اوتیسم یک بیماری پیچیده است که از هر ۶۸ کودک یک نفر را مبتلا می‌کند. کارشناسان هنوز در مورد عواملی که در ایجاد این بیماری نقش دارند مطمئن نیستند. با این حال، می‌توان اقدامات احتیاطی را برای به حداقل رساندن خطر تا حد امکان و پیشگیری از اوتیسم در دوران بارداری انجام داد. با پینو بیبی همراه باشید تا روش‌های موثر برای پیشگیری از کودک مبتلا به اوتیسم در بارداری را دریابید.
اوتیسم چیست؟
اوتیسم که امروزه اختلال طیف اوتیسم (ASD) نامیده می‌شود، یک اختلال عصبی رشدی است. ASD یک ناتوانی رشدی است که به دلیل تفاوت در مغز کودک شما ایجاد می‌شود. افراد مبتلا به ASD ممکن است رفتار، تعامل و یادگیری به شیوه‌هایی متفاوت از افراد دیگر داشته باشند. آنها ممکن است در تعاملات اجتماعی و در تفسیر و استفاده از ارتباطات غیرکلامی و کلامی مشکل داشته باشند.
تعریف اوتیسم
اوتیسم به این معنی است که فرزند شما ممکن است موارد زیر را داشته باشد:
- مشکلات در تعامل با افراد دیگر یا تفاوت در نحوه تعامل آنها با دیگران
- مشکل در استفاده و درک ارتباطات غیرکلامی، مانند تماس چشمی، حرکات و حالات چهره
- تاخیر یا عدم رشد زبان
- مشکل در شکل گیری و درک روابط
- رفتارهای حرکتی تکراری، مانند تکان دادن بازوها، تکان دادن بدن یا گفتار یا بازی تکراری
- اصرار بر یکسانی در محیط یا روال
- علایق شدید یا غیرعادی
- بیزاری های حسی، مانند بیزاری از صداهای بلند، یا رفتارهای حس جویانه
این که فرزند شما چقدر می‌تواند در زندگی روزمره خوب عمل کند به شدت علائم او بستگی دارد. با توجه به این که ASD از نظر شدت و اختلالات روزمره بسیار متفاوت است، علائم برخی از افراد همیشه به راحتی قابل تشخیص نیست.
چه چیزی باعث اوتیسم می‌شود؟
هیچ دلیل مشخصی برای ASD وجود ندارد. تحقیقات از عوامل ژنتیکی و محیطی به عنوان برخی از علل اوتیسم حمایت می‌کند. دانشمندان بر این باورند که می‌تواند دلایل مختلفی برای ASD وجود داشته باشد که با هم عمل می‌کنند تا روش‌های رشد افراد را تغییر دهند. آنها هنوز چیزهای زیادی برای یادگیری در مورد علل و چگونگی تأثیر آنها بر افراد مبتلا به ASD دارند.
آیا اوتیسم ژنتیکی است؟
ژنتیک در اوتیسم نقش دارد. اما ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی تنها در ۱۰ تا ۲۰ درصد موارد علل ژنتیکی خاص را شناسایی کرده‌اند. این موارد شامل سندرم‌های ژنتیکی خاص مرتبط با ASD، مانند سندرم X شکننده و تغییرات نادر در کد ژنتیکی است.
آیا می‌توان از اوتیسم در بارداری پیشگیری کرد؟
شواهد زیادی وجود ندارد که نشان دهد اوتیسم قابل پیشگیری یا درمان است و هم چنین راهی برای پیش‌بینی پیشرفت این بیماری در کودکان وجود ندارد. کارشناسان هنوز در تلاش هستند تا عواملی را که نشان داده شده است با اوتیسم ارتباط دارند، کنار هم بگذارند. چیزی که نامشخص است این است که آیا یک علت وجود دارد یا تعدادی علت. برخی از جدیدترین یافته‌ها نشان می‌دهند که حتی قبل از تولد نوزاد، در اوایل سه ماهه دوم شروع می‌شود. یافته‌‌‌های دیگر کمبودهای تغذیه‌ای، قرار گرفتن در معرض آلاینده‌‌‌ها، انتخاب شیوه زندگی و حتی داروها را با افزایش خطر ابتلا به اوتیسم مرتبط دانسته‌اند. اگر چه هیچ راه شناخته شده‌ای برای جلوگیری از اوتیسم در دوران بارداری وجود ندارد، اما می‌توان اقدامات ایمنی را انجام داد تا از عوامل خطر شناخته شده جلوگیری شود.
