هفته‌ به هفته بارداری

آشنایی با رخدادهای هفته چهارم بارداری (هفته ۴ حاملگی)

ورود به هفته چهارم بارداری را به شما تبریک می‌گوییم. همانطور که می‌دانید بارداری یک پروسه طولانی مدت است که ممکن است در حدود ۹ ماه به طول بیانجامد. هر هفته از دوران بارداری بدن مادر و جنین در حال تغییر مداوم هستند. ما قصد داریم تا در سلسله مقالاتی تغییرات بدن مادر و جنین را در هفته‌های مختلف دوران حاملگی بررسی کنیم. علاوه بر بررسی تغییرات، آنچه لازم است تا مادر برای محافظت از خود و جنینش انجام دهد را با شما همراهان به اشتراک می‌گذاریم. در این مقاله قصد داریم تا وقایع هفته چهارم بارداری را بررسی نماییم پس اگر تمایل دارید که بدانید چه اتفاقی در هفته چهارم بارداری رخ می‌دهد؟ با پینو بیبی همراه باشید.

آشنایی با رخدادهای هفته چهارم بارداری (هفته 4 حاملگی)

هفته چهارم بارداری و تایید بارداری

در هفته چهارم، شما رسماً باردار هستید و حتی ممکن است چند علامت رایج اولیه حاملگی مانند خونریزی لانه گزینی، نفخ، حالت تهوع یا خستگی را تجربه کنید. هم‌چنین ممکن است هنوز چیزی متوجه نشوید و از بارداری خود اطلاعی نداشته باشید، که کاملاً طبیعی است!

اگر به تازگی متوجه شده‌اید که باردار هستید، به شما تبریک می‌گویم! احتمالاً شما از این اتفاق هیجان‌انگیز پس از به تعویق افتادن سیکل قاعدگی‌تان مطلع شده‌اید. در هفته چهارم شما می‌توانید با بی‌بی چک از احتمال حاملگی خود مطلع شوید.

در هفته ۴ بارداری، اگر سطح هورمون بارداری hCG (گنادوتروپین جفتی انسان) به اندازه کافی بالا باشد، آزمایش بارداری خانگی می‌تواند نتیجه مثبت حاملگی را نشان دهد. این هورمون حدود ۱۱ روز پس از لقاح در ادرار شما قابل تشخیص است. ممکن سطح hCG شما هنوز خیلی پایین باشد و قابل تشخیص نباشد و سبب شود در هفته چهارم بارداری، نتیجه آزمایش منفی کاذب باشد. جهت دریافت دقیق‌ترین نتایج، بهتر است منتظر بمانید معمولاً ۱۴ روز پس از آمیزش و برقراری رابطه جنسی، سطح hCG شما بالاتر می‌رود و نتایج تست بارداری قابل اطمینان‌تر خواهد بود. بعد از تایید حاملگی، اولین سوالی که در ذهن شما ممکن است نقش بندد این است که چه زمانی باید منتظر آمدن کوچولوی خود باشید! پزشک شما می‌تواند تاریخ هیجان‌انگیز موعد زایمان را به طور تقریبی برای شما تخمین بزند. همانطور که در مقالات پیشین نیز اشاره کردیم پزشک مبدا اولین روز بارداری را آخرین روز دوره پریود در نظر می‌گیرد. شما همچنین می‌توانید برای تخمین روز موعد زایمان از افزونه پیش‌بینی آنلاین روز زایمان سایت پینو بیبی استفاده کنید و تقویم بارداری خود را تنظیم کنید.  

هفته چهارم بارداری در چندمین ماه بارداری است؟

پزشک شما معمولاً به بارداری شما بر حسب هفته اشاره می‌کند، اما اشاره به ماه‌ها نیز معمول است. بیشتر اوقات، آنچه ماه اول بارداری در نظر گرفته می‌شود شامل چهار هفته اول می‌شود (اگر چه این می‌تواند متفاوت باشد، زیرا هفته‌های بارداری به طور مساوی با ماه‌ها مطابقت ندارند). بنابراین، در هفته چهارم بارداری، شما در ماه اول بارداری خود هستید، حتی اگر هیچ گونه علائمی را مشاهده نکرده باشید.

