غذاهای ممنوع در دوران بارداری: چه چیزهایی نخوریم؟

غذاهای ممنوع که در دوران بارداری باید از آنها اجتناب کنید، معمولاً شامل موادی هستند که خطر عفونت دارند، مانند گوشت یا ماهی نیم پز یا خام. اما باید مصرف کافئین و غذاهای فرآوری شده را نیز در دوران بارداری خود محدود کنید. غذا خوردن خوب در دوران بارداری برای تغذیه مناسب شما و فرزند متولد نشده شما ضروری است. در این دوران ممکن است مجبور شوید برخی از غذاهای مورد علاقه خود مانند سوشی، قهوه یا استیک خام یا نیمه خام را کنار بگذارید. خوشبختانه، غذاهای زیادی وجود دارند که می‌توانید در دوران بارداری خود بخورید تا سلامت بمانید.

در این مقاله در مورد برخی از غذاها و نوشیدنی‌هایی که در دوران بارداری باید از آن‌ها دوری کرد یا مصرف آن‌ها را به حداقل رساند صحبت خواهیم کرد.

ماهی با جیوه بالا

جیوه یک عنصر بسیار سمی است و ممکن است در آب های آلوده وجود داشته باشد. این ماده در مقادیر بالاتر می‌تواند بر سیستم عصبی، سیستم ایمنی و کلیه ها تأثیر منفی بگذارد. همچنین ممکن است باعث بروز مشکلات جدی رشدی در کودکان شود که حتی با مصرف مقادیر کم‌تر نیز اثرات نامطلوبی خواهد داشت. ماهی‌های دریایی بزرگ می‌توانند مقادیر زیادی جیوه را در گوشت خود جمع کنند. بنابراین بهتر است از مصرف ماهی‌های پر جیوه در دوران بارداری و شیردهی خودداری کنید. ماهی‌هایی با جیوه بالا که باید از آنها اجتناب کرد شامل موارد زیر می‌باشند:

• کوسه
• اره ماهی
• شاه ماهی خال خالی
• ماهی تن
• ماهی مارلین یا نیزه سیاه
• کاشی ماهی مکزیکی
• نارنجی رافی

ماهی نیم پز یا خام

ماهی‌های خام، به‌ویژه صدف‌ها، در معرض خطر بالایی برای داشتن باکتری‌ها یا انگل‌هایی مانند نوروویروس، ویبریو کلرا، سالمونلا و لیستریا هستند ماهی خام می‌تواند در حین جابجایی، نگهداری و فرآوری در اثر کارهایی از جمله سیگار کشیدن یا خشک کردن آلوده شود.

این نوع عفونت‌ها می‌توانند باعث کم‌ آبی و ضعف در مادر باردار شوند و حتی برخی از آن‌ها می‌توانند از طریق جفت به کودک شما منتقل شوند، حتی اگر هیچ علائمی از آلوده شدن نداشته باشید. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، مصرف ماهی خام یا نیم پز می‌تواند خطر زایمان زودرس، از دست دادن جنین، مرده زایی و سایر مشکلات جدی سلامتی را در زنان باردار افزایش دهند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها خاطرنشان می‌کند که احتمال ابتلا به عفونت لیستریا در دوران بارداری ۱۰ برابر بیشتر از زمان‌های دیگر است.

گوشت نیم پز یا خام

خوردن گوشت نیم پز یا خام نیز می‌تواند خطر ابتلا به عفونت از طریق باکتری‌ها یا انگل‌هایی از جمله توکسوپلاسما گوندی، ای کولی، لیستریا و سالمونلا را افزایش دهد. این باکتری‌ها ممکن است با خوردن گوشت خام یا نیم پز سلامت شما و همچنین سلامت و ایمنی کودک شما را تهدید کنند.

بیش‌تر باکتری‌ها روی سطح برش‌های کامل گوشت وجود دارند، اما باکتری‌های دیگری ممکن است در داخل رشته‌های عضلانی گوشت نیز باقی بمانند. مصرف برخی از تکه‌های کامل گوشت مانند گوشت فیله‌، جگر یا قفسه سینه گوشت گاو، گوسفند و گوساله ممکن است در صورتی که به طور کامل پخته نشده باشند، بی‌خطر باشد. با این حال این موضوع فقط زمانی صادق است که تکه گوشت کامل یا برش نخورده باشد و از بیرون کاملاً پخته شده باشد. به هر صورت بهتر است به کل در دوران بارداری، از مصرف گوشت نیم پز خودداری کنید.

