بارداری از آن دوره‌هایی است که مشکلات بسیاری را با خود به همراه دارد. رفلاکس معده را سوزش سر دل هم یکی از این مشکلات رایج است. اگر شما هم از این مشکل رنج می‌برید، در ادامه علت و روش‌های درمان رفلاکس در خانم باردار را توضیح خواهیم داد. پیشنهاد می‌دهیم که ادامه مطالب را از دست نداده و با ما همراه باشید.
دلیل رفلاکس در خانم باردار
خوب همین ابتدای کار لازم میدانیم با این موضوع شروع کنیم که رفلاکس معده چه دلایلی دارد. اصلاً چرا رفلاکس معده در خانم‌های باردار زیاد است. خوب توجه داشته باشید که در دوران بارداری هورمون‌های بدن وضعیت مناسبی ندارند، یعنی بیشتر از حد طبیعی هستند. در حالت عادی هنگامی‌که غذا می‌خورید از مری وارد معده شده و هضم غذا در آنجا انجام می‌شود.
همه ما هم میدانیم که در معده هضم غذا با کمک آنزیم‌های اسیدی انجام می‌شود. حالا تصور کنید که این آنزیم‌های اسیدی از معده به سمت مری حرکت کنند، خوب دقیقاً همین‌جاست که سوزش معده احساس شده و دردسرساز می‌شود.
همان‌طور که گفتیم در دوران بارداری اندازه هورمون‌ها بیشتر از حد طبیعی است و همین موضوع سبب شل شدن عضله مری می‌شود. شل شدن این عضله باعث می‌شود که اسید معده به‌جای اینکه در همان معده باقی بماند، به سمت مری حرکت کند، یعنی همان چیزی که در مطالب بالا توضیح دادیم.
این موضوع هورمون‌ها و اندازه بیش‌ازحد آن‌ها مربوط به دوره ابتدایی بارداری یعنی سه ماهه اول است. هرچه جنین در رحم بزرگ‌تر می‌شود، شاهد این هستیم که مشکل رفلاکس در خانم باردار هم بیشتر می‌شود. حالا دلیل این موضوع هم در ادامه توضیح خواهیم داد.
همه ما میدانیم که جنین در رحم تشکیل و بزرگ می‌شود، اما همان‌طور که از ظاهر خانم‌های باردار مشخص است، شکم آن‌ها هم بزرگ می‌شود. یعنی جنینی که در رحم قرار دارد، به معده، روده و… فشار وارد می‌کند. این فشار هم سبب ایجاد رفلاکس در خانم باردار خواهد شد.
در حالت عادی هیچ فشاری بر روی معده نیست و این عضو بدن هم به‌خوبی کارهای مربوط به هضم غذا را انجام می‌دهد. حالا هنگامی‌که جنین بزرگ شده و به معده فشار وارد می‌کند، شاهد این هستیم که معده هم اسیدهای خود را به سمت بالا یعنی مری می‌فرستد. این موضوع هم دقیقاً باعث سوزش سر دل یا رفلاکس در خانم باردار خواهد شد.
توجه داشته باشید که بارداری دوره‌ای است که حال جسمی مادر متغیر خواهد بود. مثلاً ممکن است که شما صبح حال خوبی داشته باشید، اما بعد از خوردن صبحانه با رفلاکس معده روبه‌رو شده و اصلاً احساس خوبی نداشته باشید.
البته به یک موضوع دیگر هم باید توجه کنید. علائم بارداری برای خانم‌ها اصلاً مشابه یکدیگر نیست. مثلاً ممکن است که شما در طول بارداری اصلاً مشکلاتی مانند رفلاکس معده را تجربه نکنید، یا میزان آن بسیار کم باشد. این در حالی است که گاهی بعضی از خانم‌ها از شدت رفلاکس معده هیچ تمایلی به خوردن غذا ندارند.
بارداری و رفلاکس معده
یکی از سؤالات رایج این است که بارداری می‌تواند علت رفلاکس معده باشد یا نه؟ در پاسخ باید بگوییم که رفلاکس معده به‌طور طبیعی در بدن ما انجام می‌شود. در بعضی از موارد هم ما بدون اینکه باردار باشیم، احساس سوزش معده یا رفلاکس داریم.
