شاید تصور کنید که لکهبینی یا خونریزی خفیف بعد از دوره یائسگی مشکل خیلی جدی به نظر نرسد، اما باید گفت به‌هیچ‌وجه نباید آن را نادیده بگیرید و در اولین فرصت ممکن آن را با پزشک خود در میان بگذارید. پس از قطع قاعدگی زنان، خونریزی واژینال می‌تواند نشانه ای از یک مشکل سلامتی از جمله سرطان آندومتر (رحم) باشد.
معمولاچرخه‌های قاعدگی زنان در اواسط دهه ۴۰ زندگی شروع به تغییر می‌کند. تخمدان‌ها کوچکتر می‌شوند و استروژن کمتری تولید می‌کنند. این دوره از یائسگی ممکن است دچار گرگرفتگی شوید و دیگر سیکل قاعدگی شما ممکن است هر ماه اتفاق نیفتد.
یائسگی یک انتقال بیولوژیکی در بین زنان است که نشان‌دهنده پایان زنان برای باردار شدن است. چه لکهبینی خفیف باشد و چه جریان شدیدتر، محیط واژینال پس از یائسگی می‌تواند به نشانه مشکلات سلامتی هشداردهنده باشد.
بعد از اینکه یک سال کامل بدون پریود زندگی کردید، باید گفت که به یائسگی رسیده‌اید. در واقع این پایان طبیعی قاعدگی و عملکرد تخمدان است. پزشک شما سعی خواهد کرد تعیین کند که چه زمانی یائسه می‌شوید. در ادامه مطلب هر چیزی که درباره علت لکهبینی بعد از یائسگی نیاز است را یاد می‌گیرید.
خونریزی بعد از یائسگی چیست؟
همان‌طور که اشاره شد یائسگی زمانی است که عادت ماهانه زن متوقف می‌شود. اگر از سال گذشته یا بیشتر پریود نشده‌اید و خونریزی ناگهانی را تجربه کرده‌اید، به آن خونریزی پس از یائسگی می‌گویند.
این می‌تواند خونریزی خفیف یا شدید باشد. بهتر است آن را بررسی کنید و علت آن را بدانید. با کشف علت لکهبینی بعد از یائسگی، می‌توانید آن را به موقع تشخیص داده و درمان کنید. در ادامه مطلب با علل خونریزی بعد از یائسگی بیشتر آشنا خواهید شد.
چه چیزی باعث خونریزی بعد از یائسگی می‌شود؟
دلایل زیادی پشت خونریزی بعد از یائسگی وجود دارد. یکی از شایع‌ترین دلایل خونریزی پس از یائسگی، التهاب و نازک شدن دیواره واژن یا رحم است. استرس جسمی یا روحی می‌تواند باعث خونریزی بعد از یائسگی شود، همچنین می‌تواند نشانه سرطان رحم باشد.
چیزی که ما با اطمینان می‌دانیم این است که خونریزی بعد از یائسگی هرگز طبیعی نیست، بنابراین باید با پزشک مشورت کنید. برای آشنایی با این موارد، ادامه مطلب را دنبال کنید. شایع‌ترین علل عبارتند از:
- آتروفی آندوتر یا واژن
در حوالی زمان یائسگی، بدن تولید هورمون استروژن را متوقف می‌کند. در نتیجه پوشش‌های واژن و رحم نازک‌تر شده و احتمال خونریزی بیشتر می‌شود. این مورد رایج‌ترین دلیل خونریزی بعد از یائسگی است.
- هیپرپلازی آندومتر
این وضعیت باعث می‌شود که دیواره رحم به جای نازک شدن، ضخیم‌تر شود و خونریزی ایجاد شود. فرد مبتلا به این بیماری معمولاً استروژن زیادی دارد و هورمون پروژسترون کافی برای جبران آن ندارد. گاهی‌اوقات هیپرپلازی آندومتر ممکن است منجر به سرطان آندومتری شود.
- سرطان
سرطان یکی از علل لکهبینی بعد از یائسگی است، جمله می‌توان به انواع سرطان اشاره کرد:
- سرطان آندوتر (رحم)
- سرطان تخمدان
- سرطان واژن
- سرطان کولورکتال
- سرطان مثانه، اگر خون همراه با عفونت از بدن خارج شود
نقش ژنتیک در لکهبینی پس از یائسگی
ژنتیک نقشی در بروز لکهبینی پس از یائسگی ندارد. با این‌حال، برخی از زنان ممکن است از نظر ژنتیکی بیشتر مستعد به سرطان آندومتر باشند.