گوشت های قطعه و خرد شده، از جمله گوشت برگر، گوشت چرخ کرده و گوشت مرغ، هرگز برای خوردن به صورت خام یا نیم پز مناسب و بی خطر نیستند.

گوشت فرآوری شده و فست فود

هات داگ، گوشت منجمد، گوشت پپرونی و گوشت فست فود نیز می‌تواند در حین فرآوری یا نگهداری به باکتری‌های مختلف آلوده شوند. این نوع گوشت‌ها پخته نمی‌شوند و به همین دلیل ممکن است دارای باکتری یا انگل باشند. علاوه بر این، گوشت‌های فرآوری شده می‌توانند حاوی سطوح بالایی از سدیم و چربی‌های ناسالم باشند.

بنابراین بهتر است از مصرف گوشت‌های رستوران و فست فود خودداری کنید و اطمینان حاصل کنید که گوشت‌های فرآوری شده‌ای که در خانه می‌پزید، مانند سوسیس و کالباس، به طور کامل پخته می‌شوند.

تخم مرغ خام

تخم مرغ خام می‌تواند حاوی باکتری سالمونلا باشد. علائم عفونت سالمونلا شامل تب، تهوع، استفراغ، گرفتگی معده و اسهال است. همچنین ممکن است باعث ایجاد گرفتگی در رحم شود که به طور بالقوه منجر به زایمان زودرس یا مرده زایی می‌شود. غذاهایی که معمولا حاوی تخم مرغ خام هستند عبارتند از:

• تخم مرغ کمی هم زده
• تیرامیسو
• خمیر خام
• سس هلندی
• سس مایونز خانگی
• چند نوع از سس‌های سالاد خانگی
• مخلوط زرده تخم مرغ خانگی
• بستنی خانگی
• چند نوع از خامه کیک خانگی
• تخم مرغ بندیکت

اکثر محصولات تجاری حاوی تخم مرغ خام با تخم مرغ پاستوریزه ساخته می‌شوند و مصرف آن‌ها بی خطر است. با این حال، بهتر است همیشه برچسب روی مواد غذایی را بخوانید تا از این موضوع مطمئن شوید. اطمینان حاصل کنید که در دوران بارداری همیشه تخم مرغ‌ها را به طور کامل بپزید یا از تخم مرغ پاستوریزه استفاده کنید.

گوشت اندام

گوشت‌های ارگانیک طیف وسیعی از مواد مغذی ضروری مانند آهن، ویتامین B12، ویتامین A، روی، سلنیوم و مس را فراهم می‌کنند که همگی برای شما و کودک شما مفید هستند. با این حال، مصرف بیش از حد ویتامین A به ویژه در سه ماهه اول بارداری، می‌تواند منجر به ناهنجاری‌های مادرزادی در نوزاد و از دست رفتن بارداری شود. اگر چه این اتفاق بیش‌تر با مکمل‌های ویتامین A مرتبط است، اما بهتر است فقط چند گرم در هفته گوشت‌هایی مانند جگر یا کلیه مصرف کنید.

جوانه خام

جوانه‌های خام از جمله یونجه، شبدر، تربچه و جوانه ماش در سالاد محبوب هستند. با این حال، محیط مرطوبی که این دانه‌ها برای شروع جوانه زدن نیاز دارند، برای رشد سالمونلا نیز ایده آل است و شستن درست آن تقریبا غیر ممکن می‌باشد. به همین دلیل، بهتر است در دوران بارداری از مصرف جوانه‌های خام به‌کلی پرهیز کنید و آن را جزو غذاهای ممنوع در دوران بارداری در نظر بگیرید. اگر چه طبق گفته منابع معتبر، مصرف جوانه‌ پخته شده در دوران بارداری بی‌خطر است.

میوه ها و سبزیجات شسته نشده

سطح میوه‌ها و سبزیجات شسته نشده یا پوست کنده شده ممکن است به باکتری‌ها و انگل‌هایی مانند توکسوپلاسما گوندی، ای کولی، سالمونلا و لیستریا آلوده باشد. این باکتری‌ها و انگل‌ها می‌توانند از خاک یا از طریق دست زدن منتقل شوند. بنابراین آلودگی در سبزیجات و میوه‌های شسته نشده می‌تواند در هر زمانی در حین تولید، برداشت، پردازش، ذخیره سازی، حمل و نقل یا خرده فروشی رخ دهد.

