اختلال پردازش بینایی (VPD) چیست و چگونه درمان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود؟

اختلال پردازش بینایی Visual Processing Disorder زمانی وجود دارد که فرد در درک اطلاعاتی که با چشمان خود می‌بیند با چالش مواجه شود. افراد با مشکلات پردازش بصری ممکن است برای دستیابی به ادراک درست در مهارت‌ها و فرآیندهای خاص به زمان بیشتری نیاز داشته باشند. با این وجود، مراقبت و پشتیبانی سفارشی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند آنها را قادر سازد تا پتانسیل کامل خود را در زندگی روزمره، روابط بین فردی، تحصیلات و فعالیت‌های حرفه‌ای خود تحقق بخشند. با پینو بیبی همراه باشید تا اطلاعات خود را در زمینه اختلال پردازش بصری افزایش دهید.

اختلال پردازش بینایی چیست؟

هنگام بحث در مورد اختلالات پردازش بینایی، اغلب با سایر مشکلات یا اختلالات یادگیری اشتباه گرفته می‌شود. بنابراین، برای درک مطلوب‌تر شرایط، بهتر است از دو منظر به آن نگاه کنیم: مهارت‌های کسب بصری و پردازش بصری.

مهارت‌های اکتساب بصری به نحوه همکاری چشم و مغز ما برای جمع‌آوری اطلاعات، پردازش آن و کمک به درک آن چه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینیم مربوط می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. از سوی دیگر، عنصر پردازش بصری شامل جذب و تفسیر اطلاعات است که ما را قادر می‌سازد محرک‌های بصری را درک کنیم. سه مهارت اصلی اکتساب بصری وجود دارد:

• ردیابی چشم – توانایی اشاره و ردیابی اشیا یا کلمات در یک صفحه، که برای خواندن و دنبال کردن یک شی متحرک ضروری است.
• تیم‌سازی چشم – هماهنگی هر دو چشم برای نگاه کردن به یک شی واحد، که برای درک عمق و هماهنگی چشم و دست حیاتی است.
• تمرکز بر چشم – به میزان موثری که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانیم چیزها را از نزدیک ببینیم و آن‌ها را ادراک کنیم، مرتبط است، که هنگام خواندن، استفاده از رایانه یا شرکت در فعالیت‌های مشابه نیز بسیار مهم است.

بنابراین، زمانی که افراد با این مهارت‌ها چالش‌هایی دارند، به طور بالقوه ممکن است دچار اختلال پردازش بینایی شوند. با این حال، این مشکلات پردازش بصری ممکن است به روش‌های مختلفی ظاهر شوند و هیچ دو کودک یا بزرگسال با چالش‌های مشابهی روبرو نخواهند شد. به عنوان مثال، برخی ممکن است در ارزیابی رنگ، اندازه و جهت گیری با چالش‌هایی روبرو شوند. در مقابل، دیگران ممکن است مشکلات حافظه دیداری یا چالش‌هایی در درک مطلب داشته باشند.

درک این نکته ضروری است که حتی اگر افراد مبتلا به اختلالات پردازش بینایی درک اطلاعات بصری را چالش برانگیز می‌دانند، اما این بر توانایی‌های فکری آنها تأثیر نمی‌گذارد.

علائم و نشانه‌های اختلال پردازش بینایی

برخی از علائم و نشانه‌های اختلال پردازش بینایی را می‌توان به راحتی با سایر مشکلات یا شرایط یادگیری، مانند نارساخوانی یا ADHD اشتباه گرفت. با این حال، اختلالات پردازش بینایی اساساً متفاوت هستند و نیاز به درمان و حمایت متفاوتی دارند. برخی از علائمی ‌که ممکن است نشان دهند که یک فرد دارای مشکلات پردازش بصری است ‌عبارت هستند از:

• مخلوط کردن حروف مشابه (ب و پ؛ ک و گ؛ ج و چ)
• نوشتن حروف یا اعداد به صورت معکوس
• داشتن مشکل در درک مطلب
• داشتن مشکلات در پیروی از دستورالعمل‌های چند مرحله‌ای
• داشتن مشکل در گفتن زمان
• املای ضعیف کلمات
• بیزاری نسبت به هر گونه کار بصری
• شکایت از تاری دید در حین یا بعد از مطالعه
• داشتن چالش با کپی کردن کلمات و رونویسی
• داشتن چالش در به خاطر سپردن کلمات، حروف یا اعداد

جدای از این ویژگی‌ها، چند چیز خاص که کودکان در اوایل به تصویر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کشند می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند چالش‌هایی را در پردازش بصری نشان دهند.

