تفاوت‌های در مغز، تا حدودی باعت تفاوت رشد دختران و پسران شده است. بر اساس بسیاری از معیارهای رشد حسی و شناختی، دختران رشد بیشتری دارند. بینایی، شنوایی، حافظه، بویایی و لامسه در نوزادان دختر سریعتر از نوزادان پسر است.
همچنین نوزادان دختر، تا حدودی از نظر اجتماعی سازگاری بیشتری دارند، به صداها یا چهره‌های انسان واکنش نشان می‌دهند یا در پاسخ به گریه نوزاد دیگر با شدت بیشتری گریه می‌کنند.
پسرها در نهایت در بسیاری از این زمینه‌ها عقبتر از دختران می‌افتند. در مقابل، پسرها در سن سه‌سالگی، تمایل دارند در یک حوزه شناختی بهتر از دختران عمل کنند، یکپارچگی بصری-فضایی که در جهت‌یابی، مونتاژ جورچین و هماهنگی دست و چشم نقش دارد، در پسرها بهتر از دختران است.
تفاوت رشد دختران و پسران در مورد آناتومی آنها نیز کاملا آشکار است. همان‌طور که به نظر می‌رسد، در بسیاری از زمینه ها اختلافات بین دو جنس در واقع بسیار اندک است. در واقع، رفتار و رشد بیشتر به ژنتیک و تجربیات زندگی کودک بستگی دارد. البته، هر کودک فردی است که با سرعت خودش رشد می‌کند. بنابراین، برای اینکه فرزند شما به پتانسیل کامل خود برسد، از همان ابتدا به توجه و تشویق زیادی نیاز دارد. در ادامه مطلب با تفاوت رشد دختران و پسران بیشتر آشنا خواهید شد.
تفاوت رشد دختران و پسران شامل چه مواردی است؟
شاید دانستن این موضوع برای والدین تعجب‌آور باشد. اما ممکن است از ۱۸ ماهگی فرزند خود متوجه تفاوت رشد دختران و پسران شوید. درواقع، تا زمانی که بیشتر کودکان حدود دو سال سن داشته باشند، شروع به شناسایی بیشتر با جنسیت خود می‌کنند و این امر تا حدود سن شش سالگی ادامه خواهد داشت. در این زمان است که متوجه می‌شوید فرزندتان رفتاری مطابق با جنسیت خود را انجام می‌دهد.
والدینی که فرزند دختر و پسر دارند حتما تفاوت رشد دختران و پسران را از سن خیلی کم تجربه کردند. پسرها معمولا پر از انرژی و فعال هستند و دختران مهارت گفتاری بهتری دارند.
تفاوت رشد دختران و پسران، در جنبه‌های گوناگون وجود دارد و محققان همیشه در حال مطالعه ژن‌ها، هورمون‌ها و شیمی مغز هستند که ممکن است برخی از این تفاوت‌ها را توضیح دهد. البته، رشد فردی کودک ممکن است فقط مربوط به تغییر جنسیت او نباشد. اما یادگیری در مورد روش‌های کلی تفاوت‌های پسران و دختران در حین رشد می‌تواند به والدین کمک کند تا برای دوران کودکی و بلوغ فرزندان آماده شوند.
تفاوت رشد دختران و پسران از نظر فیزیکی
پسرها از همان ابتدای بدوتولد، وزن بیشتری دارند و این روند با افزایش سن نوزادان ادامه می‌یابد و دختران در این دوره حدودا وزن کمتری دارند. اما دختران درست با نزدیک شدن به سال‌های نوپا، رشد بیشتری نسبت به پسران دارد.
قد دختران در 19 ماهگی، برابر با قد پسران در دو سالگی است. البته رشد هر کودکی از نوزادی تا نوپا و بلوغ متفاوت است. جهش‌های رشد هر کودک متفاوت بوده و به‌طور کلی، پسران و دختران در دوران کودکی رشد یکسانی دارند.
وقتی نوجوانی شروع می‌شود، دختران معمولا از پسران پیشی می‌گیرند. در مدرسه راهنمایی، دختران معمولا قد بلندتری دارند، اگرچه مردان در آینده قد بلندتری نسبت به پسران دارند.