توکسوپلاسما انگلی است که می‌تواند روی غذاهای گیاهی باقی بماند. اکثر مردم هیچ علامتی در ابتلا به آن ندارند، اما این انگل می‌تواند از جفت عبور کند و باعث از دست دادن بینایی و مشکلات یادگیری نوزاد در آینده شود. در برخی موارد، آسیب مادرزادی شدید به چشم یا مغز نوزاد ممکن است در بدو تولد وجود داشته باشد. به همین دلیل برای به حداقل رساندن خطر عفونت، همه میوه‌ها و سبزیجات را به طور کامل با آب تمیز بشویید و قبل از خوردن پوست آنها را بگیرید یا بپزید.

لبنیات غیر پاستوریزه

شیر خام و سایر محصولات لبنی غیر پاستوریزه می‌توانند حاوی باکتری‌های مضری از جمله لیستریا، سالمونلا، ای کولی و کامپیلوباکتر باشند. این باکتری‌ها می‌توانند باعث ایجاد طیف وسیعی از عفونت‌ها شوند که معمولاً مسمومیت غذایی نامیده می‌شود. همه این عفونت‌ها می توانند عواقب خطرناکی برای زندگی نوزاد متولد نشده داشته باشند. این باکتری‌ها می‌توانند به طور طبیعی ایجاد شود یا در نتیجه آلودگی در طول جمع آوری یا ذخیره سازی محصولات لبنی آن را آلوده کنند.

پاستوریزه کردن محصولات لبنی می‌تواند هر گونه باکتری مضر را بدون تغییر ارزش غذایی این محصولات، از بین ببرد. بنابراین برای کاهش خطر عفونت، در دوران بارداری فقط لبنیات پاستوریزه مصرف کنید.

پنیرهای نرم-رسیده

برخی از پنیرهای نرم-رسیده حاوی لیستریا هستند، نوعی باکتری که می تواند باعث بیماری شدید و سقط جنین شود. برای پنیرهای نرم به عنوان مثال می‌توان به پنیر سفید خشک فرسکو، پنیر کوئسو بلانکو، پنیر مکزیکی و پنیر کوئزو راچرو اشاره کرد. به طور کل در دوران بارداری فقط پنیرهای نرمی را بخورید که برچسب پاستوریزه دارند و پنیرهای نرم و غیر پاستوریزه را جزو لیست غذاهای ممنوع در دوران بارداری قرار دهید.

غذاهای فرآوری شده

غذاهای بسیار فرآوری شده دارای مواد مغذی کم و کالری، قند و چربی‌های افزودنی بالا هستند و ممکن است خطر افزایش وزن را در شما افزایش دهند. این در حالی است که شما در دوران بارداری، نیاز به دریافت کافی مواد مغذی سالم مانند پروتئین، اسید فولیک، کولین و آهن دارید. همچنین، در حالی که افزایش وزن در دوران بارداری ضروری است، افزایش وزن بیش از حد می‌تواند خطر ابتلا به عوارض جانبی زایمان و چاقی دوران کودکی را در فرزند آینده شما افزایش دهد.

بنابراین وعده‌های غذایی و میان وعده‌هایی که حاوی پروتئین، سبزیجات و میوه‌ها، چربی‌های سالم و کربوهیدرات‌های غنی از فیبر مانند غلات سبوس دار، لوبیا و سبزیجات نشاسته دار هستند دارند را در دوران بارداری مصرف کنید. به روش‌های جدیدی برای جا انداختن سبزیجات در وعده‌های غذایی خود بدون از بین بردن طعم و مزه آن بگردید.

آب میوه و اسموتی

مصرف آب میوه‌های مختلف می‌تواند در دوران بارداری مفید باشد. اما آبمیوه‌هایی را انتخاب کنید که پاستوریزه هستند و قند اضافه ندارند. آب میوه‌های خام، مانند آبمیوه‌هایی که در غرفه‌های بازار گرفته می‌شوند، ممکن است حاوی باکتری‌های مضرباشند. همچنین اسموتی نیز ممکن است حاوی آب میوه غیر پاستوریزه باشد. بنابراین اگر به کافه و رستوران می‌روید، از قبل در مورد مواد تشکیل دهنده اسموتی سوال کنید. ولی توصیه اصلی این است که آب میوه و اسموتی خانگی مصرف نمایید.

الکل در طول بارداری

الکل خطر سقط جنین، مرده زایی و اختلالات طیف الکل در جنینی (FAS) را افزایش می‌دهد. اختلالات طیف الکل در جنینی می‌تواند بر بسیاری از جنبه‌های رشد جنین از جمله قلب و مغز تأثیر بگذارد. از آنجایی که هیچ سطحی از الکل در دوران بارداری بی خطر نیست، بهتر است در دوران بارداری به طور کامل از آن اجتناب کنید.

