چه چیزی است که والدین همیشه نگران آن هستند؟ بله، تغذیه فرزندشان! ما درک می‌کنیم که شما به عنوان یک والد مسئول و آگاه نگران تغذیه فرزندتان هستید. بسیاری از والدین از ما می‌پرسند که آیا می‌توان به کودک غذای دریایی داد؟ پاسخ این است: بله، اما به شرطی که مواردی که در این مطلب گفته‌ایم را کاملاً بخوانید و رعایت کنید.
بیایید ببینیم از چه سنی می‌توان دادن غذای دریایی به نوزاد را شروع کرد؟ بهترین و بدترین غذاهای دریایی برای نوزاد کدام هستند؟ به چه صورت غذای دریایی را برای نوزاد بپزیم و آماده کنیم تا برایش مناسب باشد؟ پاسخ تمام این سؤالات و چند سؤال بسیار مهم و حیاتی دیگر را در این مطلب به شما عزیزان می‌گوییم.
چه زمانی می‌توان به کودک غذای دریایی داد؟
زمانی که کودک به ۶ ماهگی برسد، می‌توانید غذاهای دریایی را نیز به عنوان جزوی از رژیم غذایی کودک داشته باشید. با این حال، توصیه می‌کنیم که قبل از این کار ابتدا با پزشک اطفال خود مشورت کنید. زیرا برخی از کودکان ممکن است به غذاهای دریایی آلرژی نشان دهند. (در ادامه مطلب علائم آلرژی به غذاهای دریایی را ذکر می‌کنیم تا بتوانید این موضوع را بهتر تشخیص دهید.)
بهتر است قبل از دادن غذای دریایی به نوزاد، مصرف غذاهای جامد مانند غلات، سبزیجات و غذاهای خانگی را شروع کنید. اگر کودک هیچ واکنش منفی دریافت نکند، احتمالاً مصرف غذاهای دریایی نیز برای او بی خطر خواهد بود. اما اگر علائم آلرژی را در نوزادتان می‌بینید، بهتر است تا یک سالگی کودک صبر کنید و سپس برای مصرف غذاهای دریایی با پزشک مشورت کنید. البته تأکید می‌کنیم که برای دادن غذاهای دریایی که جویدنشان سخت‌تر است، مثل میگو، بیشتر از ۶ ماه باید صبر کنید.
یک نکته مهم در مورد دادن غذای دریایی به نوزاد
همیشه وقتی غذای جدیدی را به کودک می‌دهید، چند روز صبر کنید تا مطمئن شوید که کودک شما به آن غذا آلرژی نداشته باشد. زیرا گاهی اوقات زمان واکنش‌های آلرژیک زمان می‌برند و به سرعت خودشان را نشان نمی‌دهند. همچنین، پیشنهاد می‌کنیم هیچ‌وقت غذاهای دریایی را برای اولین بار در جایی به‌جز خانه خودتان به کودک ندهید. زیرا اگر کودک واکنش آلرژیک به غذا نشان دهد، به دردسر می‌افتید.
چگونه غذاهای دریایی را به رژیم غذایی کودک وارد کنیم؟
اگر کودکتان تابه‌حال غذای دریایی نخورده است، حتماً به این توصیه‌های مهم توجه کنید تا خطری فرزند عزیزتان را تهدید نکند:
۱. برای دادن غذاهای دریایی به کودکتان عجله نکنید
هر غذای جامد جدید باید به آرامی و با احتیاط مصرف شود. برای دادن غذای دریایی به نوزاد هم باید از مقدار بسیار کمی شروع کنید و چند روز صبر کنید. به این صورت می‌توانید مطمئن شوید که آیا بدن کودک شما آن غذا را به خوبی هضم می‌کند یا خیر.
۲. غذا را کاملاً بررسی کنید تا از امن بودن آن مطمئن شوید
اگر قصد دارید به کودکتان ماهی بدهید، حتماً آن را کاملاً تمیز کنید. حتی بعد از اینکه ماهی را له کردید، دوباره استخوان‌ها را بررسی کنید. هیچ چیزی ارزش ریسک کردن سلامت نوزاد دلبندتان را ندارد.