اکثر افرادی که دارای واژینال یائسگی هستند به سرطان آندومتر مبتلا نمی‌شوند. بنابراین، استعداد ژنتیکی به سرطان آندومتر نشانگر خطری برای ایجاد لکهبینی بعد از یائسگی نیست.
پولیپ
پولیپ‌ها، یکی از عواملی هستند که در لکهبینی بعد از یائسگی نقش دارند. پولیپ‌های آندوتر ضایعاتی هستند که در پوشش داخلی رحم ایجاد می‌شوند. گاهی‌اوقات پولیپ‌ها در داخل کانال دهانه رحم رشد می‌کنند. آنها می‌تواند باعث درد در سالهای باروری شوند.
فیبروم
لیومیوم‌های زیرمخاطی که به‌عنوان فیبروم رحم نیز شناخته می‌شوند، تومورهای خوش‌خیم یا غیرسرطانی هستند که روی عضلات صاف رشد می‌کنند. آنها می‌توانند در طول سالهای باروری یا پس از یائسگی رخ دهند. اندازه فیبروم‌ها ممکن است پس از یائسگی کاهش یابد.
عفونت
ممکن است یکی از علل لکهبینی بعد از یائسگی ناشی از عفونت‌های رحم یا دهانه رحم باشد، مانند:
- عفونت دهانه رحم
- آندومتریت و عفونت پوشش داخلی رحم
- سیستیت (سیستیت یک عفونت مجاری ادراری است، تشخیص آن دشوار است.
- عفونت مثانه
سایر علل احتمالی عبارتند از:
- کاربونکل مجرای ادرار
- مشکلات لخته شدن
- ضربه به لگن اختلالات تیروئید
- خونریزی پس از یائسگی نیز می‌تواند یک عارضه جانبی باشد( داروهای هورمونی مانند تاموکسیف ، برخی مکمل‌های گیاهی و داروهایی که هدفشان کاهش خطر لخته شدن خون است، می‌تواند باعث لکهبینی بعد از یائسگی شود.
- خونریزی گوارشی اغلب ناشی از هموروئید است اما ممکن است نشانه‌ای از سایر مشکلات سلامتی باشد.
خونریزی پس از یائسگی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک ممکن است یک معاینه، تجزیه و تحلیل و آزمایش پزشکی انجام دهد. آنها همچنین ممکن است پاپ‌اسمیر را به‌عنوان بخشی از معاینه لگن انجام دهند. با این روش می‌توان سرطان دهانه رحم را غربالگری کرد. پزشکان ممکن است از روش‌های دیگری برای مشاهده داخل واژن و رحم استفاده کنند.
سونوگرافی ترانس واژینال
این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا تخمدان‌ها، رحم و دهانه رحم را مشاهده کند. انجام این روش به این شکل است که یک تکنسین یک پروب را وارد واژن بیمار می‌کند یا از بیمار می‌خواهد که پروب را وارد واژن کند
هیستروسکوپی
این روش بافت آندوتر را نشان می‌دهد. در این روش پزشک یک فیبر نوری را وارد واژن و دهانه رحم بیمار می‌کند. سپس پزشک گاز دی اکسید کربن را از طریق اسکوپ می‌کند. این به بزرگ شدن رحم کمک می‌کند و باعث می‌شود رحم را راحت‌تر مشاهده کرد.
آیا خونریزی بعد از یائسگی همیشه سرطان است؟
اگر بعد از یائسگی خونریزی دارید، باید با پزشک مشورت کرده و علت لکهبینی بعد از یائسگی را بررسی کنید. خونریزی واژینال شایع‌ترین علامت سرطان است، اما در مورد یائسگی لزوماً نشانه‌ای نیست، زیرا دلایل متعددی برای خونریزی پس از یائسگی وجود دارد. هر یک از علل به همان اندازه سرطان خطرناک هستند و باید به طور مناسب درمان شوند.