کافئین

قهوه، چای، نوشابه و کاکائو همگی حاوی کافئین هستند. تحقیقات مصرف زیاد کافئین را با خطر از دست دادن جنین، مرده‌زایی، وزن کم نوزاد هنگام تولد و سایر مشکلات مختلف رشد مرتبط دانسته‌اند. کافئین خیلی سریع جذب بدن مادر می‌شود و به راحتی وارد جفت می‌گردد. از آنجایی که نوزادان و جفت آن‌ها آنزیم اصلی مورد نیاز برای هضم کافئین را ندارند، سطوح بالایی از کافئین می‌تواند در بدن جمع شود.

کالج آمریکایی متخصصین زنان و زایمان (ACOG) توصیه می‌کند که در دوران بارداری، مصرف کافئین را به کم‌تر از ۲۰۰ میلی گرم در روز محدود کنید.

آب آشامیدنی آلوده

نوشیدن مقدار زیادی آب در دوران بارداری برای جلوگیری از کم آبی ضروری است. اما آلاینده‌های موجود در آب آشامیدنی ناپاک یا آلوده می‌توانند به شما یا نوزاد متولد نشده شما آسیب برسانند. همچنین اگر از آب یک چاه خصوصی استفاده می‌کنید، این آب نیز ممکن است بر شما تأثیر منفی بگذارد، زیرا آژانس حفاظت از محیط زیست این آب را آزمایش نمی‌کند. اگر در مورد کیفیت آب خود نگرانی دارید، با آزمایش‌های ساده‌ای می‌توانید کیفیت آن را ارزیابی کنید.

غذاهای ممنوع در دوران بارداری چیست؟

غذاهای ممنوع در دوران بارداری که باید از آن‌ها پرهیز کرد، آن‌هایی هستند که مصرف آن‌ها خطر عفونت را به همراه دارد. همچنین آن دسته از غذاهایی که حاوی موادی هستند که ممکن است به کودک شما آسیب برسانند و غذاهایی که به طور کلی برای سلامتی شما مفید نیستند نیز جزو غذاهایی به شمار می‌روند که نباید در دوران بارداری آن‌ها را مصرف کرد. این غذاها شامل گوشت و ماهی خام یا نیم پز، تخم مرغ یا جوانه خام، ماهی که ممکن است حاوی جیوه باشد و غذاهای بیش از حد فرآوری شده است.

اگر در دوران بارداری هات داگ یا پپرونی بخورم چه می‌شود؟

بهتر است گوشت های فرآوری شده را جزو غذاهای ممنوع در دوران بارداری به حساب بیاورید و از مصرف آن خودداری کنید؛ زیرا ممکن است در طول فرآوری یا نگهداری به باکتری‌های مختلف آلوده شوند. همچنین، این نوع گوشت‌ها می‌توانند حاوی سطوح بالایی از سدیم و مواد افزودنی باشند که فاقد سالم بودن غذا در دوران بارداری است.

آیا در دوران بارداری انگور و موز بخورم؟

همه میوه‌ها مواد مغذی ضروری را فراهم می‌کنند و استفاده از آن‌ها در دوران بارداری مفید است. با این حال، بهتر است از میوه‌های شسته نشده و میوه‌هایی که ممکن است با آب آلوده یا سایر آلاینده‌ها در تماس باشند، مانند خربزه‌ اجتناب کنید و آن‌ها را جزو غذاهای ممنوع در دوران بارداری به شمار بیاورید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که بین مصرف میوه‌ها و سبزیجات تعادل برقرار می‌کنید و در رژیم غذایی خود فقط روی یک نوع تمرکز نکنید.

سخن آخر

هنگامی که باردار هستید، اجتناب از خوردن غذاها و نوشیدنی‌هایی که ممکن است شما و کودکتان را در معرض خطر قرار دهند، ضروری است. اگر چه همچنان لذت بردن از بیش‌تر غذاها در دوران بارداری بی خطر است، اما بهتر است از غذاهایی مانند ماهی خام، لبنیات غیر پاستوریزه، الکل و ماهی پر جیوه اجتناب کنید. همچنین بهتر است مصرف غذاهای فرآوری شده را محدود کنید، زیرا ممکن است سرشار از قند، نمک و چربی‌های ناسالم باشند.