۳. مدتی به یک نوع ماهی بسنده کنید
بهتر است در ابتدا از یک نوع ماهی شروع کنید. برای مثال اگر ماهی ساردین به کودکتان می‌دهید، مدتی با همین نوع ماهی ادامه بدهید و ماهی جدیدی به کودکتان ندهید. صبر کنید و ببینید که فرزندتان چه واکنشی به آن نشان می‌دهد.
۴. آن را با غذای دیگری مخلوط نکنید
اگر می‌خواهید مصرف غذاهای دریایی برای نوزاد را شروع کنید، ابتدا آن را به تنهایی به کودک بدهید. زمانی که فرزندتان به طعم غذای دریایی عادت کرد، می‌توانید آن را با سایر مواد نیز مخلوط کنید. مثلاً می‌توانید ماهی را با مقداری سبزیجات مانند سیب زمینی، نخودفرنگی و هویج ترکیب کنید تا ارزش غذایی آن بالا برود. همچنین، می‌توانید غذاهای دریایی را با برنج، عدس و غلات نیز مخلوط کنید تا تنوع طعم ایجاد شود.
بهترین و بدترین غذاهای دریایی برای نوزاد کدام هستند؟
بسیاری از والدین می‌پرسند که بهترین غذاهای دریایی برای نوزاد چه چیزهایی هستند؟ کدام غذاهای دریایی را به هیچ وجه نباید به نوزادمان بدهیم؟ پاسخ این سؤال بسیار مهم را حتما بخوانید:
غذاهای دریایی ممنوع برای نوزاد: این غذاها را به نوزادتان ندهید!
ماهی‌های بزرگ‌تر به ویژگی اره ماهی‌ها، کوسه‌ها و … دارای سطح بالایی از جیوه هستند. این غذاها می‌توانند به سیستم عصبی مرکزی کودک آسیب بسیار شدیدی بزنند. از دادن ماهی نیم پخته و خام به کودک نیز باید حتماً اجتناب کنید. بدن یک انسان بالغ توانایی هضم ماهی نیم پخته یا خام را دارد. اما معده یک نوزاد نمی‌تواند چنین غذایی را هضم کند. بعلاوه، یادتان باشد که از دادن هر نوع غذای دریایی کنسرو شده به کودک اجتناب کنید زیرا این غذاها نمک زیادی دارند.
بهترین غذاهای دریایی برای نوزاد
این غذاهای دریایی سطح جیوه پایینی دارند و به راحتی استخوان زدایی می‌شوند. مصرف غذای دریایی کودک را می‌توانید با هر کدام از انواع ماهی که در لیست زیر آورده‌ایم، شروع کنید. اما یادتان باشد که مدتی فقط به یک نوع ماهی پایبند باشید و سپس بعد از مدتی به سراغ نوع بعدی بروید.
- تن ماهی
- پامفرت
- ساردین
- ماهی سالمون
- میگو
نکته مهم در مورد دادن میگو به نوزاد: میگو سرشار از پروتئین و کلسیم است. بنابراین دادن میگو به نوزاد برای سیستم استخوانی و رشد جسمانی او بسیار مفید است. البته یادتان باشد که هضم میگو کمی سخت‌تر از ماهی است. بنابراین توصیه می‌کنیم از ماه هفتم به بعد به نوزادتان میگو بدهید.
- صدف خوراکی خرچنگ
نکته بسیار مهم در مورد دادن صدف به نوزاد: صدف‌ها از مواد مغذی بسیار عالی مثل روی برخوردارند. روی برای تکامل دستگاه تناسلی کودک ضروری است. به همین دلیل پزشکان مصرف صدف را برای نوزاد ۶ ماهه توصیه می‌کنند. البته یادتان باشد که از صدف‌هایی که هضمشان راحت‌تر است، مثل صدف خرچنگ، شروع کنید. سایر صدف‌ها بهتر است حداقل در سن ۱ سالگی به کودک داده شوند.
بهترین روش طبخ غذاهای دریایی برای نوزاد + ۲ دستور آشپزی خوشمزه برای کودک
اگر غذاهای دریایی را به روش نادرست طبخ کنید، ممکن است اثرات نامطلوبی بر بدن نوزاد داشته باشد. برای مثال اگر غذاهای دریایی به طور کامل پخته نشوند، ممکن است حاوی باکتری‌های مضر و انگل باشند. در نتیجه، وقتی کودک آن‌ها را می‌خورد به عفونت‌های روده‌ای مبتلا می‌شود.