راه‌‌‌های پیشگیری از اوتیسم در دوران بارداری
در اینجا چند نکته برای کاهش خطر ابتلا به اوتیسم در دوران بارداری آورده شده است:
۱. در طول بارداری مکملهای اسید فولیک مصرف کنید
اسید فولیک یک ماده مغذی حیاتی برای رشد مغز است که بدون آن جنین‌‌‌ها به اختلالات مادرزادی مانند اسپینا بیفیدا مبتلا می‌شوند. مطالعات جدیدتر در مورد اوتیسم نشان داده است که مادرانی که ویتامین‌‌‌های دوران بارداری خود را قبل از بارداری مصرف می‌کنند، خطر داشتن فرزند مبتلا به اوتیسم را به نصف کاهش می‌دهند. همچنین مشخص شده است که زنانی که دارای استعداد ژنتیکی هستند، هفت برابر بیشتر در معرض خطر داشتن فرزند اوتیسم بدون مصرف ویتامین هستند. همه زنان به ۶۰۰ تا ۸۰۰ میکروگرم اسید فولیک در روز نیاز دارند و زنان باردار حداقل به ۶۰۰ میکروگرم برای کاهش خطر ابتلا به اوتیسم نیاز دارند.
۲. ترک کردن مصرف الکل، سیگار و مواد مخدر
نیازی به دانستن این که سیگار کشیدن، نوشیدن یا مصرف مواد مخدر چقدر برای سلامتی بدن مضر است. اثراتی که این کار مادران باردار بر روی نوزاد انجام می‌دهند، ویرانگر است. الکل یک تراتوژن است که منجر به طیف وسیعی از اختلالات در نوزادان از جمله اختلال طیف اوتیسم می‌شود. همین امر در مورد سیگار کشیدن و مواد مخدر نیز صدق می‌کند. مادرانی که عادت به سوء مصرف مواد دارند یا مشکلات اعتیاد دارند باید قبل از این که بچه‌دار شوند عادت‌‌‌های خود را ترک کنند. اجتناب از آنها در دوران بارداری و متعاقباً در دوران شیردهی نیز ضروری است.
۳. به نوزادان شیر بدهید
اعتقاد بر این است که تغذیه با شیر مادر عامل دیگری در کاهش خطر ابتلا به اوتیسم در کودکان است. مشخص شد نوزادانی که از شیر مادر تغذیه نمی‌کردند و مکملهای دوکوزاهگزانوئیک اسید / آراشیدونیک اسید را دریافت نکرده بودند، در معرض خطر ابتلا به یکی از اختلالات طیف اوتیسم (ASD) بودند. هم چنین تصور می‌شود که کمبود اسیدهای چرب ضروری مانند اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ نیز می‌تواند منجر به ASD شود. این ارتباط می‌تواند به دلیل نقش حیاتی اسیدهای چرب در رشد مغز باشد.
۴. قرار گرفتن در معرض آلاینده‌‌‌ها را کاهش دهید
ارتباط قوی بین آلودگی محیط زیست و خطر ابتلا به اوتیسم، به ویژه به دلیل آلودگی هوا در زنان، پیدا شده است. یک مطالعه توسط دانشکده بهداشت عمومی هاروارد نشان داد زنانی که در معرض سطوح بالای آلودگی هوا، به ویژه در سه ماهه سوم بارداری خود بودند، دو برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به اوتیسم بودند. خطر با سطوح بالاتر قرار گرفتن در معرض بیشتر بود. با این حال، مشخص نیست که چه ترکیبات یا محدوده‌ای از ترکیبات در دسته آلاینده‌‌‌ها بیشتر مرتبط هستند. صدها ماده شیمیایی از منابع متعدد وجود دارد و ممکن است هر کدام از آنها باشد. بنابراین بهتر است در دوران بارداری از مناطق آلوده شهر دور شوید و از تردد خودداری کنید.
۵. آهن کافی دریافت کنید
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ میلادی در مجله آمریکایی اپیدمیولوژی منتشر شد، نشان داد که مادران مبتلا به کمبود آهن، نوزادانی به دنیا می‌آورند که پنج برابر بیشتر در معرض ابتلا به اوتیسم بودند. بسیاری از عوامل دیگر نیز در افزایش خطرات نقش دارند، مانند سن زن بالای ۳۵ سال یا بیشتر، دیابت، فشار خون بالا، چاقی یا سایر شرایط متابولیک. آهن یک ماده معدنی حیاتی برای رشد مغز است و زنان دارای کودکان مبتلا به اوتیسم یا کمبود این ماده معدنی دارند یا به طور قابل توجهی کمتر از مکمل‌‌‌ها استفاده می‌کنند.
۶. با خوردن میوه‌‌‌ها و سبزیجات تازه سلامت خود را حفظ کنید
سلامت مادر قطعاً روی جنین تأثیر دارد و ASD نیز ممکن است از این امر مستثنی نباشد. زنانی که بیمار هستند و در دوران بارداری در بیمارستان بستری شوند، در معرض خطر بیشتری برای داشتن فرزند مبتلا به اوتیسم هستند. این مورد نیز توسط تحقیقات پشتیبانی می‌شود، زیرا مطالعات نشان داده است که بین عفونت‌‌‌های مادر در دوران بارداری و افزایش خطر ابتلا نوزاد به اوتیسم وجود دارد. به طور کلی، بهتر است زنان باردار غذاهای مغذی داشته باشند و سالم زندگی کنند.