ممکن است از خودتان بپرسید: «اگر من در هفته ۴ بارداری هستم، چه زمانی باردار شدم؟» این یکی دیگر از سوالات رایجی است که پزشک می‌تواند به شما در پاسخ به آن کمک کند. به طور معمول بارداری را ۲۸۰ روز یا ۴۰ هفته برآورد می‌کنند و همانطور که اشاره کردیم اولین روز بارداری، آخرین روز سیکل پریود شما در نظر گرفته می‌شود. اگر دوره پریود شما منظم است و دوره پریود شما به طور متوسط ۲۸ روزه است، احتمالاً شما در هفته دوم یا سوم از تقویم بارداری خود، باردار شده‌اید.

هفته چهارم بارداری: رشد کودک شما

در حالی‌ که درگیر تطبیق هفته‌ها با روزهای بارداری خود بوده‌اید، زندگی جدیدی درون شما آغاز شده است و درون شما در حال تکاپو برای مهیا کردن شرایط جهت رشد یک فرشته کوچک است. درون شما از لحاظ جسمی غوغا است و سیستم بدن، فرایند آماده‌سازی جسم برای رشد و نمو جنین را آغاز کرده است. در اینجا آنچه در داخل رحم شما در هفته چهارم بارداری می‌گذرد آورده شده است:

  • تخمک بارور شده در جداره رحم شما لانه گزینی می‌کند.
  • تخمک به سرعت به لایه‌هایی از سلول‌ها تقسیم می‌شود که برخی از آن‌ها به جنین تبدیل می‌شوند. لایه‌های سلولی بعدها به سرعت تمایز می‌یابند و قسمت‌های مختلف بدن جنین شما تشکیل می‌دهند، مانند سیستم عصبی، اسکلت، ماهیچه‌ها، اندام‌ها و پوست.
  • جفت شروع به شکل‌گیری می‌کند و سیستم‌های بدن شما را به سیستم جنین متصل می‌کند. جفت وظیفه دارد تا مواد غذایی را به بدن جنین برساند و مواد زائد را از بدن او دور و دفع کند. در این هنگام جفت به دیواره رحم که در آن تخمک کاشته شده است، می‌چسبد.
  • بند ناف در نهایت از یک طرف جفت خارج می‌شود و مایع آمنیوتیکِ کیسه آمنیوتیک یا کیسه آب، که در طول حاملگی از جنین محافظت می‌کند، در حال تشکیل است.
  • در هفته‌های آینده، کوچولوی شما شروع به تشکیل یک لوله عصبی می‌کند که زیر بنای اصلی ساختمان مغز و ستون فقرات است. تمام فعالیت‌ها در هفته چهارم بارداری، جنین شما را آماده می‌کند تا مراحل این رشد مهم را آغاز کند.

هفته چهارم بارداری: اندازه جنین

در هفته چهارم بارداری جنین در مرحله‌ای به نام گاسترولا قرار دارد در هفته ۴ بارداری، جنین شما بسیار کوچک است، زیرا جنین تازه کاشته شده تنها حدود ۵/۲ میلی‌متر طول و حدود ۱۱/۰ گرم  وزن دارد. در هفته چهارم بارداری، جنین به اندازه یک دانه خشخاش است. در واقع در هفته چهارم تقویم بارداری، هفته اول بارداری واقعی است. در هفته چهارم جنین یک توده توخالی از سلول‌هاست (بلاستولا) که به تدریج و در هفته‌های بعد تمایز و تکامل می‌یابد. جنین در این مرحله ماده وراثتی را از والد مادر و از والد پدر دریافت کرده است و جنسیت جنین و بسیاری از صفات وابسته به ژنتیک برای او تعیین شده گرچه تشیخص و ارزیابی آن‌ها در این شرایط کار ساده‌ای نیست و نیازمند انجام آزمایشات پیچیده ژنتیکی است. اما آنچه در آینده ماهیت فرزندتان را تشکیل می‌دهد در همان زمان لقاح تعیین شده است و بعدها عوامل محیطی می‌تواند بر برخی از آن‌ها تاثیر بگذارد.

هفته چهارم بارداری: تغییرات بدن مادر

در اینجا چند نکته مهم وجود دارد که باید در هفته چهارم بارداری به آن‌ها توجه کنید:

شما در ابتدای سفر حاملگی خود هستید، اما اتفاقات زیادی در حال رخ دادن است. تخمک بارور شده در رحم شما کاشته شده و به سرعت در حال تقسیم است که این بخشی از فرآیند رشد و شکل‌گیری بازوها، پاها، مغز، ماهیچه‌ها و سایر اعضای بدن کودک شماست.