اگر می‌خواهید به کودکتان غذای دریایی بدهید، اطمینان حاصل کنید که آن غذا تازه باشد. سپس آن را به صورت زیر تهیه کنید تا کاملاً برای کودکتان امن، سالم و خوشمزه باشد:
- اگر کودکتان هنوز در مرحله خوردن فرنی است…
در این صورت می‌توانید ماهی و میگو را پوره یا چرخ کنید و به او بدهید.
- اگر ماهی استخوان زیادی دارد…
در این صورت حتماً آن را بجوشانید و استخوان آن را جدا کنید. حتی بعد از پوره کردن هم باز آن را بررسی کنید تا مطمئن شوید که تیغ یا استخوانی باقی نمانده باشد.
- اگر ماهی کم چرب باشد …
ماهی‌های کم چرب مثل ماهی آزاد را می‌توان مانند گوشت خام چرخ کردن و برای کودک پخت.
- اگر می‌خواهید میگو به کودک بدهید …
میگو‌های بزرگ را پوست گرفته و سپس آسیاب کنید.
- اگر می‌خواهید صدف دریایی به کودک بدهید …
صدف را بجوشانید و از آب آن برای پختن فرنی استفاده کنید.
- اگر کودک شما بیش از ۳ سال سن دارد …
در این صورت می‌توانید غذاهای دریایی را بخارپز کنید یا آن‌ها را با فرنی، ورمیشل، رشته فرنگی و … ترکیب نمایید.
۲ دستور آشپزی خوشمزه برای تهیه غذای دریایی نوزاد
اگر می‌خواهید مصرف غذاهای دریایی برای کودکان را شروع کنید، پیشنهاد می‌کنیم حتماً این دو دستور غذایی را امتحان کنید:
۱. پوره ماهی
مواد لازم:
ماهی بدون استخوان، پودر فلفل یا زیره
دستور آشپزی:
- تکه‌های ماهی را در تابه ریخته و بر روی آن آب بریزید و بخارپز کنید تا ماهی سفید شود.
- ماهی را از ماهیتابه خارج کرده و مقداری فلفل یا پودر زیره به آن اضافه کنید.
- آن را له کرده و به صورت خمیر دربیاورید یا با غذای کودک مخلوط کنید و سرو کنید.
۲. پوره ماهی و هویج
مواد لازم:
½ فنجان ماهی بدون استخوان، ۱ هویج، زیره یا پودر فلفل
دستور تهیه:
- ماهی بدون استخوان و هویج را ریز خرد کنید و بپزید تا خوب پخته و نرم شوند.
- با همزن آن را هم بزنید تا به شکل پوره درآید.
- یک پیمانه فلفل یا پودر زیره به آن اضافه کنید.
۵ نکته مراقبتی مهم در مورد دادن غذای دریایی به کودک
اگر می‌خواهید غذای دریایی را وارد رژیم غذایی کودک کنید، توصیه می‌کنیم حتماً این اقدامات احتیاطی را رعایت کنید:
- مطمئن شوید که ماهی قبل از پخته شدن کاملاً تمیز شده است.
- از ماهی‌هایی که جیوه بالایی دارند اجتناب کنید.
- مطمئن شوید که برای نوزادتان فقط از ماهی تازه استفاده می‌کنید.
- به هیچ عنوان به سراغ غذاهایی که شامل ماهی خام یا نیم پز هستند (مثل سوشی) نروید.
- یادتان باشد که غذای دریایی باید در مقادیر متوسط مصرف شود.
علائم آلرژی نوزاد به غذای دریایی
زمانی که یک کودک دچار آلرژی می‌شود، معمولاً گریه‌های شدیدی خواهد داشت. گریه شدید معمولاً اولین علامتی است که قبل از ظاهر شدن بقیه علائم آلرژی رخ می‌دهد. بنابراین گریه‌های بی وقف کودک را در این شرایط جدی بگیرید.
اگر هر کدام از علائم زیر را نیز مشاهده کردید، فوراً کودک را به نزدیک‌ترین درمانگاه یا بیمارستان ببرید.