تا زمانی‌که بلوغ شروع شود، در حدود ۱۰ سالگی، تفاوت رشد دختران و پسران کم است. اما تفاوت نرخ رشد دخترها و پسرها در دوران بلوغ تغییر می‌کند، زمانی که هورمون‌ها فرآیند تغییرات فیزیکی را در نوجوانان آغاز می‌کنند که در نرخ‌های مختلف فردی و در سنین مختلف در گروه جنسیتی آنها رخ می‌دهد. رشد برای یک یا دو سال در دوران بلوغ ادامه می‌یابد، اما مردان و زنان با سرعت‌های متفاوتی رشد می‌کنند.
شروع بلوغ در دختران معمولا از حدود ۱۰ سالگی شروع می‌شود. دختران به‌طور متوسط بین ۱۰ تا ۱۴ سالگی، حدود یک سال قبل از پسران، جهش رشد خود را شروع می‌کنند. به همین دلیل است که دختران اغلب از پسران همسن در اوایل نوجوانی بلندتر هستند. جهش رشد در دختران نیز کوتاه‌تر از پسران است.
قبل از شروع قاعدگی دختر به حداکثر قد خود رسیده است. دوره رشد شدید از ۶ تا ۱۲ ماه قبل از شروع قاعدگی رخ می‌دهد. در زنان، رشد قد در دوران بلوغ با افزایش عرض لگن همراه است.
تفاوت رشد دختران و پسران در مهارت زبانی
نقطه‌عطفی که به‌طور محرز در تفاوت رشد دختران و پسران، مطرح می‌شود نحوه صحبت کردن است. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که پسرها دیر صحبت می‌کنند و نوزادان دختر در اوایل ۱۸ ماهگی واژگان بیشتر و مشکل‌تری نسبت به نوزادان پسر بلد هستند.
محققان می‌گویند این امکان وجود دارد که ژن‌ها یا هورمون‌های مرتبط با جنسیت، واکنش‌های متفاوت مغز پسران و دختران را به گفتار انسان نشان دهند.
گفتار و زبان، یکی از قدرتمندترین ابزارهایی هستند که ما برای حرکت و تعامل با دنیای اطراف و اطرافیان خود از آنها استفاده می‌کنیم. تماشای رشد این مهارت‌ها در کودکان می‌تواند بسیار هیجان‌انگیز و ارزشمند باشد.
بسیاری از والدین همچنین از خود می‌پرسند که آیا فرزندشان به‌طور طبیعی رشد می‌کند، آیا ممکن است تاخیر در گفتار داشته باشد؟
معمولا پسرها از دخترها دیرتر صحبت می‌کنند و پسرها ممکن است از واژگان محدودتری استفاده کنند. دختران معمولا در خواندن علائم غیرکلامی مانند لحن صدا و بیان بهتر عمل می‌کنند که باعث می‌شود در اوایل ارتباط بهتری داشته باشند زیرا می‌توانند احساسات و کلمات را سریعتر به هم متصل کنند.
اما تفاوت جنسیت، تنها بخش کوچکی از تفاوت‌های مهارت‌های کلامی کودکان نوپا را توضیح می‌دهد. سایر عوامل اجتماعی-اقتصادی و فرصت‌ها نیز بر سرعت صحبت آنها تأثیر می‌گذارد.
چگونه می‌توانید به سریع صحبت کردن فرزند پسر خود کمک کنید؟
صحبت کنید، صحبت کنید و بیشتر صحبت کنید! فرقی نمی‌کند جنسیت کودک شما چیست؟ در هر صورت شما باید درباره وقایع روز با صحبت کرده و برای او آواز بخوانید.
مطالعات نشان داده‌اند که خواندن آواز برای کودک، به او کمک می‌کند تا مهارت‌های زبانی قوی را در سال‌های تحصیلی خود به دست آورد. تا حدامکان از نمایشگرها (از جمله تلویزیون، تلفن، رایانه و تبلت) خودداری کنید. البته چت ویدیویی با خانواده و دوستان، مشکلی ندارد.
آموزش دستشویی رفتن
اگر فکر می‌کنید که مرحله پوشک زدن کودک چه زمانی به پایان می‌رسد، باید بدانید که این اتفاق برای دختران زودتر از پسران رخ می‌دهد. درواقع، مهم‌ترین تفاوت رشد دختران و پسران در زمان آموزش دستشویی رفتن خود را نشان می‌دهد.