علائم و نشانه‌های اختلال پردازش بینایی در کودکان

اگر کودک به شدت به استفاده از انگشت خود برای دنبال کردن در حین خواندن تکیه کند، ممکن است نشان دهد که با ادراک بصری چالش‌هایی را تجربه می‌کند. به علاوه، اگر کودکان در حین مطالعه حرکات زیادی سر انجام دهند می‌تواند نشان دهنده این باشد که آنها باید روی مهارت‌های حرکتی ظریف خود کار کنند. این مهم است زیرا این مهارت‌ها برای استفاده از چشمان ما برای ردیابی صفحات ضروری هستند. درک این موضوع بسیار مهم است که اختلال پردازش بینایی و ویژگی‌های آن در هنگام ظهور از یک کودک دشوار است. بنابراین، والدین چه کاری می‌توانند انجام دهند تا ببینند آیا کودک با چالش‌های پردازش بصری مواجه است یا خیر؟

یکی از فعالیت‌ها این است که کودک تمایز بین دست راست و چپ خود را تمرین کند. این فعالیت‌ها را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان در کارهای روزمره مانند پوشیدن کفش، مسواک زدن یا هر فعالیت تفریحی که شامل اشیا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، گنجاند. علاوه بر این، پیگیری پیشرفت کودک در حین نوشتن یا نقاشی و تلاش برای درک چالش برانگیزترین جنبه می‌تواند کمک کند.

اختلال پردازش بینایی در بزرگسالان

اختلالات پردازش بینایی می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر زندگی بزرگسالان داشته باشد. علائمی ‌مانند دشواری در هنگام خواندن، به چالش کشیدن آگاهی فضایی، و چالش‌های مربوط به درک عمق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند به سمت بزرگسالی حرکت کنند و افراد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند بدون تشخیص اختلال پردازش بینایی زندگی کنند.

با این حال، این بدان معنا نیست که هر گونه اختلال پردازش بینایی باید بدون درمان برطرف شود. بزرگسالان به دلیل برخی علائم معمولًا استرس، اضطراب و عصبانیت را تجربه می‌کنند.

انواع اختلالات پردازش بینایی

هشت نوع اختلال پردازش بینایی وجود دارد که هر کدام ویژگی‌های منحصر به فردی دارند. یک فرد می‌تواند بیش از یک نوع مشکل پردازش بصری را تجربه کند.

مسائل مربوط به تبعیض بصری

تمایز بصری توانایی تشخیص شباهت‌ها و تفاوت‌های بین اشکال، اندازه‌ها، رنگ‌ها، الگوها و اشیاء خاص است. نمونه‌ای از فردی که با این اطلاعات بصری چالش دارد، علائم گیج کننده‌ای مانند «+×»،«-»، «>» و سایر موارد مشابه است.

سایر مشخصات ‌عبارت هستند از:

• مشکلات پردازش بصری با حروف و اعداد
• چالش‌هایی با تشخیص تفاوت‌ها در الگوها و اشیاء
• چالش‌ها با یافتن اطلاعات مرتبط در طول آزمون‌های کتاب باز
• نارضایتی قابل مشاهده از فعالیت‌هایی مانند پازل یا خواندن
• چالش‌های حفظ نظم هنگام خواندن با صدای بلند

مسائل تمایز تصویری – زمینه

تمایز بصری شکل – زمینه یک جنبه حیاتی از ادراک بصری و یکی از اجزای کلیدی درک بصری است. افراد مبتلا به تمایز تصویری – زمینه ممکن است با وظایفی که شامل شناسایی و مکان یابی محرک‌های بصری خاص در محیط‌های بصری پیچیده یا بهم ریخته است، چالش‌هایی داشته باشند.

سایر مشخصات ‌عبارت هستند از:

• چالش‌های تمرکز بر کتاب یا هر مطلب نوشتاری
• چالش‌های سرعت خواندن
• هنگامی‌ که از شما خواسته می‌شود حروف یا جزئیات را در کلمات یا تصاویر شناسایی کنید، دچار مشکل می‌شوید.
• چالش‌های اسکن برای دریافت اطلاعات از مواد نوشته شده

مسائل توالی بصری

افرادی که مشکلات توالی بصری دارند ممکن است با وظایفی که شامل سازماندهی اطلاعات بصری یا جزئیات بصری است، چالش‌هایی داشته باشند. این شامل به خاطر سپردن و دنبال کردن دستورالعمل‌ها یا مراحل، تمایز بین الگوهای بصری، یا تشخیص و بازتولید توالی‌های بصری است.

سایر مشخصات ‌عبارت هستند از:

• چالش با املای کلمات
• چالش‌های به خاطر سپردن فرم‌ها (شکل، رنگ، جهت)
• علائم زمزمه هنگام نوشتن

مسائل پردازش بصری – موتور

این اختلال پردازش حرکتی دیداری زمانی وجود دارد که افراد در تفسیر اطلاعات بصری با چالش‌هایی مواجه می‌شوند که بر یکپارچگی حرکتی بینایی آنها تأثیر می‌گذارد.

سایر مشخصات ‌عبارت هستند از:

• چالش‌های هماهنگی دست و چشم
• مشکل در ماندن در خطوط هنگام نوشتن یا رنگ آمیزی
• نارضایتی قابل مشاهده از ورزش
• دست خط ناهماهنگ، اغلب خواندن آن دشوار است

مسائل بصری – فضایی

مسائل بصری – فضایی عمدتاً بر مهارت‌های حرکتی دیداری تأثیر می‌گذارد و منجر به ناتوانی در تشخیص فاصله اشیاء از فرد و یکدیگر می‌شود. این می‌تواند افراد را هنگام پیمایش در محیط اطراف، تعامل با اشیاء و درگیر شدن در فعالیت‌هایی که نیاز به درک فضایی دارند، تحت تاثیر قرار دهد.

سایر مشخصات ‌عبارت هستند از:

• چالش با حل مسائل ریاضی با مخلوط کردن ترتیب اعداد
• چالش‌های ناوبری در محیط‌های شلوغ
• چالش‌های مداوم با بستن بند کفش
• چالش با گرفتن اشیا (در حین فعالیت بدنی)

مسائل مربوط به بسته شدن بصری

بستن بصری مهارتی است که به شما کمک می‌کند اشیاء را حتی زمانی که تا حد کمی قابل مشاهده هستند شناسایی کنید. بنابراین، این اختلال پردازش بینایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• چالش‌هایی با پیدا کردن یا شناسایی یک شی که به طور کامل قابل مشاهده نیست
• چالش‌هایی با شنیدن کلمات آشنا
• چالش با فعالیت‌های پازل
• چالش با خواندن با سرعت بالا
• اگر چه این وضعیت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند برای افراد آسیب‌دیده ناامیدکننده باشد، اما فعالیت‌های فراوان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به بهبود ویژگی‌های بسته شدن بصری کمک کند.

مسائل مربوط به معکوس کردن حروف و نمادها

با این اختلال پردازش بینایی، افراد در پردازش شکل صحیح اعداد یا حروف مشکل دارند. ویژگی‌های این اختلال پردازش ‌عبارت هستند از:

• نوشتن به صورت معکوس (که به آن آینه نویسی نیز گفته می‌شود)
• داشتن چالش در به خاطر سپردن اشکال حروف یا اعداد
• توجه به این نکته مهم است که این مشکل پردازش بصری اغلب با نارساخوانی اشتباه گرفته می‌شود. با این حال، اگر کسی برعکس می‌نویسد، به این معنی نیست که او نارساخوانی دارد.
• مشکلات حافظه دیداری بلند مدت یا کوتاه مدت
• چالش‌های به خاطر سپردن اشکال، نمادها یا اشیایی که قبلاً دیده‌اند ممکن است به دلیل یک اختلال پردازش بینایی باشد.
• مشکلات حافظه بصری بلند مدت یا کوتاه مدت ممکن است خواندن و املا را چالش برانگیز کند. با این حال، فعالیت‌های سرگرم کننده ای وجود دارد که می‌تواند این مهارت حیاتی را تقویت کند. بازی‌های حافظه کلاسیک با کارت‌هایی با تصاویر یا کلمات شروعی عالی هستند و کودکان معمولاً از آنها لذت می‌برند.

اختلال پردازش بینایی VPD چگونه بر یادگیری در کودکان تأثیر می‌گذارد؟

در برخی موارد، کودکان مبتلا به اختلالات پردازش بینایی ممکن است با داشتن نارساخوانی، دیسگرافی، دیسپراکسی یا ADHD اشتباه گرفته شوند. این به این دلیل است که افراد مبتلا به این بیماری ممکن است از برخی فعالیت‌های چالش برانگیز یا تحریک‌کننده بیش از حد اجتناب کنند.

در کلاس، کودکان ممکن است بی توجه به نظر برسند، زیرا آنها نیاز به استراحت برای درک مطالب بصری دارند، که ممکن است گاهی اوقات طاقت فرسا باشد. در نتیجه، افراد ممکن است طوری به نظر برسند که انگار در حال رویاپردازی هستند یا به فضا خیره می‌شوند. متأسفانه، معلمان ممکن است از مسئله پردازش بصری بی اطلاع باشند و از آنها بخواهند که مجدد تمرکز کنند، حتی اگر فرد به سادگی استراحت لازم را داشته باشد.

بنابراین، تشخیص این نکته ضروری است که کودکانی که با اختلال پردازش بینایی زندگی می‌کنند ممکن است به رویکرد متفاوتی برای یادگیری نیاز داشته باشند و رفتار آنها اغلب یک مکانیسم مقابله‌ای است تا یک مسئله توجه.

آیا کودکان می‌توانند از مشکلات پردازش بصری پیشی بگیرند؟

مسائل پردازش بصری شرایط مادام العمر هستند. با این حال، تسهیلات ویژه ای وجود دارد که از طریق آن افراد می‌توانند مهارت‌های خاصی را به دست آورند و بر برخی از علائم غلبه کنند. درمان اختلال ادراک بینایی شامل درمان بینایی یک به یک برای کمک به افراد در بهبود مهارت‌های خواندن، ریاضی و تمرکز است. علاوه بر این، عینک‌های آرامش بخش و لنزهای منشوری می‌توانند به افراد تسکین دهند.

بسیار مهم است که به یاد داشته باشید که افراد مبتلا به اختلال پردازش بینایی اغلب در زندگی روزمره خود با چالش‌های منحصر به فردی روبرو هستند. بنابراین، با کمک متخصصان، خانواده‌ها و مربیان دلسوز، افراد مبتلا به VPD می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند حمایت و تشویق لازم برای رسیدن به هر هدفی را دریافت کنند و زندگی را به بهترین شکل انجام دهند.

زندگی با مشکلات پردازش بصری VPD چگونه است؟

بزرگسالان مبتلا به اختلالات پردازش بینایی ممکن است در شغل، زندگی اجتماعی و روابط شخصی خود با چالش‌های بیشتری روبرو شوند. برخی ممکن است احساس انزوا یا شرم کنند و معتقدند که تنها کسانی هستند که با این مشکلات روبرو هستند. کودکانی که در پردازش بصری مشکل دارند ممکن است با چالش‌های منحصر به فردی در مدرسه مواجه شوند، به طوری که همگامی ‌با همسالان خود برایشان دشوار است و از عدم پیشرفت خود احساس ناامیدی‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.

با وجود این چالش‌ها، منابع زیادی برای کمک به کودکان و بزرگسالان با مشکلات پردازش بصری در دسترس است. مداخله و حمایت زودهنگام می‌تواند در کمک به کودکان برای غلبه بر این چالش‌ها و یادگیری نحوه عملکرد در مدرسه و فراتر از آن کلیدی باشد. برای بزرگسالان، جستجوی گروه‌های حمایتی یا خدمات مشاوره می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند فضای امنی برای به اشتراک گذاشتن تجربیات و یادگیری راهبردهای مقابله ای فراهم کند. با ابزار و پشتیبانی مناسب، افراد با مشکلات پردازش بصری می‌توانند زندگی کاملی داشته باشند و به اهداف شخصی و حرفه‌ای خود دست یابند. مهم است که به یاد داشته باشید که مشکلات پردازش بصری بازتابی از هوش یا توانایی نیست و هر کسی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند با پشتیبانی مناسب و با پشتیبانی مناسب، پتانسیل کامل خود را به دست آورد.

سخن آخر

اختلال پردازش بصری می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در نحوه پردازش اطلاعات بصری توسط مغز شود. انواع مختلفی از اختلالات و علائم پردازش وجود دارد. مشکلات پردازش بصری (VPDs) بر بسیاری از دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری مبتنی بر زبان تأثیر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارد. اگر تشخیص داده شد که کودک شما دارای ناتوانی یادگیری مبتنی بر زبان است، با چشم پزشک خود تماس بگیرید تا بینایی او ارزیابی شود.

یک برنامه درمانی بینایی درمانی می‌تواند توانایی‌های پردازش بینایی کودک را از طریق تمرینات چشمی ‌که به آموزش مجدد چشم و مغز برای همکاری با یکدیگر کمک می‌کند، بهبود بخشد. بینایی درمانی یک برنامه سفارشی است که مهارت‌های بصری کودک را توسعه می‌دهد و منجر به بهبود عملکرد کلاس درس می‌شود. هم چنین توصیه می‌کنیم تا مقاله «تقویت حس بینایی در کودکان» را مطالعه بفرمایید.