این در حالی است که بارداری می‌توانید این رفلاکس را تشدید کند. یعنی به تعداد دفعات اتفاق افتادن آن اضافه کرده یا شدت آن را بیشتر کند. البته دلیل اینکه چرا در هنگام بارداری رفلاکس اتفاق می‌افتد را در مطالب بالا توضیح دادیم.
در پاسخ به این سؤال هم باید بگوییم که بارداری به‌تنهایی دلیلی برای رفلاکس معده نیست، بلکه اتفاق‌هایی که درد بارداری رخ می‌دهد، می‌تواند رفلاکس معده را در بعضی از خانم‌ها شدید کند. در بعضی از خانم‌های باردار هم اصلاً شاهد رفلاکس معده نخواهیم بود.
علائم رفلاکس در خانم باردار
همه ما تابه‌حال حداقل برای یک‌بار با مشکل رفلاکس معده روبه‌رو بوده‌ایم و احتمالاً علائم آن را هم میدانیم. شاید برای شما جالب باشد که علائم رفلاکس در خانم باردار با رفلاکس معده برای افراد معمولی و در حالت عادی متفاوت خواهد بود. دلیل آن هم همان افزایش میزان هورمون‌های بدن است که سبب ایجاد این علائم خواهد شد.
- رفلاکس معده در خانم باردار با احساس درد شدید در قفسه سینه همراه خواهد بود. این درد گاهی به حدی زیاد است که خانم ممکن است تصور کند که قلبش درد می‌کند، اما به دلیل رفلاکس معده خواهد بود.
- حتماً شنیده‌اید که گاهی شخصی می‌گوید، احساس می‌کنم معده‌ام گره می‌خورد. این موضوع هم می‌تواند از علائم شایع رفلاکس معده در خانم‌های باردار باشد که باید به آن توجه داشته باشد.
- هنگامی‌که غذا می‌خورید، احساس سوزش شدید در قسمت معده و گاهی گلو خواهید کرد. اسید معده قدرت بسیار زیادی دارد و همین اسید هم باعث احساس سوزش در معده و گلو خواهد شد. همان‌طور که گفتیم در رفلاکس معده، اسید معده به سمت مری حرکت می‌کند.
- در بعضی از موارد خانم باردار این‌طور احساس می‌کند که انگار یک مایع ترش، شور و داغ را در گلویم ریختهاند. این مایع ترش و داغ همان اسید معده است که بالا آمده و دردسرساز شده است.
- در بعضی از موارد هم شاهد این هستیم که بلعیدن غذا برای خانم‌های باردار به‌سختی انجام می‌شود. این موضوع هم از دیگر علائم شایع رفلاکس در خانم باردار است که طبیعتاً اصلاً خوشایند نخواهد بود.
دقت داشته باشید که این علائم در هرکسی به یک شکل خاص مشاهده می‌شود. مثلاً ممکن است که خانمی تمام این علائم را به‌صورت هم‌زمان داشته باشد. در بعضی از موارد ممکن است فقط یک یا چند مورد از آن‌ها وجود داشته باشد و در بعضی دیگر از خانم‌ها هم خوشبختانه هیچ علائمی مشاهده نخواهد شد.
اگر شما هم در دوران بارداری خود احساس شدید رفلاکس معده دارید، پیشنهاد می‌دهیم که در ابتدا برای پیشگیری از آن به فکر چاره باشید و بعدازآن، اگر نتیجه رضایت‌بخش نبود، به فکر درمان باشید. در بسیاری از موارد می‌بینیم که با رعایت یکسری نکات خاص و گاهی رعایت رژیم غذایی مناسب، رفلاکس در خانم باردار کاملاً از بین می‌رود و دیگر اذیت کننده نخواهد بود. در ادامه روش‌های پیشگیری و درمان رفلاکس معده در خانم‌های باردار را توضیح خواهیم داد.