درمان خونریزی پس از یائسگی
درمان این مشکل بستگی به این دارد که چه چیزی باعث خونریزی شما شده است. در ادامه روش درمانی هر کدام از علل لکهبینی بعد از یائسگی را بررسی می‌کنیم:
- پولیپ دهانه رحم: پزشک ممکن است برداشتن پولیپ‌ها را توصیه کند.
- آتروفی آندومتر: ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید، اما گزینه‌های دیگر کرم استروژن یا پساری است.
- هیپرپلازی آندومتر: ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. در برخی موارد، ممکن است به داروهای هورمونی یا هیسترکتومی کامل نیاز داشته باشید.
- سرطان رحم: اغلب هیسترکتومی کامل (جراحی برای برداشتن رحم، دهانه رحم و تخمدان‌ها)
- سرطان تخمدان: هیسترکتومی کامل (جراحی برای برداشتن رحم، دهانه رحم و تخمدان‌ها)
سن شما بر میزان خطر لکهبینی بعد از یائسگی تأثیر می‌گذارد
هر چه مدت طولانی‌تری در یائسگی بوده باشید، احتمال خونریزی پس از یائسگی کمتر می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد زنان در سال اول یائسگی به‌طور قابل‌توجهی بیشتر در معرض خونریزی هستند.
اما زنانی که مدتی پس از یائسگی بوده اند، هنوز باید به خونریزی توجه کنند، سرطان آندومتر بیشتر زنان در اواسط دهه ۶۰ را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
اگر لکهبینی پس از یائسگی شدید باشد، ممکن است به رنگ خاکستری، قهوه‌ای یا قرمز به نظر برسد.
اگر علت لکهبینی بعد از یائسگی ناشی از سرطان باشد چه باید کرد
اگر سرطان آندوتر دارید، پزشک ممکن است هیسترکتومی، برداشتن دهانه رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ را پیشنهاد کند. جراح شما همچنین ممکن است غدد لنفاوی و سایر بافت‌ها را برای آزمایش و تعیین اینکه آیا سرطان توسعه‌یافته است، بررسی کند.
بسته به مرحله سرطان، پزشک ممکن است شیمی‌درمانی و پرتودرمانی را پیشنهاد کند. اکثر سرطان‌های آندوتر در صورت تشخیص زودهنگام با موفقیت قابل‌درمان هستند.
مراجعه به پزشک معالج
در هنگام مراجعه به پزشک، پزشک معالج برای تعیین علت لکهبینی پس از یائسگی، سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند، همچنین پزشک یک معاینه انجام می‌دهد و آزمایش‌های خاصی را انجام می‌دهد.
گزینه درمانی که پزشک برای درمان شما انجام می‌دهد به میزان لکهبینی پس از یائسگی شما و علائم و وضعیت شما بستگی دارد. روند درمان نیز مانند تشخیص این مشکل، مراحل انجام دارد.
درمان از طریق دارو می‌تواند شامل قرص‌های هورمونی، آنتی بیوتیک‌ها، قرص‌های مقابله، کرم‌های واژینال باشد.
برای از بین بردن سرطان واژن یا قارچ می‌توان از جراحی استفاده کرد. پس از جراحی، بیمار باید شیمی‌درمانی، یا پرتودرمانی تجویز شده توسط متخصصان را انجام دهد.
هنگامی که مشکل شما به‌درستی تشخیص داده شود و درمان به‌موقع باشد درمان باشد، شانس سلامتی شما بیشتر خواهد شد.
نحوه درمان لکهبینی پس از یائسگی
متخصص ممکن است آزمایشاتی را برای کمک به کشف علت خونریزی و برنامه‌ریزی برای درمان انجام دهد.
پزشک احتمالاً لگن و واژن شما را معاینه خواهند کرد. آنها ممکن است یک اسپکولوم (وسیله پلاستیکی) را به واژن شما وارد کنند تا آن را باز نگه دارد و داخل واژن و دهانه رحم را ببیند.
متخصص شما همچنین ممکن است روی شکم و داخل واژن فشار بیاورد. این برای بررسی توده‌ها، حساسیت به لمس یا سایر ناهنجاری‌ها است.
سایر آزمایشات ممکن است شامل سونوگرافی واژینال باشد. یک متخصص دستگاه کوچکی را در واژن شما قرار می‌دهد تا هر گونه مشکلی را اسکن کند.
ممکن است نیاز به هیستروسکوپی داشته باشید. این روش درمان را تحت‌بیهوشی موضعی یا عمومی خواهید داشت.