- بثورات پوستی (حالت خاصی که در آن برآمدگی‌های قرمز رنگی بر روی پوست ظاهر می‌شوند.)
- مشکل در دید
- دل درد
- تورم روی صورت یا زبان
- مشکل در نفس کشیدن
- سرفه و خس خس سینه
فواید غذاهای دریایی برای نوزادان
دادن غذای دریایی به نوزاد در دراز مدت احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهد. بعلاوه، استفاده از غذاهای دریایی برای نوزاد چند فایده بسیار مهم دارد که بسیاری از والدین نمی‌دانند:
۱. قدرت مغز کودک را تقویت می‌کند
آیا می‌دانستید که غذاهای دریایی از جمله غذاهایی هستند که به رشد مغز کمک می‌کنند؟ استفاده از غذای دریایی برای کودکان قدرت مغز آن‌ها را بهبود می‌بخشد و حافظه‌شان را هم تقویت می‌کند. همچنین، تحقیقات ثابت می‌کند که افرادی حداقل یک بار در هفته غذای دریایی مصرف می‌کنند، ثبات عاطفی بهتری دارند.
۲. سلامت چشمان کودک را تضمین می‌کند
امگا ۳ نقشی اساسی در رشد چشم و توانایی تشخیص نور دارد. به همین دلیل است که می‌گوییم خوردن غذاهای دریای سلامت چشمان کودک را تضمین می‌کند.
۳. سلامت استخوان‌های نوزاد را تقویت می‌کند
ویتامین D برای تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها بسیار ضروری است. اما متأسفانه غذاهای بسیار محدودی وجود دارند که سرشار از ویتامین D باشند. ماهی، به ویژه ماهی آزاد و ساردین، از این ماده مغذی برخوردار است. به همین دلیل است که معتقدیم دادن غذای دریایی به نوزاد به جذب کلسیم و فسفر برای رشد بهتر استخوان‌های او کمک می‌کند.
سؤالات متداول در مورد دادن غذای دریایی به کودک
- آیا می‌توانم به نوزادم تن ماهی بدهم؟
ماهی تن نسبت به سایر ماهی‌ها سطوح بالاتری از جیوه دارد. اما ماهی تن کنسرو شده نسبت به ماهی تن تازه از سطح جیوه کمتری برخوردار است. به همین خاطر می‌توانید در شش ماهگی به کودک تن ماهی کنسرو شده بدهید. البته ترجیحاً اگر به سراغ غذاهای کنسرو شده نروید، بسیار بهتر است؛ زیرا این غذاها نمک زیادی دارند.
- چه زمانی می‌توان به کودک ماهی خام یا نیم پز (مثل سوشی) داد؟
معده کودک توانایی هضم غذای دریایی خام یا نیم پز را ندارد. به همین دلیل، پیشنهاد می‌کنیم برای دادن غذای دریایی خام مثل سوشی به کودک حداقل تا ۵-۶ سالگی او صبر کنید.
یک نکته پایانی و مهم در مورد غذای دریایی کودک
غذاهای دریایی منبع بسیار خوبی از پروتئین، آهن، روی، امگا ۳، ید و ویتامین B12 برای کودک شما هستند. برای این که تجربه خوبی از دادن غذای دریایی به نوزاد داشته باشید، حتماً نوعی از ماهی را انتخاب کنید که جیوه کمی داشته باشد. (بهترین انواع ماهی برای نوزاد را در قسمت‌های قبلی این مطلب معرفی کردیم.) سپس آن را در دمای داخلی ۱۴۵ درجه فارنهایت بپزید و پوره کنید. به این صورت می‌توانید با خیال راحت مصرف غذاهای دریایی برای کودک را شروع کنید.
آیا شما تابه‌حال چه غذاهایی به نوزادتان داده‌اید؟ مصرف کدام غذای دریایی را می‌خواهید برای کودکتان شروع کنید؟ نظرتان را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.
منابع:
https://www.srnutrition.co.uk/2022/05/fish-recommendations-for-babies-and-toddlers/
https://www.fatherly.com/health/when-can-babies-eat-fish-and-which-fish-to-give-them
https://immunifyme.com/blog/guide-to-introducing-seafood-to-babies