پیشگیری از رفلاکس در خانم باردار
از قدیم گفته‌اند که پیشگیری بهتر از درمان است. در مورد رفلاکس معده در خانم‌های باردار هم این موضوع صدق می‌کند. به همین دلیل در ابتدای کار به روش‌های پیشگیری از رفلاکس در خانم باردار می‌پردازیم و در ادامه هم اطلاعاتی در مورد درمان این موضوع ارائه خواهیم داد.
خوب اولین موضوعی که در مورد پیشگیری از رفلاکس باید به آن اشاره کنیم، این است که اصلاً بدون نظر پزشک متخصص هیچ داروی شیمایی را مصرف نکنید. خوردن هر نوع قرص و دارویی در زمان بارداری باید طبق تجویز پزشک باشد و در غیر این صورت خطرناک خواهد بود. با چند ترفندی که در ادامه ارائه می‌دهیم، می‌توانید از رفلاکس معده خود در دوران بارداری پیشگیری کنید.
- حجم غذای خود را کمتر کنید. اگر این‌طوری احساس سیری نمی‌کنید، تعداد وعده‌های غذایی خود را افزایش بدهید. یعنی به‌جای اینکه مثلاً دو کفگیر برنج را برای نهار بخورید، یک کفگیر نهار و یک کفگیر را چند ساعت بعد بخورید.
- خوردن آب در حین غذا خوردن باعث می‌شود که احتمال رفلاکس معده افزایش پیدا کند.
- هرچه غذای خود را آهسته‌تر بخورید و آن را بیشتر بجوید، احتمال رفلاکس معده در خانم باردار کاهش پیدا می‌کند.
- بعد از خوردن غذا دراز نکشید. توصیه ما این است که تا حداقل یک ساعت بعد از غذا خوردن، بنشینید و از خوابیدن خودداری کنید.
- بعضی از غذاها مانند غذاهای چرب، نوشیدنی‌های شیرین مثل نوشابه، ادویه‌های زیاد و… سبب تحریک معده می‌شوند. پیشنهاد می‌دهیم که در دوره بارداری مصرف این خوراکی‌ها را به حداقل برسانید تا از بروز رفلاکس معده جلوگیری کنید.
- لباس‌های گشاد و آزاد بپوشید. لباس‌های تنگ و چسبان باعث می‌شود که معده شما تحت فشار بیشتر باشد و این موضوع اصلاً برای شما خوشایند نخواهد بود.
- بر روی پهلوی چپ بخوابید. شاید برای شما جالب باشد که اگر بر روی پهلوی راست بخوابید، شکم بالاتر از مری قرار می‌گیرد. یعنی همین موضوع ممکن است که احتمال رفلاکس معده را افزایش دهد.
- در زمان خوابیدن هم می‌توانید از یک یا چند بالش استفاده کنید. این بالش‌ها را زیر کمر خود بگذارید. این کار باعث می‌شود که در زمان خواب اسید معده به سمت بالا یعنی مری حرکتی نداشته باشد.
با این چند ترفند ساده می‌توانید از بروز رفلاکس در خانم باردار جلوگیری کنید. به این موضوع دقت داشته باشید که حتی اگر احساس رفلاکس معده ندارید، باز هم رعایت چند نکته بالا می‌تواند به شما کم کند تا هیچ‌وقت این موضوع ناخوشایند برای شما اتفاق نیافتد.
درمان رفلاکس در خانم باردار
خوب در حالت عادی هنگامی‌که در مورد رفلاکس معده صحبت می‌کنیم، اولین چیزی که به ذهن همه ما می‌رسد، خوردن شربت کربنات منیزیم است. همان شربت‌های قلیایی که باعث خنثی کردن اسید معده می‌شوند. حالا باید بگوییم که خوردن منیزیم (به هر شکلی که باشد) در دوران بارداری به‌خصوص سه ماهه ابتدایی کاملاً ممنوع است. یعنی به‌هیچ‌عنوان نباید این دارو را مصرف کنید.
خوردن منیزیم در دوران بارداری باعث می‌شود که زایمان سختی داشته باشد و البته می‌تواند برای جنین شما هم خطرناک باشد. اگر رفلاکس معده شما زیاد نیست، با خوردن سیب، عرق نعناع، دم‌نوش نعنا و… می‌توانید این مشکل را برطرف کنید.
در صورت افزایش رفلاکس معده بهتر از که آن را با پزشک متخصص در میان بگذارید تا داروهایی را برایتان تجویز کند که بر روی جنین و زایمان شما تأثیرات منفی نداشته باشد. به‌طورکلی خرید داروهایی مانند؛ تامز، مالوکس، رولیدز و… به نسخه پزشک نیازی ندارند.
شما می‌توانید این داروها را از داروخانه تهیه کنید و معمولاً هم تأثیرات منفی بر روی سلامت جنین شما نخواهند داشت. البته باز هم توصیه ما این است که خوردن هر نوع داروی شیمایی را با توجه به نظر پزشک انجام بدهید تا خیالتان آسوده باشد.
رفلاکس در خانم باردار و جنسیت جنین
یکی از دغدغه‌های ذهنی خانم‌های باردار این است که جنسیت جنین خود را تشخیص دهند. حالا این تعیین جنسیت برای خرید سیسمونی هم لازم است و به‌طورکلی ذوق وصف‌ناپذیری را به همراه خواهد داشت. همین موضوع باعث می‌شود که خانم‌ها به موارد بسیاری توجه کنند و با کمک آن‌ها بخواهند جنسیت جنین را مشخص کنند.
یکی از این کارها هم، این رفلاکس معده است. مثلاً بعضی‌ها میگویند که اگر جنین پسر باشد، احتمال رفلاکس معده بیشتر خواهد بود. یعنی اگر شما باردار هستید و زیاد با رفلاکس معده دست‌وپنجه نرم می‌کنید، فرزندتان پسر است!
خوب باید بگوییم که از لحاظ علمی هیچ دلیلی برای این موضوع وجود ندارد. یعنی میزان رفلاکس معده و شدت آن هیچ ارتباطی با جنسیت جنین ندارد و نخواهد داشت. پیشنهاد می‌دهیم که برای تعیین جنسیت جنین خودتان از روش‌های علمی مانند سونوگرافی کمک بگیرید تا در آینده با مشکل روبه‌رو نشوید.
نتیجه‌گیری
در مطالب بالا سعی بر این داشتیم که در مورد رفلاکس در خانم باردار مطالبی را توضیح دهیم. در ابتدای مطالب به این موضوع اشاره کردیم که اصلاً این رفلاکس معده چه دلایلی دارد و چرا اتفاق می‌افتد. همان‌طور که گفتیم تغییرات هورمونی در بدن خانم‌های باردار مهم‌ترین دلیل برای رفلاکس معده است.
این تغییرات هورمونی باعث ضعیف شدن و شل شدگی عضله مری می‌شوند و اسید معده به‌جای اینکه در معده وجود داشته باشد، به سمت بالا یعنی مری حرکت خواهد کرد. با بزرگ‌تر شدن جنین هم شاهد افزایش فشار وارد شده به معده هستیم که این مورد هم سبب رفلاکس در خانم باردار خواهد شد.
در ادامه مطالب علائم شایع رفلاکس معده در خانم‌های باردار را توضیح دادیم و گفتیم که میزان و شدت هرکدام از این علائم برای هرکسی با دیگری متفاوت خواهد بود. مطالب را روش‌های پیشگیری از رفلاکس معده ادامه دادیم.
بعدازآن هم گفتیم اگر روش‌های بالا نتیجه نداد و باز هم مشکل رفلاکس معده داشتید، با چه داروهایی می‌توانید این مشکل را درمان کنید. البته باز هم به این موضوع اشاره می‌کنیم که در دوران بارداری هیچ دارویی را بدون مشورت پزشک مصرف نکنید، زیرا می‌تواند خطرات بسیاری را برای شما داشته باشد. اگر هر سؤال دیگری در مورد این موضوع دارید، آن را با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهیم.