهانه رحم استفاده می‌شود. اگر دهانه رحم بیش از حد زود شروع به گشاد شدن کند، این کار به منظور طولانی شدن بارداری انجام می‌شود.

• دهانه رحم در بالای واژن قرار دارد. دهانه رحم در حین زایمان منبسط یا گشاد می‌شود تا نوزاد شما به دنیا بیاید.

• علامت چادویک علائم اولیه بارداری است و زمانی اتفاق می‌افتد که جریان خون در دهانه رحم و واژن در هفته چهارم بارداری افزایش می‌یابد و باعث می‌شود بافت این نواحی به رنگ قرمز مایل به ارغوانی در بیایند.

• آغوز مایعی غنی از پروتئین و آنتی بادی است که در دوران بارداری در سینه‌های مادر تولید می‌شود. این ماده قبل از شیر ایجاد می‌شود و نوزاد شما برای تغذیه در چند روز اول پس از تولد به آن نیاز دارد.

• دوقلوهای به هم چسبیده دوقلوهای همسانی هستند که پوست و اندام‌های داخلی آن‌ها در هم آمیخته شده است. تولد دوقلوهای به هم چسبیده نادر است.

• بانک خون بند ناف به فرآیند جمع آوری و ذخیره خون نوزاد شما گفته می‌شود که پس از تولد در بند ناف و جفت باقی مانده است. این خون حاوی سلول‌های بنیادی است که می‌تواند برای درمان مشکلات پزشکی آینده برای کودک شما یا شخص دیگری استفاده شود.

• کرانینگ (Crowning) به زمانی گفته می‌شود که می‌توانید سر کودک خود را در دهانه واژن ببینید.

• فیبروز کیستیک یک بیماری ارثی است که باعث ایجاد مخاط غلیظ و چسبنده در ریه‌ها و دستگاه گوارش می‌شود. می‌توان والدین را برای بررسی وجود این ژن آزمایش کرد. فیبروز کیستیک تنها در صورتی رخ می‌دهد که هر دو والدین دارای این ژن باشند.

• دوقلوهای دی آمنیوتیک دارای کیسه‌های آمنیوتیک مجزا هستند. همه دوقلوهای غیر همسان و بیش‌تر دوقلوهای همسان، دی آمنیوتیک هستند.

• دوقلوهای دی کوریونی دارای دو جفت هستند. آن‌ها می‌توانند دوقلوهای غیر همسان یا همسان باشند. بیش‌تر دوقلوها دو کوریونی هستند.

• دیلاتاسیون باز شدن تدریجی دهانه رحم در طول زایمان است. گشاد شدن دهانه رحم بر حسب سانتی متر از ۰ (بسته) تا ۱۰ (کاملا گشاد شده) سانتی متر اندازه گیری می‌شود.

• دوقلوهای ناسازگار یعنی یکی از دوقلوها بسیار کوچک‌تر از دیگری است.

• دی زیگوت به معنای دو تخمک بارور شده است. این اصطلاح پزشکی برای دوقلوهای غیر همسان به کار می‌رود.
• مامای همراه (دولا) یک مربی حرفه‌ای زایمان است. دولا آموزش پزشکی ندیده است و پزشک نیست؛ اما در حین و بعد از زایمان به شما کمک می‌کند. آن‌ها همچنین حمایت عاطفی را برای مادران فراهم می‌کنند.

• سندرم داون یک ناهنجاری ژنتیکی است که باعث داشتن کروموزوم ۲۱ اضافی در نوزاد می‌شود. سندرم داون، با نام تریزومی ۲۱ نیز شناخته می‌شود. شما می توانید آزمایشی برای این اختلال در سه ماهه اول و دوم بارداری خود انجام دهید تا به شما در تصمیم گیری درباره بارداری کمک کند.

• حاملگی خارج از رحم زمانی اتفاق می‌افتد که جنین لقاح یافته به جای این که در داخل رحم باشد، به بیرون رحم متصل شود. اغلب این حالت در لوله فالوپ رخ می‌دهد. حاملگی خارج از رحم می‌تواند سلامت مادر را تهدید کند و به همین دلیل بارداری او باید پایان یابد.

• افاسمان نازک شدن دهانه رحم در طول زایمان است. این به دهانه رحم اجازه می‌دهد تا برای عبور کودک شما کشیده شود. افاسمان بر حسب درصد (۰ تا ۱۰۰ درصد) اندازه گیری می‌شود.

• پایین رفتم رحم به سمت لگن (lightening) زمانی است که کودک شما به داخل لگن شما بیفتد یا پایین می‌آید. این حالت می‌تواند هفته‌ها قبل از زایمان اتفاق بیفتد یا زمانی که زایمان شروع می‌شود. Lightening زمان وقوع زایمان را پیش بینی نمی‌کند. برخی از زنان در این مرحله متوجه تغییر شکل شکم خود، تنفس راحت تر یا افزایش میل به ادرار می‌شوند.

• اپیدورال روشی برای تسکین درد در حین زایمان است. داروهای بی حسی به فضای خارج از نخاع شما تزریق می‌شوند و باعث کاهش حس اعصاب می‌شوند. این کار احساس در قسمت پایین بدن را مختل می‌کند، اما شما هوشیار خواهید ماند.

• اپیزیوتومی برشی است که برای باز کردن دهانه واژن شما ایجاد می‌شود تا به کودک شما اجازه عبور دهد.

• نسخه خارجی سفالیک فرآیندی است که برای چرخاندن آرام بریچ (عرضی) نوزاد به حالت سر به پایین برای تولد استفاده می‌شود. این شامل بلند کردن و چرخاندن نوزاد در داخل رحم از خارج از شکم است. ضربان قلب نوزاد در این فرآیند به دقت کنترل می‌شود.

• درمان ناباروری از روش‌های مختلفی برای شروع مصنوعی بارداری در زمانی که یک یا هر دو طرف قادر به باردار شدن نیستند، استفاده می‌کند.

• دوقلوهای برادر از تخمک‌های بارور شده جداگانه رشد می‌کنند و هر کدام جفت و کیسه آمنیوتیک مخصوص به خود را دارند. دوقلوهای برادر یا غیر همسان کاملا شبیه یکدیگر نیستند.

• ترم کامل به شروع هفته ۳۹ تا پایان هفته ۴۰ بارداری گفته می‌شود. نوزادی که در این دوران متولد می‌شود، ترم است. اگر قبل از ۳۸ هفته و ۶ روز به دنیا بیاید نارس است.

• بارداری پرخطر زمانی است که شما یا نوزاد شما در معرض خطر یک مشکل سلامتی قرار داشته باشید. به عنوان مثال، اگر فشار خون بالا دارید یا بیش از یک نوزاد باردار هستید، حاملگی پرخطر دارید.

• دوقلوهای همسان از یک تخمک بارور شده رشد می‌کنند و ساختار ژنتیکی یکسانی دارند. در رحم، آن‌ها ممکن است جفت مشترک داشته باشند، اما بیش‌تر اوقات، هر کدام کیسه آمنیوتیک خاص خود را دارند. دوقلوهای همسان شبیه یکدیگر هستند.

• القای زایمان زمانی است که پزشک زایمان شما را با استفاده از روش‌های پزشکی تسریع می‌کند. پزشک شما می‌تواند با استفاده از داروها یا روش های مکانیکی زایمان را القا کند.

• محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR) زمانی است که نوزاد متولد نشده در رحم مادر رشد مناسبی نداشته باشد. محدودیت رشد زمانی تشخیص داده می‌شود که وزن نوزاد کم‌تر از صدک دهم برای سن حاملگی باشد.

• کگل تمریناتی است که شما برای تقویت ماهیچه‌هایی که دهانه واژن را احاطه کرده‌اند، انجام می‌دهید. این تمرینات به جلوگیری از نشت ادرار کمک می‌کنند.

• روش لاماز شامل آموزش تکنیک‌های تنفس و آرامش برای منحرف کردن حواس مادر از درد در حین زایمان طبیعی است. اطلاع رسانی و آموزش نیز بخشی از این دوره هاست.

• لانوگو موی پرزدار است که بدن نوزاد را در رحم می‌پوشاند. کرک جنینی در هفته‌های ۱۳ تا ۱۶ بارداری شروع به رشد می‌کند و ضخیم ترین حالت آن در هفته ۲۸ تا ۳۰ بارداری است. لانوگو در سه ماهه سوم بارداری شروع به از بین رفتن می‌کند، اما ممکن است تا پس از تولد به طور کامل ناپدید نشود.

• لینا نیگرا خطی از ناف تا موهای ناحیه تناسلی است. هورمون‌های بارداری اغلب باعث تیره شدن این خط می‌شوند. این خط بعد از زایمان دوباره محو می‌شود.

• MFM مخفف متخصص پزشکی در حوزه مادر و جنین است. این شاخه از پزشکی بر بارداری‌های پرخطر تمرکز دارد.

• ماسک بارداری یک تغییر پوستی رایج در دوران بارداری است که در آن پوست اطراف چشم، بینی و گونه‌ها تیره می شود. ماسک یا نقاب بارداری کلواسما یا ملاسما نیز نامیده می‌شود، معمولاً پس از تولد نوزاد محو می شود. نور خورشید، داروهای جلوگیری بارداری یا قرص های هورمونی ممکن است این حالت را بدتر کنند.

• مکونیوم اولین مدفوع سیاه و قیری رنگ یک نوزاد است.

• ماما یک پزشک بهداشتی است که به زنان دارای حاملگی‌های کم خطر در حین بارداری و زایمان کمک می‌کند. 

• دوقلوهای مونوآمنیونی دوقلوهای همسانی هستند که کیسه آمنیوتیک مشترک دارند.

• دوقلوهای تک کوریونیک جفت مشترک دارند. این دوقلوها تقریبا همیشه همسان هستند.

• دوقلوهای تک تخمکی به معنای یک تخم بارور شده است. این اصطلاح پزشکی برای دوقلوهای همسان به کار می‌رود.

• پلاک مخاطی دهانه رحم را مسدود می‌کند تا باکتری‌ها را در دوران بارداری از بین ببرد. هنگامی که از موکوس پلاگ عبور می‌کنید، نشانه آن است که دهانه رحم شما در حال نرم شدن و تغییر در آمادگی برای زایمان است. با این حال، زمان زایمان را پیش بینی نمی‌کند.

• حاملگی چند قلو زمانی اتفاق می‌افتد که مادر بیش از یک نوزاد به دنیا می‌آورد.

• لوله عصبی کودک در حال رشد به مغز، نخاع و ستون فقرات تبدیل می‌شود. اگر لوله عصبی به درستی رشد نکند، نقص مادرزادی رخ می‌دهد.

• نقص لوله عصبی یک نقص مادرزادی است که در مغز یا نخاع کودک ایجاد می‌شود، مانند اسپینا بیفیدا. دریافت مقدار کافی اسید فولیک قبل و در طول بارداری می تواند به جلوگیری از نقص لوله عصبی کمک کند. می‌توانید در سه ماهه دوم بارداری آزمایشی برای این نقص انجام دهید تا به شما در تصمیم گیری در مورد بارداری کمک کند.

• چین نوکال، چین طبیعی پوست پشت گردن جنین است. در طول سونوگرافی، پزشکان می‌توانند ضخامت چین گردن جنین را اندازه گیری کنند تا ناهنجاری‌های ژنتیکی خاصی را آزمایش کنند.

• متخصصین بیهوشی زنان و زایمان، پزشکانی هستند که با تجویز داروهایی که ناحیه‌ای از بدن شما را بی‌حس می‌کنند، تسکین درد را در حین و بعد از زایمان مدیریت می‌کنند. به عنوان مثال، متخصص بیهوشی ممکن است به یک زن در حال زایمان اپیدورال بدهد.
• پریناتولوژیست متخصص زنان و زایمان هستند که در بارداری های پرخطر تخصص دارند. این افراد متخصص طب مادر و جنین نیز نامیده می‌شوند.