به‌طور متوسط، دختران زودتر از پسرها آموزش می‌بینند، اگرچه مشخص نیست که آیا این به دلیل تفاوت‌های فیزیکی یا اجتماعی است. (معمولا مادران این آموزش را انجام می‌دهند و ممکن است این امر برای یک دختر راحت‌تر باشد). به‌طور کلی دخترها، کمتر رختخواب خود را خیس می‌کنند.
در حالی که بیشتر دخترها، آموزش توالت رفتن را از ۲۲ تا ۳۰ ماهگی شروع می‌کنند، این اتفاق در پسران تقریباً شش‌ماه بیشتر طول می‌کشد. اما میل و توانایی کودک برای آموزش لگن بسیار متفاوت است، بنابراین تلاش برای تشخیص علائم آمادگی مفید است.
به‌عنوان مثال، دختران اغلب می‌توانند در طول شب بدون اجابت مزاج در حدود ۲۲ ماهگی بخوابند، در حالی که پسرها اغلب این کار را تا ۲۵ ماهگی انجام می‌دهند. وقتی نوبت به بالا کشیدن لباس زیر یا شلوار می‌رسد، دختران معمولا در ۲۹ ماهگی و پسران در 33 ماهگی بر این‌کار مسلط می‌شوند.
علاقه به اسباب بازی
برای نوزادان چیزی به نام اسباب بازی‌های مخصوص دختر و پسر وجود ندارد و در عوض به اسباب‌بازی‌هایی علاقه نشان می‌دهند که بتوانند آن را حرکت داده و بچرخند و رنگ و نوع اسباب‌بازی خیلی برایشان مهم نیست. البته علاوه بر تفاوت رشد دختران و پسران، هورمون‌ها نیز عاملی هستند که باعث می‌شوند کودک شما چه چیزی را دوست داشته باشد.
در واقع، دخترانی که در رحم مادر در سطح بالاتری از حد‌طبیعی هورمون‌های از جمله تستوسترون قرار می‌گیرند، بیشتر از حد متوسط به اتومبیل‌ها و ماشین‌ها نشان می‌دهند.
تفاوت رشد دختران و پسران در مهارت شنیداری
دختران شنونده بهتری هستند زیرا نسبت به پسرها توجه بیشتری دارند. تحقیقات نشان می‌دهد که دختران بیشتر با صدای انسان سازگار هستند، در مقابل پسرها صداهای جغجغه و امثال آن را ترجیح می‌دهند.
تفاوت در بلوغ دختران و پسران
دختران حدود یک سال زودتر از پسران وارد بلوغ می‌شوند. دختران معمولاً در سنین ۸ تا ۱۳ سالگی اولین تغییرات را نشان می‌دهند و توده‌ای به اندازه نیکل در زیر یک یا هر دو نوک پستان (جوانه‌های سینه) و سپس موهای شرمگاهی در سنین ۸ تا ۱۳ سالگی و در نهایت قاعدگی زنان شروع می‌شود. اکثر دختران ۱۸ ماه تا سه سال پس از ظهور جوانه‌های سینه، اولین قاعدگی خود را تجربه می‌کنند.
برخی از دختران قبل از ۸ سالگی علائم بلوغ را نشان می‌دهند و این وضعیت به‌عنوان بلوغ زودرس شناخته می‌شود. اگر سینه‌های دخترتان در حال رشد است یا در سن ۷ سالگی یا کمتر متوجه موهای ناحیه تناسلی شدید، به پزشک او اطلاع دهید.
البته نگران نباشید، در بیشتر موارد نشان‌دهنده یک مشکل جدی نیست، اما ممکن است برای تعیین علت و احتمالا درمان نیاز به آزمایش داشته باشد.
در پسران، بلوغ معمولا بین ۹ تا ۱۴ سالگی شروع می‌شود. اولین علامت معمولاً بزرگ شدن بیضه‌ها و به دنبال آن نازک شدن و تیره شدن پوست روی کیسه بیضه است. پوست کیسه بیضه نیز با برجستگی‌های ریزی که در واقع فولیکول‌های مو هستند خال‌خال می‌شود. موهای ناحیه تناسلی در قاعده آلت تناسلی شروع به رشد کرده و آلت تناسلی رشد می‌کند.
پسران با پیشرفت در دوران بلوغ دچار جهش رشد می‌شوند که بیشتر رشد در اواخر بلوغ اتفاق می‌افتد.
اگرچه این اتفاق کمتر رایج است، اما پسران نیز می‌توانند بلوغ زودرس را تجربه کنند، که در مردان به عنوان شروع بلوغ قبل از ۹ سالگی تعریف می شود.
آیا پسرها با سرعتی متفاوت از دختران رشد می‌کنند؟
در تفاوت رشد دختران و پسران تردیدی وجود ندارد. پسران در دوران کودکی با سرعت بیشتر رشد می‌کنند. به‌طور متوسط، پسران نیز می‌توانند نسبت به دختران رشد داشته باشند. به همین دلیل است که پزشکان از نقشه‌های رشد یکیانی برای پسران و دختران برای اندازه‌گیری رشد در طول زمان استفاده می‌کنند.
رشد دختران، حدود دو سال پس از شروع بلوغ به اوج خود می‌رسد، که معمولا بین سنین ۸ تا ۱۳ شروع می‌شود. قد برخی از دختران در حدود ۱۴ یا ۱۵ سال به اوج خود می‌رسد. با این حال، این جهش در پسران ممکن است تا حدود ۱۶ سالگی طول بکشد.
چه چیزی باعث اختلال در رشد می‌شود؟
دلایلی زیادی برای اختلال در رشد دختران و پسران وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره شده است؛
- شرایط پزشکی که تیروئید را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
- نتایج رشد
- مشکلات مربوط به سطح انسولین
- مشکلات جنسی
- سندرم داون و سایر اختلالات ژنتیکی
- اضافه وزن یا چاقی ممکن است بر سن ورود پسران به بلوغ و سرعت رشد آنها قبل و در طول بلوغ تأثیر بگذارد.
- سوء تغذیه در دوران کودکی نیز می‌تواند در رشد کودک تاثیر بگذارد
تأخیر در رشد بیشتر در دوران شیرخوارگی قابل‌توجه است، به همین دلیل مهم است که در برنامه ویزیت‌های کودک را خوب رعایت کنید. در هر ویزیت، پزشک اطفال رشد کودک شما را پیگیری می‌کند. این به پزشک اجازه می‌دهد تا مشکل موجود را فورا تشخیص دهد.
نکاتی برای اطمینان از بهترین رشد ممکن
در بیشتر دوران کودکی و حتی در اوایل نوجوانی، دختران و پسران از نظر جسمی تقریباً با سرعت یکسانی رشد خواهند کرد. این تغییرات در دوران پیش از نوجوانی و اوایل نوجوانی، زمانی که دختران ممکن است ناگهان بسیار بلندتر از همسالان پسر خود شوند، اما چند سال بعد، پسران از نظر قد از آنها عبور می‌کنند.
پسرها پرخاشگرتر هستند و مهارت‌های حرکتی درشت آنها از جمله راه رفتن، دویدن و پریدن کمی سریعتر از دختران رشد می‌کند.
از طرف دیگر، دختران معمولا محتاط‌تر هستند (مطالعات مربوط به فعالیت مغز ثابت شده است) و در حالی که از نظر رشد مهارت‌های حرکتی درشت کمی عقبتر از پسرها هستند، تمایل به توسعه مهارت‌های حرکتی ظریف مانند کشیدن و برداشتن اشیاء کوچک دارند.
همچنین، دختران حتی در سنین پایین در برقراری ارتباط بهتر هستند و تمایل دارند زودتر صحبت کنند و واژگان بهتری نسبت به پسرها دارند. آنها همچنین تمایل دارند سریعتر از پسران هم سن و سال تمرین کنند چند نکته برای کمک به پسران برای اطمینان از رشد سالم آنها عبارتند از:
- رژیم غذایی متعادل
- داشتن مقدار مناسب خواب
سخن پایانی
محققان به بررسی تفاوت رشد دختران و پسران و علل ایجاد آنها ادامه می‌دهند، اما مهم است که به‌یاد داشته باشید که فقط تفاوت جنسیت باعث اختلاف در رشد کودکان نیست. قرار دادن فرزندتان در معرض طیف وسیعی از فعالیت‌ها و تجربه‌ها، بهترین راه برای حمایت از یک کودک فعال و کامل است.
منابع:
https://www.whattoexpect.com/first-year/development-and-milestones/differences-boys-girls#walking
https://www.healthline.com/health/when-do-boys-stop-growing#tips
https://www.mummypages.ie/boys-and-girls-differences-in-physical-development