ممکن است در هفته ۴ بارداری متوجه هیچ علامتی نشوید، به طور کلی، علائم حاملگی در هفته چهارم حاملگی، جزئی خواهند بود. اما اگر متوجه بارداری خود شده باشید ممکن است علائم رایجی مانند نفخ، حساس شدن پستان‌ها، کمی احساس گرفتگی خلق و خستگی یا لکه بینی را تجربه کنید که همه این علائم هیجان‌انگیز نشان دهنده آن است که شما باردار هستید زیرا این علائم احتمالاً زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور شده در رحم شما لانه گزینی کرده است.

همان‌طور که در بالا ذکر شد، بدن شما در حال حاضر شروع به تولید هورمون بارداری hCG می‌کند، که به تخمدان‌های شما این پیام را مخابره می‌کند که دیگر هر ماه یک تخمک آزاد نکنند، بنابراین پریود ماهانه شما متوقف می‌شود. hCG هم‌چنین تولید هورمون‌های دیگر مانند استروژن و پروژسترون را افزایش می‌دهد، بنابراین حتی در هفته چهارم بارداری، می‌توانید برخی از این علائم مرتبط با تغییرات هورمونی را تجربه کنید. با اتخاذ یک سبک زندگی سالم، که می‌تواند شامل کنار گذاشتن هر گونه عادت بد و جستجوی راه‌هایی برای کاهش استرس، مانند یوگا یا مدیتیشن، باشد، آماده تمرکز روی تغییرات بدن خود و جنین در حال رشد شوید. مقاله نکاتی برای بارداری سالم را مطالعه فرمایید و از همین امروز برنامه ورزشی دوران بارداری خود را تنظیم کنید.

هفته چهارم بارداری: علائم مادر

هر بارداری منحصر به فرد است و آنچه در این بارداری تجربه می‌کنید ممکن است با آنچه در دوران بارداری قبلی تجربه کرده‌اید متفاوت باشد. همچنین اگر برای اولین بار است که حامله می‌شوید ممکن است شرایط شما متفاوت از دوستان و آشنایان باردارتان باشد. برای کمک به آمادگی بیشتر برای هر چیزی که ممکن است پیش آید، به این لیست از علائم احتمالی بارداری در هفته چهارم نگاه کنید:

  • نفخ شکم: بدن شما خود را برای نگهداری از نوزادی که به سرعت در حال رشد است برای چند ماه آینده آماده می‌کند. در هفته چهارم بارداری، ممکن است کمی نفخ و گرفتگی به خصوص در شکم خود تجربه کنید، زیرا پوشش رحم کمی ضخیم‌تر می‌شود و تورم به این معنی است که رحم شما فضای بیشتری را نسبت به معمول اشغال می‌کند. به علت تغییرات هورمونی شدید ممکن است مادر دچار احتباس مایعات، نفخ و کرامپ شکم شود.
  • خونریزی خفیف یا لکه بینی: برخی از زنان در هفته ۴ حاملگی دچار لکه بینی می‌شوند که به آن خونریزی لانه گزینی می‌گویند. این خونریزی با خونروش دوران پریود متفاوت است و به آن اندازه شدید نیست. اگر خونریزی زیادی داشتید و اگر لکه بینی بیش از دو روز طول کشید، یا هر علامت نگران کننده دیگری که داشتید، فوراً با پزشک خود مشورت کنید. از هر ۳ بانوی باردار معمولاً یک نفر این نوع خونریزی را تجربه می‌کند. خونریزی با کرامپ و گرفتگی شکم همراه است. اگر خونریزی شدید است، لازم است تا فوراً به پزشک مراجعه کنید. خونریزی شدید ممکن است به علت سقط جنین یا حاملگی خارج رحم باشد.
  • بد خلقی: علائم دیگری که ممکن است در هفته چهارم بارداری متوجه شوید شامل نوسانات خلقی است. این احساسات شدید و تغییرات ناگهانی با افزایش سطح هورمون مرتبط است و ممکن است در سه ماهه اول و سوم بیشتر باشند. ورزش‌های آرامش بخش، ماساژ، خواب و پیروی از یک رژیم غذایی متعادل از ساده‌‌ترین راه‌ها برای کمک به احساس بهتر هستند.
  • حساسیت پستان: درست مانند شکم شما، پستان‌های شما برای کار مهم تغذیه یک نوزاد تازه وارد شروع به آماده شدن می‌کند. تعداد غدد شیر افزایش می‌یابد و لایه چربی نیز ضخیم می‌شود و باعث بزرگ شدن پستان‌ها می‌شود. قطعاً در هفته‌های اول خبری از بزرگ شدن شکم نیست اما ممکن است سینه‌ها کمی متورم شوند.
  • بیماری صبحگاهی: ممکن است در هفته چهارم بارداری دچار تهوع صبحگاهی شوید. البته همه بانوان باردار این حالت را تجربه نمی‌کنند و این وضعیت از فردی به فرد دیگر متفاوت است و برخی فقط حالت تهوع خفیف و برخی دیگر استفراغ دارند. اگر تهوع صبحگاهی شما را آزار می‌دهد، نگران نباشید تقریباً ۸۵ درصد از زنان باردار طی دوران حاملگی سطحی از تهوع صبحگاهی را تجربه خواهند کرد. خبر خوب این است که این علامت ناخوشایند اغلب در طول سه ماهه دوم فروکش می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم برای کنترل و بهبود تهوع صبحگاهی مقاله تیم متخصص پینو بیبی در این مورد را مطالعه بفرمایید.
  • ترشحات رنگ روشن: هنگامی ‌که در هفته چهارم حاملگی هستید، افزایش ترشحات واژن یک علامت طبیعی است. این ترشحات چسبناک، شفاف یا سفید هستند. اگر متوجه بوی بد یا درد یا خارش ناحیه واژن شدید، با پزشک خود مشورت کنید.
  • خستگی: اگر حتی در هفته چهارم بارداری هم احساس خستگی می‌کنید تعجب نکنید! بدن شما به طور شبانه‌روزی برای حمایت از رشد کودک‌تان مشغول کار است و سطح هورمون پروژسترون شما در حال افزایش است که می‌تواند شما را خسته کند.

توجه داشته باشید که این موارد همگی از عوارض رایج حاملگی هستند و شما ممکن است همه یا برخی از آن‌ها را تجربه کنید اما همواره انرژی مثبت خود را حفظ کنید و به فرشته کوچکی فکر کنید که در وجود شما در حال رشد و نمو است.

هفته چهارم بارداری: علائم کمتر شایع

در بالا علائم رایج بارداری در چند هفته‌ اول حاملگی ذکر شده است، اما در کنار این عوارض رایج ممکن است برخی بانوان ویار حامگلی و اختلالات خواب را نیز تجربه کنند. این موارد در اوایل بارداری کمتر رایج هستند، بنابراین اگر در هفته چهارم بارداری هستید و همیشه گرسنه هستید یا هوس مواد خوراکی عجیب و غریب دارید؛ یا نمی‌توانید بخوابید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

علائم در هفته چهارم حاملگی نباید شدید باشد یا باعث درد زیاد شود، بنابراین علائم دیگری که نباید نادیده گرفته شوند عبارت هستند از احساس درد لگن، درد در تخمدان، کمر درد، یا درد در پهلو (راست یا چپ)، اسهال یا احساس یبوست بیشتر از حد معمول. در دوران حاملگی اتفاقات زیادی می‌افتد و هورمون‌ها می‌توانند احساسات مختلفی را تحریک کنند، اما اگر درد دارید یا چیز غیرعادی را تجربه می‌کنید، فوراً با پزشک خود مشورت کنید.

تجربیات افراد و هر حاملگی منحصر به فرد است، اما به جرات می‌توان گفت که احتمالاً در  هفته ۴ هیچ تفاوتی در اندازه شکم خود نخواهید دید. به یاد داشته باشید، کوچولوی شما فقط به اندازه یک دانه خشخاش است! با این حال، نفخ خفیف در شکم شما ممکن است در هفته چهارم بارداری شما را کمی آزار دهد، بنابراین ممکن است متوجه کمی برآمدگی در شکم‌تان بشوید که به خاطر شکل‌گیری نطفه نیست بلکه به دلیل نفخ است. لازم است بدانید که معمولاً برآمدگی حاصل از رشد جنین تا حدود هفته‌های دوازدهم تا شانزدهم، زمانی که رحم شما شروع به حرکت در خارج از ناحیه لگن می‌کند، ظاهر نمی‌شود.