یک متخصص یک دوربین نازک و تلسکوپ مانند را وارد واژن، دهانه رحم و داخل رحم شما می‌کند. آنها می‌توانند هر مشکلی را در رحم شما جستجو کنند. آنها بیوپسی (نمونه بافت) را برای آزمایش می‌گیرند.
علل ایجاد لکهبینی پس از یائسگی متفاوت است، بنابراین روش درمان با توجه به علت متفاوت است. در زیر روش‌های درمانی پس از یائسگی ذکر شده است:
- آنتی‌بیوتیک‌ها: آنتی بیوتیک‌ها را می‌توان برای درمان بیشتر از دهانه رحم مصرف کرد.
- استروژن درمانی: برای درمان ناشی از خشکی واژن، استروژن درمانی به درمان آتروفی واژن و آندوتر کمک می‌کند. استروژن را می‌توان به اشکال مختلف مانند قرص، کرم واژینال، حلقه واژینال یا قرص واژینال مصرف کرد.
- پروژستین: پروژستین شکل مصنوعی پروژسترون است که به درمان هیپرپلازی آندومتر با حرکت رحم برای ریختن پوشش داخلی کمک می‌کند. متخصص شما ممکن است پروژستین را تجویز کند که به صورت قرص، کرم استفاده شود.
شایع‌ترین علت خونریزی پس از یائسگی چیست؟
آتروفی واژن یا آندومتر (رحم) شایع‌ترین علت لکهبینی پس از یائسگی است. این زمانی است که پوشش داخلی رحم یا واژن به دلیل کاهش سطح استروژن نازک می‌شود. با این‌حال، خونریزی می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری جدی‌تر، مانند سرطان باشد.
آیا باید نگران خونریزی پس از یائسگی باشم؟
اغلب، علت جدی نیست، اما در صورت بروز هرگونه خونریزی پس از یائسگی، بررسی ضروری است و نیاز است که به‌دنبال مشاوره پزشکی باشید.
سخن پایانی
در دوران یائسگی، زنان ممکن است دوباره خونریزی واژینال را تجربه کنند. ممکن است برای یک روز یا یک هفته لکهبینی قطع شده و سپس خونریزی از بین برود. وقتی خونریزی متوقف شد، طبیعی است که دیگر به آن فکر نکنید.
اگرچه خونریزی ممکن است به دلیل نوعی فعالیت بدنی، ترشحات واژن، عفونت قارچی یا خارش واژن ایجاد شده باشد، اما می‌تواند نشانه چیزهای جدی‌تری باشد، مانند هیپرپلازی، که افزایش سلول‌های غیرطبیعی یا سرطان است.
با افزایش سن، زنان بیشتر در معرض خطر هیپرپلازی و سرطان رحم هستند. این افزایش برای زنان ۷۰ تا ۷۴ ساله تقریبا ۷۵ درصد بیشتر است.
سایر علل خونریزی، از جمله پولیپ، فیبروم، ناهنجاری‌های تیروئید یا نقص‌های انعقادی، می‌تواند مربوط به نازک شدن پوشش داخلی رحم باشد که به عنوان پوشش آتروفیک رحم شناخته می‌شود.
زنانی که خونریزی پس از یائسگی را تجربه می‌کنند معمولاً نتایج مثبتی دارند. داروها و سایر گزینه‌های درمانی باید به توقف خونریزی در زنانی که علائم آنها به دلایل غیرسرطانی است کمک کند.
اگر خانمی به دلیل سرطان آندومتر خونریزی بعد از یائسگی را تجربه کند، تشخیص زودهنگام و درمان به موقع به بهبود نتیجه کمک می‌کند. زمانی که سرطان آندومتر قبل از گسترش آن تشخیص داده شود، ۹۵ درصد از زنان ۵ سال یا بیشتر زنده می‌مانند. زمانی که سرطان به قسمت‌های مجاور بدن گسترش می‌یابد، ممکن است عمر ۵ ساله به ۶۹ درصد کاهش یابد. هنگامی که سرطان به مناطق دیگر بدن گسترش می‌یابد، تنها ۱۸ امکان زنده ماندن وجود دارد. بنابراین تشخیص به موقع علت لکهبینی پس از یائسگی بسیار مهم است.