۷. فواصل ایمن بین بارداری را در نظر بگیرید
یک مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۱۴ میلادی نشان داد که بارداری‌‌‌هایی که بین ۲ تا ۵ سال فاصله دارند، کمترین خطر ابتلا به اوتیسم را در کودکان دارند. مشخص شد که نوزادانی که کمتر از ۱۲ ماه از آخرین بارداری باردار شده‌اند، ۵۰ درصد بیشتر از نوزادانی که بین ۲ تا ۵ سال باردار شده‌اند، تشخیص اوتیسم دارند. هم چنین مشخص شد نوزادانی که بعد از ۵ سال به دنیا می‌آیند ۳۰ درصد بیشتر در معرض ابتلا به اوتیسم هستند. چرا این اتفاق می‌افتد نامشخص است، اما سن والدین نیز مهم است.
یکی دیگر از راه‌‌‌های علمی پیشگیری از اوتیسم در دوران بارداری تجویز خوراکی پروبیوتیک در دوران بارداری است. اگر چه هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از اوتیسم در دوران بارداری وجود ندارد، اما می‌توان این خطر را کاهش داد. زنان باید مکملهای دوران بارداری خود را مصرف کنند و یک سبک زندگی سالم را حفظ کنند و از عوامل خطر جلوگیری کنند.
سوالات متداول
آیا خواهر و برادرها در معرض خطر بیشتری برای اختلال طیف اوتیسم (ASD) هستند؟
اوتیسم ارثی است. هنگامی که یک کودک تشخیص ASD را دریافت می‌کند، خطر ابتلا به اوتیسم در کودک بعدی حدود ۲۰ درصد بیشتر از حد معمول است. هنگامی که دو فرزند اول یک خانواده مبتلا به ASD هستند، فرزند سوم حدود ۳۲ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به ASD است.
آیا واکسن‌ها باعث اوتیسم (ASD) می‌شوند؟
بسیاری از مطالعات علمی ثابت کرده‌اند که واکسن‌ها باعث اوتیسم نمی‌شوند. هنگامی که کودکان به طور ناگهانی علائم ASD را نشان می دهند، برخی از والدین به اشتباه واکسیناسیون اخیر را مقصر می‌دانند. هیچ مطالعه قابل اعتمادی هیچ ارتباط ثابت شده‌ای بین واکسیناسیون دوران کودکی و اوتیسم پیدا نکرده است.
آیا اوتیسم قابل درمان است؟
ASD اغلب یک بیماری مادام العمر است که هیچ درمانی ندارد. با این حال، علائم کودک شما ممکن است با افزایش سن خفیف‌تر شود.
آیا اوتیسم یک معلولیت است؟
بله، ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی اوتیسم را به عنوان ناتوانی طبقه بندی می‌کنند. این بدان معنی است که افراد مبتلا به اوتیسم در برخی کشورها ممکن است مزایای خاصی دریافت کنند. کارفرمایان باید امکانات مناسبی را در محل کار برای آنها فراهم کنند و مدارس ویژه‌ای برای آموزش این کودکان تدارک دیده شده است.
سخن آخر
پزشکان نمی‌دانند چه چیزی باعث اوتیسم می‌شود، اما معتقدند ژن‌ها بیشترین نقش را در تولد کودک اوتیسمی دارند.
در موارد نادر، پزشکان هم چنین می‌گویند، اگر مادر در دوران بارداری در معرض مواد شیمیایی خاصی قرار گرفته باشد، نوزادی با نقص مادرزادی به دنیا می‌آید. اما پزشکان نمی‌توانند در طول بارداری شما بفهمند که آیا کودک شما اوتیسم دارد یا خیر.
در حالی که نمی‌توانید از داشتن فرزند مبتلا به اختلال اوتیسم جلوگیری کنید، می‌توانید با انجام این تغییرات در شیوه زندگی، شانس خود را برای داشتن فرزند سالم افزایش دهید:
سالم زندگی کن چک آپ‌های منظم داشته باشید، وعده‌های غذایی متعادل بخورید و ورزش کنید. مطمئن شوید که مراقبت‌های دوران بارداری خوبی دارید و تمام ویتامین‌ها و مکملهای توصیه شده را مصرف کنید.
در دوران بارداری دارو مصرف نکنید قبل از مصرف هر دارویی از پزشک خود سوال کنید. این امر به ویژه در مورد برخی از داروهای ضد تشنج صادق است.
از الکل اجتناب کنید. زمانی که باردار هستید به شراب و هر نوع نوشیدنی الکلی «نه» بگویید.
اگر بیماری سلیاک یا PKU برای شما تشخیص داده شده است، توصیه‌های پزشک خود را برای تحت کنترل نگه داشتن آنها دنبال کنید.
واکسن بزنید قبل از بارداری حتماً واکسن آلمانی سرخک (سرخجه) را دریافت کنید. می‌تواند از اوتیسم مرتبط با سرخجه جلوگیری کند.