هفته چهارم بارداری: رژیم غذایی

در رژیم غذایی خود بازنگری کنید و مصرف برخی غذاهای مضر را ترک کنید. سبزیجات و میوه‌جات تازه مصرف کنید. توصیه می‌کنیم حتماً دو مقاله «رژیم غذایی بارداری: غذاهایی که در دوران بارداری باید از آن‌ها اجتناب کرد» و «میوه‌ها و گیاهان ممنوعه در دوران بارداری» را مطالعه کنید. مصرف برخی مواد خوراکی و حتی دمنوش‌ها در هفته‌های اول بارداری خطرناک هستند و ممکن است تلاش‌های شما را برای فرزندآوری بی‌نتیجه کنند. مطمئن شوید که از غذاهای غنی از آهن مانند اسفناج و غلات برای جلوگیری از کم خونی و هم‌چنین کلسیم موجود در شیر، پنیر، توفو، ماست یا آب پرتقال استفاده می‌کنید. مصرف ویتامین D را فراموش نکنید تا به کودک در حال رشد شما کمک کنید تا استخوان‌های قوی بسازد. از مصرف سوسیس، کالباس، غذاهای کنسروی و انواع کمپوت پرهیز کنید و به جای آن‌ها از مواد خوراکی تازه و مفید استفاده کنید.

اگر این سوال در ذهن‌تان نقش بسته که «در هفته اول بارداری چه چیزی بخورم؟» باید بگوییم که سعی کنید رژیم غذایی‌تان را از همین ابتدا اصلاح کنید. هر گونه مواد خوارکی مضر و کم‌ارزش را از برنامه غذایی خود حذف کنید و فراموش نکنید یکی از رازهای بارداری سالم و موفق داشتن یک برنامه غذایی متناسب، متنوع و سالم است. تمرین برای داشتن یک رژیم غذایی سالم را از همین ابتدای دوران حاملگی آغاز کنید تا از نتایج بی‌شمار آن طی ماه‌های بعد لذت ببرید. در جیره غذایی روزانه خود مواد زیر را حتماً بگنجانید و در تهیه برنامه غذایی حتماً به هرم غذایی توجه کنید:

  • آب و مایعات به ویژه آبمیوه‌های طبیعی
  • انواع دانه‌ها و آجیل (بدون نمک)
  • ماهی سالمون یا قزل‌آلا
  • سبزیجات برگ سبز مانند کرفس، کاهو و کلم
  • میوه‌جات تازه فصل
  • کربوهیدرات پیچیده

هفته چهارم بارداری: خودمراقبتی؛ بایدها و نبایدها

هنوز اوایل سفر بارداری شماست، اما موارد مهم زیادی وجود دارد که باید در نظر بگیرید؛ از تطبیق سبک زندگی خود تا برنامه‌ریزی برای دوران بارداری. لیست پینو بیبی را در زیر بررسی و مطالعه کنید تا در هفته چهارم خود را برای هفته‌های بعدی حاملگی آماده کنید.

عادات ناسالم را فوراً متوقف کنید. سیگار را ترک کنید و الکل را با آب و سایر نوشیدنی‌های سالم جایگزین کنید، تا از زایمان زودرس و سایر نقایص مادرزادی جلوگیری کنید. اجتناب از دود دست دوم نیز مهم است (دوری از محیطی که در آن دخانیات مصرف می‌شود). تحقیقات نشان می‌دهد قرار گرفتن در معرض دود دخانیات خطر عوارضی مانند وزن کم هنگام تولد، سقط جنین و حاملگی خارج از رحم را افزایش می‌دهد.

سعی کنید آرام باشید و سطح استرس خود را پایین نگه دارید. شما می‌توانید این کار را با تغییر سبک زندگی، مدیتیشن و یوگا انجام دهید. به احتمال زیاد، تا زمانی ‌که هیچ عارضه‌ای وجود نداشته باشد، می‌توانید در طول حاملگی به ورزش ادامه دهید. اگر قبلاً ورزش نکرده‌اید، با پزشک خود در مورد این ‌که چه نوع ورزش یا برنامه‌ای فیزیکی برای شما بهترین است، مشورت کنید. اگر قصد دارید ورزش کردن را آغاز کنید می‌توانید با روزی نیم ساعت پیاده‌روی فعالیت بدنی دوران حاملگی را آغاز کنید. اگر شاغل هستید بهتر است برنامه دوران کاری خود را تنظیم کنید. شاغل بودن و حاملگی کار سختی است و هر چه تناسب اندام داشته باشید، وضعیت بهتری خواهید داشت.

برای حفظ تناسب اندام بهتر است BMI بدن خود را هفته به هفته اندازه‌گیری کنید. برای اطلاع از BMI مناسب در هر هفته از بارداری که به سر می‌برید می‌توانید از ابزار محاسبه آنلاین BMI پینو بیبی استفاده کنید.

مصرف ویتامین‌های دوران حاملگی را هر روز برای اطمینان از سلامتی خود و کمک به رشد زندگی جدید در درون خود شروع کنید. به دنبال مکمل ویتامینی باشید که حاوی حداقل ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک باشد، ماده مغذی مهمی که ثابت شده است احتمال نقص‌های مادرزادی را کاهش می‌دهد.

توصیه می‌کنیم یک متخصص زنان یا ماما انتخاب کنید و تا پایان دوره حاملگی زیر نظر یک پزشک باشید. توجه داشته باشید که بهتر است از همان ابتدا زیر نظر پزشکی بروید که با او احساس راحتی می‌کنید. شما قرار است ۹ ماه با پزشک در ارتباط باشید.

شروع به جمع‌آوری خاطرات کنید، کتاب عکس، کتاب بارداری یا ژورنال بارداری برای خود تهیه کنید. برخی از مواردی که می‌توانید در ژورنال بارداری خود بگنجانید می‌تواند تصاویر هفته به هفته برآمدگی شکم شما، تاریخ‌های خاص مانند زمانی که متوجه بارداری خود شده‌اید، نامه‌ای به فرزندتان یا حتی پیش‌بینی‌هایی در مورد رنگ چشم و رنگ مو باشد. این فعالیت‌ها می‌تواند در هفته‌های بعدی شما را از افسردگی و استرس رهایی بخشد.

اطلاعات خود را در زمینه بارداری و مسائل مربوط به آن بالا ببرید و مقالات بارداری، رشد کودک، تربیت کودک و غیره را مطالعه کنید همچنین می‌توانید برای کسب آگاهی بیشتر از مقالات موجود در مجله اینترنتی پینو بیبی استفاده کنید.

هفته چهارم بارداری: از پرشک خود بپرسید

حتی اگر به تازگی متوجه شده‌اید که باردار هستید، ممکن است از قبل سؤالاتی داشته باشید که بخواهید آن‌ها را با پزشک خود مطرح کنید. برخی از سوالات رایج در هفته چهارم بارداری عبارت هستند از:

  • آیا آزمایش خاصی بر اساس نژاد یا سابقه پزشکی من لازم است؟
  • آیا اکنون که باردار هستم می‌توانم با خیال راحت به مصرف برخی داروها ادامه دهم؟
  • معاینات و آزمایشات معمول حاملگی چه زمانی انجام می‌شود و چگونه برنامه‌ریزی می‌شود؟

هفته چهارم بارداری: چک لیست شما

تهیه یک چک لیست شاید زود به نظر برسد، اما تهیه چک لیست همواره فعالیت هیجان انگیزی است! همان‌طور که روند حاملگی را ادامه می‌دهید، موارد زیر را در نظر بگیرید:

  • در صورت نیاز، قرار ملاقات تایید حاملگی را تعیین کنید.
  • اگر چه معمول است که منتظر بمانید تا بعد از سه ماهه اول بارداری خود را اعلام کنید (زیرا در آن زمان خطر سقط جنین بسیار کمتر است)، ممکن است بخواهید این خبر خوب را با شریک زندگی‌تان یا یکی از اعضای نزدیک خانواده خود در میان بگذارید تا از حمایت او برخوردار شوید.
  • به این فکر کنید که ممکن است نیاز به ایجاد چه تغییراتی در سبک زندگی داشته باشید (مثلاً تنظیم رژیم غذایی) و برنامه‌ریزی کنید که چگونه آن‌ها را اجرا کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *